Dwudziestolecie międzywojenne
Międzywojenna Warszawa na pocztówce z ok. 1932 roku.
Dwudziestolecie międzywojenne – epoka przejściowa między dwoma niszczycielskimi konfliktami, które w XX wieku spustoszyły Europę i znaczną część globu: I oraz II wojną światową. Trwała od roku 1918 do 1939.
W historii powszechnej była to epoka głębokiego kryzysu dawnych mocarstw i wzrostu nowych. Wielka Brytania i Francja straciły swą niegdyś hegemonistyczną pozycję, niemiecki eksperyment z demokracją zakończył się wprowadzeniem brutalnej nazistowskiej dyktatury, zmierzającej do rewizji granic ustanowionych w następstwie I wojny światowej, w Rosji swoją pozycję ugruntował nowy, komunistyczny reżim, a Stany Zjednoczone stopniowo zmierzały do uzyskania pozycji globalnego lidera.
Do kluczowych przesunięć politycznych doszło w Europie Środkowo-Wschodniej. Na gruzach dawnych imperiów powstały liczne nowe państwa. Część z nich, jak Ukraina, okazała się wyjątkowo nietrwała. Inne – Czechosłowacja, Polska, Węgry – utrzymały się przez całą epokę, na nowy sposób kształtując losy kontynentu.
Epoka dwudziestolecia międzywojennego, nazywana też międzywojniem lub okresem przedwojennym, szczególne znaczenie miała w dziejach Polski. Po przeszło stuleciu kraj odzyskał pełną suwerenność polityczną. Choć ta okazała się tylko krótkim epizodem, a na ponowne odzyskanie niezależności od zaborczych sąsiadów Polacy musieli czekać aż do 1989 roku.
-
-
Ostra cenzura, erotyczne skandale i największe kinowe hity. Złote lata Hollywood
-
CSI: Historia. Dzięki nim brutalni mordercy w końcu przestali być bezkarni...
-
Psy wojny, czyli jak wyszkolić idealnego radzieckiego psa służbowego
-
Dla zwycięstwa poświęcali zdrowie, a nawet życie. Ci sportowcy w dążeniu do sukcesu poszli o krok za daleko
-
Gwałcił i mordował nawet kilkuletnie dziewczynki, pił krew swoich ofiar. Kim był wampir z Düsseldorfu?
Co nowego w dwudziestoleciu międzywojennym?
- Polityka w dwudziestoleciu międzywojennym
-
04.04.2021
Azjatycki pangermanizm a filozofia rasy – czyli jak tworzyła się idea niemieckiego nacjonalizmu
Naziści powszechnie kojarzą się z aryjską rasą panów, której zadaniem była dominacja nad mniej doskonałymi podludźmi. Ale nie wszyscy wiedzą, skąd ta idea się wywodzi! Oto skrócona droga do ideologii, która doprowadziła do masowej zagłady narodów.
-
06.03.2021
„Polacy są niezdolni do istnienia jako niepodległy organizm państwowy”. Kulisy radzieckiej dyplomacji okiem ambasadora Stalina
Obraz Rosji Sowieckiej, a następnie Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, jaki utrwalił się w świadomości Polaków, nie był zbyt atrakcyjny. Dotyczy to w sposób szczególny radzieckiej dyplomacji. Starszemu pokoleniu kojarzy się ona przede wszystkim z Andriejem Gromyką – znanym jako „Mister niet”, wieloletnim szefem dyplomacji ZSRR, który w okresie zimnej wojny właśnie słowem „niet” („nie”) najczęściej reagował na propozycje Zachodu.
-
27.02.2021
Pakt Wschodni. Czy dzięki niemu można było uniknąć II wojny światowej?
Iwan Majski pełnił funkcję ambasadora ZSRR w Wielkiej Brytanii. Od 1934 roku prowadził dzienniki. Opisał w nich m.in. historię skierowanego przeciwko III Rzeszy Paktu Wschodniego – niezrealizowanego układu, który miał uchronić Europę Środkową i Wschodnią przed zakusami Hitlera.
-
11.02.2021
Ilirowie w Urstätt, czyli Biskupin według hitlerowskiej propagandy
Na ślad jednej z największych i najważniejszych pradziejowych osad na ziemiach polskich jako pierwsze natrafiły dzieci. To one, gdy poziom wody w miejscowym jeziorze opadł, zaczęły przynosić do domów pozostałości glinianych naczyń. Pochwaliły się odkryciami miejscowemu nauczycielowi – Walentemu Szwajcerowi. Ten, wiedziony ciekawością, zapragnął zobaczyć „grodzisko”, o którym mówili uczniowie. Gdy ujrzał rząd pali wystających z jeziora, wiedział, że ma przed sobą coś o niezwykłej naukowej wadze…
- Życie codzienne w dwudziestoleciu międzywojennym
-
02.04.2021
Ostra cenzura, erotyczne skandale i największe kinowe hity. Złote lata Hollywood
W latach 30. XX wieku rozpoczęły się „złote lata” Hollywood. Produkowano wówczas rocznie ponad 400 filmów, a kina przyciągały 90 milionów widzów tygodniowo. Właśnie wtedy ukształtowały się najpopularniejsze gatunki filmowe: westerny, komedie slapstickowe, musicale czy firmy noir. Amerykańskie kino rozkwitało jednak pod okiem surowych cenzorów, którzy sumiennie blokowali treści uznawane za wulgarne lub gorszące.
-
16.02.2021
Morderstwa, pobicia, kradzieże – mroczna działalność prostytutek w dwudziestoleciu międzywojennym
Prostytutki – mimo swej wątpliwej reputacji i parania się przynoszącym ujmę zajęciem – potrafiły upaść jeszcze niżej. Poza tym, że sprzedawały swe wdzięki, były złodziejkami, szantażystkami, a nawet morderczyniami. Poznajcie historie kobiet lekkich obyczajów w międzywojennej Polsce.
-
30.01.2021
W pogoni za chlebem i lepszym życiem. Niezwykła historia kobiety, która pomogła stworzyć Muzeum Auschwitz-Birkenau
Los połączył miłością Mirę, zwaną Mimi, więźniarkę obozów na Majdanku, w Ravensbrück i Buchenwaldzie z więźniem Auschwitz, Józefem. Po wojnie kobieta z ukochanym trafiła do Birkenau, gdzie pomagała stworzyć tamtejsze muzeum. Jednak jej zawiła historia rozpoczęła się znacznie wcześniej, w dalekiej Francji, dokąd życie zesłało jej rodzinę w pogoni za chlebem.
-
31.12.2020
Szampan „dla ludu” od towarzysza Stalina. Co wspólnego miał radziecki dyktator z… winem musującym?
Wielu Polakom trudno wyobrazić sobie imprezę sylwestrową bez niego. O jego popularności najlepiej świadczy fakt, że istnieje mnóstwo jego podróbek. Mowa oczywiście o białym, słodkim, musującym winie, znanym jako „radziecki” lub „ruski” szampan. Mało kto wie, że za tym trunkiem stoi kawał historii. W jego stworzeniu palce miał maczać sam Józef Stalin…
- Przestępczość w dwudziestoleciu międzywojennym
-
29.03.2021
CSI: Historia. Dzięki nim brutalni mordercy w końcu przestali być bezkarni...
„Każdy kontakt pozostawia ślad” – to stwierdzenie dr. Edmonda Locarda stało się podstawą nowoczesnej kryminalistyki. Znany jako francuski Sherlock Holmes, Locard był pierwszym naukowcem, który w 1910 roku stworzył laboratorium kryminalistyczne i oddał je do użytku organom ścigania w Lyon. Od tego momentu nie było już „zbrodni idealnych”…
-
15.03.2021
Gwałcił i mordował nawet kilkuletnie dziewczynki, pił krew swoich ofiar. Kim był wampir z Düsseldorfu?
W 1929 roku mieszkańców Düsseldorfu ogarnęło przerażenie. W mieście zaczęło dochodzić do morderstw, których brutalność wstrząsnęła wszystkimi. Ofiary były w różnym wieku oraz różnej płci, a śladów wiodących do odkrycia sprawcy było jak na lekarstwo. Dodatkowo lokalne gazety zaczęły otrzymywać anonimowe listy z pozdrowieniami od człowieka, którego okrzyknięto „wampirem”. Kim był i dlaczego zabijał?
-
11.03.2021
„Nazywam się Mori i przynoszę śmierć”. Człowiek, który (prawie) pokonał włoską mafię
Włoską mafię porównać można do mitologicznej hydry. Kiedy ucina jej się łeb, ta na jego miejsce hoduje sobie dwa kolejne i staje się jeszcze silniejsza. Jednak jednemu człowiekowi niemal udało się rozbić rządzące południem kraju przestępcze struktury i pozamykać w więzieniach największych sycylijskich mafiosów.
-
16.02.2021
Morderstwa, pobicia, kradzieże – mroczna działalność prostytutek w dwudziestoleciu międzywojennym
Prostytutki – mimo swej wątpliwej reputacji i parania się przynoszącym ujmę zajęciem – potrafiły upaść jeszcze niżej. Poza tym, że sprzedawały swe wdzięki, były złodziejkami, szantażystkami, a nawet morderczyniami. Poznajcie historie kobiet lekkich obyczajów w międzywojennej Polsce.
- Kobiety w dwudziestoleciu międzywojennym
-
16.02.2021
Morderstwa, pobicia, kradzieże – mroczna działalność prostytutek w dwudziestoleciu międzywojennym
Prostytutki – mimo swej wątpliwej reputacji i parania się przynoszącym ujmę zajęciem – potrafiły upaść jeszcze niżej. Poza tym, że sprzedawały swe wdzięki, były złodziejkami, szantażystkami, a nawet morderczyniami. Poznajcie historie kobiet lekkich obyczajów w międzywojennej Polsce.
-
30.01.2021
W pogoni za chlebem i lepszym życiem. Niezwykła historia kobiety, która pomogła stworzyć Muzeum Auschwitz-Birkenau
Los połączył miłością Mirę, zwaną Mimi, więźniarkę obozów na Majdanku, w Ravensbrück i Buchenwaldzie z więźniem Auschwitz, Józefem. Po wojnie kobieta z ukochanym trafiła do Birkenau, gdzie pomagała stworzyć tamtejsze muzeum. Jednak jej zawiła historia rozpoczęła się znacznie wcześniej, w dalekiej Francji, dokąd życie zesłało jej rodzinę w pogoni za chlebem.
-
30.01.2021
Fabrykantki aniołów z Nagyrév. Jedna z największych masowych zbrodni popełnionych przez kobiety
Nagyrév to niewielka węgierska wioska leżąca nad brzegiem rzeki Cisa. Ta pozornie spokojna i słabo zaludniona okolica skrywa historię jednej z największych masowych zbrodni, popełnionych nie w wyniku wojny, rządowego terroru czy nienawiści rasowej. Jej prowodyrkami oraz wykonawczyniami były kobiety – przepracowane, uciskane i… niezadowolone ze swoich mężów.
-
04.01.2021
Edward VIII „nazistowski król” Wielkiej Brytanii. Abdykował z miłości do kobiety i… Hitlera
Przez wiele lat uważano, że abdykacja Edwarda VIII była spowodowana zbyt niskim pochodzeniem jego ukochanej Wallis Simpson i jej burzliwą przeszłością. W rzeczywistości niechęć Brytyjczyków do tej kobiety wynikała z jej… pronazistowskich sympatii. Zresztą to małżeństwo chyba nie przyniosło Edwardowi szczęścia.
- Seks w dwudziestoleciu międzywojennym
-
02.04.2021
Ostra cenzura, erotyczne skandale i największe kinowe hity. Złote lata Hollywood
W latach 30. XX wieku rozpoczęły się „złote lata” Hollywood. Produkowano wówczas rocznie ponad 400 filmów, a kina przyciągały 90 milionów widzów tygodniowo. Właśnie wtedy ukształtowały się najpopularniejsze gatunki filmowe: westerny, komedie slapstickowe, musicale czy firmy noir. Amerykańskie kino rozkwitało jednak pod okiem surowych cenzorów, którzy sumiennie blokowali treści uznawane za wulgarne lub gorszące.
-
16.02.2021
Morderstwa, pobicia, kradzieże – mroczna działalność prostytutek w dwudziestoleciu międzywojennym
Prostytutki – mimo swej wątpliwej reputacji i parania się przynoszącym ujmę zajęciem – potrafiły upaść jeszcze niżej. Poza tym, że sprzedawały swe wdzięki, były złodziejkami, szantażystkami, a nawet morderczyniami. Poznajcie historie kobiet lekkich obyczajów w międzywojennej Polsce.
-
14.11.2020
W łóżku ze śmiercią. Przez siedem lat sypiał z trupem ukochanej
Każdy z nas słyszał o miłości przekraczającej granice zdrowego rozsądku i prowadzącej do szaleństwa. Historia Carla Tanzlera to właśnie jedna z tych opowieści, a jej makabryczny przebieg nadaje zupełnie nowe znaczenie wyrażeniu „kochać do grobowej deski”. To budzące grozę i ciarki świadectwo tego, że naprawdę istnieją rzeczy, o których nie śniliśmy w najgorszych koszmarach.
-
12.11.2020
Czy Marszałek miał romans z…. bufetową? Tajemnicza miłość Piłsudskiego
Najlepsi specjaliści nie znali tego nazwiska. Elektryzowały też daty: 1931–1934. Ten okres uważano w życiu Marszałka za wolny od romansów – ostatnim miał być związek z Eugenią Lewicką, który skończył się samobójczą śmiercią kobiety. A tu taka niespodzianka! Ten rzekomo coraz bardziej niedołężniejący dziadek miał pod koniec życia kochankę? To zmieniało wszystko co wiedziano o Józefie Piłsudskim.
- Wojsko i militaria w dwudziestoleciu międzywojennym
-
25.03.2021
Psy wojny, czyli jak wyszkolić idealnego radzieckiego psa służbowego
Inteligentny, posłuszny, wierny, energiczny i karny. Spełniający każdy rozkaz i polecenie, a w dodatku gotowy zarówno odebrać życie wrogowi, jak i oddać własne w obronie człowieka, z którym pełni służbę. Oto przepis na idealnego psa służbowego z czasów ZSRR.
-
14.01.2021
Czy to Polacy wymyślili blitzkrieg? O historii polskich lotników bombowych opowiada autor książki „Skrzydlata husaria”
„Blitzkrieg, którego ofiarą padła Polska w 1939 roku, był niczym innym, jak twórczym rozwinięciem rozwiązań wdrożonych przez polskich lotników bombowych dwadzieścia lat wcześniej” – mówi Łukasz Sojka, autor książki „Skrzydlata husaria”.
-
15.12.2020
Alkohol na wojnie. Jak pili polscy żołnierze?
Alkohol od wieków był i jest nieodłącznym towarzyszem żołnierzy na froncie oraz jego zapleczu. Pozwalał zapomnieć, odreagować, działał kojąco, zabijał nudę oczekiwania. Podczas wojny polsko-bolszewickiej żołnierze obu stron nie wylewali za kołnierz.
-
13.12.2020
Skrzydlata husaria nad Krzyżopolem. Jak polscy lotnicy bombowi pokonali bolszewików?
Pod koniec maja 1920 roku wydawało się, że losy Krzyżopola i Wapniarki są już przesądzone. Bolszewicy dysponowali straszliwą bronią – pociągami pancernymi, stalowymi kolosami, dosłownie najeżonymi karabinami maszynowymi i działami. Jednak Polacy panowali niepodzielnie na innym polu – w powietrzu.