Zdobycie Jerozolimy przez krzyżowców i polskie zwycięstwo nad Krzyżakami pod Grunwaldem. Powstanie Rzeczpospolitej Obojga Narodów oraz początek Rewolucji Francuskiej. To tylko niektóre przełomowe momenty historii, które łączy jedno - wszystkie wydarzyły się w lipcu.
Jak zwykle wszystkie pozycje z TOP10 pochodzą z publikowanych przez nas artykułów. Kolejne nowe rocznice możecie znaleźć codziennie na stronie „Ciekawostek Historycznych” oraz profilu facebookowym „Rocznica historyczna na każdy dzień”.
Co ważnego wydarzyło się przez wieki w lipcu?
1 lipca 1569 roku
1 lipca 1569 roku zaprzysiężono unię polsko-litewską. W ten sposób doszło do powstania Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Jej zaistnienie wiązało się z postacią bezdzietnego króla Zygmunta Augusta, pragnącego zachować łączność obu krajów po swej śmierci. A czy to możliwe, że ten ostatni z Jagiellonów był wnukiem… Leonarda da Vinci?
Król Zygmunt August trzyma krzyż, patronując połączeniu państw. Tak akt zaprzysiężenia unii lubelskiej wyobrażał sobie w jego trzysetną rocznicę Jan Matejko (źródło: domena publiczna).
9 lipca 1762 roku
9 lipca 1762 roku Katarzyna II została panującą carycą rosyjską. Ta z urodzenia niebogata niemiecka księżniczka w wieku 33 lat stała się władczynią największego państwa świata. Doprowadziła do tego własną determinacją, wykorzystując też liczne zbiegi okoliczności. Jej niezwykłą drogę na tron możecie prześledzić wraz z nami.
33-letnia Katarzyna II na obrazie pędzla Iwana Argunowa (źródło: domena publiczna).
12 lipca 1934 roku
12 lipca 1934 roku utworzono Miejsce Odosobnienia w Berezie Kartuskiej. Ten „jedyny polski obóz koncentracyjny” przeszedł do legendy z powodu życiorysów wtrąconych do niego postaci. Warto przy tym pamiętać, jak wyglądał dzień powszechni osadzonych w Berezie osób.
Tak wyglądają ruiny budynku obozowej administracji w Berezie Kartuskiej. Na pierwszym planie znajduje się pomnik zbudowany w 1962 na miejscu dawnego obozu (fot. Christian Ganzer, Hamburg, lic. CC BY-SA 3.0).
14 lipca 1789 roku
14 lipca 1789 roku tłum wzburzonych obywateli Paryża zdobył Bastylię. Wydarzenie to uznaje się za początek Rewolucji Francuskiej. Kiedy podpuszczeni opowieściami o „wyjącym okrucieństwie” rewolucjoniści zdobyli zamek, byli absolutnie przekonani, że znajdą tam tajne lochy i tunele, kajdany, narzędzia tortur i skrwawione ofiary. Szukali ich bardzo dokładnie, ale bez skutku.
Zdobycie Bastylii do dziś upamiętniane jest we Francji jako Święto Narodowe. Obraz „Szturm na Bastylię” pędzla Jeana-Pierre’a Houëla (źródło: domena publiczna).
15 lipca 1099 roku
15 lipca 1099 roku uczestnicy I krucjaty zdobyli Jerozolimę. Choć powstałe wówczas Królestwo Jerozolimskie było otoczone zewsząd wrogami, przetrwało blisko 200 lat. Krucjaty na zawsze zmieniły europejską cywilizację. Tymczasem muzułmanie, którzy przepędzili ostatecznie krzyżowców na cztery wiatry, szybko zapomnieli o tych wydarzeniach.
Muzułmanie szybko wyparli epizod krucjat. Na obrazie zdobycie Jerozolimy w 1099 roku przez krzyżowców według Émile’a Signola (źródło: domena publiczna).
15 lipca 1410 roku
15 lipca 1410 roku rozegrała się bitwa pod Grunwaldem. Jednak jeszcze na początku XIX wieku wielu Polaków datowało ją na dzień wcześniej. Zresztą cała historia średniowiecznych Prus i Zakonu nie wzbudzała wówczas większego zainteresowania. Starcie z Krzyżakami było zupełnie zapomniane, a jeśli w ogóle o nim pisano to zwykle w sposób pełen błędów i przeinaczeń.
Z czasem przypomniano sobie o triumfie nad Krzyżakami. Przyczynił się do tego m.in. Jan Matejko, malując w 1878 roku to wielkie starcie (źródło: domena publiczna).
17 lipca 1936 roku
17 lipca 1936 roku rozpoczęła się wojna domowa w Hiszpanii. Rebelia generała Francisco Franco przeciw rządom republikańskim prawdopodobnie nigdy nie odniosłaby sukcesu, gdyby nie pomoc, jakiej nacjonalistom udzieliły hitlerowskie Niemcy. Często zapomina się, że poza pilotami Luftwaffe na Półwyspie Iberyjskim znaleźli się również niemieccy pancerniacy.
Oto jeden z symboli wojny domowej w Hiszpanii – transparent z republikańskim hasłem „Nie przejdą” wywieszony na madryckiej ulicy w 1937 roku. Między innymi dzięki pomocy niemieckich wojsk jednak przeszli. Fotografia Michaiła Koltsowa (źródło: domena publiczna).
20 lipca 1944 roku
20 lipca 1944 roku grupa oficerów Wehrmachtu pod przywództwem Clausa von Stauffenberga zorganizowała w Wilczym Szańcu koło Kętrzyna nieudany zamach na Adolfa Hitlera. „Bogu dzięki, Führer żyje!” – wielu Niemców właśnie z takim entuzjazmem zareagowało na porażkę zamachowców. Powszechne poparcie dla wodza III Rzeszy odnotowywali nawet alianci.
Tak wyglądała sala konferencyjna w Wilczym Szańcu, zniszczona podczas wybuchu 20 lipca 1944 roku (Bundesarchiv, Bild 146-1972-025-10 / CC-BY-SA 3.0).
22 lipca 1944 roku
22 lipca 1944 roku ogłoszono Manifest Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego, uznawany za początek istnienia PRL-u. Choć według oficjalnej wersji podano go do wiadomości w Chełmie, tak naprawdę został podpisany przez Stalina w Moskwie dwa dni wcześniej. Nowe władze nie od razu podporządkowały sobie kraj. Gdy w sierpniu PKWN ogłosił mobilizację na wyzwolonych terenach Polski, spotkała się ona z powszechnym bojkotem.
Przez cały okres PRL-u dzień ogłoszenia Manifestu PKWN był świętem państwowym (źródło: Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego, domena publiczna).
28 lipca 1656 roku
28 lipca 1656 roku rozpoczęła się bitwa ze Szwedami pod Warszawą, jedno ze starć podczas Potopu. W czasie walki pewien husarz miał bezpośrednio zaatakować króla Karola X Gustawa i zrzucić go z konia. W „Trylogii” Henryk Sienkiewicz przypisał ten wyczyn Rochowi Kowalskiemu. Niedawno udało się udowodnić, że bohaterski żołnierz nie był postacią fikcyjną.
Jak potoczyłaby się historia, gdyby Karol X Gustaw zmarł na przedpolach Warszawy rok po agresji na Polskę? Obraz Johana Filipa Lemke przedstawiający króla Szwecji w starciu z Tatarami pod Warszawą (źródło: domena publiczna).
KOMENTARZE (1)
Bardzo fajna strona ;)