Ciekawostki Historyczne

Historia Włoch

Kim byli Etruskowie?

To jeden z najważniejszych ludów starożytności. Kultura Etrusków rozkwitała między VIII p.n.e. a I wiekiem n.e. na Półwyspie Apenińskim. Co osiągnęli?

26 czerwca 2025 | Autorzy: Tomasz Sowa

Dlaczego upadł Rzym?

Czy kryzys uczynił z Rzymu łatwy cel dla barbarzyńców, czy to ich najazdy osłabiły cesarstwo? Jak to możliwe, że starożytne imperium zostało rzucone na kolana?

5 czerwca 2025 | Autorzy: Herbert Gnaś

Odlewy ciał z Pompejów

Te figury to makabryczne świadectwo tego, co wydarzyło się w Pompejach. Zastygłe w grymasie bólu i przerażenia, pokazują los mieszkańców miasta. Jak powstały? 

25 maja 2025 | Autorzy: Herbert Gnaś

Utracone cywilizacje. Jak rozkwitały i upadały...

Co czujesz, będąc świadkiem końca Twojego świata?

24 maja 2025 | Autorzy: Redakcja

Poglądy Niccolò Machiavellego

Jest uważany za ojca nowoczesnej myśli politycznej. Od jego nazwiska powstał termin makiawelizm. Mowa oczywiście o Niccolò Machiavellim. Jakie poglądy głosił?

13 maja 2025 | Autorzy: Jacek Perzyński

Przełomowy papież Leon XIII

Poprzedni imiennik wybranego wczoraj papieża był postacią przełomową na wielu polach. Leon XIII został m.in. jedną z pierwszych osób uwiecznionych na filmie!

9 maja 2025 | Autorzy: Maria Procner

Pałac Dioklecjana w Spalatum

Split kryje niezwykły pałac, za którego budową stoi Dioklecjan: reformator, prześladowca chrześcijan i pierwszy władca Rzymu, który... przeszedł na emeryturę.

26 kwietnia 2025 | Autorzy: Anna Baron-Jaworska

To on namalował Warszawę

Bernardo Bellotto, zwany Canaletto, był niezwykłym malarzem. Jego panoramy miast śmiało mogłyby konkurować ze zdjęciami. Szczególnie widoki Warszawy...

2 marca 2025 | Autorzy: Herbert Gnaś

Walki powietrzne podczas II wojny

Przewaga powietrzna była kluczowa dla wszystkich stron. Dlatego II wojna światowa w powietrzu była równie zaciekła co na ziemi. Jak wyglądały walki lotnicze?

30 stycznia 2025 | Autorzy: Adam Makos

Powstanie Spartakusa 73–71 p.n.e.

W starożytności nie było większego zrywu niewolników. Jednak ostatecznie powstanie Spartakusa poniosło klęskę. Co o tym zadecydowało?

17 stycznia 2025 | Autorzy: Herbert Gnaś

Nędza wojenna we Włoszech

Brak podstawowych produktów, brud i choroby weneryczne. Polscy żołnierze wysłani z aliantami do Włoch zobaczyli nędzę gorszą niż w najbiedniejszej polskiej wsi.

9 stycznia 2025 | Autorzy: Dariusz Kaliński

Kruchy sojusz włosko-niemiecki

Latem 1943 roku sojusz Hitlera z Włochami zawisł (nomen omen) na włosku. III Rzesza przygotowywała już plany na wypadek wycofania się Mussoliniego z wojny.

18 grudnia 2024 | Autorzy: Grzegorz Bobrek

I sobór nicejski (325)

Pierwszy sobór nicejski miał zjednoczyć chrześcijan wokół wspólnie ustalonego credo. Ale odgórnie narzucona doktryna nie wszystkim przypadła do gustu...

9 grudnia 2024 | Autorzy: Anna Baron-Jaworska

Trajan i jego złote czasy

Gdyby wybierano go w demokratycznych wyborach, Trajan raczej nie zostałby cesarzem. Ale to on udowodnił, iż władca Rzymu nie musi być psychopatą jak Kaligula. 

7 grudnia 2024 | Autorzy: Herbert Gnaś

II wojna włosko-abisyńska

Włoskie ambicje imperialne Mussoliniego zakładały stworzenie imperium w basenie Morza Śródziemnego i w Afryce. Jak dyktator próbował tego dokonać?

4 grudnia 2024 | Autorzy: Richard Overy

Źródła europejskiego imperializmu

Imperialne ambicje europejskich mocarstw doprowadziły do wybuchu największego i najkosztowniejszego w dziejach wojny. Ich ofiarą padła także Polska. Dlaczego?

30 listopada 2024 | Autorzy: Richard Overy

Jak Karol Wielki został cesarzem?

Biograf Karola Wielkiego Einhard twierdził, że koronacja na cesarza przez Leona III zaskoczyła króla Franków. Wiele wskazuje jednak, że było zupełnie inaczej.

28 listopada 2024 | Autorzy: Peter Heather

Słynne ostatnie słowa cesarzy

Ostatnie słowa rzymskich cesarzy zaskakująco trafnie oddawały ich charakter. Co tuż przed śmiercią mieli powiedzieć Neron, Klaudiusz czy Wespazjan?

22 listopada 2024 | Autorzy: Mary Beard

Rozrywki rzymskich cesarzy

Gdy cesarz chciał się rozerwać, blady strach padał na jego poddanych. Ulubionymi „zabawami” władców Rzymu były krwawe walki oraz masakry (nie tylko zwierząt).

17 listopada 2024 | Autorzy: Herbert Gnaś

Czarna kolacja u Domicjana

Domicjan potrafił sprawić, że na zaproszenie na cesarską ucztę ludzie mdleli ze strachu. Czarna kolacja, którą miał wydać, przyprawiła uczestników o koszmary.

13 listopada 2024 | Autorzy: Mary Beard

Wielka schizma zachodnia

W 1378 roku prawowitymi wysłannikami Boga na ziemi ogłosiło się nagle dwóch papieży. Wielka schizma zachodnia wkrótce doprowadziła do rozpadu katolicyzmu.

13 listopada 2024 | Autorzy: Bart van Loo

Tyberiusz – cesarz sadysta

Na tle innych rzymskich cesarzy Tyberiusz był degeneratem. Czyny, których się dopuszczał, budziły odrazę. Wykorzystywał dzieci, a ludzkie życie miał za nic.

7 listopada 2024 | Autorzy: Herbert Gnaś

Marek Aureliusz – cesarz filozof

Marek Aureliusz został cesarzem przez adopcję, bezlitośnie rozprawiał się z wrogami Rzymu, nie przejmował kochankami żony, a przybranego brata… ubóstwił.

5 listopada 2024 | Autorzy: Herbert Gnaś

Starożytna mapa turystyczna

Starożytni turyści nie mieli GPS-a, ale za to dysponowali zaskakująco szczegółową mapą połączeń komunikacyjnych. Jak powstała Tabula Peutingeriana?

8 października 2024 | Autorzy: Herbert Gnaś

Galen – starożytny dr House

Jeśli ktoś zasłużył na miano ojca medycyny, to był to Galen. I choć część jego pomysłów dziś szokuje, to przez wiele wieków był niekwestionowanym autorytetem.

3 października 2024 | Autorzy: Herbert Gnaś

Długość życia w starożytności

Większość starożytnych umierała młodo. Około połowa dzieci nie dożywała nawet okresu dojrzewania. A jeśli przeżyły, nie miały co liczyć na doczekanie starości.

17 września 2024 | Autorzy: Ryan Garrett

Kobiety włoskiego ruchu oporu

Również we Włoszech podczas II wojny światowej istniał ruch oporu. Dużą rolę odegrały w nim kobiety. Kilka tysięcy z nich zapłaciło za to potworną cenę.

19 sierpnia 2024 | Autorzy: Anna Baron-Jaworska