Ciekawostki Historyczne

Średniowiecze

Piotr Dunin – bicz na Krzyżaków

W okresie wojny trzynastoletniej ten wódz był prawdziwym biczem na Krzyżaków. To on postawił kropkę nad „i”, która dała Polsce zwycięstwo w wojnie z zakonem.

27 grudnia 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Kosmata Maria Magdalena

Średniowieczne obrazy ukazują Marię Magdalenę porośniętą włosami wszędzie poza twarzą, dłońmi i stopami. Ten włochaty kombinezon miał podtekst erotyczny.

26 grudnia 2023 | Autorzy: Maria Procner

Bożonarodzeniowe jarmarki

Bożonarodzeniowe jarmarki to nowa moda? Bynajmniej! Pojawiły się już w średniowieczu! Co ciekawe, początkowo miały zgoła inny charakter niż obecnie...

20 grudnia 2023 | Autorzy: Gabriela Bortacka

Niezwykły skarb Wiślan z Krakowa

To największe tego typu znalezisko w historii Polski. Czy skarb grzywien siekieropodobnych odkryty w Krakowie to faktycznie dowód na istnienie państwa Wiślan?

19 grudnia 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Jan Žižka – wódz niepokonany

Jan Žižka był zbójcą, najemnikiem, a wreszcie husytą. Nigdy nie zszedł z pola bitwy pokonany. A strategią wyprzedzał swoją epokę o co najmniej kilka wieków.

14 grudnia 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Co naprawdę opisuje Kamasutra?

Kamasutrę uważa się często jedynie za obszerny zbiór pozycji seksualnych. Ale w rzeczywistości opisuje ona znacznie więcej niż tylko sztukę uprawiania miłości!

6 grudnia 2023 | Autorzy: Edward Brooke Hitching

Maćko Borkowic w lochu śmierci

Bunty, morderstwa, wspieranie bandyterki. Do tego ponoć uwiódł królową! Maćko Borkowic herbu Napiwon miał dużo na sumieniu. I poniósł za to straszliwą karę.

5 grudnia 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Ogród zoologiczny… na Wawelu?

Mało kto wie, że przez parę wieków na Wawelu istniało zoo! Sprawa staje się jeszcze bardziej intrygująca, jeśli dodamy, że powstało już za panowania Jagiełły.

2 grudnia 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Burza koronacyjna nad Polską

Gdyby ten pomysł się ziścił, losy Polski i Litwy mogłyby potoczyć się inaczej. Ale Witold ostatecznie obszedł się smakiem. Czym była tzw. burza koronacyjna?

30 listopada 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

73 nienaruszone pochówki z rzeźbionymi maskami...

W Pachacámac zostały właśnie odkryte 73 nienaruszone pochówki w tobołach pogrzebowych, niektóre z rzeźbionymi maskami. Miejscem znaleziska jest rozległy zespół cmentarzysk z różnych okresów u...

27 listopada 2023 | Autorzy: Archeowieści

Defenestracje praskie

Ileż to „latających” ważnych osobistości widziały okna Pragi! Szkoda czasu na czekanie na reformy, wybory itp. Najlepiej od razu wziąć sprawy w swoje ręce.

16 listopada 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Życie Mahometa

Mahomet nie miał łatwego startu. Jego nauki nie podobały się mieszkańcom Mekki. Musiał uciekać, by ratować życie. Ale powrócił. W glorii i chwale.

2 listopada 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Sonka Holszańska. Do czterech razy sztuka

Życie królowej Sonki bynajmniej nie było królewskie. Czwarta żona Jagiełły urodziła mu upragnionych synów. W zamian spotkały ją... oskarżenia o cudzołóstwo.

31 października 2023 | Autorzy: Maria Procner

Jak powstały testy ciążowe?

Dziś wizyta w aptece rozwiewa wątpliwości, a margines błędu jest niewielki. Ale co by było, gdyby testy ciążowe nie powstały? Zapewne ratowałoby nas... zboże!

30 października 2023 | Autorzy: Gabriela Bortacka

Co się stało z koroną Chrobrego?

Najważniejsze polskie insygnium koronacyjne – korona Chrobrego – przepadło w mrokach dziejów. Co ciekawe, sam Chrobry... nigdy nie miał jej na głowie.

29 października 2023 | Autorzy: Maria Procner

Wojny Lestka i Siemomysła

Za panowania Lestka i Siemomysła przelano mnóstwo słowiańskiej krwi. Model działania pierwszych Piastów można porównać do bandytów na Dzikim Zachodzie.

28 października 2023 | Autorzy: Michael Morys-Twarowski

Sukcesja Kazimierza Jagiellończyka

Gdy król Władysław III zginął pod Warną, dla wszystkich było oczywiste, że tron przejmie jego młodszy brat Kazimierz. On jednak odmówił przyjęcia korony. Czemu?

24 października 2023 | Autorzy: Maria Procner

Amazonki znad Wisły

W swej kronice Ibrahim wspomina o Mieście Kobiet sąsiadującym z państwem Mieszka. Amazonki znad Wisły miały prowadzić wojny i trzymać mężczyzn jako niewolników.

18 października 2023 | Autorzy: Michael Morys-Twarowski

Śmierć Andronika I Komnena

Andronik I Komnen mordował każdego, kto stał mu na drodze, urządzał masowe egzekucje, a przy tym był lubieżny... W końcu lud odpłacił mu pięknym za...

11 października 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Czy w XIV-wiecznej Anglii zostalibyście zamordowani?

Możecie spróbować ocenić swoje szanse na podstawie danych o popełnionych tam zabójstwach. A wszystko dzięki niezwykle oryginalnemu projektowi, który ostatnio został znacząco rozbudowany.

5 października 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Krótka historia zegarów

Przez tysiąclecia ludzie odmierzali czas na różne sposoby. Kolejne urządzenia służące do tego celu były konsekwencją rosnących potrzeb – oraz rozwoju nauki.

20 września 2023 | Autorzy: Agata Dobosz

Jak zginął Zawisza Czarny?

W 1428 roku Zawisza wziął udział w wyprawie Zygmunta Luksemburskiego przeciw Turkom i... przepadł bez wieści. Okoliczności jego śmierci wciąż budzą wątpliwości.

19 września 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Mieszko II kontra Konrad II

W 1031 roku Konrad II najechał na Polskę. Czemu tym razem Mieszko II postanowił skapitulować przed wrogiem, skoro wcześniej odnosił praktycznie same zwycięstwa?

18 września 2023 | Autorzy: Mariusz Samp

Zawisza Czarny i jego legenda

Mistrz turniejów. Zaprawiony w boju rycerz. A przy tym zręczny dyplomata, lawirujący między Władysławem Jagiełłą a Zygmuntem Luksemburskim. Oto Zawisza Czarny.

15 września 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Władcy zabici przez poddanych

Nie każdemu królowi dane jest panować długo i szczęśliwie. W historii bywało, że z zemsty, żądzy władzy lub zwykłego niezadowolenia ginęli z rąk własnego ludu.

8 września 2023 | Autorzy: Maria Procner

Poznań – średniowieczne centrum handlu

Jednym z symboli Poznania są Międzynarodowe Targi Poznańskie. Ale handel rozkwitał w mieście od średniowiecza – i od początku było to zjawisko „międzynarodowe”.

30 sierpnia 2023 | Autorzy: dr Dawid Barbarzak

Dwuczłonowe nazwy miast

Co łączy miasta Frýdek-Místek czy Titisee-Neustadt z Golubiem-Dobrzyniem albo Kędzierzynem-Koźlem? Ich nazwa składa się z dwóch członów. Skąd się wzięły?

19 sierpnia 2023 | Autorzy: Marcin Kordecki