Oddział „Rzeka Huong”. To te dziewczyny przygotowały krwawą ofensywę Wietkongu

Oddział „Rzeka Huong” powstał na jesieni 1967 roku. Wybrano do niego 11 dziewcząt, już wcześniej związanych z komunistyczną partyzantką działającą w Południowym Wietnamie. Dowódczynią została Pham Thi Lien, przeszkolona na północy dwudziestodwulatka.

Pozostałe członkinie grupy były równie młode. Osiemnastoletnia Che Thi Mung „była obrazem niewinności: szczupła, o okrągłej twarzy, wielkich oczach i wysokich kościach policzkowych” – pisze Mark Bowden w książce „Huế 1968. Wietnam we krwi” – „Jednak Che wcale nie była tak niewinna ani tak przyjazna, na jaką wyglądała. Nie widziała nic o globalnym konflikcie, który sprowadził Amerykanów do Wietnamu, lecz wojna stała się jej życiem”.

„Flirtowanie było szczególnie przydatne”

Bojowniczki wkrótce dowiedziały się, że będą uczestniczyły w przygotowywaniu Tong-Tan-cong-Noi (wielkiej ofensywy, wielkiego powstania), zaplanowanego na święto Tết 1968 roku. Obszarem ich działania stało się miasto Huế, główny cel komunistycznego ataku. Bowden opowiada:

Przydzielono im cztery misje: szpiegowanie nguy [żołnierzy wojsk Południowego Wietnamu – przyp. A. W.] i Amerykanów w mieście; rekrutacja cywilów na potrzeby powstania i organizacja wsparcia; szkolenie nowych rekrutów w walce i taktyce; przygotowanie oddanego pododdziału, który po rozpoczęciu bitwy zajmie się transportem rannych do polowych lazaretów na tyłach i będzie pomagał w organizacji wyżywienia. Trzeba było przeszmuglować, zmagazynować i przygotować broń, amunicję, żywność i medykamenty.

fot.USMC Archives/CC BY 2.0

Bitwa o Huế była jednym z najważniejszych starć ofensywy Tết. Na zdjęciu uchodźcy z miasta.

Dlaczego to właśnie młodym, atrakcyjnym dziewczynom powierzono te kluczowe dla powodzenia ofensywy zadania? Amerykański dziennikarz wyjaśnia, że piękne Wietnamki nie były postrzegane przez przebywających w mieście wojskowych jako zagrożenie. Mogły bez przeszkód przemieszczać się po ulicach, szkicować plany pozycji i posterunków, poznawać trasy przemarszu wrogich oddziałów i ich liczebność. Oficjalnie przecież sprzedawały tylko kapelusze lub chodziły do fontanny po wodę…

Efekty ich działań okazały się spektakularne. „Pracując całe miesiące, zbudowały kompletny obraz wojskowych i policyjnych posterunków w Huế” – referuje Bowden. Oczywiście, wszystko działo się w kompletnej tajemnicy – ani Amerykanie, ani żołnierze Południowego Wietnamu zupełnie nie spodziewali się agresji. Autor podkreśla, że dziewczynom po prostu nie można było się oprzeć:

Kolejka dziewcząt w kolorowych jedwabnych bluzkach przy fontannie działała jak przynęta na nguy, których pełno było w okolicy. Po drugiej stronie ulicy znajdowały się akademia wojskowa i burdel. Dziewczyny rozmawiały i flirtowały z żołnierzami zmierzającymi do obu tych przybytków – w ten sposób można się było sporo dowiedzieć.

Flirtowanie było szczególnie przydatne. Gdy tylko nguy się zauroczył, Che musiała grzecznie spytać, kiedy kończyła się jego warta. Z czasem zdobyła całkiem niezłe rozeznanie w rozkładach wart wszystkich posterunków, które obserwowała.

Z bronią w ręku

Na tym rola oddziału „Rzeka Huang” się nie skończyła. W dzień rozpoczęcia ofensywy Tết, 31 stycznia 1968 roku, to właśnie młodziutkie bojowniczki przyprowadziły żołnierzy Północnego Wietnamu do miasta. Wymknęły się z Huế i stały się przewodniczkami komunistycznych oddziałów. Dzięki nim zaskoczenie stacjonujących w mieście jednostek było kompletne.

Choć wszystkie dziewczyny potrafiły władać bronią, przez pierwszy tydzień natarcia same nie walczyły. „Nosiły rannych do lazaretów i dostarczały żywność oraz zapasy. Jednak w miarę, jak kontratak się nasilał, a straty rosły, musiały dołączyć do walki” – relacjonuje autor książki „Huế 1968. Wietnam we krwi”. Che Thi Mung wysłano na stadion piłkarski, gdzie najpierw wręczono jej amerykański samopowtarzalny karabinek M1, a później AK-47.

W trwających miesiąc walkach o Huế, które zakończyły się ostatecznie zwycięstwem południowców i Amerykanów, zginęło aż sześć z jedenastu członkiń oddziału. Sama Che została ranna. Jak pisze Bowden, „szła do walki z wielkimi nadziejami, lecz teraz bardziej doświadczeni żołnierze mówili jej, że dała sobie radę lepiej, niż ktokolwiek oczekiwał”. Rzeczywiście – czy ktoś podejrzewał, że aż tyle będzie zależało od małej grupki kobiet?

Źródło:

Ciekawostki to kwintesencja naszego portalu. Krótkie materiały poświęcone interesującym anegdotom, zaskakującym detalom z przeszłości, dziwnym wiadomościom z dawnej prasy. Lektura, która zajmie ci nie więcej niż 3 minuty, oparta na pojedynczych źródłach. Ten konkretny materiał powstał w oparciu o książkę:

• Mark Bowden, Huế 1968. Wietnam we krwi, Wydawnictwo Poznańskie 2019.