Ciekawostki Historyczne

Odkrycia i wynalazki

Pierwszy opis choroby Alzheimera

3 listopada 1906 roku w trakcie posiedzenia Towarzystwa Neuropsychiatrii Południowo-Zachodnich Niemiec w Tybindze niemiecki psychiatra i neuropatolog Alois Alzheimer przedstawił przypadek nieznanej do tej pory...

4 listopada 2022 | Autorzy: Redakcja

Śmierć Jamesa Cooka

Kapitan James Cook, najsłynniejszy brytyjski odkrywca, został ugotowany i poćwiartowany. Zostały po nim... kości nóg i rąk, dłonie, czaszka oraz skóra głowy.

24 października 2022 | Autorzy: Maria Procner

Edison i krzesło elektryczne

Edison zaangażował się w stworzenie krzesła elektrycznego, by wygrać „wojnę o prąd” z Teslą. Zgotował piekło skazańcowi i... słonicy o imieniu Topsy.

18 października 2022 | Autorzy: Maria Procner

Tegoroczny Nobel medyczny bardziej paleogenomiczny

W poniedziałek 3 października ogłoszone zostało nazwisko laureata Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny. Został nim słynny szwedzki biolog Svante Pääbo.

4 października 2022 | Autorzy: Herbert Gnaś

Eksperyment Cleve’a Backstera

Eksperyment Cleve Backstera sprzed ponad 60 lat do dziś zdumiewa. Agent CIA sprawdził, czy rośliny... czytają myśli. Efekt przeszedł najśmielsze oczekiwania.

30 września 2022 | Autorzy: Marcin Moneta

Biblijne miasta grzechu

Długo uważano, że Troja to wymysł Homera. Aż Heinrich Schliemann potraktował Iliadę poważnie. Czy podobnie jest z biblijnymi miastami, które uznajemy za fikcję?

25 września 2022 | Autorzy: Marcin Moneta

Konwoje do Nowego Świata

W XVI w. Hiszpania podbiła Nowy Świat. Szybko okazało się, że problemem może być sprowadzenie znalezionego tam złota i srebra do Europy. Jak go rozwiązano?

18 września 2022 | Autorzy: Michał Piorun

Historia lobotomii

Miała być panaceum na schorzenia umysłu – od depresji po schizofrenię. Lobotomii poddawano nawet dzieci. U wielu pacjentów spowodowała niepełnosprawność.

17 września 2022 | Autorzy: Maria Procner

Maszyna latająca Boratiniego

W 1648 roku Tytus Liwiusz Boratini pokazał polskiemu królowi prototyp maszyny latającej. Ornitopter w kształcie smoka miał naśladować ruchy ptasich skrzydeł.

15 września 2022 | Autorzy: Piotr Dróżdż

Vitrum flexile – starożytne elastyczne szkło

Jako pierwszy o vitrum flexile pisał w I wieku Gajusz Petroniusz. Wynalazek był przełomowy. Ale czy w starożytnym Rzymie faktycznie stworzono elastyczne szkło?

12 września 2022 | Autorzy: Herbert Gnaś

Zawód: konkwistador

Walki z tubylcami i przedzieranie się przez dżungle, a w nagrodę bogactwo i sława. Tak wyobrażamy sobie karierę konkwistadora. Ale jak było naprawdę?

3 września 2022 | Autorzy: Michał Piorun

Losy skarbu średzkiego

Skarb miał być zastawem na poczet starań o cesarską koronę. Ukryto go zapewne w czasie pogromu Żydów. Gdy go odnaleziono, duża jego część trafiła na...

22 sierpnia 2022 | Autorzy: Herbert Gnaś

Skarb ze Słuszkowa

Taki skarb, jak ten ze Słuszkowa, trafia się raz na 100 lat. Eksponaty liczone w tysiącach, w tym wiele wyjątkowo cennych monet. Całość ważyła prawie...

23 lipca 2022 | Autorzy: Herbert Gnaś

Wenus z Willendorfu: Znamy pochodzenie najsławniejszej...

Pochodzenie i kluczowe aspekty wykonania Wenus z Willendorfu, mającej około 30 000 lat, pozostawały tajemnicą przez ponad stulecie od czasu jej odkrycia. Na podstawie wyników...

21 lipca 2022 | Autorzy: Archeowieści

Historia Zapory Hoovera

7 lipca 1930 roku rozpoczęto budowę Zapora Hoovera. Przez kolejne pięć lat 21 000 ludzi pracowało nad stworzeniem największej tamy w swoim czasie, a także...

18 lipca 2022 | Autorzy: Redakcja

Zagadka cmentarzyska z Yorku

W 2004 w Yorku w Anglii odkryto cmentarz, na którym pogrzebano 80 młodych mężczyzn. Większości z nich odrąbano głowy. Badacze sądzą, że byli oni gladiatorami.

18 lipca 2022 | Autorzy: Marcin Moneta

Eksperyment więzienny Zimbardo

W 1971 roku na Uniwersytecie Stanforda powstało... więzienie. Założył je naukowiec, Philip Zimbardo. Jego eksperyment niemal skończył się tragicznie.

14 lipca 2022 | Autorzy: Maria Procner

Celtowie w Polsce

Na południu Polski odkryto ślady osadnictwa celtyckiego sprzed 2,5 tys. lat. Celtowie, którzy tu dotarli, przynieśli wiedzę i umiejętności nieznane miejscowym. 

7 lipca 2022 | Autorzy: Marcin Moneta

Dawne metody leczenia cukrzycy

Przez stulecia diagnoza cukrzycy oznaczała wyrok śmierci. Pacjentów odurzano alkoholem i narkotykami, głodzono oraz faszerowano rakotwórczymi substancjami.

5 lipca 2022 | Autorzy: Agnieszka Bukowczan-Rzeszut

Znaleźli mamuta włochatego

We wtorek, 21 czerwca, na polach złota w Klondike na Tradycyjnym Terytorium Trʼondëk Hwëchʼin w Kanadzie znaleziono niemal kompletne, zmumifikowane niemowlę mamuta włochatego. Samiczka otrzymała...

27 czerwca 2022 | Autorzy: Redakcja

Historia szczepionki na ospę

Krowa, genialny lekarz i trochę szczęścia – tyle wystarczyło, by dokonać przełomu w medycynie. Pod koniec XVIII wieku w Anglii powstała pierwsza szczepionka.

23 czerwca 2022 | Autorzy: Paweł Filipiak

Idol szygirski

Od lat naukowców zadziwia rzeźba znana jako idol szygirski. Szacują, że może mieć nawet ponad 11 tysięcy lat! Czym była? I jakim cudem w ogóle...

18 czerwca 2022 | Autorzy: Herbert Gnaś

Sadystyczny eksperyment Harlowa

Harry Harlow latami badał wpływ dotyku na rozwój ssaków. Udowodnił, że jego brak jest tragiczny w skutkach. Jednak przebieg eksperymentów mrozi krew w żyłach.

13 czerwca 2022 | Autorzy: Gabriela Bortacka

Historia akupunktury

Jedni boją się igieł. Inni – wbijają je w ciało, by się uleczyć. Wynalazca akupunktury prawdopodobnie pozostanie anonimowy. Co wiemy o jej historii?

11 czerwca 2022 | Autorzy: Gabriela Bortacka

Eksperyment Rosenhana

Czy osoba zdrowa psychicznie może zostać zdiagnozowana i leczona na poważne choroby umysłowe? Oczywiście! Dowiódł tego eksperyment Rosenhana.

30 maja 2022 | Autorzy: Anna Baron-Jaworska

Belgica. Polarny survival

W 1897 roku statek Belgica wypłynął na ekspedycję naukowo-badawczą na Antarktydę. Dziś doświadczenia jego załogi przydają się w… planowaniu misji kosmicznych.

24 maja 2022 | Autorzy: Agnieszka Bukowczan-Rzeszut

Syrakuzja. Titanic starożytności

Syrakuzja zbudowana przez Archimedesa w III wieku p.n.e. była prawdziwym cudem techniki. Co stało się z największym statkiem starożytności?

20 maja 2022 | Autorzy: Herbert Gnaś