Dwudziestolecie międzywojenne
Międzywojenna Warszawa na pocztówce z ok. 1932 roku.
Dwudziestolecie międzywojenne – epoka przejściowa między dwoma niszczycielskimi konfliktami, które w XX wieku spustoszyły Europę i znaczną część globu: I oraz II wojną światową. Trwała od roku 1918 do 1939.
W historii powszechnej była to epoka głębokiego kryzysu dawnych mocarstw i wzrostu nowych. Wielka Brytania i Francja straciły swą niegdyś hegemonistyczną pozycję, niemiecki eksperyment z demokracją zakończył się wprowadzeniem brutalnej nazistowskiej dyktatury, zmierzającej do rewizji granic ustanowionych w następstwie I wojny światowej, w Rosji swoją pozycję ugruntował nowy, komunistyczny reżim, a Stany Zjednoczone stopniowo zmierzały do uzyskania pozycji globalnego lidera.
Do kluczowych przesunięć politycznych doszło w Europie Środkowo-Wschodniej. Na gruzach dawnych imperiów powstały liczne nowe państwa. Część z nich, jak Ukraina, okazała się wyjątkowo nietrwała. Inne – Czechosłowacja, Polska, Węgry – utrzymały się przez całą epokę, na nowy sposób kształtując losy kontynentu.
Epoka dwudziestolecia międzywojennego, nazywana też międzywojniem lub okresem przedwojennym, szczególne znaczenie miała w dziejach Polski. Po przeszło stuleciu kraj odzyskał pełną suwerenność polityczną. Choć ta okazała się tylko krótkim epizodem, a na ponowne odzyskanie niezależności od zaborczych sąsiadów Polacy musieli czekać aż do 1989 roku.
-
-
Czy Adolf Hitler mścił się na Żydach za to, że... sam był Żydem?
-
Jak to się stało, że Hitler został Niemcem?
-
Najważniejsza polska ustawa XX wieku. Przeszła tylko dzięki tej kobiecie
-
Romansował z Dietrich i Ordonką. Zginął za kolaborację z Niemcami. Kim był najprzystojniejszy polski zdrajca?
-
„Zaczęli młócić biedaka, tak jakby to był snop zboża”. Jak wyglądał los Polaków pracujących w kopalniach na Kołymie?
Co nowego w dwudziestoleciu międzywojennym?
Szczególnie polecamy. Nasze najlepsze teksty o dwudziestoleciu międzywojennym
-
03.05.2019
Najważniejsza polska ustawa XX wieku. Przeszła tylko dzięki tej kobiecie
Na tę ustawę liczyły miliony wygłodniałych Polaków. Mieszkańcy zrujnowanego przez zaborców kraju coraz mocniej naciskali na swoich przedstawicieli w sejmie. Wszystko by przepadło, gdyby nie ona. Ta kobieta jednym sprytnym manewrem uratowała sprawę.
-
23.04.2019
Żeby nie brakło jej energii na „pracę nocną w alkowie”… Jak reagowano na pierwsze polskie posłanki?
Tego się polscy politycy nie spodziewali. Gdy kobiety uzyskały prawa wyborcze, masowo ruszyły do urn i wybrały swoje przedstawicielki do sejmu. Była to sytuacja tak nietypowa, że Piłsudski zaczął przemowę do zwycięzców od słów „Panowie posłowie!”, jak gdyby nie zauważając obecności pań w ławach. A co robili inni?
-
13.04.2019
Te kobiety wywalczyły Polkom ich prawa. Kim były pierwsze posełki w dziejach Polski?
„Oczywiście »babie« nie pozwoli przecież nikt z tych mężów stanu polityki prowadzić” – pisała w 1916 roku Zofia Moraczewska. Trzy lata później jako jedna z zaledwie ośmiu kobiet (na 436 mężczyzn!) weszła do Sejmu Ustawodawczego, który nadał kształt niepodległej II RP.
-
05.04.2019
Nieznana wojna polsko-niemiecka 1919-1920-1921
Był 15 sierpnia 1919 roku. Oczekujący od wielu godzin na wypłatę tłum górników stracił cierpliwość i wtargnął na plac mysłowickiej kopalni. Oddziały niemieckiego Grenzschutzu otworzyły ogień do nieuzbrojonych ludzi.
Polityka w dwudziestoleciu międzywojennym
-
18.04.2019
Najdziwniejsze (i najlepsze) przedwojenne reklamy wódki
Dzisiaj takich reklam już nie ma. Jak promowano wódkę w czasach, gdy nie obowiązywały niemal żadne prawne restrykcje? I czy takie anonse skusiłyby was do zakupu?
-
06.04.2019
Jedna z najbardziej wpływowych przedwojennych marek. Dlaczego tak rzadko się o niej mówi?
Nazwa tej firmy stała się synonimem wytwarzanego przez nią produktu. Ogromną popularność zdobyła w Polsce i zagranicą. Stała się nawet oficjalnym dostawcą cesarskiego dworu, a w II RP – polskim symbolem sukcesu. Czy wiesz o jakiej marce mowa?
-
06.03.2019
Najgłośniejszy mezalians przedwojennej Polski
Podstarzały lowelas, hitlerowski konfident, oficer Armii Czerwonej – lista kochanków Ordonki była długa. Aktorka „seryjnie” zdradzała męża, hrabia Tyszkiewicz przymykał jednak oko na wybryki żony. Czy był aż tak naiwny, ślepo zakochany, a może… zawstydzony, bo poślubił ją mimo sprzeciwu rodziny?
-
22.01.2019
Jedna z najdziwniejszych zagadek III Rzeszy. Gdzie podziewa się hitlerowski Sztandar Krwi?
Jeśli uznać nazizm za religię polityczną, to Blutfahne, czyli Sztandar Krwi, był jedną z jej najważniejszych relikwii. Ale jak to się stało, że kawałek materiału ze swastyką „awansował” do rangi największej świętości?
Życie codzienne w dwudziestoleciu międzywojennym
Czy wiesz że? Ciekawostki z dwudziestolecia
-
30.04.2019
Romansował z Dietrich i Ordonką. Zginął za kolaborację z Niemcami. Kim był najprzystojniejszy polski zdrajca?
Był bożyszczem przedwojennej Warszawy, gwiazdorem kina, playboyem. Igo Sym – syn Polaka i Austriaczki – w momencie próby wyparł się ojczyzny. Wybrał kolaborację z hitlerowskim okupantem. Za zdradę i współpracę z Niemcami podziemie skazało go na śmierć.
-
29.04.2019
„Zaczęli młócić biedaka, tak jakby to był snop zboża”. Jak wyglądał los Polaków pracujących w kopalniach na Kołymie?
Mróz, sięgający minus pięćdziesięciu stopni. Głodowe racje żywnościowe. I niewolnicza praca, tak ciężka, że narzuconych przez strażników norm niemal nie sposób było wyrobić. Jak radzili sobie Polacy, którzy trafili do piekła na ziemi – kopalń na Kołymie?
-
24.04.2019
„Co nocy było słychać nieludzkie wrzaski, jęki, wycie”. Tak bolszewicy wieźli Polaków na Syberię
Bolszewicy odziedziczyli po upadłym caracie niechęć do Polaków. Za ich rządów kolejne transporty „wrogów Moskwy” trafiały na Syberię. Już sama podróż była wstępem do czekającego zesłańców piekła Gułagu. Jak więźniowie ją wspominają?
-
16.04.2019
Szaleńcy, terroryści, desperaci. Polska historia obfituje w zamachowców – kim byli i dlaczego zabijali?
Na kogo polowali średniowieczni terroryści? Który polski król został zasztyletowany przez porywaczy? Dlaczego Ukraińcy chcieli zabić Piłsudskiego? Czy Bierut miał sobowtóra? Odpowiedzi na te pytania znajdziecie w książce Marcina Szymaniaka „Polskie zamachy”, którą możecie wygrać w naszym konkursie.
Przestępczość w dwudziestoleciu międzywojennym
-
03.05.2019
Najważniejsza polska ustawa XX wieku. Przeszła tylko dzięki tej kobiecie
Na tę ustawę liczyły miliony wygłodniałych Polaków. Mieszkańcy zrujnowanego przez zaborców kraju coraz mocniej naciskali na swoich przedstawicieli w sejmie. Wszystko by przepadło, gdyby nie ona. Ta kobieta jednym sprytnym manewrem uratowała sprawę.
-
23.04.2019
Żeby nie brakło jej energii na „pracę nocną w alkowie”… Jak reagowano na pierwsze polskie posłanki?
Tego się polscy politycy nie spodziewali. Gdy kobiety uzyskały prawa wyborcze, masowo ruszyły do urn i wybrały swoje przedstawicielki do sejmu. Była to sytuacja tak nietypowa, że Piłsudski zaczął przemowę do zwycięzców od słów „Panowie posłowie!”, jak gdyby nie zauważając obecności pań w ławach. A co robili inni?
-
13.04.2019
Te kobiety wywalczyły Polkom ich prawa. Kim były pierwsze posełki w dziejach Polski?
„Oczywiście »babie« nie pozwoli przecież nikt z tych mężów stanu polityki prowadzić” – pisała w 1916 roku Zofia Moraczewska. Trzy lata później jako jedna z zaledwie ośmiu kobiet (na 436 mężczyzn!) weszła do Sejmu Ustawodawczego, który nadał kształt niepodległej II RP.
-
06.03.2019
Najgłośniejszy mezalians przedwojennej Polski
Podstarzały lowelas, hitlerowski konfident, oficer Armii Czerwonej – lista kochanków Ordonki była długa. Aktorka „seryjnie” zdradzała męża, hrabia Tyszkiewicz przymykał jednak oko na wybryki żony. Czy był aż tak naiwny, ślepo zakochany, a może… zawstydzony, bo poślubił ją mimo sprzeciwu rodziny?
Kobiety w dwudziestoleciu międzywojennym
-
07.02.2019
Pierwszy orgazm w historii kina. Po premierze tego filmu wybuchł ogólnoświatowy skandal!
„Nieprzyzwoity, niemoralny”, „oburzający i lubieżny”, „obsceniczny” – brzmi jak recenzja „Pięćdziesięciu twarzy Greya”? Nic bardziej mylnego! Na takie opinie zasłużył sobie w 1933 roku film „Ekstaza”. Dlaczego? Bo po raz pierwszy w dziejach kinematografii pokazano w nim na ekranie nagość i kobiecy orgazm…
-
18.09.2018
Kobiety a seks ze zwierzętami. Dlaczego ten krakowski seksuolog twierdził, że wszystkie kobiety mają skłonność do zoofilii? [18+]
Samozwańczy „lekarz-płciownik” przed stuleciem wyrażał poglądy co najmniej ekscentryczne. Do najdziwniejszych wypada zaliczyć jego opinię, że niemal każda kobieta ma skłonność do seksu ze zwierzętami. A więc, jak sam to ujął, do „psiolizów” i „psiolubstwa”.
-
29.08.2018
Co Polacy sto lat temu sądzili o pedofilii? [18+]
Skąd się biorą pedofile? Jakie jest źródło tego zboczenia? Czy każdy kto gwałci dzieci zasługuje na miano pedofila? Czy starcy mają skłonność do molestowania nieletnich? I czy do pedofilii można posuwać się… z przypadku? Przedwojenna wiedza seksuologiczna jeży włosy na głowie.
-
12.07.2018
Tabletki gwałtu w przedwojennej Polsce [18+]
Polacy uparcie twierdzili, że śpiącej czy nieprzytomnej kobiety nie da się wykorzystać. I to mimo, że w tym samym czasie niemieccy profesorowie ostrzegali studentki, by zawsze sprawdzały czy towarzysze zabawy… nie wsypują im czegoś do drinków.
Seks w dwudziestoleciu międzywojennym
-
09.06.2019
Wyprawa kijowska 1920. Jaka jest prawda o wielkim triumfie Józefa Piłsudskiego?
Wyprawa na Ukrainę miała przede wszystkim cel polityczny. Zdobycie Kijowa wyszło niejako przez przypadek, choć często porównywane jest do osiągnięć Bolesława Chrobrego.
-
17.04.2019
10 NAJLEPSZYCH dowódców w dziejach Polski
Zapomniany generał, który zatrzymał bolszewików pod Warszawą. Hetman zdolny tak pokierować husarią, by rozgromiła dziesięć razy silniejszego wroga. I wielki król, który wbrew kronikom wcale nie był „miłośnikiem pokoju”. Oto prawdziwi bogowie wojny.
-
05.04.2019
Nieznana wojna polsko-niemiecka 1919-1920-1921
Był 15 sierpnia 1919 roku. Oczekujący od wielu godzin na wypłatę tłum górników stracił cierpliwość i wtargnął na plac mysłowickiej kopalni. Oddziały niemieckiego Grenzschutzu otworzyły ogień do nieuzbrojonych ludzi.
-
27.02.2019
Bitwa o Lwów 1918. Duchowa stolica ziem polskich w ogniu walk
Pierwszego listopada 1918 roku we Lwowie wybucha powstanie zbrojne koordynowane przez tajny Ukraiński Komitet Wojskowy. Skierowane jest bezpośrednio przeciwko upadającym władzom austriacko-węgierskim, jednak nie mniej ważnym celem staje się udaremnienie zajęcia Lwowa przez polskie władze.