Ciekawostki Historyczne

„Niech ludzie zobaczą co zrobili mojemu chłopcu” – sprawa morderstwa Emmetta Tilla

Przed śmiercią 14-letni Emmett Till był przez długie godziny torturowany. Oprawcy bili go tak mocno, że jego twarz zmieniła się w bezkształtną, krwawą maskę. Następnie zabito go pojedynczym strzałem w skroń, a obwiązane drutem kolczastym zwłoki wrzucono do okolicznej rzeki. Morderstwo tego czarnoskórego chłopca na zawsze zmieniło oblicze Ameryki.  

Kwestie walki o równość rasową w USA sięgają XIX wieku. Przez kolejne dziesięciolecia status czarnoskórej części amerykańskiego społeczeństwa ulegał stopniowej poprawie, lecz segregacja rasowa i rasizm, cały czas były w Ameryce powszechne. Jednym z najokrutniejszych przykładów tego typu postaw było zabójstwo 14-letniego Emmetta Tilla. Śmierć chłopca, jego pogrzeb i proces morderców były wydarzeniami, które wstrząsnęły amerykańskim społeczeństwem i zapoczątkowały walkę o prawa Afroamerykanów.

Missisipi w ogniu

Pierwszym realnym działaniem, które po latach zaniedbań podjęto w sprawie ochrony praw czarnoskórej ludności USA był wyrok w tzw. Brown v. Topeka Board of Education. W 1954 roku Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych orzekł, że segregacja rasowa w szkołach sprzeczna jest z amerykańską konstytucją. Nie wszędzie wyrok ten przyjęty był z zadowoleniem. W Missisipi postanowienie sądu traktowano jako zamach na „południowy styl życia” i stanowczo przeciwstawiano się wszelkim próbom zniesienia segregacji rasowej. Dochodziło do masowych protestów białej części społeczeństwa, a opinia publiczna podsycała wrogie nastroje. Wszystko to doprowadziło do zwiększenia liczby aktów przemocy przeciwko czarnym. 13 sierpnia 1955 roku, jeden z działaczy na rzecz praw Afroamerykanów został zastrzelony w biały dzień w samym centrum miasta Brookhaven. Na policję nie zgłosił się ani jeden świadek zdarzenia. Tydzień później na wakacje do pogrążonego w rasistowskiej gorączce Missisipi przyjechał 14 letni chłopiec – Emmett Till.

Czytaj też: Ludzkie zoo, czyli podglądanie „dzikiego”

Dalsza część artykułu pod ramką
Zobacz również:

„Bobo”

Emmett Till wychowywał się w Chicago. Wietrzne Miasto było wówczas drugim największym w USA ośrodkiem miejskim. Z pośród ponad 3 mln jego mieszkańców około 500 tys. było Afroamerykanami. W Chicago również panowała segregacja rasowa, lecz w coraz szybciej rozwijającej się metropolii czarnoskóra ludność miała dużo lepsze warunki do życia niż na zacofanym Południu. Doskonałym przykładem wykorzystanej szansy była matka Emmetta – Mamie Till. Była ona cywilnym pracownikiem amerykańskiego wojska z pensją nie odbiegającą mocno od średniej krajowej. Dzięki temu mogła wychowywać swojego syna na pewnego siebie młodego mężczyznę.

fot.

Dom, w którym Emmett Till mieszkał z matką w połowie 1955 roku.

Emmett Till, przez kolegów nazywany „Bobo”, był typem wesołego urwisa. Był on duszą towarzystwa i – jak większość chłopców w jego wieku – uwielbiał dowcipy i zabawę z rówieśnikami. Pod koniec sierpnia 1955 roku wraz z kuzynem pojechał na krótkie wakacje do swojego wujka, Mose’a Wrighta, do miasteczka Money w Missisipi. Jego matka zdawała sobie sprawę z sytuacji Afroamerykanów na południu USA, dlatego uczuliła młodego chłopca by powstrzymał się od psot i był zawsze grzeczny wobec białych. Gdy 20 sierpnia 1955 roku żegnała się ze swoim synem nie wiedziała, że po raz ostatni widzi go żywego.

Czytaj też: Czarnoskórzy Sarmaci w szlacheckiej Polsce

Południowa gościnność

Nie wiadomo czy Emmett zlekceważył, czy zapomniał rad swojej matki, lecz kilka dni po przyjeździe do wujka sprokurował tragiczny w swoich konsekwencjach incydent. 24 sierpnia wraz z grupą kolegów udał się do lokalnego sklepu, by kupić trochę słodyczy. Do dziś nie wiadomo co dokładnie zaszło na miejscu. Prawdopodobnie, chcąc popisać się przed swoimi kolegami, chłopiec zagwizdał na stojącą za ladą Carolyn Bryant. Dla wychowanego w Chicago Emmetta był to tylko niewinny wygłup, lecz jego koledzy wiedzieli, że pogwałcił on panujące na południu tabu. „Znieważył” białą kobietę. Gdy jednak przez następne dni nie nastąpiła żadna reakcja ze strony lokalnych mieszkańców chłopiec był pewien, że sprawa rozejdzie się po kościach. Niestety mylił się.

fot.WhisperToMe/domena publiczna

24 sierpnia wraz z grupą kolegów udał się do lokalnego sklepu, by kupić trochę słodyczy

28 sierpnia o 2.30 w nocy pod dom wujka Emmetta przyjechali mąż Carolyn Bryant – Roy Bryant – oraz jego przyrodni brat J. W. Milam. Mężczyźni wdarli się do środka domu i sterroryzowali pistoletem domowników. Następnie wyciągnęli Emmeta z łóżka, zapakowali go do ciężarówki i odjechali w nieznanym kierunku. Później okazało się, że zawieziono go do pewnej opuszczonej stodoły. Tam przez wiele godzin bili i torturowali chłopca. Według późniejszych ich słów chcieli by Emmet stał się przykładem tego, co dzieje się, gdy czarni zbyt mocno „panoszą” się na południu. Kiedy tortury dobiegły końca zabrali go na brzeg okolicznej rzeki i dobili strzałem w głowę.

Czytaj też: Zagłada Herero i Nama – pierwsze niemieckie ludobójstwo w XX wieku

Łzy matki

Kiedy 31 sierpnia, podczas łowienia ryb, jeden z lokalnych mieszkańców zauważył wystające z wody ciało, wiedział, że może być to poszukiwany od trzech dni chłopiec. Wcześniej Roy Bryant i J. W. Milam zostali już aresztowani za porwanie Emmetta. Kiedy szeryf hrabstwa przybył nad rzekę zobaczył makabryczny widok. Ciało było ogromnie napuchnięte, a głowa chłopca zmieniła się w groteskową, pośmiertną maskę. Czaszka dosłownie rozpadała się na kawałki. W okolicach skroni widoczna była duża postrzałowa rana. Chłopcu wybito niemal wszystkie zęby i wydłubano oko. By zwłoki nie wypłynęły na powierzchnie owinięte zostały drutem kolczastym do którego przytwierdzono duży metalowy wentylator. Mose Wright, wujek chłopca, zdołał zidentyfikować ciało tylko dzięki pierścionkowi, który znajdował się na jednym z palców. By jak najszybciej zamknąć sprawę szeryf zarządził, aby tego samego dnia zwłoki znalazły się w grobie. Kiedy o odnalezieniu ciała dowiedziała się Mamie Till, zażądała by szczątki jej synka zostały natychmiast wysłane do domu.

fot.domena publiczna

Mający miejsce kilka dni później pogrzeb odbywał się przy otwartej trumnie

Trumna ze zwłokami chłopca dotarła do Chicago, a matka chłopca musiała zmierzyć się z widokiem zmasakrowanego ciała syna. W akcie rozpaczy kobieta zdecydowała, że cały świat musi zobaczyć, co ludzie z Południa zrobili jej chłopcu. Mający miejsce kilka dni później pogrzeb odbywał się przy otwartej trumnie. Wcześniej, przez trzy dni, ciało wystawione zostało na widok żałobników, którzy masowo przybyli na ceremonię i mogli na własne oczy zobaczyć zmaltretowane zwłoki. Później przerażające zdjęcia twarzy Emmetta zostały również opublikowane w czasopiśmie „Jet”. Wywołały one szok i niedowierzanie w całym amerykańskim społeczeństwie. Tymczasem w Missisipi ruszał proces jego morderców.

Czytaj też: Mowa warta stryczka. Ten proces w sprawie morderstwa wstrząsnął Salem

Black & White

Rozprawa sądowa rozpoczęła się 19 września 1955 roku w miejscowości Sumner, w Missisipi. Sprawą zabójstwa Emmetta Tilla żyły już wtedy całe Stany Zjednoczone, toteż do małego miasteczka na południu zjechało setki dziennikarzy. Podczas procesu kluczowe znaczenie miały zeznania Mose’a Wrighta, który wskazał, że to Roy Bryant i J. W. Milam wdali się do jego domu i uprowadzili chłopca. Do tej pory oskarżenie białego o popełnienie przestępstwa było czymś niebywałym dla czarnoskórej społeczności Missisipi. Wujek Emmetta swoim zeznaniem złamał to tabu.

fot.Dave Mann/CC0

Matka Emmetta Tilla w trakcie pogrzebu syna

Obrońcy oskarżonych przez cały proces starali się podważyć zeznania świadków i zdyskredytować dowody rzeczowe. Oskarżeni z kolei cały czas z lekceważeniem obserwowali toczące się na sali sądowej wydarzenia i zdawali się nie przejmować ciążącymi na nich zarzutami. Najbardziej emocjonalnym momentem procesu były zeznania matki zamordowanego. Mamie Till – mimo tragedii, która ją spotkała – ze spokojem i opanowaniem odpowiadała na zadawane jej pytania. Podczas mów końcowych obrońcy oskarżonych odwoływali się do pobudek czysto rasistowskich i „anglosaskich” wartości. Twierdzili, że cała sprawa jest medialną nagonką i zamachem na styl życia mieszkańców Południa. Złożona z samych białych mężczyzn ława przysięgłych ustalała werdykt tylko przez około godzinę. 23 września o 14.34 prowadzący rozprawę sędzia Curtis Swango odczytał wyrok. Mężczyźni zostali uniewinnieni.

Czytaj też: 7 lat więzienia za kradzież 18 kur i kalesonów. Najbardziej absurdalne wyroki PRL-u

Początek końca

Zaraz po zakończeniu procesu w całych Stanach Zjednoczonych doszło do masowych protestów. Ich uczestnicy  krytykowali wyrok. Śmierć chłopca stała się przedmiotem gorącej ogólnokrajowej dyskusji i zmobilizowała czarnoskórą ludność USA do walki o swoje prawa. Tymczasem J. W. Milam i Roy Bryant stali się obiektem społecznego ostracyzmu i wpadli w problemy finansowe. Dwa lata po procesie szukając możliwości zdobycia pieniędzy i wiedząc, że nie mogą być już ponownie skazani, udzielili szokującego wywiadu gazecie „Look”. Przyznali się w nim do zabicia Emmetta Tilla i ze szczegółami opisali dokonaną przez siebie zbrodnię. Wcześniej jednak, 1 grudnia 1955 roku, Rosa Parks odmówiła ustąpienia miejsca białemu mężczyźnie i zapoczątkowała słynny bojkot autobusów w miasteczku Montgomery. Parks stała się później jednym z symboli walki o prawa czarnych. Przyznała po latach, że w chwili, kiedy łamała panujące w Alabamie zasady segregacji myślała o pewnym zamordowanym w Missisipi, czarnoskórym chłopcu.

Bibliografia:

  1. Crowe, Getting Away with Murder – The True Story of the Emmett Till Case, Nowy Jork 2004.
  2. B. Tyson, The Blood of Emmett Till, Nowy Jork 2017.
  3. J. Gorn, Let the People See – The Story of Emmett Till, Nowy Jork 2018.

Zobacz również

Historia najnowsza

Czym są trupie farmy?

W tych miejscach rozkładające się ciała leżą na ziemi pod okiem uczonych kryminalistyków. Oto najbardziej makabryczne placówki badawcze na świecie.

13 maja 2022 | Autorzy: Michał Procner

Zimna wojna

Porwanie Petera Weinbergera

4 lipca 1956 roku miesięczny Peter Weinberger zniknął z wózka postawionego na tarasie przed domem. Porywacz zażądał 2000 dolarów okupu, ale go nie odebrał.

22 marca 2022 | Autorzy: Maria Procner

Zimna wojna

Historia „Czwórki z Groveland”

Opowieść o zbrodni czwórki z Groveland to jeden z największych przykładów niesprawiedliwości amerykańskiego wymiaru sprawiedliwości. Do dziś jest to pokaz bezprawia z jakim spotyka się...

14 lutego 2022 | Autorzy: Anna Baron-Jaworska

XIX wiek

Morderczy zbieg okoliczności

Historia lubi się powtarzać - to frazes, który każdy słyszał. W końcu przeszłość wypełniona jest zdarzeniami do siebie podobnymi. Konflikty polityczne, błędy taktyczne, decyzje, które...

27 grudnia 2021 | Autorzy: Anna Baron-Jaworska

XIX wiek

Ludzkie zoo, czyli podglądanie „dzikiego”

Latem 1904 roku w kolejce do „Wystawy Ludów Egzotycznych” w ogrodzie zoologicznym w Breslau ustawiło się aż 41 tysięcy osób. Na wybiegu można było podejrzeć...

1 lipca 2021 | Autorzy: Marcin Moneta

„Strzały w Kopenhadze”. Czy granice wolności słowa istnieją?

Niklas Orrenius przez rok towarzyszył Larsowi Vilksowi, kontrowersyjnemu szwedzkiemu artyście, wokół którego zrobiło się głośno, kiedy w 2007 roku narysował karykaturę Mahometa. Bluźnierczy rysunek ściągnął...

5 września 2018 | Autorzy: Redakcja

KOMENTARZE (20)

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

BM

W 1994 roku była podobna sprawa. Znany czarnoskóry sportowiec i aktor O.J. Simpson zamordował dwie białe osoby. Mimo dowodów, składająca się w większości z czarnych ława przysięgłych go uniewinniła. Też rasizm czy lepiej o tym nie wspominać?

    Czy to ładnie tak?

    Polaczek-cebulaczek się zesrał? Nie może być. Idź być przegrywem gdzie indziej.

      fawer

      NO ładnie cię mamusia wychowała. Pewnie dumna z syńcia.

        Czy to ładnie tak?

        Twoja ostatniej nocy nie narzekała.

        Damian

        Dobre to były czasy… Murzynowi jak sie troche popusci to odrazu same rozboje kradzieże i morderstwa

      Anonim

      Wyznawca Lempart dał głos, tak samo kulturalny i inteligentny. Z Europejskim pozdrowieniem – Wypier…aj trolu.

      ***** lewaków

      Mamusia ci pozwoliła drogie dziecko na skorzystanie z komputera i teraz kozaczysz ? :)

      BM

      Czyli dupka zapiekła lewaka, że zwróciłem uwagę na niewygodny fakt. Dobrze, tak ma być. Możecie krzyczeć i obrażać do woli, ale faktami nigdy nie wygracie.

        Glog

        Fakt

        Czy to ładnie tak?

        Jedynym faktem jest to, że polactwo nie zasłużyło na własny kraj i zawsze powinno być pod czyimś butem

        BM

        Niech wam w tej fabryce trolli nowe teksty napiszą, bo ten nudny i oklepany.

      Geniusz

      Oczywiście, ze ojkofob przyszedł i będzie się wkurzał na każdy fakt przeciwko czarnym, bo jest srogo walnięty.

    ....

    A czy zabił te osoby z rasistwowkich pobudek? Ten chłopak został brutalnie zamordowany tylko z powody swojego koloru skóry, gdyby był taki jak ty nic by mu się nie stało. Twoja próba zdegradowania jego śmierci jest po prostu obrzydliwa

:(

Zaczynam być zwolennikiem aborcji za każdym razem, gdy czytam takie komentarze…

    Twoja mamua

    Chyba twoja stara xDDD

      Ech...

      Prawicowi zboczeńcy i szmaciarze w natarciu. Szkoda, że nie można ich wszystkich posłać do niem. obozu koncentracyjnego, a ich lewackich kumpli do łagru…

        Czarownica

        Komentarz obywatela o wyważonych poglądach… Niedobrze się robi.

elomelo

Oczywiście nie popieram bestialstwa wobec innych ludzi , natomiast czarni jedyne co potrafią stworzyc to ubóstwo, handel narkotykami, przestępstwa i prostytucja. Generalnie to ludzie totalnie bezużyteczni poza prostymi pracami fizycznymi którzy nigdzie nie są w stanie zasymilować , taka prawda czy to sie lewakom podoba czy nie

    OttisM.

    Faktycznie, jeden z nich nawet został dwukrotnie prezydentem największego mocarstwa na świecie oraz odznaczono go Pokojową Nagrodą Nobla. Pewnie brak jakichkolwiek umiejętności i zupełna nieprzydatność społeczna mu to ułatwiły.

elomelo

Oczywiście nie popieram bestialstwa wobec innych ludzi , natomiast czarni jedyne co potrafią stworzyc to ubóstwo, handel narkotykami, przestępstwa i prostytucja. Generalnie to ludzie totalnie bezużyteczni poza prostymi pracami fizycznymi którzy nigdzie nie są w stanie zasymilować , taka prawda czy to sie lewakom podoba czy nie

Jeśli chcesz zgłosić literówkę lub błąd ortograficzny kliknij TUTAJ.

Najciekawsze historie wprost na Twoim mailu!

Zapisując się na newsletter zgadzasz się na otrzymywanie informacji z serwisu Lubimyczytac.pl w tym informacji handlowych, oraz informacji dopasowanych do twoich zainteresowań i preferencji. Twój adres email będziemy przetwarzać w celu kierowania do Ciebie treści marketingowych w formie newslettera. Więcej informacji w Polityce Prywatności.