Żałośni najeźdźcy. Jak nasi dziadkowie szydzili z Sowietów „wyzwalających” Polskę?

Tuż po wejściu Armii Czerwonej do Polski w 1945 roku w kinach wyświetlano kronikę filmową przedstawiającą konferencję „Wielkiej Trójki” w Jałcie. Kiedy w jednej ze scen Stalin wyciągał na przywitanie rękę do Roosevelta, spotykało się to z powszechnym aplauzem ze strony polskiej publiczności, a rozbawieni ludzie krzyczeli: dawaj czasy!

Związane to było oczywiście z nadzwyczajnym zamiłowaniem czerwonoarmistów do zegarków, które rabowali polskim cywilom. Polityczna sytuacja Polski i Polaków, zachowanie sowieckich żołnierzy, ich szokujące obyczaje były w tamtym czasie tematem setek dowcipów i anegdot. Niektóre z nich w ironiczny sposób podkreślały nasz stosunek do nowego okupanta:

  Nauczyciel pyta dzieci:

– Za co kochamy ludzi radzieckich?
– Za to, że nas wyzwolili.
– A dlaczego nie lubimy Amerykanów?
– Bo nas nie wyzwolili.

*

Kilku robotników siedzi w knajpie przy wódce. Jeden z nich odzywa się nagle:

 – Chętniej pracowałbym w Moskwie za darmo przez całą dobę, niż w Nowym Jorku godzinę za parę dolarów.

Usłyszał to siedzący przy sąsiednim stoliku oficer radziecki i mówi:

 – Jestem z was dumny, towarzyszu! Takich sojuszników nam trzeba. Jaki jest wasz zawód?
– Grabarz, towarzyszu kapitanie.

fot.domena publiczna

Na zdjęciu radzieccy żołnierze podczas wyzwalania warszawskiej Pragi we wrześniu 1944 roku.

Po wejściu do Polski w 1944 roku Rosjanie werbują Polaków do Armii Czerwonej, twierdząc, że powinniśmy u ich boku walczyć ze wspólnym faszystowskim wrogiem. Jeden z werbowanych zwraca się do radzieckiego oficera z pytaniem:

 – Czy widział kiedyś pan major, jak dwa psy walczą o kość?
– Widziałem.
– A czy kość brała czynny udział w tej bójce?

 Bierzcie czasy i rowery, uciekajcie do cholery…

Inne dowcipy piętnowały masową grabież, która dotknęła naszych obywateli ze strony żołnierzy Armii Czerwonej:

Po konferencji jałtańskiej przedstawiciele trzech wielkich mocarstw pokazują sobie pamiątkowe papierośnice, których są właścicielami. Na papierośnicy Churchilla widnieje napis: „Winstonowi Churchillowi – Królowa”. Roosevelt na swojej papierośnicy ma dedykację: „Prezydentowi – Naród”. Natomiast na złotej papierośnicy, którą chwali się Stalin, wygrawerowano: „Potockiemu – Radziwiłł”.

*

– Związek Radziecki myśli o was cały czas, my chcemy waszego najlepszego – zwraca się łamaną polszczyzną oficer radziecki do Polaka.
– To my wiemy, ale nasze najlepsze, panie oficerze, wolimy zachować dla siebie – mówi Polak.

Więcej o działalności Armii Czerwonej na ziemiach polskich w najnowszej książce Dariusza Kalińskiego „Czerwona zaraza. Jak naprawdę wyglądało wyzwolenie Polski”.

 W restauracyjnym jadłospisie wszystkie dania są wykreślone, jedynie na końcu zostały „Moskaliki” (marynowane szproty).

 – A to gnojki, nie dość, że wszystko pożarli, to jeszcze się podpisali! – woła z oburzeniem pijany gość.

Co tu robią Sowieci?

Czyniono również aluzje do wielkiej liczby stacjonujących w Polsce wojsk sowieckich:

Dlaczego w Polsce przebywa tylu Rosjan?

 – By bronić naszego kraju.
– A przed czym bronić?
– Przed objęciem rządów przez Polaków.

*

 W prowincjonalnym urzędzie zjawia się staruszka. Nagle zauważa na ścianie ogromny portret Stalina.

– Ale ten Piłsudski się postarzał, wzdycha kobiecina.
– Obywatelko, ależ to nie jest żaden Piłsudski, tylko marszałek Stalin – największy dobroczyńca naszego kraju, wyjaśnia urzędnik.
– A co on takiego zrobił?
– Jak to, nie wiecie, że wypędził z Polski Niemców i wyzwolił nas?
– Jeśli tak, to niech mu Pan Jezus da za to co najlepsze, ale żeby tak jeszcze ten Stalin zechciał Rusków od nas przepędzić…

„Wyzwalanie” Armii Czerwonej nikomu nie kojarzyło się zbyt dobrze. Naturalną reakcją na zagrożenie był śmiech i żarty, które pojawiały się o Sowietach.

Bierny, mierny ale wierny…

Powszechnie żartowano sobie z przedstawicieli nowej władzy oraz ich wątpliwych kompetencji:

Do UB przyszedł chłop i koniecznie chce się widzieć z komendantem. Zastępca komendanta tłumaczy:

 – Komendanta nie ma, ja jestem jego zastępcą, więc możecie mi powiedzieć, o co chodzi. Co chcieliście od komendanta?
– Ano, ukradli mi krowę i milicja ją znalazła, tylko nie chce mi jej oddać. No to pomyślałem, że może pan komendant zaświadczy, że to moja krowa, bo on ją zna bardzo dobrze.
– Komendant zna waszą krowę?! Skąd?
– Przez dwa lata pasał ją u mnie.

*

 Tramwajem jedzie ksiądz i oficer UB.

 – Tramwajem księżulku, tramwajem…, podrwiwa sobie UB-ek – A przed wojną to powozik był i koniki, gospodyni i parobek.
– Myli się pan – odpowiada ksiądz – I teraz jest gospodyni, są koniki i powozik. Parobka tylko nie ma, bo poszedł do UB na oficera.

Rokossowski, marszałek Polski

Niezwykle popularne były również dowcipy związane z marszałkiem Konstantym Rokossowskim, którego komunistyczne władze odziały w polski mundur, powierzając mu stanowisko szefa MON:

 – Dlaczego Rokossowski został marszałkiem Polski?
– Bo taniej jest ubrać w polski mundur jednego Rosjanina, niż całe wojsko w mundury radzieckie.

Po przemówieniu Rokosowskiego zachodni dziennikarz, niezorientowany w rosyjskim pochodzeniu marszałka, pyta polskiego kolegę:

 – Jak to możliwe, by człowiek na tak eksponowanym stanowisku mówił tak niepoprawnie po polsku?
– Mnie dziwi, że on w ogóle mówi po polsku.

*

– Dlaczego Rokossowski ma jedną brew stale podniesioną do góry?
– Pewnie dlatego, że zawsze gdy pije herbatę, trzyma łyżeczkę w szklance.
– Nie. Ze zdziwienia, że został Polakiem.

Wszy i robaczki świętojańskie

Polacy, obserwujący szokujące obyczaje wyzwolicieli, byli przekonani o ich niższości cywilizacyjnej, co odzwierciedlały stosowne anegdotki:

Małe polskie miasteczko wkrótce po „wyzwoleniu”. Sowiecki oficer udaje się do burmistrza z pytaniem, gdzie znajduje się odwszalnia. Otrzymawszy odpowiedź, że miasto takowej instytucji nie posiada, zadziwiony drapie się po brodzie i mruczy: – Bardzo niekulturalny naród ci Polacy!

fot.domena publiczna

Liczne gwałty i rozboje żołnierzy sowieckich również były tematem żartów.

– Czemu głowy sowieckich żołnierzy patrolujących ulice Warszawy, otoczone są złocistymi aureolami?  

– Ano jest to najnowsze osiągnięcie radzieckich uczonych: skrzyżowanie wszy i robaczków świętojańskich!

*

Dwóch sowieckich kawalerzystów wyjechało konno na objazd garnizonów na polskich „ziemiach odzyskanych”. Jeden z nich był mocno skacowany, więc wyciągnął z sakwy przy siodle butelkę staropolskiej wódki:

– Towarzyszu poruczniku! Jebniemy „siwuchę”?!
– Nieee… Ja już gniadą dzisiaj jebał… – odparł zapytany, nie odwracając głowy.

Co za to groziło?

W czasach stalinowskich w Polsce za tzw. szeptaną propagandę można było otrzymać wyrok wieloletniego więzienia. Oczywiście uwieczniono to w odpowiednim dowcipie:

Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego ogłosiło konkurs na najlepszy kawał polityczny. Wyznaczono nagrody: I – pięć lat obozu pracy; II – trzy lata. Przyznanych będzie również kilka nagród pocieszenia – od roku do sześciu miesięcy obozu pracy.

Pesymiści w ówczesnej Polsce twierdzili, że Sowieci i tak wszystkich wywiozą na Syberię. Skrajni pesymiści dodawali: nie wywiozą, lecz będziemy musieli sami iść, na piechotę…

Źródła:

Artykuł powstał w oparciu o literaturę i materiały zebrane przez autora podczas prac nad książką Czerwona zaraza. Jak naprawdę wyglądało wyzwolenie Polski?. Pozycja ta ukazała się właśnie pod marką „CiekawostekHistorycznych.pl”. Kliknij i kup z rabatem na empik.com