Takie odkrycie nie trafia się zbyt często. I to nie tylko w Polsce.
Tymczasem w środkowej części naszego kraju, w okolicach Końskich naukowcy oraz studenci z Uniwersytetu Warszawskiego, oraz Polskiej Akademii Nauk wykopali około 700 kości dinozaurów, które żyły 220-230 milionów lat temu, czyli w późnym triasie, który trwał od 251,9 do 201,3 mln lat temu. Natomiast odkryte kości należały do dicydontów (które były wielkości współczesnych nosorożców), fitozaurów (podobnych do krokodyli) oraz silezaurów (które z kolei rozmiarem przypominały psa).
Odkrycie to nie jest jednak kwestią ostatnich dni, chociaż ten najważniejszy zbiór został znaleziony trochę ponad 2 tygodnie temu. Badania na tym terenie prowadzone były bowiem już od około 10 lat, na samym początku przez studentów. Jednakże informację o nich starano się utrzymać w tajemnicy, ponieważ zwyczajnie obawiano się, że miejsce to może zostać ograbione i zdewastowane, a tym samym zaprzepaszczona zostanie szansa na zbadanie dalszych skamieniałości.
fot.Juan / CC BY-SA 4.0Lisowicia bojani – wielki późnotriasowy dicynodont z Polski
Jak widać, wszystkim udało się dochować tajemnicy. Z początku jednak nie natrafiano na żadne szczątki, a jedynie na nory sugerujące obecność kręgowców, co wskazywało na to, że mogą tam znajdować się i skamieniałości.
Co parę lat wracano zatem, by spróbować ponownie. I w końcu się udało. Na pierwsze kości dinozaurów natrafiono 2 lata temu w miejscu, gdzie kiedyś znajdowała się rzeka. Natomiast od tamtego czasu zdołano tam przekopać aż ponad 100 m³ ziemi.
Obecnie badania prowadzone są przez naukowców oraz przez grupę 15 studentów, podekscytowanych możliwością wniesienia swojego wkładu do tak istotnego odkrycia. Ich kierownikiem jest doktorant Wojciech Pawlak. Natomiast odnalezione kości, nawet jeżeli natrafiono na nie w kawałkach, będą mogły posłużyć do zrekonstruowania całego szkieletu. Co więcej, kompletne kości pozwalają nawet na odtworzenie wyglądu ich mięśni.
fot.Shalom / CC BY 3.0Szkielet Silesaurusa w dinoparku w Krasiejowie
Najczęściej jednak najczęściej znajdowane są pojedyncze kości, jak np. żebra oraz zęby. Warto też wiedzieć, że podobne stanowiska paleontologiczne znajdują się także w innych miejscach w Polsce, m.in. w Lisowicach koło Lublińca oraz w Krasiejowie koło Opola. A prowadzącemu wykopaliska zespołowi oczywiście gratulujemy odkrycia!
Źródła:
- M. Galas-Klusek, Niezwykłe odkrycia naukowców – dinozaury pod Końskimi, https://radiokielce.pl/1080484/niezwykle-odkrycia-naukowcow-dinozaury-pod-konskimi/, dostęp: 08.08.2023.
- Klusek, Tropy dinozaurów znów znalezione na koneckiej ziemi, https://konecki24.pl/artykul/tropy-dinozaurow-znow/1463782, dostęp: 08.08.2023.
- Niezwykłe znalezisko: kości dinozaurów sprzed blisko 220 mln lat odkryto w centralnej Polsce!, https://trojka.polskieradio.pl/artykul/3218744, dostęp: 08.08.2023.
KOMENTARZE (7)
Zawsze mnie śmieszyły i nadał śmieszą te pseudonaukowe wyliczenia jakoby takie to a takie dinozaury żyły 150-200 milionów lat a czasem 250 milionów. A dlaczego nie 500-600 milionów?
Datowanie radiowęglowe – metoda badania wieku przedmiotów oparta na pomiarze proporcji między izotopem promieniotwórczym węgla 14C a izotopami trwałymi 12C i 13C (datowanie izotopowe). Metoda dostępna w wielu laboratoriach, również w Polsce, opracowana została przez Willarda Libby’ego i jego współpracowników w 1949.
Metoda stratygraficzna – metoda ta pozwala na określenie względnego wieku skał na podstawie przestrzennego ułożenia warstw skalnych; jeżeli warstwy skalne w ciągu dziejów nie zostały przemieszczone lub silnie sfałdowane (w wyniku procesów geologicznych), wówczas warstwy leżące niżej są starsze, a młodsze to te, które leżą wyżej (zasada superpozycji).
Metoda tektoniczna – metoda za pomocą której można określić wiek ruchów mas skalnych; jeżeli na warstwach pofałdowanych skał leżą warstwy o poziomym ułożeniu, możemy wówczas wywnioskować, że najpierw powstały warstwy spodnie, które zostały sfałdowane, a następnie na nich osadziły się warstwy o układzie poziomym; jednym zdaniem – fałdowanie miało miejsce po utworzeniu się skał sfałdowanych, a przed osadzeniem się utworów leżących poziomo.
Metoda morfologiczna – opiera się na badaniu rzeźby powierzchni ziemi; wszystkie procesy geologiczne i geomorfologiczne zostawiają ślady, których odczytanie i właściwa interpretacja może ułatwić określenie wieku skał, np. ślady działalności mórz w głębi lądów, kształty dolin rzecznych, materiał skalny pozostawiony przez lądolód (morena powierzchniowa) itp.
Metoda paleontologiczna (biostratygraficzna) – polega na ustaleniu wieku skał na podstawie znajdujących się w nich skamieniałości przewodnich, czyli takich, które żyły dość krótko, ale za to były bardzo rozpowszechnione (ich szczątki znajdujemy w wielu miejscach kuli ziemskiej); znajdując szczątki tych organizmów w formacjach skalnych położonych w różnych miejscach na kontynencie, możemy wnioskować, że skały te powstały w tym samym czasie.
trylobity, graptolity – skamieniałości przewodnie dla ery paleozoicznej
belemnity, amonity – skamieniałości przewodnie dla ery mezozoicznej.
Metod datowania jest cała masa, każdy kto interesuje się prehistoria, archeologia ,czy paleontologią wie tym doskonale..
A śmiać to się można.. jak glupi do sera 🙂
a mnie zawsze śmieszą ludzie dumni ze swojej ignorancji.
A mnie zastanawia dlaczego tak mało wykopuje się kości , skoro żyło tyle dinozaurów … przecież przekopuję się ziemie codziennie pod budowy itp i jakoś w takich miejscach się nie znajduje kości … zazwyczaj robią to naukowcy na pustyniach , rezerwatach itp… i dlaczego przez uderzenie komety wyginęły wszystkie dinozaury , wodne lądowe powietrzne , a inne gady , plazy nie 🤦♀️
To wszystko teorię.
Nie można nikogo obrażać za to w co wierzy.
Nie zgadzam się jednak, żeby używać takiego fascynującego tematu jak dinozaury do udowodnienia ewolucji.
Zawdzięczam życie Bogu.
Pozdrowienia :)
Bo kości także się rozkładają.
Inna sprawą to jest to, że do powstania skamieniałości muszą być spełnione pewne warunki. Warunki biologiczne, mechaniczne, chemiczne.
Najlepiej zachowują się szczątki, które zostały od razu pokryte błotem, iłem, piaskiem, tortem etc. I które przez X milionów lat nie zostały zniszczone, przez trzęsienia ziemi, lawiny, osuwiska (odsłonięcie kości spowoduje erozję)
Lwia część kości, zresztą nie tylko dinozaurów, nigdy nie zostanie odnaleziona gdyż iż ponieważ powstały na nich miasta, parki, rezerwaty.
Na to pytanie można łatwo odpowiedzieć. Dinozaury w dużej mierze były albo roślinożerne albo mięsożerne. Zwierzęta padlinożerne – takie jak obecnie sępy czy hieny – nie istniały bo w tamtych czasach nie było zapotrzebowania na taką ewolucję. Świeżego jedzenia było akurat pod dostatkiem.
Jeśli dinozaur mięsożerny, który przeżył uderzenie asteroidy znalazł padlinę leżąca kilka/kilkanaście dni to po prostu się nią zatruł. I zdechł.
Płazy jedzą to co mogą złapać i co zmieści im się do pyska – od owadów przez pajęczaki, mięczaki, skorupiaki aż po dżdżownice czy wije.
U gadów było podobnie choć to w dużej mierze zależało od rodzaju.