W niedzielę 29 grudnia 2024 roku zmarł 39. prezydent Stanów Zjednoczonych, Jimmy Carter. 1 października obchodził swoje 100. urodziny.
Jimmy Carter, a właściwie James Earl Carter Jr. był pierwszym w historii prezydentem Stanów Zjednoczonych, który przeżył cały wiek. Miał czwórkę dzieci, 11 wnuków i 15 prawnuków. Niedawno wziął jeszcze udział w wyborach prezydenckich, oddając głos na Kamalę Harris. Funkcję prezydenta USA sprawował w latach 1977–1981 z ramienia Partii Demokratycznej. To właśnie jego doradcą do spraw bezpieczeństwa narodowego był urodzony w Warszawie Zbigniew Brzeziński.
Sukcesy polityczne Cartera
W 1971 roku Jimmy Carter został gubernatorem Georgii. Pięć lat później na konwencji Demokraci wybrali go na swojego kandydata na prezydenta. Zwyciężył w wyborach, pokonując Geralda Forda. Jego prezydentura wyróżniała się na tle innych prezydentów USA. Podstawą dla budowania relacji międzynarodowych było dla niego to, czy dane państwo przestrzega praw człowieka. Na tym przede wszystkim polegała tzw. doktryna Cartera.
W roku 1978 Carter doprowadził do zawarcia w Camp David porozumienia pokojowego pomiędzy Egiptem i Izraelem. Za jego prezydentury zakończone zostały także negocjacje traktatu SALT II dotyczącego ograniczenia zbrojeń nuklearnych USA i ZSRR. Nie wszystko szło jednak po jego myśli. Proces ratyfikacji SALT II został storpedowany przez radziecką inwazję na Afganistan. Przez 14 miesięcy Irańczycy przetrzymywali pracowników amerykańskiej ambasady. Negocjacje jednak były kontynuowane i zakładnicy zostali zwolnieni w dniu, kiedy Carter opuścił swój urząd.
Przegrana w wyborach
Nie udało mu się bowiem uzyskać reelekcji – w kolejnych wyborach w 1980 roku przegrał z Ronaldem Reaganem. Przegrana w wyborach bynajmniej nie spowodowała, że zaprzestał działalności publicznej. Przeciwnie. Założył Carter Center, zajmujące się głównie działalnością na rzecz pokoju oraz demokracji na świecie. Sam działał wciąż jako niezależny mediator. Przyczynił się do przywrócenia demokracji na Haiti w 1994 roku. Działalność prowadził także na Bliskim Wschodzie. Mediował m.in. w konflikcie jugosłowiańskim. W roku 2002 za swoją działalność został uhonorowany Pokojową Nagrodą Nobla.
***
Na stronie www.jimmycartertribute.org zamieszczona została elektroniczna księga kondolencyjna, do której można się wpisać z każdego miejsca na świecie.
Źródła:
- Former U.S. President Jimmy Carter Passes Away at 100, www.cartercenter.org, dostęp: 30.12.2024.
- James Carter. The 39th President Of The United States, www.whitehouse.gov, dostęp: 30.12.2024.
- Zubel, Nie żyje były prezydent USA Jimmy Carter, wiadomosci.wp.pl, dostęp: 30.12.2024.
Zdj. otwierające tekst: Rob Croes for Anefo – Nationaal Archief/CC0; Government Press Office (Israel)/CC BY-SA 3.0
KOMENTARZE
W tym momencie nie ma komentrzy.