14.04.2021
Kult żywiołów był u Słowian ściśle związany z kultem płodności. Dlatego wierzyli, że wiatr jest sprawcą ciąż, woda pobudza kobiety do rodzenia, a ogień jest oblubieńcem wiecznie wilgotnej Matki Ziemi…
09.04.2021
Moskwa. Miasto stworzone przez dzielne słowiańskie plemię̨ Wiatyczów, którzy na początku XII wieku przepędzili z tych okolic ludność́ ugrofińską̨. Wykopaliska na Kremlu potwierdziły, że najstarsze fortyfikacje w tym miejscu budowane były przez Wiatyczów właśnie – i oni uznawani są̨ za twórców tego miasta. No dobrze, ale co mają z tym wszystkim wspólnego Polacy? Wbrew pozorom bardzo dużo!
05.04.2021
Wódka jest niewątpliwie ulubionym alkoholem Rosjan i Polaków. Podobno to nasi rodacy stworzyli okowitą, ale Rosjanie twierdzą, że to oni wymyślili ten wyskokowy napój. Czy da się rozstrzygnąć ten spór?
04.04.2021
Naziści powszechnie kojarzą się z aryjską rasą panów, której zadaniem była dominacja nad mniej doskonałymi podludźmi. Ale nie wszyscy wiedzą, skąd ta idea się wywodzi! Oto skrócona droga do ideologii, która doprowadziła do masowej zagłady narodów.
19.03.2021
Nieokrzesany cham i brutal, romantyk, wojownik, a może polityk i doradca? Co oznaczała przynależność do kasty rycerzy i czym tak naprawdę wyróżniali się oni na tle społeczeństwa?
03.02.2021
W XVIII wieku tajemnicze stworzenie siało postrach w małej prowincji Gévaudan na południu Francji. Kryptozoolodzy, którzy zajmują się „badaniem” zwierząt występujących w legendach oraz mitach, zaliczają je do kryptyd – hipotetycznie występujących stworzeń. Czym jednak krwiożercza bestia mogła naprawdę być?
03.04.2021
Adam Jerzy Czartoryski był polskim patriotą i mężem stanu – nadrzędnym celem jego życia było szczęście ojczyzny. Cóż z tego, skoro jego szwagier sprzyjał Prusom i Rosji, a siostrzeniec walczył w powstaniu listopadowym… w armii carskiej. Skąd wzięły się te czarne owce w zacnej polskiej rodzinie?
01.04.2021
Co wspólnego mają sproszkowane jądra dzika z zapłodnieniem? W jaki sposób leczono żółtaczkę nowo narodzonego dziecka? Co trzeba było wypić, żeby nie zajść w ciążę? Oto kilka zaskakujących faktów o prokreacji naszych przodków.
17.03.2021
Jak to możliwe, że niepiśmienna dziewczyna z głębokiej prowincji stanęła przed obliczem samego władcy i okazała się na tyle przekonująca, iż pozwolono jej dowodzić francuskimi rycerzami? Joanna d’Arc twierdziła, że robiła to z rozkazu Boga. Choć poprowadziła Francję do zwycięstwa, Kościół nie dał wiary jej tłumaczeniom. Spłonęła na stosie jako heretyczka…
09.04.2021
Moskwa. Miasto stworzone przez dzielne słowiańskie plemię̨ Wiatyczów, którzy na początku XII wieku przepędzili z tych okolic ludność́ ugrofińską̨. Wykopaliska na Kremlu potwierdziły, że najstarsze fortyfikacje w tym miejscu budowane były przez Wiatyczów właśnie – i oni uznawani są̨ za twórców tego miasta. No dobrze, ale co mają z tym wszystkim wspólnego Polacy? Wbrew pozorom bardzo dużo!
07.04.2021
Mieszkali nad Wisłą i Odrą już w początkach naszej ery. Wspominali o nich rzymscy pisarze z I i II wieku – Pliniusz Starszy, Tacyt, Ptolemeusz Klaudiusz. Pisali, że nad Wisłą zamieszkuje liczny lud, który nazywa się Wenedowie. Jakie było pochodzenie owego tajemniczego plemienia? Według Jordanesa – dziejopisa z VI wieku n.e. – Wenedowie to nie kto inny, a nasi przodkowie, Słowianie.
05.04.2021
Wódka jest niewątpliwie ulubionym alkoholem Rosjan i Polaków. Podobno to nasi rodacy stworzyli okowitą, ale Rosjanie twierdzą, że to oni wymyślili ten wyskokowy napój. Czy da się rozstrzygnąć ten spór?
14.04.2021
„Armia składa się po większej części z próżniaczych i bezczynnych typów. Bez stałego nadzoru dowódcy, ta machina szybko ulega rozpadowi” – mawiał Fryderyk Wielki. I rzeczywiście – w trosce o armię ten król-filozof i bezwzględny perfekcjonista doprowadził do tego, że jego żołnierze bardziej bali się swoich oficerów niż starć z nieprzyjacielem…
11.04.2021
Na początku 1943 roku do mieszkańców Przebraża zaczęły dochodzić pogłoski, że ukraińskie hordy mordują Polaków na Wołyniu, jednak nikt w to nie wierzył. I faktycznie – ta niewielka wieś ocalała z rzezi. Polska samoobrona zdołała odeprzeć ataki UPA, choć krwawo okupiła to zwycięstwo.
27.03.2021
Wraz ze śmiercią księcia Alberta królowa Wiktoria pogrążyła się w żałobie, którą nosiła do końca życia. Zaczęto ją nazywać wdową z Windsoru, gdyż stanowiła idealny przykład żony cierpiącej po stracie męża. Jej ból stał się inspiracją dla żałobnych praktyk, które objęły sobą cały kraj, nie tylko zmieniając sposób postrzegania śmierci, ale również wspierając rozwój branży funeralnej na niespotykaną do tej pory skalę.
01.04.2021
Co wspólnego mają sproszkowane jądra dzika z zapłodnieniem? W jaki sposób leczono żółtaczkę nowo narodzonego dziecka? Co trzeba było wypić, żeby nie zajść w ciążę? Oto kilka zaskakujących faktów o prokreacji naszych przodków.
29.03.2021
„Każdy kontakt pozostawia ślad” – to stwierdzenie dr. Edmonda Locarda stało się podstawą nowoczesnej kryminalistyki. Znany jako francuski Sherlock Holmes, Locard był pierwszym naukowcem, który w 1910 roku stworzył laboratorium kryminalistyczne i oddał je do użytku organom ścigania w Lyon. Od tego momentu nie było już „zbrodni idealnych”…
06.03.2021
Gdy św. Franciszka z Asyżu namawiano, by zasięgnął w chorobie porady medyków papieża, miał powiedzieć: „Pan stworzył z ziemi lekarstwa, a człowiek mądry nie będzie nimi gardził”. Zgodnie z tą myślą leczył swoich pacjentów Mikołaj z Polski, który remediów szukał nie na niebie czy w humorach pacjenta, ale w boskim stworzeniu – tym skuteczniejszym, im bardziej obrzydliwym.
30.06.2020
W czasach, gdy Europą rządzili królowie i cesarze, młode arystokratki marzyły, by zostać kochankami monarchów. Była to rola bardziej prestiżowa niż zostanie prawowitą małżonką. Oto 3 najbardziej wpływowe faworyty w historii.
02.03.2020
Wizjonerzy, rewolucjoniści, kreatorzy zasad, które odmieniły nasz codzienny wygląd. Ich nazwiska po dziś dzień są symbolem innowacyjności i wielkich sukcesów, a ich produkty zmieniły sposób, w jaki postrzegamy kobiecy wygląd. O to czterech Polaków, którzy zrewolucjonizowali piękno.
29.01.2020
Rtęć zdaje się mieć „magiczne” właściwości. Jest metalem, a jednocześnie płynem; powoduje śmiertelne zatrucia, ale potrafi również uleczyć wiele chorób… A ludzie, na przestrzeni wieków, wprost nie mogli oderwać od niej rąk!
12.04.2021
12 kwietnia 1961 roku Związek Radziecki zadziwił świat, wysyłając w kosmos pierwszego człowieka – 27-letniego Jurija Gagarina. Było to również spektakularne zwycięstwo w zimnowojennym wyścigu pomiędzy USA i ZSRR.
07.04.2021
Mieszkali nad Wisłą i Odrą już w początkach naszej ery. Wspominali o nich rzymscy pisarze z I i II wieku – Pliniusz Starszy, Tacyt, Ptolemeusz Klaudiusz. Pisali, że nad Wisłą zamieszkuje liczny lud, który nazywa się Wenedowie. Jakie było pochodzenie owego tajemniczego plemienia? Według Jordanesa – dziejopisa z VI wieku n.e. – Wenedowie to nie kto inny, a nasi przodkowie, Słowianie.
05.04.2021
Wódka jest niewątpliwie ulubionym alkoholem Rosjan i Polaków. Podobno to nasi rodacy stworzyli okowitą, ale Rosjanie twierdzą, że to oni wymyślili ten wyskokowy napój. Czy da się rozstrzygnąć ten spór?
08.11.2020
Średniowiecze powszechnie kojarzy się ze smrodem. Fekalia wylewane na ulice, masowa niechęć do kąpieli i życie na bakier z higieną z pewnością nie sprzyjały nosom ówczesnych ludzi. Jednak sytuacja nie wyglądała aż tak dramatycznie, jak to sobie wyobrażamy. W końcu wytrzymałość człowieka – również na brud – ma swoje granice…
21.06.2020
Liczne przywileje, przynależność do niemieckiej śmietanki towarzyskiej i ogólny powód do noszenia swojego nosa nieco wyżej niż inni. Żony SS-manów doskonale wiedziały, dlaczego warto jest przejść długi proces weryfikacji przed ślubem.
06.03.2020
W XIV wieku, kiedy dżuma zbierała najobfitsze żniwo, 90 procent zachodnich Europejczyków żyło z ziemi, głównie jako rolnicy. Inteligencja była wówczas bardzo nieliczna (pewnie nie uważano jej za „prawdziwych zachodnich Europejczyków”). Jeśli zaś było się czternastowiecznym chłopem i ktoś ci powiedział: „Zamieszkaj w rynsztoku, a dżuma cię nie zabije”, to nie odpowiadało się: „Ciekawy jestem, jakie to ma uzasadnienie naukowe”, tylko raczej: „Prowadź mnie do najbliższego rynsztoka”.
14.04.2021
Kult żywiołów był u Słowian ściśle związany z kultem płodności. Dlatego wierzyli, że wiatr jest sprawcą ciąż, woda pobudza kobiety do rodzenia, a ogień jest oblubieńcem wiecznie wilgotnej Matki Ziemi…
02.04.2021
W latach 30. XX wieku rozpoczęły się „złote lata” Hollywood. Produkowano wówczas rocznie ponad 400 filmów, a kina przyciągały 90 milionów widzów tygodniowo. Właśnie wtedy ukształtowały się najpopularniejsze gatunki filmowe: westerny, komedie slapstickowe, musicale czy firmy noir. Amerykańskie kino rozkwitało jednak pod okiem surowych cenzorów, którzy sumiennie blokowali treści uznawane za wulgarne lub gorszące.
01.04.2021
Co wspólnego mają sproszkowane jądra dzika z zapłodnieniem? W jaki sposób leczono żółtaczkę nowo narodzonego dziecka? Co trzeba było wypić, żeby nie zajść w ciążę? Oto kilka zaskakujących faktów o prokreacji naszych przodków.
06.04.2021
Krwawe rytuały, zombie i tajemnicze laleczki – z tym dziś głównie kojarzy nam się voodoo. Ten zrodzony na Haiti system wierzeń ze zrozumiałych względów budzi ogromną ciekawość. Równie intrygująca, jak otaczająca voodoo mistyka, jest jednak również historia powstania tej religii i to, w jaki sposób wpłynęła na oblicze całego regionu.
04.04.2021
Naziści powszechnie kojarzą się z aryjską rasą panów, której zadaniem była dominacja nad mniej doskonałymi podludźmi. Ale nie wszyscy wiedzą, skąd ta idea się wywodzi! Oto skrócona droga do ideologii, która doprowadziła do masowej zagłady narodów.
03.04.2021
Adam Jerzy Czartoryski był polskim patriotą i mężem stanu – nadrzędnym celem jego życia było szczęście ojczyzny. Cóż z tego, skoro jego szwagier sprzyjał Prusom i Rosji, a siostrzeniec walczył w powstaniu listopadowym… w armii carskiej. Skąd wzięły się te czarne owce w zacnej polskiej rodzinie?
15.04.2021
7 października 1944 roku w Auschwitz-Birkenau miał miejsce największy w historii obozu bunt więźniów. Żydzi z Sonderkommando podpalili i poważnie uszkodzili jedno krematorium oraz zaatakowali – kamieniami, siekierami, młotkami – esesmanów. Niektórym powstańcom udało się wydostać za druty, lecz przyszło im za to zapłacić najwyższą cenę. Zginęło ok. 250 z nich. Jak w ogóle doszło do tego zrywu?
14.04.2021
„Armia składa się po większej części z próżniaczych i bezczynnych typów. Bez stałego nadzoru dowódcy, ta machina szybko ulega rozpadowi” – mawiał Fryderyk Wielki. I rzeczywiście – w trosce o armię ten król-filozof i bezwzględny perfekcjonista doprowadził do tego, że jego żołnierze bardziej bali się swoich oficerów niż starć z nieprzyjacielem…
13.04.2021
Niemieckie czołgi „Pantera” i „Tygrys” były uznawane za tak potężne, że niemal niezniszczalne. Amerykańscy żołnierze wpadali w panikę już na samą wieść, że operują w okolicy. Czołgiści US Army, walczący na niezbyt udanych shermanach, błagali swoich dowódców o lepszy sprzęt, który pozwoli im toczyć wyrównaną walkę z niemieckimi potworami. Taką maszynę wreszcie dostali, chociaż zdecydowanie za późno. Świetny czołg – M26 „General Pershing” – dotarł na front dopiero w ostatnich tygodniach wojny.
26.02.2021
Zdobywanie dokumentów to podstawa pracy szpiega. W PRL kontrwywiad pozyskiwał dokumenty, dzięki którym można było taniej kupić licencje na zachodnie produkty. W grę wchodziła nawet produkcja odkurzacza…
28.12.2020
Do dziś nieznane jest prawdziwe imię i nazwisko George’a Psalmanazara. Prawdopodobnie urodził się gdzieś około roku 1680 w południowej Francji. Miał być bardzo zdolnym dzieckiem ze szczególnym talentem do języków, w tym łaciny. Był również niezwykle ciekawy świata – i właśnie ta chęć zobaczenia, co kryje się poza granicami jego rodzinnej krainy, uczyniła z niego jednego z największych… oszustów w historii.
24.12.2020
„Barszcz, od najdawniejszych czasów ulubiona w Polsce polewka kwaskowata, gotowana zwykle z kwasu burakowego (zakwaszona ćwikła), lub chlebowego, uważana przez dawnych botaników polskich za lekarstwo” – tak pisał w swojej Encyklopedii staropolskiej Zygmunt Gloger. Dzisiaj ten czerwony król wigilijnego stołu w niczym nie przypomina swego protoplasty i bynajmniej nie kojarzy się z właściwościami leczniczymi – a bywa wręcz niejednokrotnie przyczyną bólu głowy.
15.04.2021
7 października 1944 roku w Auschwitz-Birkenau miał miejsce największy w historii obozu bunt więźniów. Żydzi z Sonderkommando podpalili i poważnie uszkodzili jedno krematorium oraz zaatakowali – kamieniami, siekierami, młotkami – esesmanów. Niektórym powstańcom udało się wydostać za druty, lecz przyszło im za to zapłacić najwyższą cenę. Zginęło ok. 250 z nich. Jak w ogóle doszło do tego zrywu?
14.04.2021
„Armia składa się po większej części z próżniaczych i bezczynnych typów. Bez stałego nadzoru dowódcy, ta machina szybko ulega rozpadowi” – mawiał Fryderyk Wielki. I rzeczywiście – w trosce o armię ten król-filozof i bezwzględny perfekcjonista doprowadził do tego, że jego żołnierze bardziej bali się swoich oficerów niż starć z nieprzyjacielem…
12.04.2021
Służbę musiały wykonywać bezbłędnie. Tresowane do nadzorowania więźniów, na rozkaz potrafiły zabić. Za najmniejszą pomyłkę same płaciły śmiercią. O losie psich strażników w łagrach pisze w powieści „Wierny Rusłan” Gieorgij Władimow. Jego książka to porażająca metafora dehumanizacji i zniewolenia w totalitarnym świecie.