Ciekawostki Historyczne

Nowożytność

Koronacja u Jagiellonów

„Stań i dzierż odtąd to miejsce” – mówił prymas, zakładał na głowę elekta koronę i Polska miała nowego króla? Bynajmniej. Cały ceremoniał trwał kilka dni.

24 stycznia 2023 | Autorzy: Maria Procner

Mikołaj Skrzetuski pod Zbarażem

Jan Skrzetuski z trylogii Sienkiewicza istniał naprawdę! Miał na imię Mikołaj i faktycznie wydostał się z oblężonego Zbaraża. Jak skończyła się jego misja?

21 stycznia 2023 | Autorzy: Marcin Szymaniak

Chrystianizacja Indian

Odkrycie Ameryki przyniosło wiele problemów, które trzeba było rozwiązać. Kościół katolicki musiał się zmierzyć z kwestią, czy mieszkańcy tych ziem mają duszę.

16 stycznia 2023 | Autorzy: Michał Piorun

Tortuga: historia prawdziwa

Tortuga. Baza piratów, która mogła bronić się miesiącami i której nikt nie śmiał zaatakować? Twórcy „Piratów z Karaibów” chyba przesadzili. Ale czy na pewno?

13 stycznia 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Czym była uzda wiedźmy?

Żadne prawo nie pozwalało – ani nie zabraniało – stosowania uzdy wiedźmy. A kobiety cierpiały, bo uznano je za czarownice lub... rozsiewały plotki.

12 stycznia 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Święta Inkwizycja – fakty i mity

Przez wieki wokół Świętej Inkwizycji narosło wiele mitów. Jak było tak w istocie? Czy diabeł faktycznie jest taki straszny, jak się go maluje?

8 stycznia 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Jak królowie zabijali księży?

Sytuacje, kiedy władca przyczyniał się do śmierci księdza, bynajmniej nie należały do rzadkości. Pouczanym przez kapłanów królom dość często puszczały nerwy.

4 stycznia 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Obrona Jasnej Góry

Od 18 listopada 1655 roku trwało oblężenie Jasnej Góry przez Szwedów. Opisał je w „Potopie” Henryk Sienkiewicz. Ale jak naprawdę przebiegała obrona klasztoru?

3 stycznia 2023 | Autorzy: Piotr Dróżdż

Mikołaj Kopernik – biografia

W XVI wieku, gdy Kopernik mówił o heliocentrycznej budowie Układu Słonecznego, był to pogląd rewolucyjny, który zmienił całe dotychczasowe postrzeganie świata.

1 stycznia 2023 | Autorzy: Agata Dobosz

„Czerwony pas”. Historia w pieśni

Ta niezwykle popularna pieśń ma już prawie 200 lat, lecz śpiewa się ją do dziś. Skąd występujący w „Czerwonym pasie” Huculi wzięli się w polskiej...

30 grudnia 2022 | Autorzy: Piotr Janczarek

Historia Wyspy Wielkanocnej

Na środku Pacyfiku zbudowali niezwykłą cywilizację. Skąd przybyli mieszkańcy Wyspy Wielkanocnej? Po co budowali ogromne posągi? I czemu potem je obalili? 

26 grudnia 2022 | Autorzy: Michał Piorun

Stadnicki – Diabeł Łańcucki

Polska szlachta pozwalała sobie na bardzo wiele. Ale to, czego dopuszczał się Stanisław Stadnicki, pan Łańcuta, przechodziło ludzkie pojęcie.

26 listopada 2022 | Autorzy: Herbert Gnaś

Hiszpańska inkwizycja w Meksyku

Inkwizycja w Meksyku była mniej brutalna niż w Hiszpanii. Inkwizytorzy nie palili heretyków. Za to szukali czarownic, które pozbawiały mężczyzn pewnych narządów.

19 listopada 2022 | Autorzy: Michał Piorun

Lewitujący św. Józef

Przypadki lewitacji św. Józefa z Kupertynu, który w chwilach religijnego uniesienia latał, były tak częste, że dziś jest on patronem pasażerów samolotów.

16 listopada 2022 | Autorzy: Edward Brooke Hitching

Czarnoskóry Chrystus

Choć dla Europejczyków wizerunek czarnego Jezusa może być kontrowersyjny, katolicyzm i protestantyzm akceptują takie przedstawienie na obrazach i rzeźbach.

13 listopada 2022 | Autorzy: Gabriela Bortacka

Zaporożcy piszący list do sułtana

Najzjadliwsza riposta w dziejach powstała już w XVII wieku. Dotąd nikt nie „przebił” obraźliwego (choć zabawnego) listu, który Kozacy napisali do sułtana....

9 listopada 2022 | Autorzy: Edward Brooke Hitching

Kary na pokładach okrętów

Brak dyscypliny lub bunt załogi były na pokładzie niedopuszczalne. Dlatego dla niepokornych marynarzy opracowano cały katalog kar. Niektóre były brutalne.

4 listopada 2022 | Autorzy: Herbert Gnaś

Zygmunt August – satanista?

Ostatni Jagiellon na polskim tronie miał dwie pasje: kobiety i wiedzę tajemną. I skutecznie je łączył. Czy Zygmunt August faktycznie uprawiał okultyzm?

2 listopada 2022 | Autorzy: Marcin Moneta

Tajemnice królowej Elżbiety I

Królowa Elżbieta I nie bez powodu była nazywana Wielką. Jednak potężna władczyni miała wiele sekretów. Co ukrywała pod grubą warstwą (toksycznego) makijażu?

30 października 2022 | Autorzy: Laurence Bergreen

Paweł III – mistrz nepotyzmu

„Świętym cię zwać nie mogę” – pisał Jan Kochanowski o papieżu. Czy miał na myśli Pawła III? Niewykluczone. Zachowanie Ojca Świętego szokowało nawet liberałów.

28 października 2022 | Autorzy: Piotr Dróżdż

Klęska Wielkiej Armady

Co by było, gdyby w XVI wieku Hiszpania podbiła Anglię? Choć mało brakowało, Wielka Armada została jednak pokonana, a umożliwił to... pewien pirat!

25 października 2022 | Autorzy: Herbert Gnaś

Śmierć Jamesa Cooka

Kapitan James Cook, najsłynniejszy brytyjski odkrywca, został ugotowany i poćwiartowany. Zostały po nim... kości nóg i rąk, dłonie, czaszka oraz skóra głowy.

24 października 2022 | Autorzy: Maria Procner

Pechowe dni w historii

Historia jest pełna klęsk, przypadków pecha, katastrof i wpadek. To nieustający ciąg małych i dużych nieszczęść. Oto kilka z nich!

11 października 2022 | Autorzy: MICHAEL FARQUHAR

Demokracja szlachecka w Polsce

30 maja 1505 roku sejm radomski uchwalił konstytucję nihil novi. Tego dnia ustrój w Polsce zaczął się zmieniać z oligarchii w monarchię parlamentarną.

6 października 2022 | Autorzy: Maria Procner

Tajemnica śmierci Kościuszki rozwiązana ?

To nie tyfus ani zapalenie płuc były przyczyną śmierci Tadeusza Kościuszki, ale najprawdopodobniej zapalenie wsierdzia, wewnętrznej części mięśnia sercowego, wywołane przez bakterie C. acnes –...

2 października 2022 | Autorzy: Nauka w Polsce

Kwietne wojny. Azteckie ustawki

Aztekowie składali tysiące ofiar z ludzi. Zapotrzebowanie było tak duże, że organizowali kwietne wojny, by zdobyć więcej jeńców. Ale czy naprawdę tak było?

1 października 2022 | Autorzy: Michał Piorun

Król – zawód wysokiego ryzyka

Władza, pieniądze, zaszczyty oraz... śmiertelni wrogowie. Gdyby król chciał wykupić polisę na życie, składka byłaby wysoka. Nawet płeć nie robiła tutaj różnicy.

21 września 2022 | Autorzy: Herbert Gnaś