Ciekawostki Historyczne

Średniowiecze

Poznań – średniowieczne centrum handlu

Jednym z symboli Poznania są Międzynarodowe Targi Poznańskie. Ale handel rozkwitał w mieście od średniowiecza – i od początku było to zjawisko „międzynarodowe”.

30 sierpnia 2023 | Autorzy: dr Dawid Barbarzak

Dwuczłonowe nazwy miast

Co łączy miasta Frýdek-Místek czy Titisee-Neustadt z Golubiem-Dobrzyniem albo Kędzierzynem-Koźlem? Ich nazwa składa się z dwóch członów. Skąd się wzięły?

19 sierpnia 2023 | Autorzy: Marcin Kordecki

Agnès Sorel – grzeszna Madonna

Piękna Agnès Sorel, kochanka króla Francji Karola VII, przyczyniła się do zakończenia wojny stuletniej oraz... wprowadziła modę na wydekoltowane suknie.

10 sierpnia 2023 | Autorzy: Maria Procner

Wielokulturowy Poznań – wystawa Siła spotkania

W tym roku przypada 770 rocznica lokacji Poznania. Skąd pochodzili ludzie, którzy tworzyli miasto? O tym, że była to nie tylko lokalna ludność, ale także...

9 sierpnia 2023 | Autorzy: Redakcja

Pochodzenie Piastów-przełomowe badania polskich naukowców

W V wieku n.e. zakończyły się zasadnicze procesy demograficzne kształtujące strukturę genetyczną populacji zamieszkującej w X-XII wieku n.e. obszar współczesnej Polski. Do ukształtowania się struktury...

8 sierpnia 2023 | Autorzy: Nauka w Polsce

Tajemnicza księżna Zwinisława

Na temat pierwszej żony Bolesława Wysokiego zachowały się strzępy informacji. Bez nich nie wiedzielibyśmy nawet o jej istnieniu. Co wiadomo o Zwinisławie?

7 sierpnia 2023 | Autorzy: Mariusz Samp

Gunga Rao – egzekucja słoniem

Skazanych na śmierć przez kilkanaście wieków można było... zasłonić. Czyli potraktować ich słoniem na wiele drastycznych i brutalnych sposobów.

2 sierpnia 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Lincz na Andrzeju Tęczyńskim

Ta zbrodnia wstrząsnęła średniowieczną Polską. 16 lipca 1461 roku mieszczanie krakowscy dokonali brutalnego linczu na kasztelanie Andrzeju Tęczyńskim.

30 lipca 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Panowanie Kazimierza Odnowiciela

Pierwsze lata panowania Kazimierza Odnowiciela były niezwykle trudne dla Polski – i jego samego. Mało brakowało, aby nasz kraj... bezpowrotnie przestał istnieć.

22 lipca 2023 | Autorzy: Mariusz Samp

Powstanie Nika (532)

Dla władzy ludzie posuwają się do strasznych rzeczy. Nawet do mordowania na masową skalę. Jak Justynian, przez którego hipodrom Konstantynopola spłynął krwią.

15 lipca 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Skąd wziął się mit Eldorado?

Eldorado jest dziś synonimem miejsca obfitującego w bogactwa. Jednak gdzie i kiedy powstał ten mit, który pchał konkwistadorów do naprawdę szalonych czynów?

13 lipca 2023 | Autorzy: Michał Piorun

Justynian, jakiego nie znacie

Cesarz Justynian I Wielki, panujący w cesarstwie wschodniorzymskim w latach 527-565, zreformował administrację, prawo i armię, nie stronił od angażowania się w kwestie religijne. Wniósł...

11 lipca 2023 | Autorzy: Redakcja

Korzeń diabła. Historia pejotlu

Wygląda jak kamień. Po spożyciu daje efekty podobne do LSD lub grzybów psylocybinowych. Czy tajemniczy kaktus z Meksyku naprawdę pozwala spojrzeć w przyszłość?

23 czerwca 2023 | Autorzy: Michał Piorun

Ozdoby z brązu sprzed 2,5 tysiąca...

Wykonane z brązu ozdoby sprzed 2,5 tysiąca lat odnalazł poszukiwacz w Czernięcinie Poduchownym (Lubelskie). Wśród 13 odkrytych artefaktów są m.in. szpile do mocowania na odzieży,...

21 czerwca 2023 | Autorzy: Nauka w Polsce

Bezprym – książę pustelnik

Na ogół przyjmuje się, iż pierworodny Bolesława Chrobrego Bezprym został... pustelnikiem. Jak do tego doszło, skoro miał być następcą tronu? 

13 czerwca 2023 | Autorzy: Mariusz Samp

Najstarsze miasta w Polsce

Jakie jest najstarsze miasto w Polsce? Wbrew pozorom udzielenie jednoznacznej odpowiedzi na to niezwykle proste pytanie wcale takie proste nie jest.

6 czerwca 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Śmierć Jana Czapli

W 1239 r. w Płocku rozegrały się dantejskie sceny. Jan Czapla został powieszony przez Konrada Mazowieckiego, którego żona potem kazała znów powiesić duchownego.

1 czerwca 2023 | Autorzy: Mariusz Samp

Magiczne zwierzęta Słowian

W kulturze ludowej zwierzętom często przypisywano magiczne właściwości. Czasem potrafiły przewidzieć śmierć. Kiedy indziej – narodziny dziecka.

23 maja 2023 | Autorzy: Gabriela Bortacka

Co stało się z Kopcem Esterki?

Wydawałoby się, że trudno zgubić monumentalny kopiec. Jednak właśnie to zdarzyło się w Krakowie. Badacze wciąż spierają się, gdzie znajdował się Kopiec Esterki.

20 maja 2023 | Autorzy: Eugeniusz Wiśniewski

Mongolska apokalipsa na Rusi

Jeńcy umierali długo i w męczarniach. Kilkanaście tysięcy ludzi wymordowano. Był to przedsmak piekła, jakie Mongołowie pod wodzą Czyngis-chana zgotowali Rusi. 

11 maja 2023 | Autorzy: Marcin Moneta

Ostrów Lednicki. Czy to tu miał...

Uznana w 1994 r. za Pomnik Historii wyspa nadal skrywa wiele sekretów. Co wiemy o tajemniczej rezydencji pierwszych Piastów na Ostrowie Lednickim?

10 maja 2023 | Autorzy: Piotr Dróżdż

Drugi najazd Tatarów 1259–1260

Podzielone na dzielnice państwo polskie nie potrafiło powstrzymać Tatarów, niszczących wszystko i wszystkich. Ich drugi najazd przyniósł opłakane skutki.

8 maja 2023 | Autorzy: Mariusz Samp

Jak uzbrojony był samuraj?

Japońscy wojownicy kojarzą nam się głównie z charakterystycznymi mieczami. Ale nie samym mieczem samuraj walczył. Co składało się na jego uzbrojenie i pancerz?

3 maja 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Co wiemy o „Dagome iudex”?

Ta krótka notatka wzbudza ogromne emocje. I nic dziwnego – „Dagome iudex” to jeden z najbardziej tajemniczych dokumentów w historii Polski. Co o nim wiemy?

21 kwietnia 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Bitwa pod Nancy (1477)

W 1477 roku w stratowanym końskimi kopytami błocie pod Nancy dobiegło kresu średniowiecze i rozpoczęła się nowa epoka. Jak wyglądał zmierzch świata rycerzy?

12 kwietnia 2023 | Autorzy: Anna Brzezińska

Harakiri: honorowa śmierć

Odebranie sobie życia uważano w Japonii za honorowe wyjście i najlepszą metodę egzekucji. Przeprowadzano je w wyjątkowo brutalny sposób. Jak wyglądało harakiri?

9 kwietnia 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Wielki Mur Chiński

Dawniej miał pełnić funkcję zapory chroniącej Chiny przed wrogami. Uważany jest za jeden ze współczesnych cudów świata. Czy naprawdę widać go z kosmosu?

7 kwietnia 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś