Ciekawostki Historyczne

Starożytność

Sztylet miedziany sprzed ponad 4 tys....

To najstarszy sztylet wykonany z metalu odkryty w woj. podkarpackim. W 3. tysiącleciu p.n.e. przedmioty wykonane z miedzi były niezwykle rzadkie na tych terenach –...

17 marca 2024 | Autorzy: Nauka w Polsce

Tajemnica „krzyczących mumii”

Ich grymas przywodzi na myśl krzyk człowieka, którego ostatnim chwilom towarzyszy koszmarny ból. Jaka śmierć przysporzyła „krzyczącym mumiom” takich cierpień?

20 lutego 2024 | Autorzy: Herbert Gnaś

Brama Złota w Jerozolimie

Brama Złota – która wcale nie jest złota – to najprostsza, a zarazem najtrudniejsza do zrozumienia z jerozolimskich bram. Dlaczego od 400 lat jest zamurowana?

15 lutego 2024 | Autorzy: Matthew Teller

Motyw kobiety-węża w sztuce

Pierwsza średniowieczna kobieta-wąż pojawiła się prawdopodobnie pod koniec XII wieku. Wkrótce zaczęto powszechnie przedstawiać w ten sposób postać szatana...

7 lutego 2024 | Autorzy: Sonia Kisza

Kobiety Aleksandra Wielkiego

Życie rodzinne i erotyczne Aleksandra Wielkiego obrosło licznymi mitami. Oprócz Hefajstiona i rozmaitych faworytów u jego boku nie brakowało również kobiet.

5 lutego 2024 | Autorzy: Maria Procner

Grób Aleksandra Wielkiego

Podbił dużą część antycznego świata, ale po nim samym nie zachował się żaden fizyczny ślad. Co stało się z ciałem Aleksandra Wielkiego? I gdzie jest...

31 stycznia 2024 | Autorzy: Herbert Gnaś

Zamach na Kaligulę

Kaligula zginął tak, jak rządził – krwawo i brutalnie, zamordowany przez ogarniętych żądzą zemsty pretorian. Ale bynajmniej nie mścili się za zbrodnie tyrana...

21 stycznia 2024 | Autorzy: Maria Procner

Czym były powijaki?

Odparzenia i rany na całym ciele, problemy z oddychaniem, wywichnięte stawy – przez całe stulecia matki narażały swoje dzieci na tortury, czule je spowijając.

11 stycznia 2024 | Autorzy: Maria Procner

Wady ateńskiej demokracji

Ateńską demokrację stawia się za wzór, ale wcale nie była idealnym ustrojem. Za dochodzenie swoich praw przed trybunałem ponoć można było dostać karę śmierci!

23 listopada 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Sympozjony – greckie libacje

Picie czystego wina uchodziło za niegodne człowieka cywilizowanego. Ale z wodą w czasie sympozjonów lało się strumieniami. Jak imprezowali starożytni Grecy?

20 listopada 2023 | Autorzy: Marek Węcowski

Jak powstały testy ciążowe?

Dziś wizyta w aptece rozwiewa wątpliwości, a margines błędu jest niewielki. Ale co by było, gdyby testy ciążowe nie powstały? Zapewne ratowałoby nas... zboże!

30 października 2023 | Autorzy: Gabriela Bortacka

Polska przed Słowianami

Słowianie byli tu od zawsze. Ale czy na pewno? Niekoniecznie. Kto zatem mieszkał na polskich ziemiach wieki przez Mieszkiem I? Odpowiedź może zaskakiwać.

22 października 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Co wiemy o życiu Buddy?

Relacje o życiu Buddy trudno uznać za źródła historyczne. Najwcześniejsze powstały dopiero kilka stuleci po jego śmierci – i składają się głównie z legend.

21 października 2023 | Autorzy: Agata Dobosz

Australopiteki. Co o nich wiemy?

Zaczęło się od szkieletu dziecka. Potem worek z odkryciami się rozwiązał. Co dziś wiemy o naszych najwcześniejszych przodkach – australopitekach?

19 października 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Uzbrojenie rzymskich legionistów

Przez wieki Rzym dzięki legionom był militarną potęgą. Ale służba legionistów nie była lekka. Dosłownie. Jaki ekwipunek dźwigali ci nieustraszeni wojownicy?

8 października 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Neandertalczycy odwiedzali okolice obecnego Raciborza

A świadczą o tym znalezione tam ostatnio i pochodzące sprzed około 130 000 lat narzędzia. Stanowią one jednocześnie najstarszy ślad obecności człowieka na przedpolu tzw....

5 października 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Krótka historia zegarów

Przez tysiąclecia ludzie odmierzali czas na różne sposoby. Kolejne urządzenia służące do tego celu były konsekwencją rosnących potrzeb – oraz rozwoju nauki.

20 września 2023 | Autorzy: Agata Dobosz

Jak odkryto popiersie Nefertiti?

Popiersie Nefertiti to jedna z najsłynniejszych i najpiękniejszych starożytnych rzeźb. Jak to się stało, że egipskie arcydzieło trafiło do berlińskiego muzeum?

19 września 2023 | Autorzy: Dilek Zaptcioglu

Zabójczy superwulkan Toba

Ten kataklizm niemal zmiótł nas z powierzchni Ziemi. I choć superwulkan Toba nie doprowadził do zagłady ludzkości, nie znaczy to, że jesteśmy bezpieczni.

28 sierpnia 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Egipska Księga Umarłych

Z pośmiertnych niedogodności starożytni Egipcjanie najbardziej obawiali się... chodzenia do góry nogami i – co za tym idzie – spożywania swych odchodów.

16 sierpnia 2023 | Autorzy: Agata Dobosz

Prawie 700 kości dinozaurów znaleziono w...

Takie odkrycie nie trafia się zbyt często. I to nie tylko w Polsce.

10 sierpnia 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Pochodzenie Piastów-przełomowe badania polskich naukowców

W V wieku n.e. zakończyły się zasadnicze procesy demograficzne kształtujące strukturę genetyczną populacji zamieszkującej w X-XII wieku n.e. obszar współczesnej Polski. Do ukształtowania się struktury...

8 sierpnia 2023 | Autorzy: Nauka w Polsce

Pompeje przed katastrofą

W 79 roku na Pompeje poleciał grad ognia. Wybuch Wezuwiusza okazał się prawdziwą apokalipsą, po której miasto nigdy się już nie podniosło.

6 sierpnia 2023 | Autorzy: Marcin Moneta

Gunga Rao – egzekucja słoniem

Skazanych na śmierć przez kilkanaście wieków można było... zasłonić. Czyli potraktować ich słoniem na wiele drastycznych i brutalnych sposobów.

2 sierpnia 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Historia przysięgi Hipokratesa

Współczesne kodeksy etyczne nie są wiernym odbiciem starożytnej przysięgi Hipokratesa. Co przysięgali lekarze w czasach, gdy medycyna była zależna od bogów?

9 lipca 2023 | Autorzy: Agata Dobosz

Historyczne sposoby na trądzik

Pryszcze dręczą ludzkość od najdawniejszych czasów i od wieków próbujemy z nimi walczyć. Oto najdziwniejsze sposoby na trądzik, jakie stosowali nasi przodkowie.

7 lipca 2023 | Autorzy: Maria Procner

Holandia również ma swoje własne Stonehenge

Holandia dołączyła do klubu państw, które mogą się poszczycić posiadaniem na swoim terytorium tak niezwykłego miejsca. A przynajmniej tamtejsze media nazwały je holenderskim Stonehenge.

27 czerwca 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś