We współczesnej narracji historycznej i politycznej, z jaką stykamy się w tematyce wschodniej, Rosja nieprzerwanie przedstawiana jest jako groźny niedźwiedź. Tymczasem w kraju tym pewne jest tylko jedno – nieustannie się zmienia.
Najróżniejsze wolty, do jakich doszło od 1721 do 1921 roku opisuje Andrzej Nowak w swojej najnowszej książce. Jako bliscy sąsiedzi Kremla, powinniśmy mieć świadomość, że w każdej chwili może przyjść kolejna zmiana.
Oprócz tego przeniesiemy się w czasy drugiej wojny światowej, gdzie będziemy towarzyszyć najsłynniejszej polskiej eskadrze. Wyruszymy na Daleki Wschód, gdzie norweskie historyk opowie nam o przewodniczącym Mao, a brytyjski profesor o pierwszej wojnie światowej.
Nowak A., Metamorfozy Imperium Rosyjskiego 1721-1921 (Wydawnictwo Literackie)
Najpierw Putin, potem długo, długo nic. Później pomniejsi politycy, KGB i wódka. Mniej więcej na tym kończy się wyobrażenie zwykłego zjadacza chleba na temat sytuacji w Rosji i polityki tego kraju. Tymczasem nasz wielki wschodni sąsiad ma za sobą setki lat historii i kilka niemałych zmian wizerunku i kierunku rozwoju. Ten wątek porusza w swojej pracy Andrzej Nowak.
Ten specjalista w zakresie dziejów Europy Wschodniej wiele nam może powiedzieć na ten temat. Już we wstępie do książki stara nam się wyłożyć ideę Moskwy, jako Trzeciego Rzymu oraz kto za nią stał. Pokazuje też, czym w zasadzie jest Imperium Rosyjskie. Jak sam tłumaczy, ma nadzieję, że odnalezione w książce tropy pozwolą zastanowić się głębiej nad fenomenem imperium, nad przemianami rosyjskiej tożsamości, relacjami z Europą i szczególną rolą Polski.
Nowak opowiada między innymi o przemianach z czasów Katarzyny II, czy o propagandowym przedstawieniu rozbiorów Rzeczpospolitej, jako przejawu dziejowej sprawiedliwości, dzięki któremu Rosja odebrała jedynie swoje dawne ziemie, mszcząc przy okazji krzywdy doznane od mniejszego sąsiada. Autor nie pomija też kwestii przymusowych deportacji na Syberię, czy zderzenia lepiej i nowocześniej wykształcony polskich elit z elitami rosyjskimi.
Sojda G., Śliżewski G., God save the 303 Squadron (Vesper)
Eskadra Kościuszkowska powstała już pod koniec 1918 roku, jednak najmocniej wsławiła się w czasie drugiej wojny światowej. To wówczas polscy lotnicy, biorąc udział w najcięższych walkach powietrznych Bitwy o Anglię każdego dnia udowadniali, że nie mają najmniejszego zamiaru się poddać.
Wsiadali za stery brytyjskich maszyn, by bić się o Polskę. Autorzy opowiadają o losach naszych najsłynniejszych lotników, jak Witold Urbanowicz, czy Jan Zumbach, ale też nie zapominają o tym mniej znanych.
Faerovik T., Mao. Cesarstwo cierpienia (Prószyński i S-ka)
Na nieco pyzatą twarz Przewodniczącego Komitetu Politycznego Komunistycznej Partii Chin Mao Zedonga zwykliśmy patrzyć z przymrużeniem oka. Łatwo przecież zapomnieć, że za sympatycznym obliczem stoi największy morderca w historii. Norweski profesor Torbjorn Faerovik przypomina, że budując chiński komunizm Mao był gotów poświęcić w jego imię kilkadziesiąt milionów obywateli.
Autor kreśli szeroki obraz życia w Chinach, nie pomijając tropienia kontrrewolucjonistów, czy wyłapywania niedoszłych „zamachowców”, którzy mieliby czyhać na życie Przewodniczącego.
Lieven D., W pożodze. Imperium, wojna i koniec carskiej Rosji (Sedno Wydawnictwo Akademickie)
Pierwsza wojna światowa jest jednym z najważniejszych momentów w dziejach ludzkości. To ten globalny konflikt ukształtował świat, w jakim teraz żyjemy. Brytyjski historyk Dominic Lieven stara się w swojej pracy ukazać całościowy obraz tego konfliktu. Środek ciężkości swojej książki przesuwa jednak w kierunku wschodnim.
Rodzący się nacjonalizm i inne tendencje odśrodkowe rozsadzające Imperium Romanowów zdają się go fascynować. Autor korzysta między innymi ze źródeł rosyjskich, które wcześniej nie były dostępne.
KOMENTARZE
W tym momencie nie ma komentrzy.