Historia Europy Środkowo-Wschodniej
„Kobiety krają sobie ręce i twarze nożem”, a później idą za zmarłym na stos. Dawne Słowianki umierały wraz ze swoimi mężami...
Określenie „do grobowej deski” w tym przypadku brzmi wyjątkowo dosłownie. Słowiańskie żony umierały wraz ze swoimi mężami. Opisy arabskich kupców i średniowiecznych dziejopisów pełne są wstrząsających relacji o tym, że kobiety oddawały życie, gdy zmarł ich mąż. W...
Najkrótsza noc w roku, czyli noc świętojańska. Jak chrześcijaństwo zawłaszczyło słowiańskie tradycje?
Noc Kupały obchodzona w dniu przesilenia letniego ma niezwykle długą tradycję. Była ona tak ważna, że chrześcijaństwo musiało zaakceptować ją także w swoim kalendarzu w niemal niezmienionej formie. Jak to się stało, że pogańskie święto nie poddało się...
Spóźniona ewakuacja, kompletny brak informacji i przymusowe aborcje. Tak władze ZSRR próbowały „poradzić sobie” ze skutkami awarii w Czarnobylu
Wskutek awarii w Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej, która wydarzyła się 26 kwietnia 1986 roku, ucierpiało ok. 5 mln osób, w tym blisko 600 tys. dzieci. Promieniowanie radioaktywne przyczyniło się do śmierci nawet 60 tys. ludzi.
Słowianin znaczy niewolnik? Nasi przodkowie byli chodliwym towarem w krajach arabskich!
Urodziwe słowiańskie kobiety i silni słowiańscy mężczyźni stanowili najbardziej „chodliwy” towar wczesnego średniowiecza. Dla nich opłacało się pokonać tysiące kilometrów. Po niewolników przybywali w naszą część świata żydowscy i arabscy kupcy z krajów Bliskiego Wschodu, Półwyspu Iberyjskiego oraz...
Tak wyglądał koniec Jagiellonów! Co przesądziło o upadku tej potężnej dynastii?
W szczytowym okresie Jagiellonowie byli jedną z najświetniejszych dynastii Europy. Jej przedstawicielom przytrafiały się jednak wpadki, które ostatecznie doprowadziły ten potężny ród do ponurego końca. Czy hołd pruski był jedną z nich?
Dzikie dzieci wśród małp, czyli historie prawdziwych „Tarzanów”
W 1912 roku za sprawą pisarza Edgara Rice’a Burroughsa świat dowiedział się o Tarzanie – synu brytyjskich arystokratów wychowanym w stadzie małp. Poruszał się i skakał wśród drzew, był niezwykle sprawny i silny. W końcu odkrył swe człowieczeństwo,...
Orgie nad rzeką, ogniste smoki płodzące herosów i wiatropylne kobiety, czyli Słowianie i żywioły
Kult żywiołów był u Słowian ściśle związany z kultem płodności. Dlatego wierzyli, że wiatr jest sprawcą ciąż, woda pobudza kobiety do rodzenia, a ogień jest oblubieńcem wiecznie wilgotnej Matki Ziemi…
Polski bastion na Wołyniu. Jak Przebraże obroniło się przed UPA?
Na początku 1943 roku do mieszkańców Przebraża zaczęły dochodzić pogłoski, że ukraińskie hordy mordują Polaków na Wołyniu, jednak nikt w to nie wierzył. I faktycznie – ta niewielka wieś ocalała z rzezi. Polska samoobrona zdołała odeprzeć ataki UPA,...
Pseudonim „Nić”. Jak zwykły krawiec został agentem Gestapo?
Czym kierowali się zdrajcy, którzy w czasie wojny kolaborowali z okupantami i wydawali na śmierć swoich rodaków? Czy chodziło im o pieniądze, poczucie siły, a może robili to z obowiązku? Oto historia pewnego krawca, który nie miał ręki...
„Żyd musi być przede wszystkim rozsądny”. Ojciec miliardera zdradza, co pomogło mu przetrwać Holocaust
Dla węgierskich Żydów ostatni rok II wojny światowej był najtrudniejszy – od tego momentu rozpoczęła się ich masowa eksterminacja. Tivadar Soros, ojciec znanego biznesmena i społecznika George’a Sorosa, opowiada o losach swojej rodziny w tym czasie. Pogodne usposobienie,...
Cichociemny konfident. Przez niego w ręce Gestapo dostało się co najmniej 250 osób
Z zawodu – spadochroniarz, „cichociemny”, z wyboru – kolaborant. Po udanym zamachu podziemia na protektora Czech i Moraw, Reinharda Heydricha, zaczął sypać. Sam zgłosił się do Gestapo i w zamian za okrągłą sumkę nakierował Niemców na trop co...
10 miesięcy piekła – eksterminacja węgierskich Żydów
To oni stanowili najliczniejszą grupę ofiar Auschwitz. Między marcem 1944 roku a styczniem 1945 roku naziści wymordowali niemal połowę Żydów z Węgier, by „z niemiecką pedanterią produkować z nich mydło”.
Nie oszczędzili nawet najmniejszych dzieci. Jak Niemcy „pomścili” Reinharda Heydricha?
Mężczyzn i chłopców powyżej 15 roku życia rozstrzelano, kobiety wysłano do obozu koncentracyjnego Ravensbrück, a młodsze dzieci zagazowano w obozie w Chełmnie nad Nerem. Dwie wioski: Lidice i Lezaki zrównano z ziemią. Niemcy przez wiele miesięcy mścili się...
Litewska pożoga – czyli o największym wrogu średniowiecznej Polski
Pojawiali się nagle, wyłaniali z lasów, palili i mordowali, kradli i brali w niewolę całe rodziny, które pędzili na północ, by obsadzać nimi ziemię wzdłuż Niemna. To nie Ruś ani żywioł niemiecki, ani nawet Tatarzy, a Litwini budzili...
Fabrykantki aniołów z Nagyrév. Jedna z największych masowych zbrodni popełnionych przez kobiety
Nagyrév to niewielka węgierska wioska leżąca nad brzegiem rzeki Cisa. Ta pozornie spokojna i słabo zaludniona okolica skrywa historię jednej z największych masowych zbrodni, popełnionych nie w wyniku wojny, rządowego terroru czy nienawiści rasowej. Jej prowodyrkami oraz wykonawczyniami...
Najprawdopodobniej pierwszy przypadek użycia broni biologicznej w dziejach, czyli oblężenie Kaffy i początek pandemii
Czy czarną śmierć można wykorzystać jako broń biologiczną? Tak! W Kaffie przekonano się o tym wyjątkowo boleśnie. Spadające zwłoki były dla mieszkańców miasta dopiero początkiem nieszczęść. Jak się wkrótce okazało – nie tylko dla nich…
Polak, Czech i Krzyżak idą na wojnę, czyli gra o tron Władysława Łokietka
Władysław miał co świętować. Po pasmach niepowodzeń dyplomatycznych wreszcie nadszedł wyczekiwany sukces w kurii awiniońskiej. Papież ukarał butę komtura Lautenburga palącego biskupie wioski podczas odwrotu spod Brześcia i wydał bullę ostro potępiającą Zakon.
Skrzydlata husaria nad Krzyżopolem. Jak polscy lotnicy bombowi pokonali bolszewików?
Pod koniec maja 1920 roku wydawało się, że losy Krzyżopola i Wapniarki są już przesądzone. Bolszewicy dysponowali straszliwą bronią – pociągami pancernymi, stalowymi kolosami, dosłownie najeżonymi karabinami maszynowymi i działami. Jednak Polacy panowali niepodzielnie na innym polu –...
Czy najsłynniejszy samochód w historii jest… plagiatem? Nieznana historia Garbusa
Najdłużej i najliczniej produkowany samochód w historii znają nawet osoby zupełnie niezainteresowane motoryzacją. Charakterystyczne nadwozie Garbusa wzbudza sympatię od pierwszego wejrzenia, ale… czy jego projektant korzystał z własnego pomysłu?
Dziady – słowiański rytuał spotkania z duchami. Na czym polegał tajemniczy obrzęd?
„Ciemno wszędzie, głucho wszędzie… co to będzie? Co to będzie?…” – słynny cytat z Mickiewiczowskich „Dziadów” trwale wpisał się do naszej kulturowej świadomości. Co jednak wiemy o przedchrześcijańskim rytuale, którego istotą było spotkanie żywych z umarłymi?
Myśliwi szczuli zwierzynę psami i zabijali matki z młodymi. Jak wyglądały polowania w średniowieczu?
W gęstych lasach średniowiecznej Europy nie brakowało zwierzyny, a polowania stanowiły jedną z ulubionych dworskich rozrywek. Zabawie w zabijanie zwykle towarzyszył alkohol i nietrudno było o śmiertelny wypadek…
„Za ukrywanie Żydów – kara śmierci”. Zagłada ludności żydowskiej na terenach ZSRR
Niemieckie wojska wkroczyły do Kijowa 19 września 1941 roku. Tegoż dnia o godzinie pierwszej po południu na Bessarabce Niemcy wdzierali się do sklepów i je grabili. Dozorcy nie wypuszczali mieszkańców z podwórek. Tu też, na Bessarabce, zostało zatrzymanych kilku...
Wojna płci, czyli amazonki prosto z… Czech!
Mężczyźni są z Marsa, a kobiety z Wenus – autor tych słów nie znał chyba historii czeskich wojowniczek z zamku Děvín. Chociaż niewątpliwie wiele z nich korzystało z dobrodziejstw bogini miłości, to jednak przede wszystkim ich marsowe oblicza...
Kastracja, kara chłosty, piętnowanie, czyli jak znęcano się nad niewolnikami i karano przestępców
Ludzkość przez tysiące lat opracowywała, udoskonalała i stosowała formy kary czy przemocy cielesnej. Najpopularniejszym i najdłużej utrzymującym się sposobem zadawania cierpień była kara chłosty, ale to właśnie pozbawienie jąder czy wyłupienie oczu najbardziej mrozi krew w żyłach.
Biblia Diabła – średniowieczny manuskrypt, w którym ukazano Lucyfera
W światowej historii – zwłaszcza gdy badamy archiwa zachowane w mrokach średniowiecza – legendy stanowią nieocenione źródło wiedzy. I inspiracji. Bo przecież dzięki wyobraźni potrafimy dopisywać nowe rozdziały do cywilizacyjnych kronik… a czasami nawet całe księgi. Dowodem jest...