Ciekawostki Historyczne

Starożytność

Skarb Krezusa – historia

Chętnych do „przygarnięcia” skarbu króla Krezusa nie brakowało – od cmentarnych hien po dyrektora muzeum ze słabością do hazardu. Wielu źle skończyło…

4 czerwca 2024 | Autorzy: Herbert Gnaś

Co jedli rzymscy legioniści?

Rzymscy legioniści rzekomo nigdy nie buntowali się z głodu. Czy faktycznie? Starożytne menu zdecydowanie nie zachęca...

1 czerwca 2024 | Autorzy: Andrzej Fiedoruk

Czy gladiatorzy byli otyli?

Silni, waleczni, gotowi do pojedynkowania się na śmierć i życie oraz... brzuchaci? Jak wyglądała dieta gladiatorów? I czy faktycznie wielu z nich miało nadwagę?

25 maja 2024 | Autorzy: Maria Procner

Imhotep. Ojciec piramid

Trudno wyobrazić sobie Egipt bez piramid. Te cuda starożytnej techniki nie powstałyby bez boskiej ingerencji – „boga” inżynierii i medycyny Imhotepa.

12 maja 2024 | Autorzy: Herbert Gnaś

Bitwa na Polach Katalaunijskich

W 451 roku los cywilizacji zachodniej wisiał na włosku. Rozstrzygnąć go miała bitwa na Polach Katalaunijskich. Okazała się ostatnim wielkim triumfem Rzymu.

3 maja 2024 | Autorzy: Bart van Loo

Początki historii ludzkości

Ok. 40 tys. lat temu Homo sapiens wyparł lub wchłonął inne hominidy i zmiótł z powierzchni ziemi wiele zwierząt. Historia ludzkości naznaczona jest przemocą.

24 kwietnia 2024 | Autorzy: Simon Sebag Montefiore

Sztylet miedziany sprzed ponad 4 tys....

To najstarszy sztylet wykonany z metalu odkryty w woj. podkarpackim. W 3. tysiącleciu p.n.e. przedmioty wykonane z miedzi były niezwykle rzadkie na tych terenach –...

17 marca 2024 | Autorzy: Nauka w Polsce

Tajemnica „krzyczących mumii”

Ich grymas przywodzi na myśl krzyk człowieka, którego ostatnim chwilom towarzyszy koszmarny ból. Jaka śmierć przysporzyła „krzyczącym mumiom” takich cierpień?

20 lutego 2024 | Autorzy: Herbert Gnaś

Brama Złota w Jerozolimie

Brama Złota – która wcale nie jest złota – to najprostsza, a zarazem najtrudniejsza do zrozumienia z jerozolimskich bram. Dlaczego od 400 lat jest zamurowana?

15 lutego 2024 | Autorzy: Matthew Teller

Motyw kobiety-węża w sztuce

Pierwsza średniowieczna kobieta-wąż pojawiła się prawdopodobnie pod koniec XII wieku. Wkrótce zaczęto powszechnie przedstawiać w ten sposób postać szatana...

7 lutego 2024 | Autorzy: Sonia Kisza

Kobiety Aleksandra Wielkiego

Życie rodzinne i erotyczne Aleksandra Wielkiego obrosło licznymi mitami. Oprócz Hefajstiona i rozmaitych faworytów u jego boku nie brakowało również kobiet.

5 lutego 2024 | Autorzy: Maria Procner

Grób Aleksandra Wielkiego

Podbił dużą część antycznego świata, ale po nim samym nie zachował się żaden fizyczny ślad. Co stało się z ciałem Aleksandra Wielkiego? I gdzie jest...

31 stycznia 2024 | Autorzy: Herbert Gnaś

Zamach na Kaligulę

Kaligula zginął tak, jak rządził – krwawo i brutalnie, zamordowany przez ogarniętych żądzą zemsty pretorian. Ale bynajmniej nie mścili się za zbrodnie tyrana...

21 stycznia 2024 | Autorzy: Maria Procner

Czym były powijaki?

Odparzenia i rany na całym ciele, problemy z oddychaniem, wywichnięte stawy – przez całe stulecia matki narażały swoje dzieci na tortury, czule je spowijając.

11 stycznia 2024 | Autorzy: Maria Procner

Wady ateńskiej demokracji

Ateńską demokrację stawia się za wzór, ale wcale nie była idealnym ustrojem. Za dochodzenie swoich praw przed trybunałem ponoć można było dostać karę śmierci!

23 listopada 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Sympozjony – greckie libacje

Picie czystego wina uchodziło za niegodne człowieka cywilizowanego. Ale z wodą w czasie sympozjonów lało się strumieniami. Jak imprezowali starożytni Grecy?

20 listopada 2023 | Autorzy: Marek Węcowski

Jak powstały testy ciążowe?

Dziś wizyta w aptece rozwiewa wątpliwości, a margines błędu jest niewielki. Ale co by było, gdyby testy ciążowe nie powstały? Zapewne ratowałoby nas... zboże!

30 października 2023 | Autorzy: Gabriela Bortacka

Polska przed Słowianami

Słowianie byli tu od zawsze. Ale czy na pewno? Niekoniecznie. Kto zatem mieszkał na polskich ziemiach wieki przez Mieszkiem I? Odpowiedź może zaskakiwać.

22 października 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Co wiemy o życiu Buddy?

Relacje o życiu Buddy trudno uznać za źródła historyczne. Najwcześniejsze powstały dopiero kilka stuleci po jego śmierci – i składają się głównie z legend.

21 października 2023 | Autorzy: Agata Dobosz

Australopiteki. Co o nich wiemy?

Zaczęło się od szkieletu dziecka. Potem worek z odkryciami się rozwiązał. Co dziś wiemy o naszych najwcześniejszych przodkach – australopitekach?

19 października 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Uzbrojenie rzymskich legionistów

Przez wieki Rzym dzięki legionom był militarną potęgą. Ale służba legionistów nie była lekka. Dosłownie. Jaki ekwipunek dźwigali ci nieustraszeni wojownicy?

8 października 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Neandertalczycy odwiedzali okolice obecnego Raciborza

A świadczą o tym znalezione tam ostatnio i pochodzące sprzed około 130 000 lat narzędzia. Stanowią one jednocześnie najstarszy ślad obecności człowieka na przedpolu tzw....

5 października 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Krótka historia zegarów

Przez tysiąclecia ludzie odmierzali czas na różne sposoby. Kolejne urządzenia służące do tego celu były konsekwencją rosnących potrzeb – oraz rozwoju nauki.

20 września 2023 | Autorzy: Agata Dobosz

Jak odkryto popiersie Nefertiti?

Popiersie Nefertiti to jedna z najsłynniejszych i najpiękniejszych starożytnych rzeźb. Jak to się stało, że egipskie arcydzieło trafiło do berlińskiego muzeum?

19 września 2023 | Autorzy: Dilek Zaptcioglu

Zabójczy superwulkan Toba

Ten kataklizm niemal zmiótł nas z powierzchni Ziemi. I choć superwulkan Toba nie doprowadził do zagłady ludzkości, nie znaczy to, że jesteśmy bezpieczni.

28 sierpnia 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Egipska Księga Umarłych

Z pośmiertnych niedogodności starożytni Egipcjanie najbardziej obawiali się... chodzenia do góry nogami i – co za tym idzie – spożywania swych odchodów.

16 sierpnia 2023 | Autorzy: Agata Dobosz

Prawie 700 kości dinozaurów znaleziono w...

Takie odkrycie nie trafia się zbyt często. I to nie tylko w Polsce.

10 sierpnia 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś