Historia Stanów Zjednoczonych i Kanady
„Wszędzie widziałem krew przemieszaną z błotem i wodą. To było jedyne, co widziałem” – najtragiczniejszy bunt więzienny w historii USA
Czterdziestu trzech zabitych, niezliczeni ranni i torturowani – to bilans wydarzeń, które w 1971 roku wstrząsnęły więzieniem w Attice w stanie Nowy Jork. Dziewiątego września niemal 1300 osadzonych zbuntowało się przeciwko dramatycznym warunkom panującym w placówce. Przyszło im...
Prawda o buncie w więzieniu Attica w końcu wyszła na jaw
Nagroda Pulitzera w dziedzinie historii (2017). Oto pierwsza w Polsce książka w tej sprawie.
Kim byli pierwsi Amerykanie? Pionierzy w niebezpiecznej podróży
Po wojnie o niepodległość zakończonej pokojem wersalskim w 1783 roku Amerykanie wzbogacili się o nowe tereny, nad którymi dotychczas panowali Brytyjczycy. Ogromne, bogate w surowce terytorium na północny zachód od rzeki Ohio czekało na białych osadników.
Dyskryminacja rasowa i eksperymenty medyczne doprowadziły do krwawego buntu w więzieniu
9 września 1971 roku doszło do tragicznego w skutkach buntu więźniów w zakładzie karnym Attica. Nie był to jednak spontaniczny zryw a efekt trwających latami nadużyć. Więźniowie zdecydowali się na krwawą zemstę…
Nieznany testament Kościuszki – polski bohater mógł zapobiec segregacji rasowej w USA
Zdewastowanie waszyngtońskiego pomnika Tadeusza Kościuszki stanowi wymowny symbol społecznych napięć, niesprawiedliwości, ale też historycznego nieporozumienia. Bo przecież polski bohater narodowy, a przy okazji generał Armii Kontynentalnej w czasie wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych, był gorącym orędownikiem zniesienia segregacji...
O tym, jak polscy partyzanci z grupy „Zenona” uratowali amerykańskich lotników
Utrata Latającej Fortecy, ofiarna pomoc ze strony Polaków, walki wraz z oddziałem polskich partyzantów i przedzieranie się do linii rosyjskich by ostatecznie powrócić do swoich. Tyle zaangażowania potrzeba było by pomóc Amerykanom zestrzelonym na terytorium okupowanej Polski.
Superman kontra Ku Klux Klan. Stetson Kennedy, podobnie jak komiksowy superbohater, ukrył swoją tożsamość żeby walczyć ze złem
To ptak! To samolot! Nie to… etnolog, dziennikarz, bohater bez peleryny. Jak jeden człowiek, działając incognito, wytoczył wojnę Ku Klux Klanowi i wygrał. Nie mogło być inaczej, skoro miał po swojej stronie samego Supermana.
Jak mogłaby wyglądać III wojna światowa?
Każdy, kto dorastał w latach siedemdziesiątych bądź osiemdziesiątych XX wieku pamięta zapewne powszechne straszenie atakiem atomowym ze strony imperialistycznego zachodu. Nie było prawie dnia, by telewizja nie pokazywała filmów z próbnych wybuchów jądrowych i map przedstawiających plany ataku...
Żałobnie gra lokomotywa. Pociągi pogrzebowe, które wiozły głowy państw
Pociągi i pogrzeby wiele łączy. Kolej żelazna, niemal od początku swojego istnienia, była wykorzystywana do przewożenia zwłok. Stukot kół towarzyszył też ostatniej drodze wielu światowych przywódców.
Kastracja, kara chłosty, piętnowanie, czyli jak znęcano się nad niewolnikami i karano przestępców
Ludzkość przez tysiące lat opracowywała, udoskonalała i stosowała formy kary czy przemocy cielesnej. Najpopularniejszym i najdłużej utrzymującym się sposobem zadawania cierpień była kara chłosty, ale to właśnie pozbawienie jąder czy wyłupienie oczu najbardziej mrozi krew w żyłach.
Ten naukowiec chciał stworzyć promienie śmierci! Oto 5 niewiarygodnych pomysłów Nikoli Tesli
Pamięć na temat Nikoli Tesli przetrwała za sprawą jego wynalazków. Amerykański inżynier serbskiego pochodzenia wieczną sławę zyskał poprzez pracę nad rozwojem silnika elektrycznego i prądnicy prądu przemiennego, autotransformatora, elektrowni wodnej na wodospadzie Niagara, baterii słonecznej… ale czy wiecie,...
Wojna na Pacyfiku. Niezwykłe akcje amerykańskich okrętów podwodnych
Okręty USS Tang i USS Tulibee zatopiły się własnymi torpedami, USS Harder zestrzeliwał japońskich snajperów z drzew, USS Bofin storpedował autobus i dźwig portowy, a USS Tresher złapano na wędkę. Ruszające do walki z japońską flotą amerykańskie okręty...
Najbardziej spektakularna ucieczka z terenu wroga podczas II wojny światowej
Uszkodzone skrzydło myśliwca, spadochron na czubku drzew, obite żebra… Do tego ucieczka przez Francję na…rowerze i problemy z przednim kołem. Dodajmy jeszcze brak znajomości języka i podpalenie papierosa… żołnierzowi niemieckiemu i wyjdzie nam materiał podobny do akcji filmu...
Zignorowane zagrożenie. Ten wirus zabił miliony. W jaki sposób doszło do największej pandemii w dziejach?
Koronawirus, COVID-19, MERC, SARS to najczęściej pojawiające się ostatnio słowa w kontekście ogłoszonej niedawno pandemii. W takich momentach warto wyciągać naukę z przeszłości i śledzić przyczyny najbardziej śmiercionośnych epidemii w historii. Jedną z nich była niepozorna… grypa.
Indiańscy szyfranci zamiast Enigmy. Jak Amerykanie „kodowali” depesze?
Armia amerykańska stosowała w czasie II wojny szyfry doskonałe. Zamiast mozolnie podstawiać cyfry zamiast literek lub dźwigać na linię frontu ciężkie maszyny szyfrujące – do oddziałów łączności wcielono żołnierzy, którzy mówili niezrozumiałym językiem. Przy radiostacjach siedzieli… Indianie.
Oscary — garść ciekawostek i kontrowersji z historii najsłynniejszej nagrody filmowej (i dziejów kina)
Historia nagród Amerykańskiej Akademii Filmowej to materiał na osobny film. Byłby z pewnością megaprodukcją historyczną i opowieścią o wielu pokoleniach filmowców, dla których Oscar miał być spełnieniem marzeń.
O kobietach, bez których nie byłoby Internetu
Najnowsza historia pełna jest opowieści o mężczyznach wizjonerach pracujących w garażu nad wynalazkami, które zmieniły oblicze świata. Rzadko jednak pamięta się o kobietach wizjonerkach, które od zawsze były pionierkami w dziedzinie nowych technologii: od wiktoriańskiej arystokratki Ady Lovelace,...
Ta bezkompromisowa matematyczka zrewolucjonizowała programowanie
Pionierka informatyki, kontradmirał w United States Navy, pierwsza kobieta z tytułem doktora na Uniwersytecie Yale’a. To ona zrewolucjonizowała programowanie i rozpropagowała określenia „bug” w słownictwie informatycznym.
Nie tylko Kamikaze. Poznaj cały arsenał japońskich broni samobójczych!
Japońscy piloci „kamikaze” ginęli za ojczyznę i cesarza wbijając się swoimi samolotami w pokłady amerykańskich okrętów. Wysyłający ich na śmierć generałowie uznali, że są skuteczni, rozszerzono więc arsenał samobójczych broni, które miały zatrzymać Amerykanów. W ostatnich miesiącach wojny...
Admirał mówi nie, czyli ludzkość na skraju zagłady
W 1962 roku zimna wojna trwała w najlepsze. Nuklearny arsenał USA i ZSRR wystarczyłby do zniszczenia Ziemi 20 razy! Do konfrontacji jednak nie doszło, a to dzięki decyzji jednego człowieka…
Alcatraz. Najsłynniejsze więzienie na świecie
Alcatraz. Więzienie o zaostrzonym rygorze znajdujące się na skalistej wyspie u wybrzeży San Francisco. Dziś nie spełnia swego głównego zadania, jest tylko znaną i chętnie odwiedzaną atrakcją turystyczną. Jaka jest historia tego miejsca i jak wyglądała słynna ucieczka...
Judy Garland: Pięć rzeczy, których nie wiedziałeś o filmowej Dorotce z Czarnoksiężnika z Oz
To jedna z najbardziej rozpoznawalnych aktorek w historii kina – Amerykański Instytut Filmowy umieścił ją na 8 miejscu amerykańskich gwiazd wszech czasów. W zbiorowej pamięci widzów zapisała się przede wszystkim jako Dorotka z Czarnoksiężnika z Oz – jednak...
Twórca Sherlocka Holmesa wierzył w duchy! Czy to możliwe?
Sir Arthur Conan Doyle był jednym z najbardziej logicznych umysłów XX wieku. Stworzył postać Sherlocka Holmesa i sam prowadził śledztwa w sprawach kryminalnych. Jak to możliwe, że stał się gorliwym spirytualistą?
Bomby na Nowy Jork! Jak Niemcy chcieli zaatakować USA?
Jak uderzyć w Amerykę by ją osłabić, zastraszyć i zdemoralizować? Hitler uważał, że najlepszym rozwiązaniem jest zbombardowanie Nowego Jorku. Problemem była jednak wielka odległość pomiędzy Europą a zachodnim wybrzeżem USA. Niemcy nie dysponowali bombowcem o tak wielkim zasięgu....
Początki niewolnictwa w Nowym Świecie. Historia wykorzystywania białych i czarnych w Ameryce
Zanim zrodziły się demokratyczne Stany Zjednoczone, do amerykańskich kolonii docierały statki z europejskimi emigrantami, mającymi nadzieję na lepsze jutro. Europejczycy zamiast dostatniego życia otrzymywali przymusową pracę i stawali się własnością osadników na czas obowiązywania kontraktu. Jednakże była to...