Ciekawostki Historyczne

Historia Hiszpanii i Portugalii

Wojna domowa w Hiszpanii (1936–39)

Wojnę domową w Hiszpanii (1936–39) nazywa się wstępem do II wojny światowej. Siły nacjonalistyczne gen. Franco starły się z Republiką Hiszpańską – i wygrały.

17 czerwca 2025 | Autorzy: Redakcja

„Dzieje Hiszpanii”

Najnowszy Pomocnik Historyczny POLITYKI

16 czerwca 2025 | Autorzy: Redakcja

„Dzieje Hiszpanii” Najnowszy Pomocnik Historyczny POLITYKI

Polacy kojarzą Hiszpanię w wielu kontekstach i lubią ten kraj, już nie tylko jako miłośnicy iberyjskiej kultury, turyści i wczasowicze. Także jako rezydenci i osiedleńcy....

16 czerwca 2025 | Autorzy: Redakcja

Psy i podbój Ameryki

Wiele napisano o roli koni w hiszpańskim podboju Ameryki. Mało uwagi poświęca się za to psom. A przecież one też miały dość zaskakujący udział w...

26 lipca 2024 | Autorzy: Michał Piorun

Upadek Tenochtitlán

Ostatnim akordem podboju Meksyku było oblężenie stolicy Azteków. Choć wynik był z góry przesądzony, obrońcy Tenochtitlán walczyli długo i zaciekle.

9 lutego 2024 | Autorzy: Michał Piorun

Smutna Noc konkwistadorów

Hiszpańscy konkwistadorzy podbili imperium Azteków w bardzo krótkim czasie. Po drodze ponieśli jednak wiele porażek, a najgorszą z nich była Smutna Noc.

1 lutego 2024 | Autorzy: Michał Piorun

Napoleon w Hiszpanii

– Ta niefortunna wojna zniszczyła mnie – stwierdził Napoleon o próbie podboju Półwyspu Iberyjskiego. Krwawy konflikt stał się „hiszpańskim wrzodem” Bonapartego.

7 stycznia 2024 | Autorzy: Andrew Roberts

Vilcabamba – ostatni bastion Inków

Atahualpa został pojmany i zamordowany. Konkwistadorzy triumfowali. Ale Inkowie jeszcze się nie poddali. Ich ostatnim bastionem stała się Vilcabamba.

5 stycznia 2024 | Autorzy: Herbert Gnaś

Pizarro i podbój imperium Inków

W XVI wieku Francisco Pizarro wyruszył na podbój Nowego Świata. A przy okazji unicestwił potężne i bogate państwo. Jak za jego sprawą upadło imperium Inków?

8 grudnia 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Co przedstawia „Guernica”?

„Zbieranina kończyn, którą mogłoby namalować czteroletnie dziecko” – pisano o „Guernice” Picassa. Mało brakowało, by słynny antywojenny obraz został zapomniany.

28 listopada 2023 | Autorzy: Hugh Eakin

Picasso, jakiego nie znacie

Pablo Picasso wielkim malarzem był. A poza tym – niedocenianym mizoginem, którego podejrzewano o kradzież Mona Lisy... Tego nie uczą o nim w szkole!

24 listopada 2023 | Autorzy: Maria Procner

Portugalski Oskar Schindler

Aristides de Sousa Mendes przez wielu rodaków został wymazany z pamięci. Dlatego, że wbrew nieludzkiej woli dyktatora uratował tysiące ludzi, głównie Żydów. 

5 września 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Hiszpańska inkwizycja w Meksyku

Inkwizycja w Meksyku była mniej brutalna niż w Hiszpanii. Inkwizytorzy nie palili heretyków. Za to szukali czarownic, które pozbawiały mężczyzn pewnych narządów.

19 listopada 2022 | Autorzy: Michał Piorun

Klęska Wielkiej Armady

Co by było, gdyby w XVI wieku Hiszpania podbiła Anglię? Choć mało brakowało, Wielka Armada została jednak pokonana, a umożliwił to... pewien pirat!

25 października 2022 | Autorzy: Herbert Gnaś

Konwoje do Nowego Świata

W XVI w. Hiszpania podbiła Nowy Świat. Szybko okazało się, że problemem może być sprowadzenie znalezionego tam złota i srebra do Europy. Jak go rozwiązano?

18 września 2022 | Autorzy: Michał Piorun

Zawód: konkwistador

Walki z tubylcami i przedzieranie się przez dżungle, a w nagrodę bogactwo i sława. Tak wyobrażamy sobie karierę konkwistadora. Ale jak było naprawdę?

3 września 2022 | Autorzy: Michał Piorun

Trzęsienie ziemi i tsunami w Lizbonie...

Skala zniszczenia była niewyobrażalna. Tysiące ludzi zginęły straszliwą śmiercią. Najsilniejsze trzęsienie ziemi w Europie Zachodniej w czasach nowożytnych

20 lipca 2022 | Autorzy: Barry Hatton

Kilkuset konkwistadorów podbiło indiańskie imperia

Teza, jakoby garstka konkwistadorów była w stanie samodzielnie podbić imperia Inków i Azteków, rzadko poddawana jest krytycznej analizie. Jak było naprawdę?

21 grudnia 2021 | Autorzy: Paweł Filipiak

Rzeź katolików w Hiszpanii

Za potępianie faszyzmu biskup Fidel García Martínez miał zostać skompromitowany. Po Hiszpanii rozeszła się fama, że duchowny regularnie gości w burdelach.

29 listopada 2021 | Autorzy: Marcin Moneta

Druga wojna punicka i wojny luzytańskie...

Do działań zbrojnych na Półwyspie Iberyjskim Rzym został niejako zmuszony. Druga wojna punicka wydawała się niezwykle łatwa do wygrania. To Hannibal rzucił wyzwanie Imperium, ale...

19 września 2021 | Autorzy: Anna Jankowiak

Catalina de Erauso. Zakonnica, lesbijka i…...

Zakonnica, konkwistadorka, zabójczyni własnego brata, uczestniczka walk z Indianami, wyjęta spod prawa rozbójniczka, hazardzistka, lesbijka – te wszystkie określenia dotyczą tylko jednej osoby – Cataliny...

25 lipca 2021 | Autorzy: Paweł Filipiak

Galvarino – indiański Wolverine z ostrzami...

Mapuche (Araukanowie) to plemię wojowniczych Indian, które od wieków zamieszkuje południowo-centralne rejony dzisiejszego Chile. Przez całe stulecia z sukcesem odpierało ataki wrogów i aż do...

17 lipca 2021 | Autorzy: Paweł Filipiak

Jak to możliwe, że kamienne „niedźwiadki”...

Na obszarze przedrzymskiej Iberii odnaleziono ich już ponad 400. Kamienne posągi, sięgające niekiedy 2,75 metra długości, przedstawiające zwierzęta m.in. byki, świnie.  Charakterystyczne dla społeczeństw celtyckich Półwyspu...

15 lipca 2021 | Autorzy: Anna Jankowiak

Przebierańcy, dowcipnisie i zwyczajni kanciarze. Najbardziej...

Oszustwa w sporcie są tak stare, jak sam sport. Pragnienie zwycięstwa, sławy i pieniędzy nieraz popychało zawodników do niecnych czynów. Doping farmakologiczny, techniczny, nieczyste zagrania,...

30 grudnia 2020 | Autorzy: Tomek Sowa

Niewolnictwo i krwawy podbój w imię...

Postać Krzysztofa Kolumba kojarzymy dziś głównie z odkryciem Ameryki. Ale równie istotny jest fakt, że pojawienie się żeglarza u wybrzeży Nowego Świata zapoczątkowało szokująco szybki...

10 grudnia 2020 | Autorzy: Michał Procner

Okrutne rabunki, szał destrukcji i… morze...

Póki działali, piraci byli jednym z ulubionych tematów prasy. Relacje z procesów i wykonywania wyroków śmierci zapewniały popyt na gazety i druki ulotne. Publikacje te...

4 grudnia 2020 | Autorzy: Angus Konstam

Inês de Castro – legendarna Trupia...

Miłość od szaleństwa dzieli niekiedy bardzo cienka granica. Tak było w przypadku Piotra Sprawiedliwego, któremu brutalnie odebrano wieloletnią kochankę. Fakt, że została zamordowana, nie przeszkodził...

2 października 2020 | Autorzy: Anna Baron-Jaworska