Ciekawostki Historyczne
Druga wojna światowa

Auschwitz. Idealne nazistowskie miasto?

Pierwsze skojarzenie z Auschwitz okresu II wojny światowej? Obóz koncentracyjny. Drugie skojarzenie? Też obóz. I trzecie tak samo. Na pewno innego zdania byli nazistowscy urzędnicy, architekci i koloniści. Dla nich obóz parę kilometrów od rynku nie miał żadnego znaczenia. Budowali przecież perfekcyjne niemieckie miasto!

Umownie można przyjąć, że polski Oświęcim przestał istnieć wiosną 1941 roku, a na jego miejsce pojawiło się Auschwitz. Właśnie wtedy Niemcy zakończyli proces deportacji mieszkańców, w efekcie którego w miasteczku pozostało tylko 7600 osób. Z tego 90% stanowili Polacy, ale zostali oni zepchnięci do roli tymczasowej warstwy robotniczej.

Za obywateli Auschwitz mogli się uważać wyłącznie Niemcy i volksdeutsche – a tych było początkowo tylko 820. Miasteczko, do niedawna nazywane „Oświęcimską Jerozolimą” zostało wytypowane przez władze nazistowskie na miejsce wielkiego eksperymentu.

Plan "Wielkiego Auschwitz" z zarysem systemu komunikacyjnego.

Plan „Wielkiego Auschwitz” z zarysem systemu komunikacyjnego.

Przy okazji budowy fabryki syntetycznej gumy przez koncern IG Farben, samo Auschwitz miało zostać gruntownie zniemczone i stać się przykładem wzorcowej transformacji – z polskiej, zacofanej dziury w prawdziwie aryjski ośrodek! Czy wręcz: w idealne miasto nazistowskie.

Początkowo chodziło przede wszystkim o zapewnienie komfortu sprowadzanym z innych regionów niemieckim robotnikom i inżynierom. Nowi pracownicy fabryki gumy mieli znaleźć w Auschwitz:

wszelkie możliwe wygody, przestronne, dobrze wyposażone pod względem jakości i przyjazne dzieciom mieszkania, a także miejsca do wszechstronnego uprawiania sportu i rekreacji (tak opisuje rzecz Sybille Steinbacher w książce „Auschwitz. Obóz i miasto”, s. 69).

W tym celu zamierzano całkowicie przebudować tkankę miejską. Nowe władze zaplanowały budowę 1600 „mieszkań ludowych” o powierzchni od 40 do 60 metrów kwadratowych, a także szeregu domków jednorodzinnych z garażami i ogródkami.

Plany Stosberga: z lewej nowy „aryjski” rynek; z prawej inny fragment makiety wielkiego Auschwitz.

Plany Stosberga: z lewej nowy „aryjski” rynek; z prawej inny fragment makiety wielkiego Auschwitz.

Wszystkie nieruchomości miały dysponować centralnym ogrzewaniem, bieżącą wodą, zaworem gazu, pralnią itd. itp. Część spośród tych idealnych mieszkań dla niemieckich rodzin rzeczywiście wybudowano i dzisiaj stanowią one fragment oświęcimskiego Osiedla Chemików.

Plany pączkowały jednak w tempie, za którym żadne budowy nie mogłyby nadążyć! Głównym projektantem nowego Auschwitz został niejaki Hans Stosberg – wpływowy wrocławski architekt, który szybko dał się ponieść… manii wielkości. O ile początkowo chodziło o budowę osiedla wygodnych mieszkań, o tyle już po paru miesiącach plany zaczęły mówić o wzniesieniu dwóch zupełnie nowych dzielnic i kilku „osiedli satelitarnych”.

Artykuł powstał w oparciu o książkę Sybille Steinbacher pt. "Auschwitz. Obóz i miasto" (Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012).

Artykuł powstał w oparciu o książkę Sybille Steinbacher pt. „Auschwitz. Obóz i miasto” (Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012).

Stosberg zamierzał wyburzyć kościół farny, poprowadzić przez środek miasta szeroką ulicę, a także postawić: Dwanaście szkół, sześć przedszkoli, 20 placów zabaw oraz kilka stadionów z basenami pływackimi i boiskami sportowymi (s. 73). Poza tym w miejscu dotąd zajmowanym przez cmentarz żydowski miał się znaleźć dom partii wraz z hotelem, kinem i restauracją.

Z każdym kolejnym miesiącem skala zamierzeń rosła. W czerwcu 1941 roku Stosberg przewidywał, że ostatecznie Auschwitz będzie miało 30 000 mieszkańców (czyli ponad dwa razy więcej niż przed wojną). Już po paru miesiącach było to 40 tysięcy, następnie 60 tysięcy, a w końcu – w projekcie ze stycznia 1943 roku – nawet 80 tysięcy mieszkańców!

Na szczęście całe to idealne aryjskie miasto na gruzach polskiej miejscowości nie zdążyło powstać. Absurdalne plany jego budowy mówią przede wszystkim o jednym: że Niemcom sąsiedztwo największej fabryki śmierci w dziejach zupełnie nie przeszkadzało. I wcale nie zamierzali się wstydzić Auschwitz.

Źródło:

Ciekawostki to kwintesencja naszego portalu. Krótkie materiały poświęcone interesującym anegdotom, zaskakującym detalom z przeszłości, dziwnym wiadomościom z dawnej prasy. Lektura, która zajmie ci nie więcej niż 3 minuty, oparta na pojedynczych źródłach. Ten konkretny materiał powstał w oparciu o:

Zobacz również

Druga wojna światowa

Solahütte. Jak imprezowała załoga Auschwitz?

Auschwitz-Birkenau. Miejsce cierpienia, morderczej pracy i zagłady ponad miliona osób. Kilkadziesiąt kilometrów dalej, w malowniczej miejscowości, mieścił się ośrodek wypoczynkowy dla obozowych elit SS. Zastanawialiście się kiedyś,...

30 stycznia 2016 | Autorzy: Łukasz Bieniek

Druga wojna światowa

Ilu dokładnie gejów trafiło do Auschwitz?

Od lat nie jest żadną tajemnicą prześladowanie, jakie spotykało homoseksualistów ze strony nazistowskiego reżimu. Jednak dopiero teraz polski historyk policzył ilu dokładnie mężczyzn zostało wywiezionych do...

30 października 2014 | Autorzy: Agnieszka Bukowczan-Rzeszut

Dwudziestolecie międzywojenne

Obóz koncentracyjny w Oświęcimiu zbudowano… w 1917 roku?

W artykułach i książkach poświęconych obozowi Auschwitz-Birkenau można wyczytać, że Niemcy utworzyli go w połowie 1940 roku. Jest to prawda, ale tylko połowiczna. Rzadko wspomina...

28 września 2012 | Autorzy: Kamil Janicki

Dwudziestolecie międzywojenne

„Święta geometria”. Norymberga czyli bajkowe królestwo Hitlera

Norymberga, miejsce nierozerwalnie związane z brunatnym reżymem. To właśnie tam odbywały się gigantycznej parteitagi, ogłoszono osławione ustawy rasowe, a w końcu w tamtejszym sądzie, obradował...

10 lipca 2012 | Autorzy: Rafał Kuzak

Druga wojna światowa

Tysiąc dolarów za życie Żyda

Pisaliśmy już kiedyś o tym, jak Heinrich Himmler chciał wymienić milion Żydów za 10 000 alianckich ciężarówek. I nie był to wcale jedyny przypadek, kiedy Reichsführer-SS próbował...

26 maja 2012 | Autorzy: Rafał Kuzak

Druga wojna światowa

Śmiertelny marsz na wschód. Niemiecka zbrodnia w Palmnicken

Ostatnie miesiące wojny dla więźniów niemieckich obozów koncentracyjnych nierozerwalnie łączyły się z „marszami śmierci”. Trasa większości z nich prowadziła ze wschodu w głąb Rzeszy. Zdarzyło...

14 maja 2012 | Autorzy: Rafał Kuzak

KOMENTARZE (23)

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

zZzZ

Ciekawie się czyta, nie zgodzę się natomiast ze zdaniem „Na szczęście całe to idealne aryjskie miasto na gruzach polskiej miejscowości nie zdążyło powstać” – podejrzewam (znając Niemców), że zrobiliby to naprawdę porządnie i dzisiaj mieszkańcy Oświęcimia mieliby z czego korzystać:)

    Nasz publicysta | Aleksandra Zaprutko-Janicka

    pytanie tylko jakim kosztem i czyimi rękoma by to zrobili…

      xnxx

      A jakim kosztem powstał Petersburg? czy jego mieszkańcy sie tym przejmują ? jakim kosztem wzniesiono piramidy ,a koloseum a akwedukty? historia cywilizacji człowieka to historia wyzysku mas przez elity.

    Ola

    kto by chciał mieszkać na miejscu pochówku tylu ofiar ? :(

Kasia

Pytanie tylko jakim kosztem :)

Filip

Niemcy byli i nadal są zagrożeniem dla Polski.Oni nie wyzbyli się ciągot do ustawiania świata wedle swojej wizji.Sprzyja im co bardzo dziwi Żydów wspomaganie
w atakowaniu Polski i Polaków.

    Anonim

    Raczej już nie . Szybciej Putin

    Warszafffka

    Niestety nie dociera to do ludzi, że to szwaby są wielkim zagrożeniem, podobnie jak ruscy, ale Lenin to był człowiek przywieziony do Rosji z Niemiec, wiele innych „inicjatyw” w Rosji też ma korzenie niemieckie, według niemieckich założeń teraz realizowany jest plan miasta-ogrodu i kolejka dla pracowników w Warszawie bo zwężane są ulice i budowany „tramwaj do Wilanowa”, jak w idealnym mieście Auschwitz. Zielony Ład i inne plany mające nas wyniszczyć też jest w toku, a ludzie na wszystko pozwalają. Bez jednego wystrzału naswykończą, czy to trudno zrozumieć ludzie?

Filip II

W związku z tym,że nie wiedząc iż już jest już ktoś mający nick Filip.A ja mając ten sam nick dodam do niego II aby było wiadomo o kogo chodzi Filip – II.

nsz

A ci naziści to jakiej byli narodowości???

oświęcimianin

zZzZ – zgadzam się, część Oświęcimia wybudowana przez Niemców jest zdecydowanie bardziej praktyczna i wygodniejsza dla mieszkańców, niestety podkład ideologiczny zakłóca pozytywny odbiór…

adam

To nie z wyrachowania i cynizmu planowali miasto, ale z naturalnej niemieckiej dążności do porządku urbanistycznego i zamiłowania do planowania. Wolałbym by Polacy mieli więcej tego typu zmysłu. Jest on u Niemców pierwotny, obóz koncentracyjny wtórny-to znaczy wypadkowa działań wojenno-ideologicznych. Oczywiście sąsiedztwo makabryczne.

adam

@ Filip

Zagrożeniem dla siebie sa przede wszystkim sami Polacy. Niestety. Srajcie dalej pod siebie.

takie tam

Autor przeoczył informację o tym, że jeszcze przed wojną było to miasteczko, które pretendowało do miana miasta-ogrodu inspirowanego ideą Howarda, jednakże dalekiego od jego praktycznych rozwiązań, jak np. specyficznego modelu komunikacji miejskiej czy rozplanowania urbanistycznego. Oświęcim ograniczył się w zasadzie do niskiej, niezagęszczonej zabudowy okalanej naturą, co było przeciwieństwem zatłoczonych i brudnych aglomeracji miejskich chociażby pobliskiego śląska. dlatego też ciężko było ówczesnym uwierzyć, że takie okropne rzeczy działy się w tak urokliwym i popularnym miejscu. miało ono wówczas range dzisiejszego Ciechocinka.

Magda

Mój dziadek
przyjechał jednym z pierwszych transportów. Miał numer 376

Anonim

Jestem w de juz od lat. Nic nie buduja dokladnie. Wszystko jest krzywe i bez jakichkolwiek zasad. Prawda jest ze jakby nie pianka i silikon to by sie rozpadli.

sports guru pro blog

Firstly, make a list of 30 to 50 life-style blogs in a spreadsheet
along with their blog URLs.

Sports Gamble

Offshore betting websites rip away this layer of confusion and supply their solutions to everybody.

WilliamGiz

The topic of Royal Coins two: Hold and Win is undoubtedly an exquisite combination of regality and opulence, sweeping gamers right into a world where Every single spin is steeped during the promise of untold riches. If you’re in Zambia, African Betting Tutorial is here to help make your journey [url=https://mysitesname.com/story6667877/mega-wheel-in-zambia-no-further-a-mystery]zambia slot games[/url]

Henrynaw

Входные двери – купить по выгодной цене с доставкой. 1433 модели в проверенных интернет-магазинах: популярные новинки и лидеры продаж [url=https://market-dverey.com/]https://market-dverey.com/[/url]

Turboslot

My family members every time say that I am wasting my time here at net,
except I know I am getting know-how all the time by reading thes good articles.

WilliamDweds

Прежде чем погрузиться в мир развлечений, важно учитывать несколько ключевых факторов при выборе площадки. Надежность, разнообразие игр, качество обслуживания и бонусные программы играют значительную роль [url=http://jm-eng16.com/bbs/board.php?bo_table=free&wr_id=358975]http://jm-eng16.com/bbs/board.php?bo_table=free&wr_id=358975[/url]

Georgealoms

Купить машины в лизинг от официальных дилеров, автосалонов. Выгодные условия и скидки [url=http://autopodbor-yaroslavl.ru/]грузовой автотранспорт лизинг[/url]

Jeśli chcesz zgłosić literówkę lub błąd ortograficzny kliknij TUTAJ.

Najciekawsze historie wprost na Twoim mailu!

Zapisując się na newsletter zgadzasz się na otrzymywanie informacji z serwisu Lubimyczytac.pl w tym informacji handlowych, oraz informacji dopasowanych do twoich zainteresowań i preferencji. Twój adres email będziemy przetwarzać w celu kierowania do Ciebie treści marketingowych w formie newslettera. Więcej informacji w Polityce Prywatności.