Zimna wojna

Symbol zimnej wojny. Fragment muru berlińskiego przy bramie brandenburskiej na fotografii z 1961 roku.

Zimna wojna – epoka w najnowszej historii świata, trwająca umownie od zakończenia II wojny światowej w 1945 roku do upadku komunizmu i rozpadu Związku Radzieckiego na przełomie lat 80. i 90. XX wieku.

Już w pierwszych dniach po zakończeniu globalnego konfliktu przyszłość relacji między zwycięskimi mocarstwami wisiała na włosku, a w Wielkiej Brytanii prowadzono potajemne dyskusje nad ewentualnym przystąpieniem do nowej konfrontacji, tym razem ze Związkiem Radzieckim. Termin „zimna wojna” najwcześniej pojawił się w tekstach George’a Orwella, który już październiku 1945 roku użył go na określenie przyszłego świata, zmuszonego egzystować w cieniu nuklearnego zagrożenia. W 1947 roku określenie „zimna wojna” padło z kolei z ust amerykańskiego doradcy politycznego Bernarda Barucha, tym razem w odniesieniu ściśle do narastającego konfliktu między dwoma globalnymi mocarstwami: Stanami Zjednoczonymi i Związkiem Radzieckim. Za symboliczną datę początkową zimnej wojny uznaje się też niekiedy 5 marca 1946 roku. Wtedy to, podczas przemówienia wygłoszonego w Fulton, były premier Zjednoczonego Królestwa Winston Churchill po raz pierwszy mówił o „żelaznej kurtynie”, dzielącej kontynent na dwie części.

Moment upadku tej kurtyny uznawany jest za kres epoki zimnej wojny. W historii powszechnej jako symboliczną cezurę podaje się najczęściej rozwiązanie Związku Radzieckiego, do którego doszło 26 grudnia 1991 roku. Z kolei w historii Polski za datę końca epoki powojennej uchodzi rok 1989. Konkretnie zaś 4 czerwca (pierwsze częściowo wolne wybory) bądź 29 grudnia (uchwalenie ustawy o zmianie nazwy państwa z Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej na Rzeczpospolitą Polską).

Co nowego w ziemnej wojnie?

Szczególnie polecamy. Nasze najlepsze teksty o zimnej wojnie i PRL-u

ZIMNA WOJNA. O CZYM PISZEMY?

Poniżej znajdziecie wszystkie nasze ciekawostki dotyczące lat powojennych, a więc okresu od 1945 i 1989 (ewentualnie 1991) roku. W Polsce to przede wszystkim ponury i (nierzadko) absurdalny okres PRL-u. Zagranicą to z kolei epoka zimnej wojny, rewolucji obyczajowej czy chociażby… skandynawskiej prohibicji.

Polityka w latach zimnej wojny i PRL-u

16.06.2018
Nie skończyła czwartej klasy podstawówki, a chciała dostać Nobla z Chemii. „Naukowa” kariera Eleny Ceaușescu
Jako żona rumuńskiego dyktatora Elena mogła liczyć na klejnoty, futra i rezydencje. Ale jej to nie wystarczało. Choć nie skończyła nawet czwartej klasy, chciała wykształcenia i związanego z nim prestiżu. Z nagrodą Nobla włącznie. Jak przebiegała jej błyskotliwa „kariera”?

artykuł
09.06.2018
10 najpopularniejszych bolszewickich wulgaryzmów. Jak przeklinali komuniści?
Pasożyt, brunatny zbir, zapluty karzeł? Komuniści nie tylko sięgali po obelgi, ale też – z rozmiłowaniem je tworzyli. W ustach Lenina czy Trockiego przekleństwem mógł być nawet… „Polak”. Jak jeszcze ubliżali sobie bolszewicy?

artykuł
23.04.2018
Dlaczego Polacy pokochali Stalina?
Kazał więzić i torturować. Przesiedlał całe narody, skazał na śmierć miliony ludzi. Zniewolił nasz kraj oraz pozbawił go połowy terytorium. Trudno sobie wyobrazić, by ta odrażająca postać mogła budzić czyjąkolwiek sympatię. A jednak byli Polacy, którzy Józefa Stalina kochali!

artykuł
09.04.2018
Błyszczący ranking. 5 najcenniejszych brylantów w historii
Brylanty od stuleci fascynowały władców, bogaczy i oczywiście złodziei. Historia wielu z nich to niemal gotowy scenariusz na film. Jak te najpiękniejsze trafiły w ręce obecnych właścicieli i ile za nie zapłacono?

artykuł

Życie codzienne podczas zimnej wojny i PRL-u

18.12.2018
Wigilijny karp to zaprzeczanie tradycji. Co jest autentycznym staropolskim obyczajem?
W szczycie przedświątecznej gorączki zewsząd atakują nas reklamy z barszczem, choinką i karpiem, który urasta niemal do rangi symbolu Gwiazdki. Tymczasem, wbrew temu, co próbują nam od lat wcisnąć marketingowcy, karp na wigilijnym stole jest stosunkowo młodym wynalazkiem.

artykuł
15.12.2018
Polacy i Żydzi. Historie, o których wstydzimy się mówić
Dlaczego w gettach działali żydowscy policjanci? Czy założycielka Żegoty była antysemitką? Jak Żydzi przeprowadzali kolonizację Palestyny? W polsko-żydowskiej historii jest wiele tematów, które boimy się poruszać. A może jednak warto otwarcie o nich porozmawiać?

materiał promocyjny
13.12.2018
Żydowskie powieści pornograficzne o obozach? W Izraelu czytały je dziesiątki tysięcy ludzi [18+]
Ich bohaterami byli torturowani i wykorzystywani seksualnie przez strażników więźniowie niemieckich obozów, którzy na koniec sami zamieniali się w katów. Ta mieszanka brukowej erotyki i brutalnej zemsty na nazistach okazała się bestsellerem. „Pogromowa” pornografia rozchodziła się jak świeże bułeczki!

ciekawostka
07.12.2018
Kiedy Polki zaczęły nosić spodnie?
Przez stulecia moda damska miała niewiele wspólnego z użytecznością. Nic więc dziwnego, że walka o emancypację była również walką o prawo do… wygodnego stroju. Polkom bój o dwie nogawki zajął dobrych kilka dekad. Kiedy ostatecznie udało im się wygrać?

artykuł

Czy wiesz że...? Ciekawostki o czasach zimnej wojny i PRL-u

Wojsko i militaria w epoce zimnej wojny

15.09.2017
Czego żołnierze GROM-u nauczyli się od Żydów?
Ich operacje przeszły do legendy, by następnie stać się źródłem inspiracji i doświadczenia dla wojsk na całym świecie. Także polskich. Czyżby izraelscy komandosi byli najlepszymi na świecie?

artykuł
24.06.2017
Jak Polacy w PRL-u migali się od wojska? Poznaj pomysły, w które aż trudno uwierzyć
Samobójcze deklaracje. Nadprodukcja lekarskich zaświadczeń. A nawet łamanie kończyn. Potencjalni rekruci byli gotowi na wszystko, byle wymigać się od poboru. Co działało najlepiej, a co nie mogło się udać… ale i tak tego próbowano?

artykuł
09.06.2017
Ten hitlerowski feldmarszałek zrobił zawrotną karierę u komunistów. Jak do tego doszło?
Był jednym z najwyższej postawionych niemieckich wojskowych. Należał do grona najbardziej zaufanych ludzi Hitlera. Na procesach norymberskich pojawił się jednak… u boku bolszewików, jako świadek oskarżenia.

artykuł
10.05.2017
Nie uwierzysz, że oni to kradli. Najbardziej kuriozalne zachowania Sowietów
Załatwiali się do garnków kuchennych, myli w muszlach klozetowych, a perfumy pili jak najlepszy alkohol. Sowieccy żołnierze po wejściu do naszego kraju szokowali Polaków wyglądem, zachowaniem i obyczajami. Poznaj ich najbardziej żenujące pomysły.

artykuł

Kobiety w czasach zimnej wojny i PRL-u

16.10.2018
Wanda Rutkiewicz. Co powinieneś wiedzieć o pierwszej Polce, która zdobyła Mount Everest?
16 października 1978 roku Wanda Rutkiewicz, jako trzecia kobieta (i pierwsza Europejka) w historii, zdobyła Mount Everest. Przed nią nie dokonał tego żaden Polak. Dzięki naszej infografice dowiesz się więcej o tej niezwykłej himalaistce.

historia obrazkowa
30.06.2018
Najbardziej bezwzględne kobiety despotów. Gorsze od krwawych tyranów, którym umilały życie?
Gdy miliony cierpiały pod butem ich mężczyzn, te kobiety bawiły się, wydawały fortunę, lub przekonywały świat, że wszystko jest w jak najlepszym porządku. Co więcej, nie tylko wiernie stały u boku dyktatorów, ale i same potrafiły ubrudzić ręce we krwi. Przedstawiamy zestawienie najbardziej bezwzględnych kobiet despotów.

artykuł
16.06.2018
Nie skończyła czwartej klasy podstawówki, a chciała dostać Nobla z Chemii. „Naukowa” kariera Eleny Ceaușescu
Jako żona rumuńskiego dyktatora Elena mogła liczyć na klejnoty, futra i rezydencje. Ale jej to nie wystarczało. Choć nie skończyła nawet czwartej klasy, chciała wykształcenia i związanego z nim prestiżu. Z nagrodą Nobla włącznie. Jak przebiegała jej błyskotliwa „kariera”?

artykuł
22.04.2018
Musiały oddawać swoje ciała w Buchenwaldzie i Auschwitz. Jak po wojnie traktowano kobiety, które pracowały w obozowych domach publicznych?
Były nagrodą i zachętą do pracy dla innych więźniów. Codziennie musiały przyjmować nawet po dziesięciu „klientów”. Gdy zachodziły w ciążę, zmuszano je do aborcji lub odbierano im dzieci. Te kobiety przeszły w obozach prawdziwe piekło. Ale do niedawna nie mogły o tym mówić.

artykuł

Przestępczość w latach zimnej wojny i PRL-u

13.07.2018
Jak naprawdę wygląda przestępczość w Skandynawii? Pora sprawdzić ile prawdy jest w kryminałach!
Bezwzględni politycy, brutalne morderstwa i wszechobecne drobne przestępstwa. Taki obraz Skandynawii wyłania się z kart powieści kryminalnych. Fikcja literacka czy odwzorowanie prawdy policyjnych kartotek?

artykuł
08.07.2018
Co działo się z ciałami Polaków pomordowanych na Wołyniu?
Historie osób, które zdołały przetrwać rzeź wołyńską pełne są trupów i niewyobrażalnej ludzkiej tragedii. Gdy ocaleni uciekali, musieli pozostawić za sobą ciała swoich bliskich. Co działo się ze zwłokami ludzi, którzy zginęli z rąk ukraińskich nacjonalistów?

artykuł
01.07.2018
Dzieci Wołynia. Co działo się z sierotami po zamordowanych Polakach?
Tragedia Wołynia jest wprost niewyobrażalna. Polacy ginęli pod ciosami oprawców bez względu na wiek – starcy, dorośli, a nawet niemowlęta. Czasem jedynymi ocalałymi członkami rodziny były dzieci. Jaki los spotykał polskie sieroty ocalone z rzezi wołyńskiej 1943 roku?

artykuł
27.06.2018
Najbardziej dochodowe przedsięwzięcia polskiej mafii
Grupy przestępcze już w czasach Polski Ludowej obracały nieraz wielkimi kwotami. Gangsterów stać było na niedostępne innym luksusy i opłacanie „sojuszników” wśród funkcjonariuszy państwowych. Ale… skąd dokładnie brali na to pieniądze? I co zmienił w tych układach upadek komunizmu?

artykuł

Seks w latach zimnej wojny i PRL-u

20.01.2017
Najbardziej archaiczne poglądy PRL-owskich seksuologów
Miłość francuska jako zboczenie? Śpiączka insulinowa niezawodnym sposobem na wyleczenie z potrzeby zmiany płci? Przedstawiamy ciemne strony „postępowej” polskiej szkoły seksuologii. Słynna Wisłocka też nie była bez grzechu.

artykuł
11.01.2017
Trójkąty erotyczne PRL-owskich seksuolożek? Przynajmniej jeden taki istniał
Obiecująca lekarka i jej przystojny mąż wychowują urocze bliźnięta. Znają się niemal od dziecka. Pobrali się wcześnie, wspólnie przetrwali wojnę, zdołali pogodzić pracę z życiem rodzinnym. Brzmi jak sielanka? Nic dziwnego. To wszystko nieprawda.

artykuł
12.12.2016
Clubbing z Bierutem. Nocne życie stalinowskiej Warszawy
Lejąca się strumieniami wódka, tańce do białego rana i dziewczyny wypatrujące celebrytów w ciasnych, zadymionych barach… Czy to obrazek z jednej ze współczesnych knajpianych dzielnic wielkiego miasta? Nie. To noc w polskiej stolicy w czasach… Stalina, Bieruta, Gomułki i bezwzględnej ubecji.

artykuł
30.11.2016
Zoofil-ekshibicjonista. Czy to najbardziej zboczony dyktator ostatnich dekad?
Nigdy nie słyszeliście o jego osiągnięciach. Na temat państwa, którym rządzi wiecie tyle, że leży gdzieś w Afryce. O jego seksualnych ekscesach warto jednak poczytać. Ku przestrodze. Bo takie rzeczy powinny były już dawno odejść do historii!

artykuł

Zobacz wszystkie