fot.domena publicznaHannibal był jednym z najwybitniejszych wodzów starożytności.
Hannibal Barkas (247-183 p.n.e.) – kartagiński wódz z okresu drugiej wojny punickiej, jeden z najlepszych dowódców antycznego świata. Urodził się w 247 roku p.n.e. w Kartaginie. Pochodził z potężnego kartagińskiego rodu Barkidów. Jego ojciec, Hamilkar, dowodził siłami miasta w pierwszej wojnie punickiej (264-241 p.n.e.).
Już w wieku dziewięciu lat Hannibal błagał rodzica, by ten zabrał go ze sobą na wyprawę do Hiszpanii. Hamilkar zgodził się, ale jeszcze przed wyjazdem kazał synowi złożyć przysięgę wiecznej nienawiści wobec Rzymu. Następne dziesięć lat przyszły dowódca spędził na Półwyspie Iberyjskim, ucząc się. W tym czasie ożenił się z Imilce, hiszpańską księżniczką. Około 220 roku p.n.e. urodził im się syn.
Dowództwo nad wojskami kartagińskimi w Hiszpanii powierzono Hannibalowi w 221 roku p.n.e., po śmierci Hamilkara i jego bezpośredniego następcy i zięcia, Hasdrubala. Nowy wódz zaczął konsolidować posiadłości Kartagińczyków na Półwyspie. Jego bazą stała się założona tam Nowa Kartagina. W 219 roku p.n.e. rozpoczął oblężenie Saguntu, miasta powiązanego sojuszem z Rzymem. Zdobycie miasta po 8 miesiącach stało się bezpośrednią przyczyną wybuchu drugiej wojny punickiej.
Hannibal postanowił zaatakować Rzym od północy. Na straży Nowej Kartaginy pozostawił Hasdrubala Barkasa, swojego młodszego brata. Już wiosną 218 roku p.n.e. przekroczył rzekę Ebro, stanowiącą według postanowień traktatu z 226 roku p.n.e. linię demarkacyjną między strefami wpływów Rzymian i Kartagińczyków. W listopadzie 218 roku p.n.e. przeszedł przez Pireneje, następnie przeprawił się przez Rodan i w imponującym tempie przebył Alpy. Marsz przez nieznane masywy górskie zmniejszył jego armię niemal o połowę. Mimo to odnosił nad czekającymi na niego Rzymianami kolejne zwycięstwa.
Wiosną 217 roku p.n.e. wojska Hannibala wkroczyły do Italii, gdzie pokonał konsula Flaminiusza nad Jeziorem Trazymeńskim. Rozbił też w sierpniu 216 roku p.n.e. armię rzymską pod Kannami. Jednocześnie zdobywał wielu nowych sojuszników, między innymi Galów, a po jego stronie opowiadały się kolejne miasta, w tym Kapua. „Hannibal ante portas” (Hannibal u bram) – powtarzali Rzymianie.
Mimo tych sukcesów w kolejnych latach Rzym stopniowo przejmował inicjatywę i odzyskiwał stracone terytoria. W 207 roku p.n.e. w bitwie nad rzeką Metaurus zginął Hasdrubal; dwa lata później rzymskie legiony wyprawiły się w stronę Afryki. W 203 roku p.n.e. Hannibal, który przez ostatnie cztery lata bronił Bruttium, został wezwany na obronę Kartaginy. W 202 roku p.n.e. został pokonany pod Zamą przez wojska Scypiona Afrykańskiego.
Po zakończeniu wojny Hannibal angażował się w działalność polityczną, już w 196 roku p.n.e. musiał jednak uciekać z Kartaginy, oskarżony o spiskowanie z syryjskim królem Antiochem III. Kolejne lata spędził na dworze tego ostatniego, a następnie u króla Prusjasza z Bitynii. W 183 roku p.n.e., wciąż ścigany przez wrogów, popełnił samobójstwo. „Uwolnijmy Rzymian od ich długiego niepokoju, skoro twierdzą, iż zbyt długo jest czekać na śmierć starego człowieka” – zapisał w pożegnalnym liście.
