Łupiły, mordowały, piły na umór. 5 kobiet, które przeszły do historii piractwa

Choć piraci trudnili się rozbojem i łupieniem statków oraz nadmorskich osad, mieli swój honor i niepisany kodeks. Spisał go w 1721 roku kapitan Bartholomew Roberts wraz ze swoją załogą. Artykuł VI Kodeksu Pirackiego wyraźnie stanowił:

Chłopcom i niewiastom wstęp w nasze szeregi jest zakazany. Jeśli mężczyzna uwiedzie niewiastę i zabierze ją ze sobą na morze w przebraniu, zostanie skazany na śmierć.

Historia pokazuje, że w wielu przypadkach było to tylko pobożne życzenie. Na niejednym pirackim statku pływały ukrywające swoją płeć niewiasty. Razem z innymi marynarzami łupiły, rabowały, zatapiały, klęły jak szewcy i piły na umór.

Piratka Jej Królewskiej Mości

Gráinne vel Grace O’Malley, zwana „Morską Królową Connaught” (urodziła się około roku 1530 w Connaught, na zachodnim wybrzeżu Irlandii), miała iście ognistą krew. Legenda głosi, że w dzieciństwie obcięła swoje długie włosy, bo tak bardzo chciała pływać z ojcem, stąd przydomek „Gráinne Mhaol” (Łysa Gráinne).

Jej ojciec pochodził ze starego irlandzkiego rodu, który od stuleci panował w okolicy. O’Malley’owie mieli zamki w Belclare i na wyspie Clare, a także statki rybackie, handlowe i… pirackie.

Grace w wieku mniej więcej szesnastu lat wyszła za mąż za Donalda O’Flaherty (przed którego krwiożerczym rodem uchowaj nas, dobry Boże, jak wypisano swego czasu przed bramą w Galway). Urodziła mu trójkę dzieci, ale szybko owdowiała.

Wróciła na ojcowskie włości i przejęła dowództwo nad rodową flotą. Wyszła ponownie za mąż, za Richarda Burke, i na resztę życia osiadła w zamku Rockfleet w hrabstwie Mayo, który stał się jej piracką bazą wypadową.

W tym okresie flota, którą dowodziła, liczyła około 20 statków, a część z nich stanowiły jedyne wówczas na irlandzkim wybrzeżu galery. Po śmierci męża w 1583 roku Grace zapragnęła przejąć całość mężowskich włości.

Gdy na jej drodze stanął gubernator, uznała, że odwoła się do samej królowej jako wierna i lojalna poddana, zmuszona do podjęcia kampanii wojennej w obronie ziem przed agresywnymi sąsiadami. Jak czytamy u Davida Cordingly’ego, autora książki ” Under the Black Flag”, prosiła również królową, aby ta:

 […] przyznała jej rozsądne środki utrzymania na tę resztę czasu, który jej pozostał.

W zamian Grace obiecała:

Najeżdżać ogniem i mieczem wszelkich wrogów Jej Wysokości, gdzie tylko się znajdują lub pojawią.

W międzyczasie syn Grace został aresztowany przez gubernatora pod zarzutem wszczynania rebelii. Kobieta osobiście udała się do Londynu. Ballady irlandzkie opiewają jej podróż przez Morze Irlandzkie i audiencję u królowej Elżbiety.

Do spotkania doszło we wrześniu 1593 roku, a kilka dni później królowa napisała do gubernatora, nakazując mu… zabezpieczyć finansowo Grace. „Gráinne Mhaol” zmarła około 1603 roku w podeszłym wieku, a jej syn okazał się lojalnym poddanym, za co Elżbieta nagrodziła go wysokim tytułem szlacheckim.

W koloniach i na Antypodach

Pierwszą znaną kolonialną piratką była Rachel Wall, która siała postrach na wodach w pobliżu Nowej Anglii w latach 70-tych i 80-tych XVIII wieku. Córka pobożnych prezbiterian, ku rozpaczy rodziców, zamiast pokochać życie na farmie, włóczyła się po nabrzeżu, a potem wyszła za mąż za „typa spod ciemnej gwiazdy”. Pływali na rybackim szkunerze i przez większość czasu uczciwie trudnili się połowem.

Wszystko ulegało zmianie, gdy pojawiał się sztorm. Wówczas Rachel wychodziła na pusty pokład i wzywała pomocy. Jeśli ktoś podpłynął zbyt blisko – był okradany i mordowany, a jego statek zatapiany przez rybaków-piratów. Piracki modus operandi, choć nietypowy, był wprost genialny. Wszyscy myśleli, że statki po prostu tonęły podczas sztormu…

W latach 1781-1782 „załoga” Rachel zatopiła w ten sposób 12 statków i zabiła 24 marynarzy. Proceder kwitłby w najlepsze, jednak w trakcie pewnego wyjątkowo silnego sztormu stary szkuner sprytnych piratów nie wytrzymał. Część załogi zginęła, w tym mąż Rachel, a ona sama ledwie ocalała.

Owdowiała piratka zatrudniła się jako służąca, jednak nadal okazjonalnie kradła. Przyłapana nalegała, aby sądzono ją jako piratkę, nie złodziejkę. Powieszono ją w roku 1789. Miała wtedy 29 lat i ponad 10-letnią „karierę” za sobą.

Sadie Koza postrach Nabrzeża

Jeszcze większą sławę zdobyła Sadie Farrell zwana Kozą (Sadie the Goat). Przezwisko zawdzięczała temu, że w bójce miała zwyczaj powalać przeciwnika potężnym uderzeniem głowy w brzuch. A biła się często.

W jednej z potyczek ze swoją największą rywalką Gallus Mag, straciła nawet ucho, które Mag jej odgryzła, a potem trzymała w słoju jako trofeum. Sadie odzyskała je ostatecznie, gdy obydwie panie się pogodziły. Nosiła potem utraconą część ciała na szyi, niczym amulet.

W XIX wieku siała postrach na ulicach Nowego Jorku jako przywódczyni gangu z Charlton Street, a następnie pływała wraz ze swoimi opryszkami na żaglowcu pod piracką banderą po rzekach Hudson i Harlem, rabując mieszkańców nadrzecznych wiosek, farmerów, a czasem również porywając ludzi dla okupu.

Jeśli wierzyć przekazom, Sadie jako kapitan hołdowała starej pirackiej tradycji „spaceru po desce”. Kto jej nie słuchał, ten wylatywał za burtę. Po tym, jak farmerzy zaczęli się zbroić, kobieta postanowiła zrezygnować z piractwa, ale zachowała przydomek Królowej Nabrzeża.

Piratki w krainie kangurów

Swoje piratki ma także Australia. To Charlotte Badger (ur. 1778 w Worcestershire) i Catherine Hagerty (zm. 1807). List gończy opublikowany w lipcu 1806 roku w „Sydney Gazette” opisuje Charlotte jako korpulentną, o pełnej twarzy i wydatnych ustach, a Catherine jako średniego wzrostu, jasnowłosą, o jasnej skórze. Kobiety poznały się i zaprzyjaźniły kilka lat wcześniej w fabryce, gdzie obydwie odpracowywały wyroki (pamiętajmy, że Australia była w tym okresie brytyjską kolonią karną).

Potem trafiły na statek dla skazańców Venus,gdzie szybko znalazły adoratorów. Gdy kapitan zszedł na ląd w Tasmanii, załoga przejęła statek. Ponoć to właśnie Badger i Hagerty były inicjatorkami buntu. Venus pływała jeszcze przez jakiś czas u wód Nowej Zelandii, jednak ostatecznie załoga wolała spokojne życie osadników. W ten sposób Charlotte i Catherine wraz z marynarzami z Venus zapisały się w historii jako pierwsze białe kolonizatorki Nowej Zelandii.

Precz z gorsetami!

Na koniec warto obalić kilka mitów na temat kobiet-piratek, którymi karmią nas od lat hollywoodzkie superprodukcje. Gorsety i długie, powłóczyste spódnice nie były typowym zestawem, w jakim prawdziwe piratki wypływały łupić i grabić. Nosiły raczej męskie stroje, nie tylko dla wygody, ale również po to, aby – w większości wypadków – ukryć prawdziwą płeć przed resztą załogi. Pamiętajmy, że zwyczajowo kobietom w szeregi pirackie wstęp był surowo wzbroniony. W założeniu miało to po prostu zapobiec podziałom i kłótniom między marynarzami.

Z opisu świadka na procesie dwóch słynnych piratek, Mary Read i Anne Bonny, wynika, że obydwie nosiły się zupełnie inaczej niż zwykłe panie w ich czasach. Na ich ubranie składały się męskie kurtki i długie spodnie, a także chustki zawiązane na głowie. W dodatku uzbrojone były w maczety i pistolety, a także krzyczały i głośno przeklinały na towarzyszy, nawołując do mordowania. Ponoć jedyną rzeczą, jaka pozwoliła świadkowi domniemywać o ich płci, były pokaźnych rozmiarów piersi. Poza tym piratki bywały równie wulgarne, okrutne i prostackie, co ich koledzy po fachu.

Źródła:

[expand title=”Artykuł powstał w oparciu o szeroką bibliografię. Kliknij, aby rozwinąć.”]

1. Batterberry, M. & A. (1999) On the Town of New York. The Landmark History of Eating, Drinking and Entertainments from the American Revolution to the Foods Revolution, New York: Routledge
2. Charles Rivers Editors (2012) History’s Famous Women Pirates: Grace O’Malley, Anne Bonny and Mary Read, CreateSpace Independent Publishing Platform
3. Cordingly, D. (2006) Under the Black Flag. The Romance and the Reality of Life Among the Pirates, New York: Random House Publishing
4. Defoe, D. (1724) A General History of the Pyrates, from Their first Rise and Settlement in the Island of Providence, to the present Time, London: Pater-Noster-Row
5. Hamilton, S.L. (2007) Bartholomew Roberts, Edina: ABDO Publishing Group
6. Konstam, A. (2007) Scourge of the Seas. Buccaneers, Pirates and Privateers, Oxford: Osprey Publishing

[/expand]