Ciekawostki Historyczne
XIX wiek

Mordercze suknie. 3000 brytyjskich kobiet spłonęło żywcem

W 1882 roku Oskar Wilde ubolewał: Od wieku XVI do czasów obecnych nie wymyślono żadnej tortury, której by nie narzucono naszym dziewczętom, ani której nie znosiłyby kobiety w imię bezmyślnej i potwornej Mody. Miał rację. Jego epoka zrodziła pierwsze „fashion victims”. I to w zupełnie dosłownym znaczeniu.

Choroba i śmierć wskutek zatrucia arszenikiem to tylko jeden ze sposobów, na jakie można było stać się XIX-wieczną „ofiarą mody” (kliknij, aby przeczytać artykuł na ten temat!).

Inny to spłonięcie żywcem w najmodniejszej sukni na krynolinie. Był to rodzaj spódnicy uszytej z materiału rozpiętego na metalowych obręczach lub włosiance, popularny mniej więcej od 1850 roku.

Szczyt elegancji

Bez wątpienia eleganckie, krynoliny były jednak niezwykle niepraktyczne ze względu na ilość miejsca, jaką zajmowały. Damy nie mogły w nich siadać w fotelach, przechodzić przez drzwi, spacerować w zatłoczonych miejscach, podróżować pociągiem czy komunikacją miejską, ani nawet uklęknąć. A dżentelmeni skarżyli się, że nie mogą już podawać towarzyszkom ramienia w trakcie spaceru, bo suknia staje na przeszkodzie.

Krynoliny były nie tylko zabójcze, ale też naprawdę nieporęczne!

Krynoliny były nie tylko zabójcze, ale też naprawdę nieporęczne!

Mało tego, w wietrzne dni krynolinę łatwo podwiewało do góry. Ale najgorsze było zagrożenie zapłonem – trudno się dziwić, gdy dama nie widziała nawet, gdzie znajduje się skraj jej sukni.

Dalsza część artykułu pod ramką
Zobacz również:

Gorąca moda

Pewna francuska aktorka zmarła, gdy jej suknia stanęła w płomieniach. W tamtych czasach w teatrach używano oświetlenia gazowego i wapiennego, a więc otwartego ognia.

Niemiecka arystokratka przyłapana z papierosem usiłowała ukryć go pod spódnicą, ale krynolina zajęła się ogniem i nieszczęsna palaczka spłonęła żywcem. Dwie przyrodnie siostry Oskara Wilde’a zginęły przez krynoliny na przyjęciu: jednej suknia zajęła się ogniem, druga próbowała ją ratować.

Tysiące ofiar

W ciągu zaledwie dziesięciolecia, między końcem lat 50-tych i 60-tych XIX wieku, w Anglii spłonęło od własnych sukien aż trzy tysiące kobiet.

Przekrój krynoliny. Iście diabelski wynalazek

Przekrój krynoliny. Iście diabelski wynalazek

Były wśród nich również baletnice, których muślinowe tutu zajmowały się ogniem od lamp gazowych. Delikatne, lekkie tutu nadawało baletnicom eteryczny wygląd, idealny do inscenizacji magicznych historii o wróżkach i duchach, podobnie jak girlandy i szale.

Dziewczyny ubrane w ten sposób płonęły niczym pochodnie. Takie przypadki określano mianem „holocaustu balerin”. Mogły oczywiście nosić tkaniny ognioodporne, ale większość uznawała je za zbyt brzydkie. Zresztą, żyły przecież w epoce wiktoriańskiej. Gdyby nie zabiły ich krynoliny, zrobiłyby to gorsety lub farba z arszenikiem…

Bibliografia:

  1. Bales Kortsch Ch., Dress Culture in Late Victorian Women’s Fiction. Literacy, Textiles, and Activism, Ashgate Publishing Limited, 2009.
  2. Chrisp, P. A History of Fashion and Costume. The Victorian Age, Bailey Publishing Associates Ltd., 2005.
  3. Paterson M., A Brief History of Life in Victorian Britain, Running Press Book Publishers, 2008.
  4. Steele P., A History of Fashion and Costume. The Nineteenth Century, Bailey Publishing Associates Ltd., 2005.

Zobacz również

Nowożytność

Krótka historia gorsetu

Przez stulecia były jednym z najważniejszych elementów kobiecego stroju. Tymczasem medycy ostrzegali, że gorsety deformują żebra i narządy wewnętrzne.

12 lipca 2023 | Autorzy: Agata Dobosz

Dwudziestolecie międzywojenne

Jak przetrwać wizytę u króla fryzjerów? 10 żelaznych zasad

Drinki, koktajle i masaż. Na ścianach wiszą Modigliani i Picasso, inni mężczyźni nie mają tutaj wstępu. Salon mistrza Antoine’a to raj dla każdej kobiety… dopóki...

29 kwietnia 2015 | Autorzy: Marta Orzeszyna

Nowożytność

Wszystko, co chciałbyś wiedzieć o polskich masonach, ale boisz się zapytać

Rozrywka monarchów. Pasja ludzi władzy. Siła napędowa polskiej polityki. Masoneria przez całe wieki wpływała na losy Rzeczpospolitej – na dobre i na złe.

19 grudnia 2014 | Autorzy: Agnieszka Bukowczan-Rzeszut

Nowożytność

Przygodny seks ze świniopasem? Bale maskowe w dawnej Polsce

Hrabina flirtuje z szewcem, a książę obłapia w tańcu praczkę? Wszyscy bawią się wyśmienicie, ukrywając swą tożsamość pod rozmaitymi maskami, a ktoś żąda od ciebie...

29 września 2014 | Autorzy: Marta Zaremba

Dwudziestolecie międzywojenne

Pedofilia jako przepis na życiowy sukces? Szokująca prawda o wybitnym malarzu [18+]

Była połowa lat 30. XX wieku. W sztuce królowała abstrakcja i surrealizm. Młody francuski malarz pochodzenia polskiego zaproponował wtedy coś, co wywołało szok i skandal...

25 września 2014 | Autorzy: Agnieszka Bukowczan-Rzeszut

Nowożytność

Dla dobrego rysunku mordowali ciężarne? Rzeźnicy z brytyjskiej porodówki [18+]

Kuba Rozpruwacz może się przy nich schować ze swoim nędznym dorobkiem. William Hunter i William Smellie, szanowani ojcowie położnictwa, autorzy podręczników i genialni pionierzy w...

16 września 2014 | Autorzy: Agnieszka Bukowczan-Rzeszut

KOMENTARZE (16)

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Nasz publicysta | Redakcja

Wybrane komentarze z naszego profilu na Fb https://www.facebook.com/ciekawostkihistoryczne:

XIX Wiek: Wielki plus za wspomnienie o Oskarze, artykuł również świetny :D

Wojciech S.: A ludzie dzisiaj narzekają na szpilki że niezdrowe :D

Angélique Ana P.: miały to co chciały

Krzysztof D.: odpadły ofiary losu i ofiary mody.

Małgosia W.: No popatrz, a takie ładne miały te kiecki XD

Amadi

Stwierdzenie, że kobieta dałaby się zabić za ładną kieckę nabiera dosłownego znaczenia…

    Nasz publicysta | Aleksandra Zaprutko-Janicka

    jakie to strasznie seksistowskie i jednocześnie… prawdziwe :P

Pytak

Powodem tych zywych pochodni, byla uzyta tkanina. Byl to sztuchny jedwab, do produkcji ktorego uzywano… nitrocelulozy. Co to jest oswietlenie wapienne? Moze chodzi o oswietlenie acetylenem, uzyskiwanym z… karbidu?

    Anonim

    To rodzaj światła uzyskiwanego przez podgrzewanie palnikiem gazowym wapiennego pręta przystawionego do soczewki :) Czyli taki pierwszy „reflektor gazowy”. Znany od połowy XIX wieku.

Albina von Roth

W artykule jest błąd. Niemiecka arystokratka, która zginęła od papierosa to w rzeczywistości austriacka arcyksiężniczka Matylda.

    5

    Austria przewodniczyła Związkowi Niemieckiemu do 1866, więc każdy Austryjak był Niemcem :D

    Lucyswer

    Inny błąd to taki, że tutu nie są wykonywane z muślinu. Autorce chyba pomyliło się z paczką romantyczną.

      Albina von Roth

      Matylda zginęła po rozwiązaniu Związku Niemieckiego. W 1867 roku.

Anna Lipińska

Prócz tego kobiety ginęły spadając ze schodów, po zaplątaniu się w swoje suknie do ziemi i obfite halki, spod których nie było widać stóp!

Harleycy

skąd pochodzą obrazy? Na jakiej licencji są udostępniane?

    Agata

    Mi to wygląda na domenę publiczną. Tak czy inaczej źródło powinno być podane/obrazy podpisane.

B

Jak bardzo te kobiety miały z garem, żeby zakładać na siebie takie nieporęczne, niebezpieczne, utrudniające każdą czynność, irytujące i wręcz karykaturalnie komiczne badziewie?

    yamata

    Dokładnie jak ci napisano. Dużo byś miał/a do powiedzenia w tym czasie, w wyższych sferach. Ale i w niskim stanie musiałeś nosić przypisane do niego elementy stroju. A niektórych nie wolno ci było nosić i mogłeś za to ponieść surowe konsekwencje…
    Nie osądzaj zbyt łatwo naszych przodków, w czasach w których można dostać nagrodę Darwina na przykład robiąc sobie ostatnie selfie nad przepaścią. Śmierć z próżności. Coś nowego?

    Wolność osobista i prawa człowieka to stosunkowo nowe wynalazki. Jeszcze i teraz nie wszędzie ubierzesz się jak ci się podoba, bo zwyczajnie będziesz wyglądał głupio w krótkich gaciach na ślubie czy pogrzebie. O szacunku dla innych nie wspominając. Pomijam już kraje, w których faceci chodzą w białych prześcieradłach, a kobiety w czarnych… ;)

Gc

Do B. Niestety nie one tę modę wymyśliły. Nie mogły też tej mody kontestować ze względu na zależność, prestiż rodu i klasy społecznej. Nie to co ja, robię co chcę. Wstrętne dawne czasy imponują tylko ludziom infantylnym. Mam na modę wyj…ne, a szpilki założyłam 2 razy w życiu ?

    Religiatozlo

    Popieram

Jeśli chcesz zgłosić literówkę lub błąd ortograficzny kliknij TUTAJ.

Najciekawsze historie wprost na Twoim mailu!

Zapisując się na newsletter zgadzasz się na otrzymywanie informacji z serwisu Lubimyczytac.pl w tym informacji handlowych, oraz informacji dopasowanych do twoich zainteresowań i preferencji. Twój adres email będziemy przetwarzać w celu kierowania do Ciebie treści marketingowych w formie newslettera. Więcej informacji w Polityce Prywatności.