Druga wojna światowa

Strona Główna » Druga wojna światowa

fot.domena publiczna Propaganda w okresie II wojny światowej. Fragment sowieckiego plakatu wojennego z 1945 roku.

II wojna światowa – największy w dziejach konflikt zbrojny trwający od 1939 do 1945 roku. W dzisiejszej literaturze naukowej za początek wojny powszechnie uznaje się inwazję III Rzeszy na Polskę 1 września 1939 roku. W tradycjach narodowych promowano jednak (i nadal się promuje) także inne cezury. W ZSRR, a następnie Rosji przyjęło się uważać, że II wojna światowa (tam nazywana „wielką wojną ojczyźnianą”) rozpoczęła się od operacji Barbarossa – inwazji Hitlera na Związek Radziecki latem 1941 roku. Z kolei w państwach zachodnich decydującym momentem przez długi czas wydawał się dopiero atak III Rzeszy na Belgię i Francję. W Ameryce natomiast – przystąpienie tego kraju do wojny w następstwie nalotu na Pearl Harbor 7 grudnia 1941 roku.

Koniec wojny w Europie nastąpił w maju 1945 roku. Ceremonia kapitulacji III Rzeszy odbyła się dwukrotnie – najpierw przed przedstawicielami sił zachodnich, a następnie – wszystkich trzech sprzymierzonych mocarstw. Drugi z dokumentów podpisano 9 maja 1945 roku 16 minut po północy. W krajach Zachodu jako dzień zwycięstwa świętowano odtąd 8 maja. W bloku komunistycznym natomiast – 9 maja.

Łącznie straty i zniszczenia wojenne nie są możliwe do określenia. Zginęło nawet powyżej 80 milionów osób. Olbrzymie i niepowetowane szkody wojna przyniosła w Polsce. Liczbę ofiar śmiertelnych szacuje się na 6 do 7,5 milionów. Tylko z rąk niemieckich życie miało stracić ponad 5 milionów obywateli przedwojennej II Rzeczpospolitej, w tym 1,5-1,7 miliona Polaków i około 3 milionów Żydów. Straty materialne w samej Warszawie szacowano na przeszło 45 miliardów dolarów.

Co nowego w II wojnie światowej?

Ofensywa styczniowa, czyli jak Żukow z Koniewem „zaorali” Niemców w trzy tygodnie

artykuł
Alcatraz. Najsłynniejsze więzienie na świecie

ciekawostka
Dlaczego polski premier został niemieckim kolaborantem?

artykuł
Najsmutniejsze Święta Bożego Narodzenia. Na froncie, w obozie, pod okupacją…

artykuł
Latające dziwadło na pokładzie u-boota. Odlotowy pomysł Doenitza

artykuł
75. rocznica Bitwy o Ardeny. Guderian był na „nie”, Hitler postawił na swoim

artykuł

Szczególnie polecamy. Nasze najlepsze teksty o II wojnie światowej

II WOJNA ŚWIATOWA. O CZYM PISZEMY?

Poniżej znajdziecie wszystkie nasze ciekawostki z okresu II wojny światowej. Staramy się opisywać wszelkie interesujące aspekty tego wielkiego konfliktu: zarówno zaskakujące epizody bitewne, zadziwiające postaci, aspekty życia codziennego, jak i nieznane kulisy decyzji politycznych oraz dyplomatycznych. Słowem wszystko warte uwagi, od kampanii wrześniowej po kapitulację Niemiec i Japonii w 1945 roku.

Militarne oblicze II wojny światowej

12.01.2020
Ofensywa styczniowa, czyli jak Żukow z Koniewem „zaorali” Niemców w trzy tygodnie
12 stycznia 1945 r. znad Wisły ruszyła wielka ofensywa Armii Czerwonej nazwana później operacją wiślańsko-odrzańską. Żołnierzom radzieckim wydano rozkaz: na zachód! Niemcy mieli nadzieję, że uda się zatrzymać „Iwanów” na rozbudowanych liniach umocnień i w miastach-twierdzach. Ale ich system obrony szybko się rozsypał i T-34 popędziły przed siebie. Tempo natarcia zaskoczyło nawet radzieckich dowódców! Wojska marszałków Żukowa i Koniewa pokonały 500 km w trzy tygodnie i zatrzymały się dopiero na Odrze…
19.12.2019
Latające dziwadło na pokładzie u-boota. Odlotowy pomysł Doenitza
Na pokładach niemieckich okrętów podwodnych w drugiej połowie wojny pojawili się „latający marynarze”. Byli oni przeszkoleni w pilotażu nietypowej maszyny latającej – wiatroszybowca. Bachstelze, bo tak się nazywał ten wynalazek, można było złożyć w kilka minut i wypuścić na linie nad płynącym u-bootem. Po co wprowadzono tę nowinkę techniczną i jak się sprawdziła?
16.12.2019
75. rocznica Bitwy o Ardeny. Guderian był na „nie”, Hitler postawił na swoim
Dlaczego bitwa sprzed 75. lat ciągle jeszcze rozpala emocje na Zachodzie? Czy dlatego, że mogła odmienić losy wojny? A może dlatego, że 20 tysięcy Amerykanów dostało się wtedy do niewoli?
11.12.2019
Amerika III Rzeszy – kwatera główna na szynach, w której decydowano o losach II wojny światowej
Dzisiaj najsłynniejszą ruchomą kwaterą głowy państwa jest Air Force One. Ten potężny samolot mieści w sobie m.in. gabinet prezydenta Stanów Zjednoczonych Ameryki, centrum dowodzenia kryzysowego, pomieszczenia mieszkalne i stanowi latający ośrodek zarządzania państwem. Nim jednak maszyna o tym kryptonimie wzbiła się w powietrze, na ziemi królowała inna ruchoma kwatera główna. Był to, należący do Adolfa Hitlera, pociąg Amerika, na pokładzie którego zapadło wiele ważnych decyzji, mających istotny wpływ na losy II wojny światowej.

Polityczna strona II wojny światowej

12.01.2020
Ofensywa styczniowa, czyli jak Żukow z Koniewem „zaorali” Niemców w trzy tygodnie
12 stycznia 1945 r. znad Wisły ruszyła wielka ofensywa Armii Czerwonej nazwana później operacją wiślańsko-odrzańską. Żołnierzom radzieckim wydano rozkaz: na zachód! Niemcy mieli nadzieję, że uda się zatrzymać „Iwanów” na rozbudowanych liniach umocnień i w miastach-twierdzach. Ale ich system obrony szybko się rozsypał i T-34 popędziły przed siebie. Tempo natarcia zaskoczyło nawet radzieckich dowódców! Wojska marszałków Żukowa i Koniewa pokonały 500 km w trzy tygodnie i zatrzymały się dopiero na Odrze…
28.11.2019
Nóż w plecy
Litania błędów, których w przeddzień operacji „Barbarossa” dopuściła się jedna i druga strona konfliktu na głowę bije nawet najdłuższe pokuty zadawane podczas spowiedzi świętych. Bo czy trzeźwo myślący przywódca powinien doniesienia o agresji swojego – delikatnie mówiąc – niepewnego sojusznika wrzucać do kosza na śmieci z dopiskiem „dezinformacja Brytyjczyków”?
25.10.2019
Największe militarne klęski i porażki Powstania Warszawskiego
2 października 1944 roku zakończyło się Powstanie Warszawskie, największy zryw i jednocześnie największa klęska w naszej współczesnej historii. Powstanie wtłoczone w sytuację polityczno-militarną lata 1944 roku nie miało żadnych szans powodzenia. Jeśli dołożymy do tego braki w uzbrojeniu i dysproporcję sił po obu stronach, to wydanie rozkazu walki w mieście wydaje się zbrodnią. Bilans był tragiczny: przyjmuje się, że starty ludności cywilnej wyniosły ok. 150–180 tysięcy ofiar, a wśród powstańców ok. 18 tysięcy. Lewobrzeżna część miasta została zniszczona w 85%. Pozostałą część ludności wypędzono ze stolicy. Miasto miało przestać istnieć.
26.09.2019
„Czerwony najazd”. Jak wyglądały pierwsze dni pod sowiecką okupacją?
Uzasadnienie radzieckiej inwazji na Polskę zadziwiło nawet Josepha Goebbelsa. Jak Polacy dowiedzieli się o agresji? Czy żołnierze Armii Czerwonej pasowali do propagandowego wizerunku?

Życie podczas II wojny światowej

25.12.2019
Najsmutniejsze Święta Bożego Narodzenia. Na froncie, w obozie, pod okupacją…
Święta Bożego Narodzenia to czas niezwykły. Staramy się być razem ze swoimi bliskimi i, zapominając o wszelkich troskach, patrzymy z nadzieją w przyszłość. Jest to dzień miłości i radości. Czas wojny zniszczył piękną tradycję rodzinnego świętowania. Już w pierwsze wojenne Święta w 1939 r., wiele polskich rodzin zostawiło na wigilijnym stole nie jedno, a kilka nakryć dla spóźnionych gości.
11.10.2019
„Marihuana w dziecięcym pokoju” i „drukowane obsceniczności”. Wrogiem amerykańskiego społeczeństwa były… komiksy
„Zło na tyle potężne, że stanowi poważne zagrożenie dla społecznego i moralnego ładu w kraju” – tym dla niektórych były wydawnictwa komiksowe. Wobec takich zarzutów bezsilni byli najwięksi bohaterowie: Kapitan Ameryka czy Superman.
09.10.2019
Pobieranie skóry. Dlaczego zoolog został ojcem transplantologii?
Co wspólnego mają angielscy lotnicy, kraina krów i nieboszczyki? Bez nich nie byłoby możliwe przeszczepianie skóry!
22.09.2019
Aborcje, poronienia i porody na ulicy. Jak wyglądało życie kobiet w gettach żydowskich?
Wyrwane rodzinom, zmuszane do aborcji, gwałcone, wyczerpane i traktowane jako ludność drugiej kategorii. Walczące z tyfusem i gruźlicą. Cudzoziemki we własnym kraju.

Czy wiesz że...? Ciekawostki o II wojnie światowej

Zbrodnie i przestępstwa w II wojnie światowej

23.11.2019
Dobry porucznik. Oficer Wehrmachtu Sprawiedliwym Wśród Narodów Świata
Jak pozostać przyzwoitym, gdy wszędzie dookoła rozszalała się napędzana ślepą nienawiścią przemoc? W godzinie próby dokonał tego Albert Battel, porucznik Wehrmachtu. By uratować Żydów stłoczonych w przemyskim getcie nie bał się przeciwstawić SS, przez co zwrócił na siebie uwagę samego Heinricha Himmlera.
12.11.2019
W tym obozie śmierć przez zagazowanie należała do najlżejszych, a więźniowie transportowani z KL Auschwitz-Birkenau błagali o możliwość powrotu
Więźniowie przetransportowani do obozów Mauthausen-Gusen na pytanie o to, co się z nimi stanie otrzymywali odpowiedź, że najszybciej wydostaną się stąd przez kominy. Jakby okrutnie to nie brzmiało – śmierć przez zagazowanie należała tu do najbardziej „humanitarnych”, a średnia długość życia więźniów wynosiła 4 miesiące. Oto zbrodnia, którą musimy ocalić od zapomnienia.
30.10.2019
Los niemowląt w obozach koncentracyjnych. Wstrząsająca relacja matki, która zdecydowała się zabić własną córeczkę
„Boże, pozwól nam obu umrzeć” – błagała Ruth Elias, jedna z nielicznych kobiet, które przeżyły i mogły opowiedzieć o tym, jak wyglądały porody i opieka nad niemowlętami w Auschwitz. Ona sama ocalała, bo zamordowała swoją córeczkę. Nie zdążyła nawet nadać jej imienia…
06.10.2019
Mordowane przez matki tuż po narodzinach, głodzone, wyrzucane z pociągów na pewną śmierć. Jaki los czekał żydowskie dzieci?
Kobiety zabijały niemowlęta i ukrywały ich zwłoki, by zdobyć dodatkową rację chleba. Starsze maluchy rodzice wysyłali na ulicę, by żebrały o jedzenie i pieniądze. Dziewczynki często zmuszano do prostytucji. W getcie liczyło się tylko jedno: przeżyć. Nawet kosztem własnych dzieci…

Kobiety w II wojnie światowej

14.11.2019
Ta genialna reżyserka tworzyła dla… Hitlera!
Leni Riefenstahl to kontrowersyjna postać, która wniosła nowatorskie spojrzenie na ruchomy obraz, jednocześnie wykorzystując go do promowania nazistowskiej propagandy. Jak wyglądała jej twórczość i jaką spuściznę pozostawiła po sobie w świecie filmu? Czy świadomie wspierała NSDAP?
30.10.2019
Los niemowląt w obozach koncentracyjnych. Wstrząsająca relacja matki, która zdecydowała się zabić własną córeczkę
„Boże, pozwól nam obu umrzeć” – błagała Ruth Elias, jedna z nielicznych kobiet, które przeżyły i mogły opowiedzieć o tym, jak wyglądały porody i opieka nad niemowlętami w Auschwitz. Ona sama ocalała, bo zamordowała swoją córeczkę. Nie zdążyła nawet nadać jej imienia…
06.10.2019
Mordowane przez matki tuż po narodzinach, głodzone, wyrzucane z pociągów na pewną śmierć. Jaki los czekał żydowskie dzieci?
Kobiety zabijały niemowlęta i ukrywały ich zwłoki, by zdobyć dodatkową rację chleba. Starsze maluchy rodzice wysyłali na ulicę, by żebrały o jedzenie i pieniądze. Dziewczynki często zmuszano do prostytucji. W getcie liczyło się tylko jedno: przeżyć. Nawet kosztem własnych dzieci…
22.09.2019
Aborcje, poronienia i porody na ulicy. Jak wyglądało życie kobiet w gettach żydowskich?
Wyrwane rodzinom, zmuszane do aborcji, gwałcone, wyczerpane i traktowane jako ludność drugiej kategorii. Walczące z tyfusem i gruźlicą. Cudzoziemki we własnym kraju.

Zobacz wszystkie