Ciekawostki Historyczne

Nowożytność

Ogród zoologiczny… na Wawelu?

Mało kto wie, że przez parę wieków na Wawelu istniało zoo! Sprawa staje się jeszcze bardziej intrygująca, jeśli dodamy, że powstało już za panowania Jagiełły.

2 grudnia 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Mikołaj Rej – szatan rozwiązły?

Jego postać jest zagadkowa. Z jednej strony porównuje się go do Cycerona, z drugiej – opisuje jako żarłoka i nazywa „przecherą” oraz „szatanem rozwiązłym”.

22 listopada 2023 | Autorzy: Agata Dobosz

Defenestracje praskie

Ileż to „latających” ważnych osobistości widziały okna Pragi! Szkoda czasu na czekanie na reformy, wybory itp. Najlepiej od razu wziąć sprawy w swoje ręce.

16 listopada 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Z Norymbergi do Mediolanu. Szlakiem najlepszego...

Od 10 listopada w Zamku Królewskim w Warszawie można zobaczyć nową wystawę czasową, która zabierze odwiedzających w fascynującą podróż po historii uzbrojenia nowożytnej Europy. Na...

15 listopada 2023 | Autorzy: Redakcja

„Święty Graal wraków” zostanie podniesiony. Tak...

Czy chcielibyście się wzbogacić o 20 miliardów dolarów? Nawet dla państwa jest to konkretna sumka. Chociażby dla Kolumbii, która coraz poważniej zaczyna myśleć o wydobyciu...

13 listopada 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Kto namalował Salvatora Mundi?

W 2017 roku „Salvator Mundi” został sprzedany za 450 milionów dolarów. Ale czy faktycznie ten najdroższy obraz świata namalował Leonardo da Vinci?

11 listopada 2023 | Autorzy: Maria Procner

Interpretacja Stańczyka Matejki

Mężczyzna w stroju błazna siedzi zamyślony na wielkim krześle. Na co patrzy? Co chciał przekazać Matejko, malując jeden ze swych najsłynniejszych obrazów?

3 listopada 2023 | Autorzy: Przemysław Barszcz

Co się stało z koroną Chrobrego?

Najważniejsze polskie insygnium koronacyjne – korona Chrobrego – przepadło w mrokach dziejów. Co ciekawe, sam Chrobry... nigdy nie miał jej na głowie.

29 października 2023 | Autorzy: Maria Procner

Dzieciństwo Napoleona

Od dziecka czuł się inny. Potem stał się także obcy, upokorzony, pokonany. Czy patrząc na tego chłopca, można było przypuszczać, że wywróci europejski porządek?

27 października 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Niezwykła pani na Puławach

Romansująca na prawo i lewo księżna była wielką patriotką, choć o Polskę walczyła nietypowymi metodami. Izabela Czartoryska żyła długo i... interesująco.

25 października 2023 | Autorzy: Maria Procner

Rzeczpospolita Pawłowska

W XVIII stuleciu I RP chyliła się ku upadkowi. W tej szlacheckiej degrengoladzie powstało quasi-państwo, które przynajmniej o wiek wyprzedziło własną epokę.

15 października 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Bezcenna Biblia z Pelplina

W latach 1452–1455 Johannes Gutenberg wydrukował ok. 200 egzemplarzy Biblii. Do dziś przetrwało 48. Jedna z nich znajduje się w niepozornym polskim miasteczku.

7 października 2023 | Autorzy: Agata Dobosz

Netflix zapowiada serial o polskiej szlachcie...

Jednak nie powinniśmy się spodziewać „normalnego” serialu, osadzonego w realiach historycznych. Będzie to bowiem satyra na przywary szlacheckie, komedia, miejscami wręcz czarna, pełna absurdów, w...

6 października 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Szkoły dla dzieci samurajów

Podczas lekcji uczniowie klęczeli bez ruchu. Wolno im było poruszać tylko dłońmi i ustami. Uzbrojeni chłopcy tworzyli gangi. Jak wyglądały szkoły dla samurajów?

5 października 2023 | Autorzy: Janice P. Nimura

Wynalazki rewolucji przemysłowej

Potrzeba jest matką wynalazków. Ale w przypadku rewolucji przemysłowej na przełomie XVIII i XIX wieku potrzeba generowała wynalazki, a te – kolejne potrzeby.

3 października 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Jak angielski „podbił” świat?

Przez wieki w Europie różne języki traktowano jako uniwersalne. Teraz prym wiedzie angielski – nie tylko w skali europejskiej, ale globalnej. Jak to się stało?

1 października 2023 | Autorzy: Gabriela Bortacka

Jak zegary zmieniły żeglugę?

W XVIII wieku wskutek częstych tragedii na morzu ginęły tysiące ludzi. Tych śmierci można było uniknąć. Rozwiązaniem problemu okazały się... zegary.

24 września 2023 | Autorzy: David Rooney

Kara dla królobójców

Król Karol I Stuart 30 stycznia 1649 roku został skrócony o głowę. Dokładnie 12 lat później jego zemsta zza grobu dosięgła ludzi, którzy skazali go...

23 września 2023 | Autorzy: Maria Procner

Krótka historia zegarów

Przez tysiąclecia ludzie odmierzali czas na różne sposoby. Kolejne urządzenia służące do tego celu były konsekwencją rosnących potrzeb – oraz rozwoju nauki.

20 września 2023 | Autorzy: Agata Dobosz

Egzekucja Karola I Stuarta

30 stycznia 1649 roku Karol I Stuart położył głowę pod katowski topór. To jedyny angielski król obalony przez swoich poddanych Jak wyglądała jego egzekucja?

14 września 2023 | Autorzy: Robert Harris

Kucharz ostatniego króla Polski

Zawód kucharza nie należy do najłatwiejszych – szczególnie, kiedy ma się do wykarmienia króla i jego gości, a obsada kuchni to niemal siedemdziesiąt osób...

11 września 2023 | Autorzy: Michał Procner

Stosunki polsko-kozackie

Polscy władcy nie potrafili się z nimi dogadać. A i oni nie ułatwiali tego zadania. Relacje Kozaków i Rzeczpospolitej na przełomie XVI i XVII wieku...

10 września 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Władcy zabici przez poddanych

Nie każdemu królowi dane jest panować długo i szczęśliwie. W historii bywało, że z zemsty, żądzy władzy lub zwykłego niezadowolenia ginęli z rąk własnego ludu.

8 września 2023 | Autorzy: Maria Procner

Harnaś Sebastian Bury

Jedni zbójcy rzekomo okradali bogatych i dawali biednym. Inni – zabijali bez litości. Nie wiemy, czy Sebastian Bury „wspierał” ubogich. Ale mordować umiał.

6 września 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Wielka ucieczka

Opowieść o religii, zemście i władzy. Oraz o cenie, jaką muszą zapłacić ci, którzy ją sprawują. Historia największej nagonki w dziejach siedemnastowiecznej Anglii − polowania...

4 września 2023 | Autorzy: Redakcja

Poznań – średniowieczne centrum handlu

Jednym z symboli Poznania są Międzynarodowe Targi Poznańskie. Ale handel rozkwitał w mieście od średniowiecza – i od początku było to zjawisko „międzynarodowe”.

30 sierpnia 2023 | Autorzy: dr Dawid Barbarzak

Kozacy w armii Samozwańca

Kozacy byli podporą armii Dymitra I Samozwańca. Aczkolwiek na pewnych etapach jego wyprawy na Moskwę – podporą nieco chwiejną i problematyczną.

25 sierpnia 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś