Historia wojskowa i militaria
Wojny, bitwy i kampanie od czasów Hammurabiego i spartańskich hoplitów, przez wyprawy Bolesława Chrobrego i zmagania polskiej husarii aż po XX wiek. Historie działań zbrojnych i stojących za nimi ludzi. Niezwykłe bronie, życie codzienne żołnierzy i nigdy niezrealizowane plany strategiczne.
Bitwa pod Zamą – ostatnia walka Hannibala
„Odwołują mnie ci ludzie, którzy od dawna starali się zmusić mnie do powrotu przez to, że nie dosyłali mi posiłków i pieniędzy. Zwyciężył więc Hannibala nie naród rzymski, tyle razy pobity przeze mnie na głowę, lecz senat kartagiński...
Krwawe starcia i bohaterowie, którzy rzucili wyzwanie rodzącemu się Imperium Rzymskiemu
Do działań zbrojnych na Półwyspie Iberyjskim Rzym został niejako zmuszony. Druga wojna punicka wydawała się niezwykle łatwa do wygrania. To Hannibal rzucił wyzwanie Imperium, ale nie był jedynym dowódcą, którego Rzymianie nie docenili…
Polish Children Camp – polskie dzieci-uchodźcy na Bliskim Wschodzie, w Indiach i Afryce
Po 30 lipca 1941 roku tysiące Polaków wywiezionych w głąb ZSRR znalazło się w nowej sytuacji. W ramach układu Sikorski–Majski nasi rodacy dostali szansę ucieczki z sowieckiego imperium. Ponad 100 tysięcy uchodźców ruszyło wraz z armią Andersa na...
„Ruiny, zgliszcza i stosy trupów” – wyjątkowo krwawy podbój Pomorza przez Bolesława Krzywoustego
Oddający się mrocznym obrzędom słudzy Trygława, musieli odrzucić swojego fałszywego bożka, deklarując wiarę w jednego prawdziwego Boga – Jezusa Chrystusa. Inaczej czekała ich śmierć z rąk piastowskich wojów. Nie tylko o wiarę tu jednak chodziło, a o politykę...
Bitwa pod Studziankami, czterej pancerni i… kradziony pies
W sierpniu 1944 roku pod Studziankami nad Wisłą rozegrała się krwawa bitwa pancerna. Trwała aż 8 dni. Czerwonoarmistów walczących z „Gieringami” wspomagali polscy czołgiści. W boju szczególnie wyróżniła się załoga czołgu nr 102 pod dowództwem porucznika Wacława Feryńca....
Rzeź bezbronnych. Dlaczego trzecia wojna punicka... nie była wojną
Wojny punickie to jeden z najważniejszych konfliktów starożytnego świata. Kartagina nie tylko przeciwstawiła się Rzymowi, ale niemal doprowadziła do upadku rodzącej się potęgi. I właśnie dlatego została zrównana z ziemią.
Heroiną, syfilisem i rzeżączką – tak walczyła z nazistami najgroźniejsza agentka II wojny światowej
Niemieccy żołnierze ochoczo korzystali z usług luksusowego burdelu w Lyonie. Nie wiedzieli, że za chwile przyjemności przyjdzie im słono zapłacić, bo prostytutki celowo zarażały ich chorobami wenerycznymi i wpędzały w narkotykowy nałóg. Działały na zlecenie – zdaniem Gestapo...
Niemcy torturowali i zamordowali jego ciężarną żonę, ale nie zdołali go złapać. Poprzysiągł im zemstę
Gestapo uznało go za „niebezpiecznego bandytę”, bo ułatwił ucieczkę z getta znajomemu Żydowi. Zaczęła się obława, podczas której Niemcy brutalnie pobili rodziców Franciszka Pyrka oraz torturowali jego żonę. Kobieta była w siódmym miesiącu ciąży. Na koniec dostała dwa...
Rozsądek, tchórzostwo czy zdrada? Przez niego 1 września 1939 roku największy polski okręt został praktycznie pozbawiony oręża
Wojna obronna w 1939 roku obfitowała w błędy dowództwa i zwykłe tchórzostwo. Do dziś trwają dyskusje nad zachowaniem kpt. mar. Wiktora Łomidze, który pierwszego dnia wojny pozbawił największy polski okręt jego głównego oręża.
Mieli „podpalić Europę” na rozkaz Churchilla, byle tylko powstrzymać Hitlera
Służba w Special Operations Executive, uważał Churchill, wymaga charakteru, chęci do realizowania szlachetnej sprawy i pirackiej brawury. Pragnął, by agenci SOE pokazali Francuzom i innym podbitym narodom, że nie są sami, i przygotowali ich na powstanie przeciwko nazistowskim...
Nasi sojusznicy tuż przed wojną za plecami Polaków próbowali dogadać się ze Stalinem
Delegacja Brytyjczyków i Francuzów spędziła w sierpniu 1939 roku w Moskwie ponad dziesięć dni. Nie jest pewne, co właściwie było jej celem – zapobieżenie wojnie, a może nadanie jej takiego kształtu, jaki był… dogodny dla Londynu?
Tenochtitlán – piękna i… śmierdząca trupią krwią metropolia Azteków
Gdy Hernan Cortes wraz ze swymi ludźmi dotarł do stolicy państwa Azteków na spotkanie z Montezumą, jego oczom ukazało się potężne, błyszczące miasto, rozciągające się na wyspach jeziora Texcoco. Tenochtitlán w czasach konkwistadorów liczyło ponad 200 tysięcy mieszkańców...
Helikopter w ogniu. Jak wyglądała krwawa bitwa na ulicach Mogadiszu?
Wojna domowa w Somalii trwa do dziś. Somalijczycy nie uznają władzy zwierzchniej, próby stworzenia i ustabilizowania władzy centralnej od początku lat 90. XX wieku nie udają się, a kraj ostatecznie pogrąża się w chaosie (wszak uznawany jest za...
Pancerny Koń Trojański? Co wydarzyło się 13 sierpnia 1944 roku w Warszawie?
W niedzielę 13 sierpnia 1944 roku tuż po godzinie 18 monstrualna eksplozja zatrzęsła powstańczą Starówką. Zginęło około trzystu osób – mieszkańcy Warszawy i żołnierze. Ponad sto zostało rannych. W narodowej mitologii tragedię uwieczniono jako „wybuch czołgu pułapki.” Tymczasem nie był...
Zamach stanu miał powstrzymać rozpad ZSRR, ale tylko go przyspieszył... Co wydarzyło się 30 lat temu w Moskwie?
19 sierpnia 1991 roku grupa twardogłowych aparatczyków podjęła próbę przejęcia władzy w Związku Radzieckim, usiłując zatrzymać dezintegrację kraju. Próba ratowania starego porządku nie powiodła się i doprowadziła do rozpadu ZSRR.
William Wallace, czyli jak waleczne serca Szkotów odzyskały niepodległość
Dla Szkotów bohater, dla świata postać wypromowana głównie przez kultowy już film Mela Gibsona „Braveheart – Waleczne Serce”. Jak zrodziła się legenda kluczowej postaci wojny o niepodległość Szkocji?
Przejęcie władzy przez Piastów było rewolucją, która dokonała się za pomocą... terroru
Według kronikarza pochodzili od prostego chłopa Piasta, którego syn Siemowit założył dynastię i pokojowo przejął władzę, jednak idylliczna wersja ich dziejów ma się nijak do rzeczywistości. Przyszli władcy Polski torowali sobie drogę do władzy krwawym podbojem.
Jednemu urwało nogę, a czterech kolejnych zostało rannych. Ale 10 synów powróciło do domu cało i (względnie) zdrowo
Chociaż jednemu z braci urwało nogę, a czterech zostało poważnie rannych, tę historię można uznać za cud. W czasie wielkiej wojny ojczyźnianej 10 synów ukraińskiej kołchoźnicy Jewdokiji Łysenko wyruszyło na front. A po jej zakończeniu wszyscy wrócili do...
Powstaniec styczniowy Michał Smok w rzeczywistości był... kobietą!
Gdy wybuchło powstanie styczniowe, ta młoda dziewczyna nie chciała się mu tylko bezczynnie przyglądać. Pragnęła walczyć na równi z mężczyznami. Założyła męski mundur i przyjęła nową tożsamość. W powstańczych szeregach była znana jako Michał Smok. Kim była Henryka...
Ataki na Dworzec Gdański. Najkrwawsze chwile Powstania Warszawskiego
To był jeden z najtragiczniejszych epizodów Powstania Warszawskiego. Przewaga nieprzyjaciela, poważne braki w wyposażeniu, krytyczne błędy dowództwa – ataki na Dworzec Gdański w nocy z 20 na 21 i z 21 na 22 sierpnia 1944 roku nie miały...
„Piramida dowódczej niekompetencji, braku wyobraźni, błędnych kalkulacji”. Dlaczego decyzja o wybuchu Powstania Warszawskiego w ogóle zapadła?
Do ostatnich chwil dowódcy AK spierali się ostro, czy dać rozkaz do wybuchu powstania w Warszawie. Wreszcie płk Antoni Chruściel, ps. „Monter”, największy jego zwolennik, miał zobaczyć rosyjskie czołgi w okolicach Warszawy. Tym argumentem przekonał komendanta „Bora” Komorowskiego....
Śmierć 120 Polaków na jednego zabitego Niemca. Porażający rachunek strat Powstania Warszawskiego
W Powstaniu Warszawskim zginęło 180–220 tysięcy cywili, całkowicie bezbronnych ludzi. Nikt tego dokładnie nie policzył i nigdy już nie policzy. Straty wśród powstańców to 18–20 tysięcy zabitych. „Zośka”, „Alek”, „Rudy” i setki, tysiące im podobnych, choć potrafili „pięknie...
Galvarino – indiański Wolverine z ostrzami zamiast dłoni żył w XVI wieku
Mapuche (Araukanowie) to plemię wojowniczych Indian, które od wieków zamieszkuje południowo-centralne rejony dzisiejszego Chile. Przez całe stulecia z sukcesem odpierało ataki wrogów i aż do końca XIX wieku zachowało suwerenność. Jednym z bohaterów narodowych Mapuchów i uosobieniem ich...
Trzech braci, których połączyła śmierć
Wojna jest straszna, bo giną na niej najbliżsi: ojcowie, mężowie, synowie, bracia. Czasem do domu poległego żołnierza przychodzi żałobny telegram wysłany przez jego dowódcę, czasem o zaginionym na froncie nie ma żadnych informacji przez wiele lat. Zdarza się...
Narada trzech generałów. To oni decydowali o losach Powstania Warszawskiego
Latem 1944 roku atmosfera w Warszawie była gorąca nie tylko z powodu słońca. Oto ważyły się losy Powstania. O jego rozpoczęciu miało zadecydować trzech mężczyzn – Tadeusz Pełczyński, Leopold Okulicki i Tadeusz „Bór” Komorowski. Problem w tym, że...