Ciekawostki Historyczne
Nowożytność

Potężna, genialna i rozpustna – caryca Katarzyna Wielka

Dla jednych bezwzględna intrygantka, dla innych matka narodu. Elokwentna dama i niewyżyta kochanka. Reformatorka oraz despotka. W biografii Katarzyny Wielkiej, uważanej za jedną z najwybitniejszych władczyń w historii, zapisano wiele tajemnic i zaskakujących, bo nieoczywistych faktów. Zarówno ze świata polityki, jak i królewskiej sypialni. W życiu carycy nie brakowało pikanterii…


Naprawdę miała na imię Zosia. Dokładnie Zofia Fryderyka Augusta. Miejscem jej poczęcia nie była ani Moskwa, ani Petersburg, lecz Szczecin. To właśnie w tym mieście 2 maja 1729 roku narodziła się przyszła monarchini Rosji. Zofia została Katarzyną wraz z przejściem na prawosławie, a następnie poślubieniem Piotra Ulryka, późniejszego cara Piotra III. Bystra i wrażliwa księżniczka o niemieckim pochodzeniu stosunkowo szybko zaadaptowała się do dworskiej rzeczywistości. Choć podobno nigdy nie udało się jej wyzbyć germańskiego akcentu, to bezwarunkowo pokochała swoją nową ojczyznę.

Księżniczka, która dokonała zamachu stanu

Miłość – definiowana jako erotyczna namiętność, troska i przywiązanie do najbliższych czy romantyczna relacja – była zresztą niezwykle istotna w życiu carycy. Swój niewątpliwy temperament zachowała zresztą aż do samego końca swojego długiego panowania, bo przecież trzeba pamiętać, że na tronie Zofia, która stała się Katarzyną zasiadała przez 34 lata. W tym okresie znacząco zreformowała oświatę, tworząc pierwszą w Rosji szkołę dla dziewcząt, choć zapamiętamy ją również jako współautorkę rozbiorów Polski. Zagrożone upadkiem – i to wielokrotnie – było jednak także wschodnie imperium.

W lipcu 1762 roku doszło do potężnego buntu w wojsku. Car Piotr III – uznawany za przywódcę słabego, nieporadnego, otwarcie krytykowanego – został odsunięty od władzy, a zaledwie po tygodniu zamordowany. Jako oficjalną przyczynę zgonu uznano atak kolki hemoroidalnej, ale nie jest wielką tajemnicą, że zamach stanu był planowany przez jego niedocenianą małżonkę. Aktu zabójstwa miał dokonać zaś podobno Grigorij Orłow, wpływowy oficer carskiej gwardii, a prywatnie kochanek Katarzyny Wielkiej. Niebywale istotny, choć był jednym z wielu.

Dalsza część artykułu pod ramką
Zobacz również:

Emocjonalne rozgrywki i kochankowie despotki

Caryca potrafiła oddziaływać na swoich poddanych. Choćby poprzez reformy administracyjne, sprawne zarządzanie państwem, czego dowody znajdziemy w „Manifeście o wolności gospodarczej” czy „Gramocie o prawach i wygodach miejskich”. Cieszyła się społecznym uznaniem chłopstwa, zmniejszając obowiązki najbiedniejszego stanu względem cerkwi, ale budziła też lęk, zwłaszcza po powstaniu Jemieljana Pugaczowa, gdy brutalnie stłumiła zapędy buntującego się chłopstwa. Powieszono wówczas tysiące uczestników niedoszłej rewolucji. Monarchini była bezwzględna.

Katarzyna Wielka słynęła z posiadania wielu kochankówfot.domena publiczna

Katarzyna Wielka słynęła z posiadania wielu kochanków

I wymagająca. Kapryśna. A przy tym wiecznie nienasycona… nic dziwnego, że w jej biografii znaleźć można ślady wielu kochanków. Jednym z nich był Piotr Sałtykow, hrabia i wojskowy. Inteligentny, oczytany, temperamentny. Owocem tego romansu był zresztą najprawdopodobniej Paweł I, następca tronu, syn Katarzyny oraz – oficjalnie – dziecko Piotra III. Lew Naryszkin, podkomorzy dworu, kolejny faworyt carycy, miał z kolei w zwyczaju miauczeć przed komnatą najpotężniejszej kobiety w ówczesnej Rosji, prosząc o wpuszczenie do łoża. Władczyni witała go niekiedy w męskim stroju, ukazując zapewne swoją dominację i miejsce w szeregu.

Kochankiem Katarzyny był również Stanisław Poniatowski, którego poznała w 1755 roku. W przyszłości – gdy każde z nich zasiadało już na tronie – zawdzięczali sobie wzajemne poparcie. Choć niełatwe, polsko-rosyjskie relacje mogły zostać scementowane przez narodziny dziecka. Domniemanym ojcem Anny Piotrowny, przedwcześnie, bo zmarłej zaledwie w wieku 2 lat córki Katarzyny Wielkiej oraz cara Piotra III, był ówczesny poseł saski Stanisław Poniatowski.

Wspomniany wcześniej Grigorij Orłow rozbudził we władczyni nie tylko podniecenie, ale coraz większą ambicję polityczną. Ceniony przedstawiciel wojska, uczestnik obalenia cara Piotra III, odznaczał się podobno niespożytą energią i fizyczną siłą, którą wykorzystywał nie tylko na polu walki. Jednym z najważniejszych kochanków carycy był z całą pewnością Grigorij Potiomkin. Rosyjski feldmarszałek, głównodowodzący w wojnie z Turcją w latach 1787-1792, stał się jednym z głównych bohaterów serialu historycznego „Katarzyna Wielka” emitowanego przez HBO.

Prawda czasu, prawda ekranu – nowe wcielenie carycy

Okres narastającego niepokoju. Burzliwa polityka. Dworskie intrygi, porywy namiętności. Rosja pod panowaniem Katarzyny Wielkiej w drugiej połowie XVIII wieku, stanowi idealne tło, aby opowiedzieć emocjonującą historię. Motywem przewodnim jest polityka, ale przede wszystkim miłość. Rozumiana w bardzo różny sposób.

Helen Mirren wcielając się w tytułową despotkę i reformatorkę oddała złożoność charakteru. Sprawując niepodzielne rządy nad całym Imperium, musiała dbać o to, co jest, ale również, co będzie. Niełatwa, właściwie toksyczna relacja z synem, przyszłym następcą tronu, paktowanie z ministrem Nikitą Paninim, wreszcie podtrzymywanie kruchych sojuszy z braćmi Orłow, a nade wszystko romans z Potiomkinem, który w serialu uchodzi nie tylko za kochanka, co prawdziwie ukochanego mężczyzny. Nic nie trwa jednak wiecznie.

Wiedział o tym Potiomkin, który nie mógł pozwolić sobie na publiczne okazywane uczuć. Dbał jednak o własne interesy, poszerzanie politycznej strefy wpływów, sprawdzał zresztą też wszystkich kolejnych kandydatów na łóżkowych niewolników Katarzyny. Zarówno pod względem fizycznym, aby mieć pewność, czy będą oni potrafili zaspokoić seksualne żądze monarchini, ale również w kontekście politycznym. Potiomkin z pomocą zaufanych towarzyszy lustrował polityczne życiorysy przyszłych kochanków – nikt przecież nie chciał szpiegów ani na dworze, ani w sypialni. Każdy, kto zaspokoił carycę dostawał… Order Orła Białego, a więc najstarsze i najwyższe odznaczenie państwowe Rzeczypospolitej Polskiej. Co by nie mówić, jest to jednak wyraz zhańbienia symbolu. Katarzyna nie należała jednak do specjalnie obyczajnych władczyń.

fot.Iwan Argunow / domena publiczna

Katarzyna Wielka

W serialu zobrazowano polityczną potęgę, geniusz w planowaniu i zarządzaniu rosyjskim imperium, ale też rozpustne życie jednej z największych monarchiń w dziejach. Cztery odcinki „Katarzyny Wielkiej” wzbudzają zachwyt formą, niebywale misternym oddaniem historycznych scenografii, a także treścią. Portret carycy – dojrzałej, na swój sposób bardzo wrażliwej, ale równocześnie wyrachowanej kobiety – jest autentycznie fascynujący. Zarówno w kontekście polityki, jak i królewskiej sypialni. Bo w życiu carycy nie brakowało pikanterii…

Bibliografia:

  1. R. K. Massie, Katarzyna Wielka. Portret kobiety, Znak 2012.
  2. A. Andrusiewicz, Katarzyna Wielka – prawda i mit, Świat Książki 2012.
  3. Pamiętniki cesarzowej Katarzyny II, oprac. W.A. Serczyk, Wydawnictwo MG 1990.
  4. E. Stachniak, Katarzyna Wielka. Gra o władzę, Znak Literanova 2012

Zobacz również

Nowożytność

Jaką matką była Katarzyna II?

Caryca urodziła tylko jedno dziecko, które przeżyło dzieciństwo i zostało oficjalnie uznane. Ale przez teściową matką została dopiero, gdy doczekała się wnuka.

18 kwietnia 2023 | Autorzy: Maria Procner

Nowożytność

Małżeństwo Katarzyny Wielkiej

Związek Katarzyny Wielkiej i Piotra III nie był udany. I trudno się dziwić, skoro mąż od spędzania czasu z żoną wolał alkohol, przemoc i zabawę...

13 kwietnia 2023 | Autorzy: Maria Procner

Nowożytność

Śmierć Katarzyny Wielkiej

Po nagłej śmierci Katarzyny Wielkiej mówiono o potencjalnym zamachu. Zwłaszcza że wkrótce z życiem pożegnał się też jej kochanek Stanisław August Poniatowski.

11 kwietnia 2023 | Autorzy: Christopher Macht

Nowożytność

Najważniejsze kochanki Stanisława Augusta Poniatowskiego

Przez sypialnię Stanisława Augusta Poniatowskiego przewinęły się tłumy kochanek. Chociaż każdy krok monarchy był skrzętnie odnotowywany, nawet najdociekliwsi obserwatorzy jego życia nie byli w stanie...

26 lipca 2020 | Autorzy: Violetta Wiernicka

Nowożytność

Złota klatka króla Stasia, czyli co Stanisław August Poniatowski robił na „emeryturze”

Po utracie korony Stanisław August Poniatowski zamieszkał w Rosji. Wiódł tam życie na wysokim poziomie. Traktowano go z szacunkiem należnym panującemu monarsze. Nic jednak nie...

4 kwietnia 2020 | Autorzy: Violetta Wiernicka

Historia najnowsza

Wierność koronie. 5 niesamowitych angielskich królowych

Pomimo problemów osobistych, mężczyzn uzurpujących sobie ich pozycję czy wreszcie - trudów prowadzenia polityki — angielskie królowe trwały na swoim posterunku, lepiej lub gorzej radząc...

24 listopada 2019 | Autorzy: Agata Łysakowska-Trzoss

KOMENTARZE (7)

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Andgie

Artykul przesadnie akcentuje erotyczna aktywnosc Katarzyny. Ona wcale nie miala wybujalych potrzeb w tym wzgledzie, po prostu lubila seks, wspolczesni panujacy I arystokraci byli o wiele bardziej aktywni w tym wzgledzie. W jednej scenie Katarzyna mowi: mnie nie interesuje rozpusta, mnie interesuje milosc. Byla bardzo dobra monarchinia Rosji, na nasze nieszczescie.

    Anonim

    Zgadza się lubiła sex tak bardzo jak koń lubi…owies….! Czyli mogła go uprawiac w dzień i w nocy…bez końca ! Ale nie miała wybujujałych potrzeb seksualnych…prawda ! ?

      Mimi

      Tak naprawdę naszą wiedzę opieramy na przypuszczeniach i niejasnym teoriom. A jaka jest prawda nigdy się nie dowiemy.

      Wiedźma

      Pokażcie mi zdrową fizycznie i emocjonalnie dorosłą osobę, która seksu nie lubi. Liczbą kochanków Katarzyna nie obiegała od ówczesnych „norm” dla koronowanych głów. Ale oczywiście władcom płci męskiej nikt tego nie wypomina…

Jonimer

napiszcie jak zakończyła swój żywot i wszystko Będzie jasne ;)

    Asdd

    Była niezmordowana jak ruska wiertarka

    Wiedźma

    Jeśli masz na myśli śmierć przez nadzianie się na bagnet, muszę Cię rozczarować- to mit. Podobnie jak utrzymywanie bliższych stosunków z koniem.

Jeśli chcesz zgłosić literówkę lub błąd ortograficzny kliknij TUTAJ.

Najciekawsze historie wprost na Twoim mailu!

Zapisując się na newsletter zgadzasz się na otrzymywanie informacji z serwisu Lubimyczytac.pl w tym informacji handlowych, oraz informacji dopasowanych do twoich zainteresowań i preferencji. Twój adres email będziemy przetwarzać w celu kierowania do Ciebie treści marketingowych w formie newslettera. Więcej informacji w Polityce Prywatności.