XIX wiek
Powstaniec styczniowy Michał Smok w rzeczywistości był... kobietą!
Gdy wybuchło powstanie styczniowe, ta młoda dziewczyna nie chciała się mu tylko bezczynnie przyglądać. Pragnęła walczyć na równi z mężczyznami. Założyła męski mundur i przyjęła nową tożsamość. W powstańczych szeregach była znana jako Michał Smok. Kim była Henryka...
I żyli długo i (nie tak) szczęśliwie. Czy historia Pięknej i Bestii wydarzyła się naprawdę?
Za pierwszą literacką wersję tej baśni uważa się historię spisaną przez Francuzkę, Gabrielle-Suzanne Barbot de Villeneuve. Jej dzieło znacznie różni się od obecnie najpopularniejszej bajki Disneya. Co więcej, mogło zostać zainspirowane… przez prawdziwe wydarzenia, które rozegrały się ponad...
Czysta groza i zapowiedź rychłej śmierci. Najprzeraźliwsze okrzyki wojenne w historii
„Każdy żołnierz Unii, który słyszał okrzyk bojowy Konfederacji, znany jako rebel yell, i powiedział, że się go nie przestraszył, prawdopodobnie nigdy go nie słyszał” – pisał w swojej monumentalnej pracy The Civil War. A Narrative wybitny historyk Shelby...
Ludzkie zoo, czyli podglądanie „dzikiego”
Latem 1904 roku w kolejce do „Wystawy Ludów Egzotycznych” w ogrodzie zoologicznym w Breslau ustawiło się aż 41 tysięcy osób. Na wybiegu można było podejrzeć żywe „eksponaty” z Tunezji. Światła Europa z uczuciem wyższości, ale i fascynacją podglądała...
Mięsny deszcz, rok bez lata, egipskie ciemności – zwiastuny apokalipsy, które (na szczęście) się nie sprawdziły
W słoneczny dzień, 3 marca 1876 roku, pani Crouch, żona farmera z okolic Olympia Springs w Kentucky, wraz ze swoim wnukiem wyszła przed dom. Zgodnie z jej późniejszymi zeznaniami między godziną 11:00 a południem z nieba zaczęły sypać...
Podział, rzeź i upadek. Czy powstanie krakowskie w ogóle mogło się udać?
To miało być powstanie inne niż wszystkie. Zryw, w którym o niepodległość kraju ramię w ramię ze szlachtą walczą chłopi. Insurekcja przerodziła się w tragifarsę, a likwidatorem rebelii okazał się sam lud.
„Jednemu z mężczyzn oddzieliły się mięśnie otaczające kostkę, odsłaniając ścięgna i samą kość”. Horror marynarzy w lodowym piekle
Kiedy statki brytyjskiej ekspedycji arktycznej pod dowództwem sir Johna Franklina, Terror i Erebus, zniknęły bez wieści, w ślad za nimi ruszyły misje ratunkowe, mające odkryć losy marynarzy. Dwie z nich zakończyły się tragicznie…
Byli tak zdesperowani, że zjadali siebie nawzajem. Makabryczny koniec najsłynniejszej ekspedycji arktycznej
To miała być wyprawa, która potwierdzi dominację Brytyjczyków na oceanach. Arktyczną ekspedycję statków Erebus i Terror śledzono z zapartym tchem. Okazało się jednak, że happy endu nie będzie. Dwa statki z ponad setką marynarzy przepadły w lodach Arktyki....
Wstydliwa tajemnica żony cara Mikołaja II. Dlaczego Aleksandra tak bardzo starała się to ukryć?
Rodziny panujące pilnie strzegły swoich tajemnic, zwłaszcza tych, które mogły świadczyć o niemoralności lub psuć reputację królewskiego rodu w oczach poddanych. Niektóre z dawnych sekretów są skrywane do dzisiaj. Jeden z nich dotyczy cesarzowej Aleksandry, inaczej zwanej Alix...
Wunderwaffe pod Borodino. Czy tajna broń Rosjan mogła przyspieszyć upadek Napoleona?
„Tego dnia, aby się rozerwać, Pierre udał się do wsi Woroncowo obejrzeć wielki balon powietrzny, budowany przez Leppicha dla zadania klęski nieprzyjacielowi, i próbny balon, który miał być wypuszczony nazajutrz. Balon jeszcze nie był gotów; budowano go, jak...
Prawda ciekawsza niż legenda. Emilia Plater – kim była i co osiągnęła?
Pięć lat po upadku powstania listopadowego Adam Mickiewicz napisał wiersz „Śmierć pułkownika” o Emilii Plater, bohaterskiej kobiecie dowodzącej oddziałem powstańczym. Prawdziwa Emilia nie była pułkownikiem i nie zmarła z powodu odniesionych ran w leśnej chacie. Faktycznie jednak brała...
Generał o trudnym nazwisku. Ten Polak zrobił zawrotną karierę w Stanach Zjednoczonych. Ale czy na pewno?
Barmani często mają dobre historie do opowiedzenia. W 1874 roku właściciel pewnej tawerny w San Francisco twierdził, że amerykański Senat nie zatwierdził jego nominacji na generała brygady, bo nikt nie potrafił wymówić jego nazwiska. Nazywał się Włodzimierz Krzyżanowski.
Sukces i śmierć. Ostatnia doba Czerwonego Barona
20 kwietnia 1918 roku Manfred von Richthofen, znany jako Czerwony Baron, osiągnął swoje 79. i 80. zwycięstwo powietrzne. Tym samym stał się najlepszym pilotem myśliwskim I wojny światowej. Dzień później dosięgła go aliancka kula.
Bestialsko zamordował ukochaną. Spotkała go za to makabryczna kara – kulisy zbrodni w Czerwonej Stodole
Śledzenie poszukiwań seryjnych morderców, oglądanie relacji z ich rozpraw czy zaczytywanie się w szczegółach popełnionych przez nich zbrodni to makabryczne rozrywka, jednak nie jest to żadne novum. Od wieków publika uwielbia dobre, krwawe historie. W XIX wieku nie...
Kot o dziewięciu ogonach i hiszpański osioł, czyli kary cielesne w wojsku
„Armia składa się po większej części z próżniaczych i bezczynnych typów. Bez stałego nadzoru dowódcy, ta machina szybko ulega rozpadowi” – mawiał Fryderyk Wielki. I rzeczywiście – w trosce o armię ten król-filozof i bezwzględny perfekcjonista doprowadził do...
Jak powstało voodoo? Prawda o najbardziej tajemniczej i mrocznej religii w dziejach
Krwawe rytuały, zombie i tajemnicze laleczki – z tym dziś głównie kojarzy nam się voodoo. Ten zrodzony na Haiti system wierzeń ze zrozumiałych względów budzi ogromną ciekawość. Równie intrygująca, jak otaczająca voodoo mistyka, jest jednak również historia powstania...
Azjatycki pangermanizm a filozofia rasy – czyli jak tworzyła się idea niemieckiego nacjonalizmu
Naziści powszechnie kojarzą się z aryjską rasą panów, której zadaniem była dominacja nad mniej doskonałymi podludźmi. Ale nie wszyscy wiedzą, skąd ta idea się wywodzi! Oto skrócona droga do ideologii, która doprowadziła do masowej zagłady narodów.
Jak zaprowadzić pokój na świecie? Ten Polak miał na to nietypowy pomysł
Wychowany w wielokulturowym środowisku Polak, Ludwik Zamenhof, uważał, że wspólny język znany wszystkim ludziom może pomóc zaprowadzić pokój na świecie. Z tą myślą stworzył swój Lingwe Uniwersala, w teorii neutralny i łatwy do nauki, mający stanowić pomost między...
Zsyłki, katorga i... kariera. Co czekało Polaków w carskiej Rosji w okresie zaborów?
Polscy inżynierowie, architekci, wynalazcy, badacze przyrody, wykładowcy szkół wyższych walnie przyczynili się do rozwoju carskiej Rosji w czasie zaborów. Rola odgrywana przez naszych rodaków była tak duża, iż rosyjski profesor Leonid Gorizontow nazwał ten okres „polskim stuleciem”.
CSI: Historia. Dzięki nim brutalni mordercy w końcu przestali być bezkarni...
„Każdy kontakt pozostawia ślad” – to stwierdzenie dr. Edmonda Locarda stało się podstawą nowoczesnej kryminalistyki. Znany jako francuski Sherlock Holmes, Locard był pierwszym naukowcem, który w 1910 roku stworzył laboratorium kryminalistyczne i oddał je do użytku organom ścigania...
Ze śmiercią jej do twarzy? Królowa Wiktoria zapoczątkowała rozwój makabrycznego biznesu
Wraz ze śmiercią księcia Alberta królowa Wiktoria pogrążyła się w żałobie, którą nosiła do końca życia. Zaczęto ją nazywać wdową z Windsoru, gdyż stanowiła idealny przykład żony cierpiącej po stracie męża. Jej ból stał się inspiracją dla żałobnych...
„Leżeli z rozpłatanymi głowami, (...) wyłupionymi oczyma, bez szczęk, bez nosów” – krwawa zemsta polskich chłopów na ziemianach
W XIX-wiecznej Galicji rządził pan i pleban. Chłop miał służyć i być cicho. Jednak we wsiach wrzało. Wystarczyła iskra, aby zapłonęły pańskie pałace. Tę iskrę podłożyli Austriacy.
Katolicki ksiądz zabił i poćwiartował ciężarną. Wcześniej gwałcił i mordował dzieci
Rozprawy, w których sądzi się duchownych, od zawsze przyciągały dużo uwagi. Z jednej strony nie należą one do częstych, z drugiej – pozycja oskarżonych jest zawsze gwarantem rozgłosu. Tak samo było w przypadku Hansa B. Schmidta, którego bulwersujące...
Ludobójstwo w imię władzy. Ta okrutna królowa wymordowała jedną trzecią swoich poddanych!
Ranavalona I zapisała się na kartach historii jako królowa-bestia. Jej krwawe rządy przyczyniły się do zmniejszenia populacji Madagaskaru o niemal jedną trzecią mieszkańców. Jednak czas miał pokazać, że jej konserwatyzm oraz drastyczne metody były gwarantem utrzymania władzy na...
Czysta krew, czyli historia eugeniki w Stanach Zjednoczonych
Kwestie zachowania czystości rasowej i budowy idealnego społeczeństwa kojarzą nam się najczęściej z rządami nazistów, niemieckimi obozami koncentracyjnymi i Holocaustem. Niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę, że podstawy tzw. teorii ras sformułowano w Stanach Zjednoczonych Ameryki.