Ciekawostki Historyczne
Nowożytność

Egzorcyzmy Juana Toledo

Egzorcyzmy są praktyką kultywowaną w wielu religiach, w tym w chrześcijańskiej. Hiszpański misjonarz, Juan Toledo, przeprowadził ich w Nowym Meksyku całą serię.

Egzorcyzmy pobudzają wyobraźnię pisarzy, filmowców i miłośników horrorów. Wypędzanie nadprzyrodzonych sił i pomoc opętanym jest praktyką kultywowaną w wielu religiach, w tym w chrześcijańskiej. A gdy dookoła pełno magii i naturalnych wierzeń – egzorcyzmy mogą wydawać się nawet bardziej konieczne. Hiszpański misjonarz, Juan Toledo, przeprowadził ich w Nowym Meksyku całą serię.

Sztuka wypędzania zła

Choć sam obrzęd jest kojarzony głównie z horrorowymi scenami i mrożącymi krew w żyłach praktykami, egzorcyzmy są powszechniejsze, niż mogłoby się wydawać. Rytuału doświadczył, mniej lub bardziej świadomie, każdy chrześcijanin. Pierwszy sakrament włączający do wspólnoty jest jednocześnie formą egzorcyzmu.

Seria przeprowadzonych przez duchownego egzorcyzmów miała miejsce w 1763 i 1764 roku w osadzie Abiquiu.fot.G. Thomas/domena publiczna

Seria przeprowadzonych przez duchownego egzorcyzmów miała miejsce w 1763 i 1764 roku w osadzie Abiquiu.

W zależności od przebiegu, formuły i osoby prowadzącej, rytuał ten może mieć formę prywatną albo uroczystą. W pierwszym wypadku całość sprowadza się do indywidualnych modlitw, których intencją jest uwolnienie od pokus i prośba o wstawiennictwo. Można stosować je samodzielnie lub pod przewodnictwem duchownego. Druga – bardziej charakterystyczna – forma egzorcyzmów polega na wypędzaniu sił, które zawładnęły człowiekiem. Cały proces przebiega ściśle według zaleceń Rytuału rzymskiego i uczestniczyć mogą w nim nieliczni. Kandydat na egzorcystę musi działać za zgodą biskupa i spełniać szereg wymogów zawartych w Kodeksie Prawa Kanonicznego.

Juan Toledo, opisując swoje działania misjonarskie, odnosi się właśnie do egzorcyzmów uroczystych. Przeprowadzane przez niego obrzędy miały być odpowiedzią na praktyki magiczne mieszkańców Nowego Meksyku.

Czytaj też: Egzorcyzmy Anneliese Michel

Dalsza część artykułu pod ramką
Zobacz również:

Smutek, którego nie pokona żadna fiesta

Seria przeprowadzonych przez duchownego egzorcyzmów miała miejsce w 1763 i 1764 roku w osadzie Abiquiu. Misjonarz opisał wszystkie przypadki w liście wysłanym do ówczesnego gubernatora Nowego Meksyku Carlosa Fernándeza. Najbardziej skupił się na relacjach dotyczących dwóch Indianek.

Opętania dotyczyły ludności rdzennej. Pierwszą osobą, która przykuła uwagę Toledo, była ciężarna kobieta. Jeszcze przed ciążą María Trujillo uchodziła za pogodną osobę. Im bliżej porodu, tym gorzej się czuła. Dziecko przyszło na świat zdrowe i bez komplikacji, jednak María nie była sobą. Dwa tygodnie po porodzie dopadł ją silny ból głowy. Poza tym, uwagę ludzi zwrócił ogromny smutek młodej matki, zmęczenie i obojętność wobec wesołych uroczystości.

Opętania dotyczyły ludności rdzennej. Pierwszą osobą, która przykuła uwagę Toledo, była ciężarna kobieta.fot.National Library of Medicine/no restrictions

Opętania dotyczyły ludności rdzennej. Pierwszą osobą, która przykuła uwagę Toledo, była ciężarna kobieta.

Dziś prawdopodobnie pierwszym podejrzeniem byłaby depresja poporodowa. W XVIII wieku misjonarz dopatrywał się przyczyny takiego stanu w siłach nieczystych. Szczególnie, że zgodnie z relacjami męża Maríi, praktykowała ona obrzędy mające zapewnić pomyślny przebieg ciąży. Szalę przeważyło omdlenie podczas modlitwy, a także furia, w jaką kobieta wpadła ponoć po przebudzeniu. Toledo rozpoczął egzorcyzmy w niedzielę, 18.12.1763 roku. Nie wspomniał w liście, z jakim skutkiem.

Czytaj też: Porwana przez elfy i spalona żywcem – mrożąca krew w żyłach historia Bridget Cleary

Nieistniejące świnie, ataki paniki

Kolejnym dobrze opisanym przez niego przypadkiem była Francisca Barela, inna mieszkanka Abiquiu. Miała około osiemnastu lat i sprawiała wrażenie delikatnej, fizycznie słabej osoby. Zmagała się z niewyjaśnionym, niemożliwym do opanowania lękiem. Pewnego dnia, gdy około godziny 16 wyszła uzupełnić zapas wody w mieszkaniu, poczuła nagłe dreszcze i wpadła w panikę. Według relacji Toledo dziewczyna słyszała wyraźne odgłosy świni w miejscach, gdzie ich nie było. Z kolei jej brat przyznał, że Francisca miewała drgawki.

Same egzorcyzmy nie przebiegały zbyt pomyślnie. Już sam widok misjonarza wywołał silny stres u kobiety. Jej zachowanie było gwałtowne. Pobladła, a w trakcie samego obrzędu obrażała ponoć duchownego, wydawała odgłosy zbliżone do zwierzęcych i rzuciła w kogoś butem. Próbowała też uciekać.

Łącznie Toledo przeprowadził w osadzie egzorcyzmy na sześciu osobach. Według jego relacji pięć kobiet i jeden mężczyzna padli ofiarami opętań. Duchowny przyczynę tego faktu widział w czarach, jakimi zajmowała się miejscowa ludność.

Czytaj też: Z dziejów wyznawców boga węża. Jak voodoo zmieniało świat?

Skąd duchowny w indiańskiej osadzie?

Hiszpański misjonarz nigdy by pewnie nie dotarł do Abiquiu, gdyby nie wyprawa konkwistadora ponad 100 lat wcześniej. Francisco Vásquez de Coronado podróżował do Nowego Meksyku w latach 1540–1542. Hiszpańscy kolonizatorzy przebywali tam do rebelii wywołanej w 1680 roku przez indiański lud Pueblo. Wtedy też przyjezdni zaczęli tymczasowo opuszczać cały region.

Egzorcyzmowanie autochtonów w ramach walki z pierwotną magią nie było wówczas niczym zaskakującym (il. poglądowa)fot.Francisco de Goya/domena publiczna

Egzorcyzmowanie autochtonów w ramach walki z pierwotną magią nie było wówczas niczym zaskakującym (il. poglądowa)

Jedną z fundamentalnych różnic między konkwistadorami a rdzennymi mieszkańcami Ameryki jest postrzeganie świata. Indianie – w przeciwieństwie do Europejczyków – myśleli o rzeczywistości w zdecydowanie bardziej magiczny sposób. Z chrześcijańskiej perspektywy, taki punkt widzenia oznacza najczęściej bałwochwalstwo.

Prowadzona w tym czasie chrystianizacja Indian była właściwie przymusowa. Działalność konkwistadorów okazała się katastrofalna dla ludności tubylczej. Same misje religijne, nawet gdy prowadzono je pokojowo, miały więcej aspektów niż tylko religijny. Nadrzędnym celem było oczywiście zasiedlenie i wzbogacenie się. Natomiast egzorcyzmowanie autochtonów w ramach walki z pierwotną magią nie było wówczas niczym zaskakującym.

Źródła:

  1. Games A., Witchcraft in Early North America, Plymouth 2012
  2. Magidowicz I. P., Historia poznania Ameryki Środkowej i Południowej, Warszawa 1979.
  3. Who can perform an exorcism? Who is an exorcist?, www.exorcizmus.org [dostęp: 5.09.2022]

Zobacz również

Starożytność

Chrześcijaństwo. Triumf religii

Przez pierwsze trzy stulecia istnienia chrześcijaństwo systematycznie zdobywało wyznawców, lecz wciąż było tylko jednym z wielu wyznań świata rzymskiego.

25 listopada 2024 | Autorzy: Redakcja

Historia najnowsza

Mroczny kult z Kuby – santería

Afrykańscy niewolnicy stworzyli w Ameryce wiele niezwykłych religii. Najbardziej znaną jest haitańskie voodoo, ale równie mroczny kult powstał na Kubie.

29 kwietnia 2023 | Autorzy: Michał Piorun

Nowożytność

Chrystianizacja Indian

Odkrycie Ameryki przyniosło wiele problemów, które trzeba było rozwiązać. Kościół katolicki musiał się zmierzyć z kwestią, czy mieszkańcy tych ziem mają duszę.

16 stycznia 2023 | Autorzy: Michał Piorun

Nowożytność

Hiszpańska inkwizycja w Meksyku

Inkwizycja w Meksyku była mniej brutalna niż w Hiszpanii. Inkwizytorzy nie palili heretyków. Za to szukali czarownic, które pozbawiały mężczyzn pewnych narządów.

19 listopada 2022 | Autorzy: Michał Piorun

Nowożytność

Powhatan, John Smith i Pocahontas, czyli historia pewnego trójkąta

Postać indiańskiego wodza Powhatana znamy między innymi z rysunkowego filmu Disney'a. Kim był archetypowy Indianin, ojciec pięknej Pocahontas? I jak naprawdę wyglądało jego spotkanie z...

6 kwietnia 2022 | Autorzy: Michał Procner

XIX wiek

Masakra nad Wounded Knee

To było ostatnie duże starcie zbrojne pomiędzy armią Stanów Zjednoczonych a Indianami Wielkich Równin. 29 grudnia 1890 roku biali, zaniepokojeni religią Tańca Duchów i poruszeniem, jakie wywoływała ona...

9 grudnia 2021 | Autorzy: Patryk Chodyniecki

KOMENTARZE (3)

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

svd

niestety za mało danych w artykule. mnie interesuje najbardziej zdanie innych w tamtym czasie , niz tylko owego duchownego . Nie wierze duchownym na słowo , nieraz kłamali i naginali rzeczywistość. Drugi ciekawy temat to psychiatria a wierzenia . W przeszłości gdy psychiatria była nierozwinięta (albo w ogóle jej nie było) kazde zaburzenie , aberracje psychiczne tłumaczono działaniami demonów . Psychiatria tłumaczy je inaczej- naukowo jako wadliwe chemicznie funkcjonowanie mózgu . Przypadek Annelise Michel był szczególnie drastyczny i udowodnił , że wypędzanie demonów (szatana) jest czymś irracjonalnym . Cóż szkoda ze nie moge żyć jeszcze z 500 lat , chciałbym zobaczyć co będą o tym myśleć potomni……..:)

Youkai20

Zabobony, znieczulica, uprzedzenia i przede wszystkim głupota – to przyczyny tzw. egzorcyzmów. Na szczęście dziś podchodzi się do „opętanych” w naukowy sposób, a pomocną dla nich są odpowiednie leki, wespół z terapią behawioralną, nie zaś klepanie wierszyków I polewanie wodą.

Wojtek

Nerwice, koszmary, napady gniewu, żądza mordu, nienawiść, brak przebaczenia, zboczenia, pech, toksyczne związki, głosy czy inne rozdwojenie jaźni to problemy ponad siły psychiatrii. Napiszę wprost: znam osobiście kilkanaście osób z wyżej wymienionymi problemami, którzy zostali od nich uwolnieni poprzez egzorcyzmy przeprowadzane przez zielonoświątkowców w Polsce w ciągu ostatnich kilku lat. To nie jest daleka historia, te osoby żyją, są dokumenty medyczne.
Aby zgłębić tajniki skutecznych egzorcyzmów polecam poczytać wspomnienia ludzi biorących udział w tzw. Great Awakening lub poznać postacie z XX wieku takie jak John G. Lake, Laster Sumrall, Kenneth Hagin lub starsze: Charles Finney, Zinzendorf czy Wesley. Pouczająca może być też historia otrzymania daru egzorcyzmów przez głównego egzorcystę Watykanu z przełomu XX i XXI wieku. To taki sposób aby wyjść trochę z uczelnianej bańki informacyjnej.

Jeśli chcesz zgłosić literówkę lub błąd ortograficzny kliknij TUTAJ.

Najciekawsze historie wprost na Twoim mailu!

Zapisując się na newsletter zgadzasz się na otrzymywanie informacji z serwisu Lubimyczytac.pl w tym informacji handlowych, oraz informacji dopasowanych do twoich zainteresowań i preferencji. Twój adres email będziemy przetwarzać w celu kierowania do Ciebie treści marketingowych w formie newslettera. Więcej informacji w Polityce Prywatności.