Romanse i zdrady europejskich władców

Największym playboyem Europy był król Anglii Edward VII ( 1841- 1910), najstarszy syn królowej Wiktorii i księcia Alberta. Choć jego żoną Aleksandra ( 1844-1925), z domu księżniczka duńska, była jedna z najpiękniejszych kobiet tego okresu – Edward w rodzinie znany jako Bertie nie mógł powstrzymać się od podrywania innych niewiast. Wyboru żony dla swojego syna i następcy dokonała sama królowa Wiktoria pragnąca, by jej rozrywkowy syn ustatkował się u boku miłej i dobrze wychowanej panny.

Edward VII i królowa Aleksandra w strojach koronacyjnych

Obowiązek znalezienia przyszłej synowej spadł na starszą siostrę Edwarda – księżniczkę koronną Wiktorię, żonę pruskiego następcy tronu, która z racji swojej pozycji na dworze w Berlinie często odwiedzała inne państwa niemieckie (ciekawostką jest, że o tych poszukiwaniach nie poinformowano samego zainteresowanego). Po otrzymaniu zadania księżniczka koronna oglądała kolejne kandydatki i wysyłała swojej matce opisy ich wyglądu i charakteru. Królowej nie spodobała się żadna z nich.

Chowanie głowy w piasek

Początkowo Aleksandra nie była brana pod uwagę. Jej kandydaturę zaproponowała dama dworu księżniczki Wiktorii i dostarczyła zdjęcie młodziutkiej Dunki. Wszyscy byli oczarowani Aleksandrą i królowa Wiktoria oświadczyła Edwardowi, że wkrótce nastąpi jego „spontaniczne” spotkanie z przyszłą żoną.

Bertiemu spodobała się piękna księżniczka, lecz daleko mu było do zakochania. Ale jego władcza matka była zdeterminowana: syn musi poślubić Aleksandrę! Edward posłusznie oświadczył się księżniczce, która powiedziała „tak”. W marcu 1863 roku odbył się ich ślub.

Edward zaczął zdradzać swoją młodą żonę już wkrótce. Wraz z przyjaciółmi odwiedzał kluby dla mężczyzn, gdzie oferowano erotyczne rozrywki. Był klientem paryskich burdeli. Miewał także stałe kochanki, a wśród nich Alice Keppel, której praprawnuczką jest Camilla Parker-Bowles, obecnie żona brytyjskiego księcia Karola.

Aleksandra udawała, że nie wie o niewierności męża. Aby nie myśleć o swoim nieszczęśliwym małżeństwie, kobieta poświęcała całą swoją uwagę dzieciom. Wymagała od nich bezwarunkowej miłości i dopilnowała, by były one emocjonalnie zależne od niej. Robiła wszystko, by jak najdłużej zatrzymać je przy sobie i nie pozwolić im na wejście w dorosłość.

Olga Konstantinowna Romanowa przymykała oko na niewierność męża

Taktykę udawania przyjęła też grecka królowa Olga (1851 – 1926), z domu rosyjska wielka księżna. Jej małżeństwo z królem Jerzym I było zawarte z miłości (i to od pierwszego wejrzenia!) i uchodziło za szczęśliwe. Ale z biegiem czasu królewski małżonek zapragnął różnorodności i zaczął odwiedzać paryskie burdele. Nie gardził też wdziękami francuskich służących. Upokorzona królowa nigdy nie podejmowała z mężem tematu jego zdrad.

Syn Olgi i Jerzego – książę koronny Konstanty – nie był wierny swojej żonie Zofii ( 1870-1932). Co więcej, on nie tylko miewał przelotne romanse, ale nawet dłuższe związki. Zrozpaczona Zofia zapytała swojego teścia, w jaki sposób powinna radzić sobie z mężowskimi zdradami, ten odparł: „Nie wiem, zapytaj o to moją żonę”.

Przyjaźń żony i kochanki

Austriacka cesarzowa Elżbieta bardziej znana jako Sisi nie lubiła uprawiać seksu. Powodem tego było obrzydzenie, którym napawała ją fizyczność – tak własna, jak i cudza. Poza tym kobieta nie chciała mieć więcej dzieci po urodzeniu trzech córek i syna, bo ciąże pozbawiały ją urody. Dlatego w trakcie ich ponad 40-letniego małżeństwa Sissi i Franciszek Józef żyli jak brat z siostrą. Jako że cesarz był mężczyzną w sile wieku i miał duży temperament, w jego życiu pojawiały się kobiet, które Elżbieta nie miała pretensji.

Katarinie Schratt i Franciszek Józef

W latach 80. XIX wieku  Sissi zaczęła spędzać prawie całe swoje życie w podróżach. Męczyły ją wyrzuty sumienia, że z powodu jej wyjazdów mąż czuje się samotny. W 1885 roku cesarzowa rozpoczęła poszukiwania… stałej przyjaciółki dla Franciszka Józefa. Jak wspominała Maria von Wallersee, dama dworu Elżbiety, pewnego dnia jej przełożona zapytała: „Czy znasz jakąś godną zaufania kobietę, która mogłaby spędzać czas z cesarzem bez wywierania na niego wpływu?”. Von Wallersee wymieniła kilka kandydatur, ale Sissy je odrzuciła. Pewnego dnia Elżbieta przypomniała sobie o Katarinie Schratt, aktorce Cesarskiego Teatru w Wiedniu. Niezwłocznie zorganizowano niby to przypadkowe spotkanie Franciszka Józefa i jego potencjalnej przyjaciółki, którzy przypadli sobie do gustu. Sissi mogła opuścić Wiedeń spokojna o stan psychiczny swojego męża.

Elżbieta była wdzięczna Katrinie za troskę o Franciszka Józefa, więc dawała jej prezenty i nazywała „drogą przyjaciółką”. Gdy z rzadka bywała w Wiedniu, cała trójka udawała się razem do teatru. Co więcej, Schratt nawet towarzyszyła parze cesarskiej podczas ich podróży. Elżbieta została zamordowana w 1898 roku, a związek jej męża i Katariny trwał aż do śmierci cesarza w 1916 roku.

Mężowska bezduszność

Bodajże najwięcej cierpień przysporzył swojej żonie Marii Aleksandrownie cesarz Aleksander II. Nic nie zapowiadało tego smutnego scenariusza, gdy w w kwietniu 1841 roku 23-letni Aleksander, następca rosyjskiego tronu, pojął za żonę 16-letnią księżniczkę Marię Heską, w której zakochał się od pierwszego wejrzenia. W 1860 roku Maria Aleksandrowna urodziła ósme dziecko i lekarze poinformowali jej męża, że kolejna ciąża zabije jego żonę, u której zdiagnozowano początki gruźlicy. Od tej chwili intymne stosunki pomiędzy cesarzem i cesarzową ustały, a 41-letni mężczyzna poczuł się rozgrzeszony ze swoich zdrad.

Cesarzowa Maria Aleksandrowna jeszcze jako szczęśliwa żona

Początkowo Aleksander II miewał przelotne romanse, ale w połowie lat 60. XIX wieku na zabój zakochał się w młodszej o 28 lat szlachciance Jekatierinie Dołgorukow. Zabiegał o nią przez wiele miesięcy. Podczas ich wspólnej nocy zadeklarował: „Jesteś moją prawdziwą żoną. Przysięgam, że ożenię się z Tobą, gdy tylko będę mógł”.

Cesarz dosłownie oszalał na punkcie kochanki, która urodziła mu czwórkę dzieci. Żona czuła się głęboko urażona, tym bardziej że z biegiem czasu gruźlica odebrała jej całą urodę (w ostatnich latach życia carycę opisywano jako „upudrowany szkielet”). Pod koniec życia żony Aleksander II zadał jej najboleśniejszy cios, sprowadzając Jekatierinę do cesarskiej siedziby – Pałacu Zimowego! Kochanka i jej dzieci zamieszkały nad sypialnią leżącej w łóżku Marii Aleksandrowny, która była zmuszona słuchać odgłosy życia drugiej rodziny swojego męża.

Maria Aleksandrowna zmarła 3 lipca 1880, w samotności, podczas snu. Zaledwie 40 dni po śmierci swej małżonki Aleksander II ożenił się z Jekatierną i uznał urodzone z tego związku dzieci. Ba, cesarz zamierzał nawet koronować swoją świeżo poślubioną żonę i uczynić ich pierworodnego syna następcą tronu! Przeszkodziła mu w tym śmierć z ręki terrorystów 13 marca 1881 roku.

Bibliografia:

1. Battiscombe G. Queen Alexandra. London, 1969
2. Gelardi J. Born to Rule. Granddaughters of Victoria, Queens of Europe. London, 2005
3. Gelardi J. Niezwykłe kobiety Romanowów. Od świetności do rewolucji. Warszawa, 2012
4. Hannan B. Cesarzowa Elżbieta. Warszawa, 2015
5. Wiernicka V. Sekrety rosyjskich carów. Łódź, 2018