Mięsna rewolucja

27 czerwca (14 według starego stylu) miał być na „Potiomkinie” kolejnym zwyczajnym, do bólu rutynowym dniem służby: pobudka, poranne mycie, modlitwa, śniadanie, szorowanie pokładu itd. Coś jednak przykuło uwagę marynarzy czyszczących poszycie deków. Był to odrażający fetor. Chcąc, nie chcąc brać marynarska udała się w kierunku, z którego dochodził. Ich oczom ukazał się ohydny widok. Z haków zwisały ogromne płaty mięsa, po którym wiły się larwy jakiegoś robactwa.

Nomem omen było to mięso zakupione poprzedniego wieczoru przez oficera zaopatrzeniowego od pewnego greckiego rzeźnika, który (chcąc pozbyć się mało świeżego towaru) był gotów sprzedać je za wyjątkowo niską cenę. Na nic zdały się protesty towarzyszących oficerowi marynarzy. Młodszy lekarz okrętowy uznał jakość towaru za akceptowalną i zakup nadpsutego mięsa stał się faktem.

A wszystko przez tę szyneczkę…

Już o poranku wśród załogi rozniosła się wieść o zepsutym mięsie, które miało stanowić podstawę ich codziennego posiłku – barszczu. Zaraz po zmianie wachty wszyscy marynarze mający nieco wolnego czasu udali się na spardek, by na własne oczy przekonać się, że plotka o toczonym przez robaki mięsie nie jest głupim żartem, a niestety smutną prawdą.

Mężczyźni stanęli w grupie, mierząc wzrokiem przeznaczony dla nich prowiant. Szybko zaczęły padać pierwsze komentarze: „Tego ścierwa nie dałbym do zżarcia nawet świni” lub „Wyrzucić śmierdzącą padlinę za burtę!”

Członkowie załogi „Potiomkina” . Porucznik siedzący w środku był jedną z ofiar buntu.

Czerwony Potiomkin. Prawie jak „Czerwony Październik”, ale bez broni atomowej…

Atmosfera zaczęła się niebezpiecznie zagęszczać. Marynarze – głusi na rozkazy mata – zażądali sprowadzenia oficera zaopatrzeniowego. Mat uczynił zadość ich prośbom i zameldował o całej sprawie oficerowi wachtowemu. W końcu o problemie został zaalarmowany sam kapitan okrętu – Golikow. Ten ostatni postanowił osobiście pofatygować się z doktorem Smirnowem na inspekcję mięsa przeznaczonego dla załogi.

Przecież z tym mięsem wszystko jest w porządku!

Między załogą, a oficerami wywiązała się dyskusja:

– No dobrze, co się tutaj dzieje? O co znowu chodzi? – zapytał Smirnow. W międzyczasie odkroił płat mięsa i począł mu się przyglądać. Po chwili zwrócił się do dowódcy, bezceremonialnie wydając werdykt:

– Jakość mięsa jest dobra.

Naturalnie doktor nie zwrócił nawet uwagi, że tłum wokół niego zawrzał. Wszyscy poza lekarzem doskonale czuli smród i nawet z daleka widzieli wijące się robaki. Smirnow zapewnił ich tylko, że  jakieś tam larwy nic nie znaczą. Słysząc to kapitan Golikow nakazał wszystkim rozejść się, co też niechętnie, ale uczyniono.

Wszak gdy tylko nadeszła pora posiłku, wszyscy marynarze bez wyjątku odmówili zjedzenia barszczu, który został ugotowany na zrobaczywiałym mięsie. Zastępca dowódcy Gilarowski zapytał zaskoczony:

– Co wy wyprawiacie? To jakiś skandal! Dlaczego nie jecie waszej zupy?

Marynarze nie silili się na uprzejmości:

– Sam ją sobie żeżryj, my zostaniemy przy chlebie i wodzie.

Tego dumny oficer nie mógł już znieść. Odwrócił się na pięcie i udał do swojego przełożonego, by powiadomić go o niesubordynacji podkomendnych. Tam po krótkiej naradzie zdecydowano się dać marynarzom porządną nauczkę.

Po przejęcie przez buntowników kontroli nad okrętem, „Potiomkin” popłynął do powstańczej Odessy.

Kapitan nakazał doboszom zabębnić na zbiórkę, która okazała się już ostatnim przystankiem przed otwartym buntem załogi. Buntem, który zapisał się na kartach rewolucji 1905 roku złotymi zgłoskami. Golikowa, Smirnowa i kilku innych oficerów pozbawiono życia, a „Potiomkin” – pod czerwoną banderą – wpłynął do ogarniętej powstaniem Odessy. A wszystko przez barszcz i robaki…

Źródło:

Ciekawostki to kwintesencja naszego portalu. Krótkie materiały poświęcone interesującym anegdotom, zaskakującym detalom z przeszłości, dziwnym wiadomościom z dawnej prasy. Lektura, która zajmie ci nie więcej niż 3 minuty, oparta na pojedynczych źródłach. Ten konkretny materiał powstał w oparciu o:

• Neal Bascomb, Czerwony bunt. Jedenaście tragicznych dni na pokładzie pancernika „Potiomkin”, Wydawnictwo Znak 2010.