Druga wojna światowa
fot.domena publiczna Propaganda w okresie II wojny światowej. Fragment sowieckiego plakatu wojennego z 1945 roku.
II wojna światowa – największy w dziejach konflikt zbrojny trwający od 1939 do 1945 roku. W dzisiejszej literaturze naukowej za początek wojny powszechnie uznaje się inwazję III Rzeszy na Polskę 1 września 1939 roku. W tradycjach narodowych promowano jednak (i nadal się promuje) także inne cezury. W ZSRR, a następnie Rosji przyjęło się uważać, że II wojna światowa (tam nazywana „wielką wojną ojczyźnianą”) rozpoczęła się od operacji Barbarossa – inwazji Hitlera na Związek Radziecki latem 1941 roku. Z kolei w państwach zachodnich decydującym momentem przez długi czas wydawał się dopiero atak III Rzeszy na Belgię i Francję. W Ameryce natomiast – przystąpienie tego kraju do wojny w następstwie nalotu na Pearl Harbor 7 grudnia 1941 roku.
Koniec wojny w Europie nastąpił w maju 1945 roku. Ceremonia kapitulacji III Rzeszy odbyła się dwukrotnie – najpierw przed przedstawicielami sił zachodnich, a następnie – wszystkich trzech sprzymierzonych mocarstw. Drugi z dokumentów podpisano 9 maja 1945 roku 16 minut po północy. W krajach Zachodu jako dzień zwycięstwa świętowano odtąd 8 maja. W bloku komunistycznym natomiast – 9 maja.
Łącznie straty i zniszczenia wojenne nie są możliwe do określenia. Zginęło nawet powyżej 80 milionów osób. Olbrzymie i niepowetowane szkody wojna przyniosła w Polsce. Liczbę ofiar śmiertelnych szacuje się na 6 do 7,5 milionów. Tylko z rąk niemieckich życie miało stracić ponad 5 milionów obywateli przedwojennej II Rzeczpospolitej, w tym 1,5-1,7 miliona Polaków i około 3 milionów Żydów. Straty materialne w samej Warszawie szacowano na przeszło 45 miliardów dolarów.
-
-
Harry Haft. Żeby przeżyć, bił. Naziści nazywali go bestią
-
„Marihuana w dziecięcym pokoju” i „drukowane obsceniczności”. Wrogiem amerykańskiego społeczeństwa były… komiksy
-
Pobieranie skóry. Dlaczego zoolog został ojcem transplantologii?
-
Mordowane przez matki tuż po narodzinach, głodzone, wyrzucane z pociągów na pewną śmierć. Jaki los czekał żydowskie dzieci?
-
Lisy pustyni rzadko dożywają starości. Samobójcy w służbie Jego Królewskiej Mości
Co nowego w II wojnie światowej?
Szczególnie polecamy. Nasze najlepsze teksty o II wojnie światowej
II WOJNA ŚWIATOWA. O CZYM PISZEMY?
Poniżej znajdziecie wszystkie nasze ciekawostki z okresu II wojny światowej. Staramy się opisywać wszelkie interesujące aspekty tego wielkiego konfliktu: zarówno zaskakujące epizody bitewne, zadziwiające postaci, aspekty życia codziennego, jak i nieznane kulisy decyzji politycznych oraz dyplomatycznych. Słowem wszystko warte uwagi, od kampanii wrześniowej po kapitulację Niemiec i Japonii w 1945 roku.
-
14.10.2019
Latająca pięść Hitlera
W czasie II wojny światowej niemieccy inżynierowie dokonywali cudów, by zrównoważyć przewagę technologiczną, a przede wszystkim ilościową, którą od 1943 r. uzyskali alianci. Do zwalczania radzieckich czołgów żołnierze Wehrmachtu i SS dostali pancerfausty – skuteczne granatniki przeciwpancerne. Doniesienia o setkach czołgów zniszczonych pancerfaustami zainspirowały Hitlera, który zażądał stworzenia podobnej broni do zwalczania samolotów. I taka broń powstała! Nosiła nazwę „fliegerfaust”. Słyszeliście o czymś takim?
-
30.09.2019
Lisy pustyni rzadko dożywają starości. Samobójcy w służbie Jego Królewskiej Mości
Nałogowo kłamali, mówili w kilku językach, a opalenizna stanowiła element kamuflażu. Nie dowodzili wielkimi armiami, rzadko stawali do otwartych pojedynków potężnych dywizji, za to często w pojedynkę przemierzali setki kilometrów pustyni. Nie tylko Erwin Rommel zasłużył na przydomek „lisa pustyni”.
-
24.09.2019
„30 samolotów polskich zbombardowało Berlin”, a „Niemcy pragną pokoju”. Czemu we wrześniu 1939 roku prasa przekonywała, że... wygrywamy?
Na lądzie, w powietrzu i na morzu – w starciu z II RP Niemcy nie mieli żadnych szans. Nasi żołnierze odnosili miażdżące sukcesy, a najeźdźcy uciekali, gdzie pieprz rośnie. Tak – według polskiej prasy – wyglądała sytuacja we wrześniu 1939 roku. Cóż, „pierwszą ofiarą wojny jest prawda”…
-
01.09.2019
10 najważniejszych bitew kampanii wrześniowej
Działania obronne Polaków we wrześniu 1939 roku od początku były skazane na porażkę. Lecz chociaż Niemcy mieli potężną przewagę liczebną i sprzętową, zdobycie naszego kraju bynajmniej nie przyszło im bezproblemowo. Przy okazji 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej przedstawiamy subiektywny wybór dziesięciu najważniejszych starć, w których nasi rodacy wykazali się szaloną odwagą i bohaterstwem.
Militarne oblicze II wojny światowej
-
26.09.2019
„Czerwony najazd”. Jak wyglądały pierwsze dni pod sowiecką okupacją?
Uzasadnienie radzieckiej inwazji na Polskę zadziwiło nawet Josepha Goebbelsa. Jak Polacy dowiedzieli się o agresji? Czy żołnierze Armii Czerwonej pasowali do propagandowego wizerunku?
-
17.09.2019
Co się wydarzyło 17 września 1939 roku? 80. rocznica agresji ZSRR na Polskę
17 września rozpoczął się kolejny akt polskiej tragedii. Armia Czerwona wkroczyła na ziemie polskie. Jak ZSRR uzasadniało tę decyzję? Czy można mówić o nieuzasadnionej agresji? Jak wydarzenia te przedstawiała radziecka propaganda?
-
22.07.2019
Jak długo miało trwać powstanie warszawskie?
Gdyby 31 lipca 1944 roku ktoś powiedział generałowi Borowi-Komorowskiemu, że walka o Warszawę potrwa aż sześćdziesiąt trzy dni i skończy się kapitulacją, ten zapewne popukałby się w czoło. Dowództwo AK w ogóle nie brało takiego scenariusza pod uwagę. Na co więc właściwie liczyło?
-
30.06.2019
Dziura budżetowa? Adolf Hitler miał na to świetny sposób. Przekonajcie się jaki...
Jednym z charakterystycznych elementów życia w III Rzeszy były liczne kwesty uliczne na Pomoc Zimową (Winterhilfswerk). Ta ogólnokrajowa akcja charytatywna niewiele miała jednak wspólnego z wspieraniem potrzebujących – chodziło przede wszystkim o… załatanie dziury budżetowej.
Polityczna strona II wojny światowej
-
11.10.2019
„Marihuana w dziecięcym pokoju” i „drukowane obsceniczności”. Wrogiem amerykańskiego społeczeństwa były… komiksy
„Zło na tyle potężne, że stanowi poważne zagrożenie dla społecznego i moralnego ładu w kraju” – tym dla niektórych były wydawnictwa komiksowe. Wobec takich zarzutów bezsilni byli najwięksi bohaterowie: Kapitan Ameryka czy Superman.
-
09.10.2019
Pobieranie skóry. Dlaczego zoolog został ojcem transplantologii?
Co wspólnego mają angielscy lotnicy, kraina krów i nieboszczyki? Bez nich nie byłoby możliwe przeszczepianie skóry!
-
22.09.2019
Aborcje, poronienia i porody na ulicy. Jak wyglądało życie kobiet w gettach żydowskich?
Wyrwane rodzinom, zmuszane do aborcji, gwałcone, wyczerpane i traktowane jako ludność drugiej kategorii. Walczące z tyfusem i gruźlicą. Cudzoziemki we własnym kraju.
-
04.09.2019
Podstawa programowa według Hitlera. Czego uczono dzieci w szkołach w III Rzeszy?
Hitler i jego współpracownicy doskonale rozumieli przysłowie „czym skorupka za młodu nasiąknie…” i ochoczo wcielali je w życie w narodowosocjalistycznych szkołach. By zapewnić trwałość swych idei, stworzyli gigantyczną edukacyjną machinę propagandy. Jakimi dokładnie informacjami „karmili” dzieci i młodzież?
Życie podczas II wojny światowej
Czy wiesz że...? Ciekawostki o II wojnie światowej
-
06.10.2019
Mordowane przez matki tuż po narodzinach, głodzone, wyrzucane z pociągów na pewną śmierć. Jaki los czekał żydowskie dzieci?
Kobiety zabijały niemowlęta i ukrywały ich zwłoki, by zdobyć dodatkową rację chleba. Starsze maluchy rodzice wysyłali na ulicę, by żebrały o jedzenie i pieniądze. Dziewczynki często zmuszano do prostytucji. W getcie liczyło się tylko jedno: przeżyć. Nawet kosztem własnych dzieci…
-
22.09.2019
Aborcje, poronienia i porody na ulicy. Jak wyglądało życie kobiet w gettach żydowskich?
Wyrwane rodzinom, zmuszane do aborcji, gwałcone, wyczerpane i traktowane jako ludność drugiej kategorii. Walczące z tyfusem i gruźlicą. Cudzoziemki we własnym kraju.
-
16.09.2019
Klinika aniołów śmierci. To tu naziści torturowali i mordowali niepełnosprawne dzieci
W 1940 roku w Wiedniu otwarto klinikę Am Spiegelgrund. Trafiały do niej austriackie dzieci. Skojarzenia z medycyną są jednak mylące – za ceglanym murem od śmierci małych pacjentów dzieliła jedynie diagnoza. Wystarczyło, że w karcie choroby pojawiło się słowo „idiota”…
-
31.08.2019
Obrońca niepełnosprawnych dzieci czy nazistowski zbrodniarz? Kim naprawdę był Hans Asperger?
Wprowadził pojęcie autystycznej psychopatii kilka lat przed tym, nim Leo Kanner opublikował swoją słynną pracę na ten temat. Nawoływał do traktowania małych pacjentów z miłością – i bez mrugnięcia okiem wysyłał ich na rzeź. Jaką rolę odegrał Asperger w nazistowskim programie eutanazji dzieci?
Zbrodnie i przestępstwa w II wojnie światowej
-
06.10.2019
Mordowane przez matki tuż po narodzinach, głodzone, wyrzucane z pociągów na pewną śmierć. Jaki los czekał żydowskie dzieci?
Kobiety zabijały niemowlęta i ukrywały ich zwłoki, by zdobyć dodatkową rację chleba. Starsze maluchy rodzice wysyłali na ulicę, by żebrały o jedzenie i pieniądze. Dziewczynki często zmuszano do prostytucji. W getcie liczyło się tylko jedno: przeżyć. Nawet kosztem własnych dzieci…
-
22.09.2019
Aborcje, poronienia i porody na ulicy. Jak wyglądało życie kobiet w gettach żydowskich?
Wyrwane rodzinom, zmuszane do aborcji, gwałcone, wyczerpane i traktowane jako ludność drugiej kategorii. Walczące z tyfusem i gruźlicą. Cudzoziemki we własnym kraju.
-
16.08.2019
Bojowniczka uniknęła plutonu egzekucyjnego. W ostatniej chwili!
Prowadziła salon urody we Francji, ale wybuch II wojny światowej spowodował, iż wstąpiła do francuskiego ruchu oporu. Cudem uniknęła śmierci. Zmarła w wieku… 105 lat. Kim była Andrée Peel?
-
07.08.2019
5 najodważniejszych kobiet powstania warszawskiego
Walczyły, kochały i umierały. Kobiety stanowiły nawet 30 procent uczestników powstania warszawskiego. Sanitariuszki, łączniczki, kucharki, peżetki, ale także snajperki czy minerki – to w dużej mierze dzięki ich odwadze powstańcy wytrzymali tak długo. Którym należy się wyjątkowe miejsce w powstańczym panteonie?