Poradnika część druga: jak dać kosza w XIX-wiecznym stylu

Wobec sporego zainteresowania pierwszą częścią poradnika uwodzenia (przeczytaną przez ponad 900 osób) czuję się w obowiązku kontynuować temat. Tym razem zajmiemy się kwestią trudniejszą i zdecydowanie mniej przyjemną: zerwaniem.

Od razu wypłyńmy na głębokie wody i zastanówmy się w jaki sposób – wedle standardów z przełomu XIX i XX wieku – należy anulować zaręczyny. Na wstępie pragnę podkreślić (coby moja własna narzeczona nie miała wątpliwości), że pisze to wyłącznie teoretycznie, przytoczonych rad nie zamierzam używać, a i moją wybrankę serca proszę o to samo…

Podobnie jak poprzednio rady pochodzą z Przewodnika zakochanych, wydanego w Warszawie w 1903 roku przez niejakiego M.A. Zawadzkiego. Przygotowując się do zerwania po pierwsze: Nie zapominajmy, że słabszą i w każdym przypadku krokiem tym pokrzywdzoną stroną jest panna, że zerwanie z narzeczonym rzuca ją na pastwę złośliwych domniemań i złych języków ludzkich. Słowem – my na pewno wyjdziemy z tego bez uszczerbku, ale dziewczyna, z którą zrywamy jak nic będzie cierpieć przez długie miesiące i lata. Jeśli jednak podjęliśmy decyzję to czas zabrać się do rzeczy. Autor stwierdza jasno: Zerwanie zdaniem naszem najlepiej listownie przeprowadzić. Unika się przez to przykrych wyrzutów, przykrzejszych jeszcze wyjaśnień, a nierzadko scen.

Co konkretnie powinniśmy napisać naszej – teraz już byłej – ukochanej? Oczywiście trzeba wyrazić żal i podkreślić, że zostało się do takiego kroku zmuszonym. Co więcej – jak stwierdza Zawadzki – należy upozorować dostatecznie swoje postanowienie. Możliwości jest bez liku zacytujmy więc cały fragment:

Młody człowiek mógł na przykład dojść do tego przekonania, że go panna nie kocha, on zaś nie chcąc brutalnie korzystać z wziętego od niej słowa – zwraca je etc. Może znaleźć wymówkę w tem, że nie czuje w sobie dość sił, by zapewnić jej szczęście, na które tak szlachetna istota zasługuje i prawo ma do niego; może się wreszcie przyznać, że charakter jego w porównaniu z jej zaletami jest bez porównania niższym i w smutnem tem samopoznaniu widzi jasno, że nie byłaby z nim szczęśliwą etc.

Do listu należy dołączyć pierścionek zaręczynowy (dziś zalecenie raczej zbędne, bo damy kawalerom pierścionków w XXI wieku raczej nie dają), aby stanowczo wykluczyć wszelkie próby pogodzenia, pojednania, wyjaśnienia, mogące w innym przypadku być podjętymi przez pannę lub jej rodziców. Tak samo należy zwrócić listy otrzymane od dotychczasowej narzeczonej, zwłaszcza jeśli są nacechowane serdecznością, a w jej mniemaniu mogłyby może być dla niej niebezpiecznemi.

Rzecz jasna możemy oczekiwać wzajemności i prosić o zwrot danego pannie pierścionka, wysłanych do niej listów itd. Nie powinniśmy się jednak upierać, wierząc jej na słowo, że listy zniszczyła lub niezwłocznie zniszczy: Uczciwemu i honorowemu człowiekowi nie wolno pod żadnym pozorem zawarunkować zwrotu listów panny (ewentualnie i fotografii) zwrotem listów do niej pisanych.

Jest rzeczą naturalną, że o byłej narzeczonej nigdy nie należy mówić źle w towarzystwie. Rady Zawadzkiego sięgają jednak dalej. Kawaler najlepiej powinien jej imię, nazwisko i osobę wykreślić zupełnie ze swej pamięci i przeszłości. Tak samo postępuje każda dobra i zacna panna. Zerwanie ostatecznie zwalnia zupełnie z obowiązku kłaniania się na ulicy, ukłon nawet w tym przypadku byłby wyrazem drwin czy lekceważenia – na każdy sposób niewłaściwym i obrażającymi.

Ba! Jeśli tylko istnieje taka możliwości powinniśmy przestać bywać w tych samych miejscach, udzielać się w tych samych grupach towarzyskich a nawet: opuścić zupełnie miasto, w którem była narzeczona przebywa i w ten radykalny sposób ludziom, a przede wszystkiem jej samej dać zapomnieć o sobie.

Źródło:

M.A. Zawadzki, Przewodnik zakochanych, czyli jak zdobyć szczęście w miłości i powodzenie u kobiet, Iskry, Warszawa 2007 (zobacz na stronie wydawcy).