Ciekawostki Historyczne
Średniowiecze

To wtedy po raz pierwszy zawiał „boski wiatr”. Krwawa historia mongolskiej inwazji na Japonię

Przywołując historię Kraju Kwitnącej Wiśni, często myślimy o militarnych podbojach i tradycji samurajów. Jednak przed wiekami potężne cesarstwo stanęło przed zagrożeniem, które mogło zniszczyć nie tylko jego przeszłość, ale i przyszłość... Mongolska inwazja była wyjątkowo mrocznym rozdziałem w dziejach Japonii.

Ten trudny i skomplikowany okres stał się niedawno podstawą wirtualnej opowieści – konsolowej gry „Ghost of Tsushima”. Nate Foks, dyrektor kreatywny studia Sukces Punch, oraz Chris Zimmer, współzałożyciel firmy, przyznają, że pomysł przemierzania feudalnej Japonii w ciele samuraja wydawał im się niezwykły od samego początku. Jakie sekrety zapisano w popkulturowej formie?

Spadkobierca Czyngis-chana

Przenosimy się do roku 1274, kiedy na kontynencie azjatyckim niemal niepodzielnie rządzi imperium mongolskie. Jednak jego zwycięski – i niezwykle brutalny – marsz niebawem może zostać przerwany. Wszystko za sprawą wyspy położonej dokładnie pośrodku Cieśniny Koreańskiej. Cuszima – bo o niej mowa – wkrótce stanie się polem piekielnej walki pomiędzy siłami mongolskimi i japońskimi.

To starcie dwóch gigantów. Szczyt potęgi imperium mongolskiego, przynajmniej w wymiarze terytorialnym (zajmowało bowiem wówczas powierzchnię ok. 33 miliony kilometrów kwadratowych), przypadł na drugą połowę XIII wieku. Wtedy to na czele państwa stał Kubilaj-chan (1215–1294), wnuk słynnego Czyngis-chana.

Marco Polo przed oblicznem Kubilaj-chana.fot.domena publiczna

fot.domena publiczna Marco Polo przed obliczem Kubilaj-chana.

Kubilaj-chan odebrał staranne wykształcenie i dbał o rozwój rzemiosła, nauki i sztuki (również wojennej). W 1260 roku został mongolskim chanem. Stopniowo podbijał tereny należące do sąsiadujących państw. W końcu przeniósł stolicę swego imperium z Karakorum do Chanbałyku, czyli dzisiejszego Pekinu.

W roku 1271 założył dynastię Yuan, aby osiem lat później obwołać się cesarzem Państwa Środka. W międzyczasie zapoczątkował wyjątkowo krwawą inwazję, której celem była Japonia. A pierwszym przystankiem wojennej kampanii stała się właśnie Cusiszma.

Dalsza część artykułu pod ramką
Zobacz również:

Krew we mgle

Mongołowie wymagali uznania absolutnego zwierzchnictwa w każdej części swojego imperium – podbici władcy mieli obowiązek złożyć przed nimi przysięgę wierności. Japonia nie chciała jednak na to przystać. I to mimo że chan wielokrotnie wysyłał do Kraju Kwitnącej Wiśni swe poselstwa, licząc, że uniknie dzięki temu niepotrzebnego rozlewu krwi.

Pierwsza misja dyplomatyczna ruszyła w 1266 roku, lecz polityczny rozejm został wówczas zatrzymany przez Koreańczyków, którzy nie chcieli stać się kolejnym „przystankiem” na drodze mongolskiej armii. Dwa lata później kolejnym wysłannikom udało się dotrzeć do miasta Dazaifu na wyspie Kiusiu. Ich misja się nie powiodła: zostali odesłani z kwitkiem przez Masamuro Hōjō, regenta pełniącego władzę w imieniu sioguna Koreyasu, który odmówił poddania Japonii.

Kubilaj-chan poczuł się dotknięty – wróg jawnie go lekceważył, a przecież on, jako naczelny wódz, nie mógł pozwolić sobie na utratę autorytetu w oczach swoich poddanych. Mimo to wciąż żywił nadzieję. Jednak również dalsze próby paktowania w 1270 i 1271 roku spełzły na niczym. Wreszcie potomek Czyngis-chana postanowił, że następnym razem użyje argumentu siły.

Samurajowie w tradycyjnych zbrojach.fot.domena publiczna

Samurajowie w tradycyjnych zbrojach.

Jego siły obejmowały łącznie – wedle różnych szacunków – nawet do 30 tysięcy żołnierzy mongolskich, chińskich, dżurdżeńskich i koreańskich. Jednym z pierwszych celów inwazji stała się wspomniana wyspa Csuszima, która w tamtym okresie była wyjątkowo ważnym ośrodkiem handlowym. Próba jej obrony przez ostatniego samuraja jest punktem wyjścia dla fabuły „Ghost of Tsushima”.

Mongołowie odznaczali się wyjątkowym okrucieństwem – na przykład wycinali pojmanym jeńcom dziury w rękach, aby stosować ich w charakterze żywych tarcz. Ale różnice pomiędzy nimi a Japończykami dotyczyły nie tylko na strategii, ale też uzbrojenia. Ci pierwsi dysponowali łukami kompozytowymi, które gwarantowały przewagę zasięgu. Kto wie, jaki ostatecznie los czekałby lud samurajów, gdyby nie interwencja sił natury…

Uderzenie boskiego wiatru

Dziś słowo kamikaze kojarzy się jednoznacznie: z japońskimi formacjami wojskowymi z okresu II wojny światowej, które charakteryzowały się bardzo szczególnym rodzajem filozofii. Wchodzący w ich skład żołnierze poświęcali życie podczas ataku na nieprzyjaciela, pilotując specjalnie przystosowane do tego celu samoloty lub jednostki wodne. Pierwotnie jednak nie odnosiło się do samobójczych aktów odwagi, ale do… nadnaturalnych ingerencji.

„Boski wiatr” początkowo był określeniem tajfunów, które dwukrotnie (w latach 1274 i 1281) pokrzyżowały flocie mongolskiej plany. Tak jak miało to miejsce przed atakiem na Kiusiu – jedna z największych ofensyw morskich w dziejach zakończyła się wtedy sromotną klęską najeźdźców.

Kamikaze podczas ataku na amerykański okrętfot.domena publiczna

Kamikaze podczas ataku na amerykański okręt

Trwająca ponad 50 dni inwazja została przerwana właśnie przez podmuch boskiego wiatru. Uciekający w panice przed tajfunem wojownicy mongolscy ratowali się ostatkiem sił, lecz kolejne ich okręty rozbijały się o przybrzeżne skały. Ocalałe niedobitki wielkiej armii (a szacuje się, że mogła liczyć nawet 100 tysięcy osób) ginęły na pełnym morzu.

Przywołując historię Kraju Kwitnącej Wiśni, często myślimy o triumfach walecznych samurajów. Nie inaczej było tym razem, choć niewiele brakowało, by wydarzenia, które zainspirowały twórców gry „Ghost of Tsushima”, potoczyły się zupełnie inaczej…

Bibliografia:

  1. Jolanta Tubielewicz: Historia Japonii, Ossolineum 1984.
  2. Stanisław Kałużyński, Imperium mongolskie, Wiedza Powszechna 1970.
  3. Stephen Turnbull, Mongolskie inwazje na Japonię 1274 i 1281. Pierwsze tchnienie „boskiego wiatru”, z serii: „Wielkie bitwy historii”, Amercom 2011.

Zdjęcie otwierające tekst: domena publiczna

Zobacz również

XIX wiek

Wojna rosyjsko-japońska

To miało być szybkie zwycięstwo, które uspokoi nastroje wewnątrz kraju i pokaże światu potęgę Rosji. Dlaczego więc wojna z Japonią okazała się żenującą porażką?

3 czerwca 2024 | Autorzy: Maria Procner

Nowożytność

Zemsta 47 roninów z Akō

Na podstawie tej historii powstała hollywoodzka produkcja z Keanu Reevesem w roli głównej. Dlaczego jednak samurajowie musieli dokonać tak straszliwej zemsty?

26 maja 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Średniowiecze

Mongolska apokalipsa na Rusi

Jeńcy umierali długo i w męczarniach. Kilkanaście tysięcy ludzi wymordowano. Był to przedsmak piekła, jakie Mongołowie pod wodzą Czyngis-chana zgotowali Rusi. 

11 maja 2023 | Autorzy: Marcin Moneta

Średniowiecze

Jak uzbrojony był samuraj?

Japońscy wojownicy kojarzą nam się głównie z charakterystycznymi mieczami. Ale nie samym mieczem samuraj walczył. Co składało się na jego uzbrojenie i pancerz?

3 maja 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Średniowiecze

Harakiri: honorowa śmierć

Odebranie sobie życia uważano w Japonii za honorowe wyjście i najlepszą metodę egzekucji. Przeprowadzano je w wyjątkowo brutalny sposób. Jak wyglądało harakiri?

9 kwietnia 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

XIX wiek

Saigō Takamori. Ostatni samuraj

Nie mogli pogodzić się z upadkiem starego porządku i odsunięciem w cień. Raz jeszcze chcieli pokazać swą wartość i stanęli do ostatecznej walki.

26 lutego 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

KOMENTARZE (4)

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Gacek89

Czemu nie ma informacji, że to artykuł sponsorowany?

    Członek redakcji | Paweł Czarnecki

    Bo nie jest sponsorowany;)

Alchemik

Naprawdę? Słabo, bardzo słabo, liczyłem na jakiś poziom artykułów było nie było na portalu historycznym.

Gutek

Tytuł „od czapy”.
Artykuł „po łebkach”..lipa.

Jeśli chcesz zgłosić literówkę lub błąd ortograficzny kliknij TUTAJ.

Najciekawsze historie wprost na Twoim mailu!

Zapisując się na newsletter zgadzasz się na otrzymywanie informacji z serwisu Lubimyczytac.pl w tym informacji handlowych, oraz informacji dopasowanych do twoich zainteresowań i preferencji. Twój adres email będziemy przetwarzać w celu kierowania do Ciebie treści marketingowych w formie newslettera. Więcej informacji w Polityce Prywatności.