Ciekawostki Historyczne

W niektórych kręgach społecznych nazwanie kobiety feministką jest obelgą równego kalibru, co nazwanie jej wszetecznicą. Dwieście lat temu nie ograniczano się do rzucania mięsem. Pierwsze feministki wprost ryzykowały życiem.

Zgodnie ze swoją definicją feminizm jest ideologią, która zakłada nie wytępienie czy potępienie w czambuł mężczyzn, a po prostu zrównanie kobiet w prawach, które oni już posiadają. Po raz pierwszy terminu féminisme użyto w 1837 roku. Ale już kilkadziesiąt lat wcześniej nie brakowało pań walczących o pozycję w męskim świecie.

Gdy Europa wrzała w czasie rewolucji francuskiej (1789–1799), kobietom wydawało się, że i dla nich nastanie czas zmian. Jak pokazują historie tych buntowniczek, grubo się myliły.

Po obaleniu monarchii francuska Konstytuanta przygotowała „Deklarację praw człowieka i obywatela”, która zawierała zapisy między innymi o tym, że wszyscy mężczyźni rodzą się równi i równi pozostają. Początkowo dokument nie brał pod uwagę protestantów i Żydów, jednak z czasem rozszerzono go na wszystkich obywateli, pod warunkiem, że… byli mężczyznami.

Kobiety były przydatne, gdy uczestniczyły w rewolucji, jednak gdy przyszło do układania nowego ładu społecznego, panowie bardzo szybko postanowili im podziękować i odesłać w domowe pielesze.

Wolność, równość, dyskryminacja kobiet?

Ich hipokryzję wytknęła Olimpia de Gouges w swojej „Deklaracji praw kobiety i obywatelki”. Nawiązując tytułem do najsłynniejszego aktu rewolucji, domagała się tak oczywistych z dzisiejszego punktu widzenia rzeczy, jak prawo kobiet do rozporządzania własnym majątkiem, wolność osobista i równość względem mężczyzn, czy prawo do edukacji. Jednym z najsłynniejszych fragmentów jej deklaracji jest zdanie:

Skoro kobieta może zgodnie z prawem zawisnąć na szubienicy, winna również mieć prawo stanąć na mównicy.

Tablica poświęcona Olimpii de Gouges w Paryżu (fot. Mu - Eigenes Werk, lic. CC BY-SA 3.0)fot.Mu – Eigenes Werk, lic. CC BY-SA 3.0

Tablica poświęcona Olimpii de Gouges w Paryżu (fot. Mu – Eigenes Werk, lic. CC BY-SA 3.0)

Tymczasem, pod wodzą Robespierre’a, we Francji narastała przemoc, a działająca w Paryżu tajna policja wchodziła do domów razem z drzwiami, brutalnie aresztując mieszkańców. Otwarta, feministyczna krytyka nowego porządku nie mogła spotkać się z łagodnym przyjęciem. Olimpia została za swoją „Deklarację” uwięziona. Jak pisze Charlotte Gordon w nowej książce „Buntowniczki”:

Decyzją Robespierre’a szesnastego października stracono Marię Antoninę, a po jej śmierci przez kraj przetoczyła się prawdziwa burza. Przywódcy rewolucji twierdzili, że królową kierowała „wścieklizna macicy”. Chcieli, żeby nowa Francja była jak starożytny Rzym, w którym „każda płeć miała swoje miejsce […], mężczyźni ustalali prawo, […] a kobiety, nie pozwalając sobie na kwestionowanie go, zgadzały się na wszystko”.

Zobacz również:

Baby do garów

Rewolucjoniści uznali, że miejsce kobiety jest w domu i nie powinna się mieszać w życie polityczne. Jej rolą jest wszak rodzenie dzieci. Choć na początku rewolucji kobietom udało się uzyskać wiele podstawowych praw, na przykład do rozwodu czy dziedziczenia, jakobini bardzo szybko je cofnęli, a nawet odebrali paniom kolejne wolności, zakazując udziału w demonstracjach i członkostwa w klubach rewolucyjnych. Zmieniono nawet personifikację rewolucji. Zamiast kobiety przedstawiającej Wolność pojawił się bohater płci męskiej, uosabiający Sprawiedliwość. A co z Olimpią de Gouges?

Reżim jakobiński postanowił się z nią bezpardonowo rozprawić. 3 lipca 1793 roku kobietę zaprowadzono na szafot, jednak zwolennicy Robespierre’a nie zamierzali po prostu ściąć jej głowy. Pisarkę, która nie znała „swojego miejsca” postanowili najpierw upokorzyć.

Zaczęli od tego, że publicznie ją obnażyli, a anonimowy Paryżanin zanotował później, że tłuszcza podziwiała jej piękno (czyli gapiła się na jej nagie ciało!). Oprawcy w celu dodatkowego pognębienia oglądali jej nagie genitalia i publicznie podważali to, czy w ogóle jest kobietą. Te podłości tylko rozjuszyły Olimpię, która ruszyła w kierunku gilotyny ze spokojnym i dumnym wyrazem twarzy. Chociaż mogła uniknąć śmierci gdyby wyrzekła się swoich poglądów, ani myślała kapitulować. Jak pisze Charlotte Gordon w książce „Buntowniczki”:

Władze wezwały kobiety do niepodążania za jej przykładem, kwestionując przy tym jej tożsamość płciową. „Wspomnijcie tę jędzę – ostrzegano – tego babochłopa, zuchwałą Olimpię de Gouges, pierwszą, która zakładała stowarzyszenia kobiet, porzuciła obowiązki domowe, chciała bawić się w politykę i popełniła przestępstwa. Została unicestwiona przez mściwy miecz prawa”.

Te przerażające wypadki obserwowała z bliska Mary Wollstonecraft. Angielska pisarka, która niedawno stoczyła własny bój o niezależność. Dopiero co broniła rewolucji francuskiej w ostrej replice przeciw wpływowemu irlandzkiemu filozofowi Edmundowi Burke, po czym, jeszcze przed wyjazdem do Francji, wydała „Wołanie o prawa kobiety”. W książce, uznawanej za jedną z najwcześniejszych prac feministycznych, wyrażała podobne poglądy, co Olimpia de Gouges. Do Paryża przyjechała sycić się wolnością i relacjonować na bieżąco przebieg wypadków, jednak z obawy o własne życie nie odważyła się opisywać traktowania przedstawicielek własnej płci.

Mary Wollstonecraft na portrecie, który namalował John Opie (fot. domena publiczna)fot.domena publiczna

Mary Wollstonecraft na portrecie, który namalował John Opie (fot. domena publiczna)

W swoim „Wołaniu o prawa kobiety” Mary Wollstonecraft krytykowała upośledzanie kobiet w społeczeństwie i nawoływała do zrównania praw obu płci, co przysłuży się zarówno kobietom, jak i mężczyznom. Żyjąc w czasach, gdy panie uważano za istoty niedorozwinięte, niezdolne do etycznej prawości czy samolubne, musiała przygotować się na falę krytyki.

Choć jej zwolennicy mieli ją za zdolną filozofkę, przeciwnicy uznawali ją za niebezpieczną buntowniczkę i burzycielkę ładu społecznego. Nawet znajomi bezlitośnie ją atakowali. Thomas Taylor, który kiedyś wynajmował jej rodzinie dom, wysmażył prześmiewczy pamflet zatytułowany „Wołanie o prawa zwierząt”. Tłumaczył w nim, że skoro kobiety są równe mężczyznom, to zwierzęta… także. Aby zdyskredytować pisarkę w oczach opinii publicznej wytykano jej stan cywilny (była panną z wyboru), skandale w rodzinie (wyciągnęła siostrę z domu, w którym mąż regularnymi gwałtami doprowadził ją niemal do obłędu), a konserwatyści mieli ją wręcz za „dziwkę”.

Co ciekawe, Mary żyła dość pruderyjnie i w czasach, gdy zaczęto odżegnywać ją od czci i wiary nie miała na swoim koncie nawet żadnego poważnego romansu. Warto jednak podkreślić, że krytycy nieprzebierający w słowach nie zdołali zrazić pisarki i filozofki. Poruszała w swoich tekstach drażliwe kwestie nie uciekając od spraw seksu, chorób wenerycznych, prawa małżeńskiego czy gwałtu. Otwarcie dotykając tych zagadnień stała się, mimo szyderstw i bezpardonowych ataków, podobnie jak Olimpia, jedną z prekursorek feminizmu. I nawet zdołała przeżyć.

Źródło:

Ciekawostki to kwintesencja naszego portalu. Krótkie materiały poświęcone interesującym anegdotom, zaskakującym detalom z przeszłości, dziwnym wiadomościom z dawnej prasy. Lektura, która zajmie ci nie więcej niż 3 minuty, oparta na pojedynczych źródłach. Ten konkretny materiał powstał w oparciu o książkę:

KOMENTARZE (21)

Skomentuj Dariusz Bakowski Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Dariusz Bakowski

Współczesnym facetom w większości brakuje tej błyskotliwości i przenikliwości intelektu, którą mieli dawni mężczyźni. Oni już kilkaset lat temu wiedzieli, co myślą i czego chcą kobiety. a raczej JESZCZE pamiętali, co kobieta oznacza dla rodziny, cywilizacji i humanizmu. Dziś, kiedy wali się rodzina, cywilizacja schodzi na psy i lewactwo, a humanizm to aborcja na życzenie, wielu mężczyzn nie odróżnia bieli od czerni. Są kompletnie zagubieni. I nikt nie sądzi, że to wina kobiet.

    AAA

    Tak prawiczku, aborcja zniszczy cywilizację.
    A największym obrońcą rodziny jest stary kawaler, niezdolny do założenia, jak to nazywacie, „Prawdziwej rodziny”?

      Marta

      Ja tak się zastanawiam, jakie fo nowe wartości wnoszą kobiety, a sama nią jestem, kiedy głównym argumentem w sporach z inaczej myślącymi są inwektywy. Ja to klasyfikuję jako patriarchat w spódnicy, podszywający się pod feminizm. A szkoda, bo robi dużo złego dobrej sprawie.

    Evii

    To drogi znawco – to co myślą i czego chcą kobiety? Bo pewnie same nie wiemy, to bądź łaskaw nas oświecic. Jak widac feminizm jeszcze wiele ma do zrobienia, bo nadal w XXI wieku, częśc mężczyzn zdaje się nie pojmowac, że kobiety to też ludzie – tak jak mężczyźni możemy i mamy prawo sobie wybrac drogę życia.
    Zszokuję cię – aborcja to nie wymysł feministek niszczących jakiś urojony prawacki idylliczny świat- istnieje od zarania dziejów, czy to się komuś podoba czy nie. I wcześniej zwykle była „na życzenie”.

    Allik

    Masz rację cywilizacja schodzi na psy ale nie przez lewactwo. To prawactwo jest hamulcem rozwoju. Widać po komentarzu, że mentalnie w średniowieczu jesteś czyli tam gdzie PiS i kk chcą Polskę doprowadzić, a ich wyborcy już tam są.

    yamata

    Faktem jest, że jesteś prawaczku kompletnie zagubiony. Ani nie wiesz co to humanizm, rodzina i cywilizacja, ani tym bardziej co myślą i czego chcą kobiety. I w ogóle do czego służą. W życiu pewnie żadnej nie miałeś, z takimi poglądami. Znaczy normalnej, bo i takim jak ty trafi się jakaś Kępa, Pawłowicz, Sobecka czy Godek. Tylko dzięki nim jeszcze istniejecie, prawaczki. Bo nie wyskrobały was w porę, niestety…

    Dlatego teraz musimy tu czytać te głupio-mądre komentarze internetowego zera. Pod artykułem godnym najwyższego szacunku bohaterki której ofiara powoli kieruje ludzkość na normalne tory. Ale to, jak widać – musi jeszcze potrwać. Dopóki istnieją takie typy jak ty…

    Marta

    No cóż, zapewne nardzo dobrze wiedzieli czym jest kobieta dla rodziny, szkoda że przy ojazji zapomnieli, że jest to gra zespołowa i mężczyzna ma tu też swone funkcje do spełnienia i nie jest nią pidporządkowanie kobiety, tylko współdziałanie z nią i pewnie dlatego ten system się jednak wykopyrtnął;).

mario

Kobiety same nie wiedzą czego chcą. Pragną wolności a jednocześnie ulegają chamom. Bo kobiety to masochistki. Tak jak bohaterka powyższego artykułu. Na złość wolała gilotynę niż trochę śmieszności. Tylko żywi mają rację. Bohaterowie z reguły gryzą ziemię. Najgorsze w naszym świecie jest to ,że trudno znaleźć swe w nim miejsce. Ludzie mają niebotyczne aspiracje, a najbardziej kobiety. One zawsze muszą być pierwsze choć najczęściej sobą nic nie reprezentują. Szkoły pokończyły jednak niczego się nie nauczyły. A życie biegnie swoim torem.

    metrios

    @mario- ty pewnie wiesz lepiej? Olimpia miała HONOR! W tamtych czasach obnażenie to nie była „ODROBINA ŚMIESZNOŚCI” to było PONIŻENIE! ale o tym nie masz pojęcia.

    zgredek

    @mario kobiety nie chcą zawsze być na 1. miejscu, tylko nie być na 2. miejscu i mieć swoje prawa

FAUST

NIEWAŻNE , żapijaczony, cuchnący, szurnięty w swojej mniemanologii o wyższości mężczyzny nad wszystkim co dookoła niego z racji urodzenia, może Wielka Kaśka tym kierując się, zgładziła Pawwełka ???

yola58

SWIETNIE ZE TU TRAFILAM CHOC CHAMOW I TU NIE BRAKUJE

AMF

„Tłumaczył w nim, że skoro kobiety są równe mężczyznom, to zwierzęta… także.”
Z obecnej perspektywy można by powiedzieć, że wykrakał.

Zaś skoro genitalia po wnikliwym obejrzeniu spowodowały obwołanie babochłopem to może jednak było coś na rzeczy? Może to nie była kobieta tylko hermafrodyta?

PS: krzyknij „człowieku!”, po tym ile kobiet się obróci zrozumiesz czemu „prawa człowieka” nie obejmowały kobiet ;-)

    Moryc

    Ależ inteligentny żart ??

św Stefan

Ochotnicza Legia Kobiet (OLK) , polska ochotnicza organizacja wojskowa utworzona we Lwowie w 1918 przez kobiety, pragnące walczyć o niepodległość Polski. Członkinie organizacji brały udział w bitwie o Lwów podczas wojny polsko-ukraińskiej oraz w wojnie polsko-bolszewickiej, w tym w walkach o Wilno.

Anonim

Ta cała Olimpia de Gouges to jakiś pierwowzór lgbt – babochłop – Tranwestyta ,Drag Queen lub Hermoafrodyta ,skoro miała genitalia. We Francji były tylko hasła – wolność RÓWNOŚĆ ,braterstwo. Natomiast kobiety dostały prawa wyborcze dopiero w …..1944 roku. Dziś prostacy z Francji ,chcą pouczać Polaków ,którzy przyznali kobietom prawa wyborcze w 1918 roku.

    Asti

    Em… mam nadzieje że wiesz że kobiety też mają genitalia, prawda? Tylko że żeńskie. No tak… kłania się albo brak edukacji seksualnej albo jakiejkolwiek aktywności poza piwnicą rodziców…

      Anonim

      Jeśli istniały wątpliwości co do płci tej całej Olimpii to prawdopodobnie była Hermoafrodyta ,który posiada organy płciowe męskie i żeńskie.

        yamata

        Jeśli istniały wątpliwości co do zawartości twojej czaszki, to już je rozwiałeś. Teraz wszyscy widzimy że była, jest i pozostanie pusta…

        Naprawdę trzeba być tęgim kretynem, by propagandowe teksty oczerniające skazaną brać na poważnie. Może przytoczysz źródła tych swoich rewelacji? A gdyby to nawet był facet, co to zmienia w ocenie jego działalności? Zrobił coś złego swą walką o prawa kobiet? Wykazał się brakiem ducha, charakteru czy jaj? W przeciwieństwie do swoich „męskich”, tobie podobnych ówczesnych i teraźniejszych krytyków?

        Anonim

        Widzisz yamata w twoim wypadku lepiej nie oddzywać się i sprawiać wrażenie głupiego niż odezwać i w ten sposób rozwiać wszelkie wątpliwości co do twojej inteligencji. Lewak nie potrafi przyznać że jego wspolwyznawcy we Francji mieli gdzieś prawa kobiet zarówno w 1793 kiedy scięto ja/jego na ulubionym narzędziu Rewolucji – gilotynie ,jak i później aż do 1944 roku kiedy kobiety we Francji doczekały się wreszcie praw wyborczych. Naprawdę trzeba być takim kretynem jak ty żeby tego nie widzieć. Natomiast dziś tacy nawiedzeni Europejczycy uczą Polaków których kobiety dostały prawa wyborcze już w 1918 roku ,że istnieją 53 odmiany płci. Czy nauki o tzw. lgbt ,nie preferuje chora lewacka ideologia która popiera emigrację Arabow i Murzynów u których kobieta ma tyle praw co zwierzęta gospodarcze ? Tacy jak ty cofają Europę do 1793 roku kiedy ludzi który nie zgadzali się na dyktaturę lewackiego motlochu byli wysyłano na gilotyny.

      Xxx

      Biologia się kłania

Zobacz również

XIX wiek

"Zostałaby Pani zlinczowana, gdyby Pani była mężczyzną” . Feministka, która walczyła z niewolnictwem i wynalazła odświeżacz powietrza!

Przebyła długą drogę z małego polskiego miasta do Nowego Jorku. W XIX wieku zyskała tam sławę jako sufrażystka, pierwsza żydowska feministka i abolicjonistka.

25 czerwca 2023 | Autorzy: Violetta Wiernicka

Nowożytność

Powstanie wandejskie, czyli ludobójstwo Francuzów rękami… Francuzów

Ci, którzy mieli na sztandarach wolność, równość i braterstwo, wysłali do Wandei tzw. kolumny piekielne, które utopiły prowincję w morzu krwi i ognia. Tamte wydarzenia...

4 października 2020 | Autorzy: Marcin Moneta

XIX wiek

Pierwsza kobieta odznaczona orderem Virtuti Militari

Była urodzonym żołnierzem. Walczyła lepiej i z większym zapałem niż jej koledzy. Mimo ewidentnego bohaterstwa odmówiono jej odznaczenia krzyżem Virtuti Militari. Musiała na to czekać...

15 czerwca 2019 | Autorzy: Paweł Stachnik

XIX wiek

Te dwie kobiety wyprzedziły swoją epokę. Jaki los je spotkał?

Nie znały się, choć łączyły je najsilniejsze więzy krwi. Obie były równie bezkompromisowe: prowadziły życie, które szokowało ich współczesnych, bo nie przystawało do standardów epoki....

9 kwietnia 2019 | Autorzy: Redakcja

XIX wiek

Narodziny najsłynniejszego monstrum w dziejach. Skąd wziął się pomysł na tego potwora?

Potwór Frankensteina, pozszywany z fragmentów ludzkich i zwierzęcych ciał, zrodził się w głowie niepozornej młodej kobiety. Skąd Mary Shelley czerpała inspirację?

24 marca 2019 | Autorzy: Maria Procner

XIX wiek

Popełniła samobójstwo, a on i tak ciągał ją po sądach. Czy to był najgorszy mąż XIX wieku?

Uciekła dla niego z domu. Urodziła mu dwójkę dzieci. Gdy ją porzucał, błagała go o jeszcze jedną szansę. Kilka lat później popełniła samobójstwo – a...

16 marca 2019 | Autorzy: Anna Winkler

Jeśli chcesz zgłosić literówkę lub błąd ortograficzny kliknij TUTAJ.

Najciekawsze historie wprost na Twoim mailu!

Zapisując się na newsletter zgadzasz się na otrzymywanie informacji z serwisu Lubimyczytac.pl w tym informacji handlowych, oraz informacji dopasowanych do twoich zainteresowań i preferencji. Twój adres email będziemy przetwarzać w celu kierowania do Ciebie treści marketingowych w formie newslettera. Więcej informacji w Polityce Prywatności.