Historia życia codziennego i obyczajów
Co jadano na ucztach w starożytnym Rzymie, jakich kosmetyków używały średniowieczne Polki i jak spędzali czas wolny XIX-wieczni miliarderzy? Życie w dawnych wiekach bez tajemnic. Sprawdź u nas.
Łowca ludojadów. Nie bez powodu nazywano go myśliwym wszech czasów
Brał na celownik bestie, które rozsmakowały się w ludzkim mięsie. To od jego kul zginęła tygrysica z Champawat w Indiach mająca „na koncie” co najmniej 434 ofiary. Nic dziwnego, że Jim Corbett przeszedł do historii jako pogromcą ludojadów...
Czerwony król wigilijnego stołu, czyli krótka historia… barszczu
„Barszcz, od najdawniejszych czasów ulubiona w Polsce polewka kwaskowata, gotowana zwykle z kwasu burakowego (zakwaszona ćwikła), lub chlebowego, uważana przez dawnych botaników polskich za lekarstwo” – tak pisał w swojej Encyklopedii staropolskiej Zygmunt Gloger. Dzisiaj ten czerwony król wigilijnego...
„Ludzie ci, co się potocznie zwą zakonnikami i mnichami – nazwami w obu przypadkach najzupełniej fałszywymi…”, czyli o reformacji w Kościele słów kilka
Średniowieczny Kościół często zmagał się z problemami wewnętrznymi. Kłopotliwa walka cesarza z papieżem o inwestyturę (czyli o władzę w świecie chrześcijańskim) oraz przegrane krucjaty doprowadziły do utraty prestiżu. Wielu ówczesnych myślicieli żądało znaczących zmian. Wizja zbliżającej się reformy...
Ze szkolnej sali gimnastycznej na światowe areny. Jak narodziły się najpopularniejsze sporty zespołowe?
Miliardy kibiców, miliony zawodników i setki tysięcy meczów – tak wygląda dziś piłka nożna, koszykówka i siatkówka. Aż trudno uwierzyć, że początki tych dyscyplin związane są z brudem, wiklinowymi koszami i ciasnymi, dziewiętnastowiecznymi salami gimnastycznymi…
Najstarsza miętówka na świecie, czyli tysiące lat walki z nieświeżym oddechem
Zmagania z niewidzialnym wrogiem – brzydkim zapachem z ust – trwają tak długo, jak istnieje ludzka cywilizacja. Przypadłość zwaną współcześnie halitozą leczono na najróżniejsze sposoby, czasem skutecznie, a czasem wręcz przeciwnie…
Żywy obraz historii. „Kossakowie. Tango”
W jaki sposób uwiecznić przełomowe dla narodu polskiego wydarzenia? Jak uchwycić istotę patriotyzmu, odsłaniając przy tym tonacje emocjonalne – i wszystkie odcienie szarości? Czy na artystycznym płótnie można zawrzeć wielowątkowa historię przełomu wieków? Odpowiedzi zapisano na karcie powieści...
Czas zaklęty w mapach. „Atlas historii świata”
„Wiem, że nic nie wiem” – te słowa przypisywane Sokratesowi chyba najlepiej oddają doświadczenie historyka w zetknięciu z mapą. W tym – zdawałoby się – mało historycznym medium spotykają się bowiem czas i przestrzeń, a nieugięty badacz dziejów...
Alkohol na wojnie. Jak pili polscy żołnierze?
Alkohol od wieków był i jest nieodłącznym towarzyszem żołnierzy na froncie oraz jego zapleczu. Pozwalał zapomnieć, odreagować, działał kojąco, zabijał nudę oczekiwania. Podczas wojny polsko-bolszewickiej żołnierze obu stron nie wylewali za kołnierz.
Baba na statku – marynarzom lżej
Przez stulecia obecność pań na morzu uznawano za nieszczęście, choć starożytni pisali, że w razie sztormu naga kobieta, wystawiając się do wiatru, może… uciszyć burzę. Mimo to kobiet na statkach nie brakowało. Choć nie zawsze trafiały na nie...
Nędza, Kościół i ziemniaki. Jak bardzo zacofana była Galicja na początku XX wieku?
Galicja na początku XX wieku była zacofanym, biednym regionem, w którym ścierały się różne narodowości, opcje polityczne i grupy społeczne. Jak wyglądało życie codzienne jej mieszkańców?
Nie wszystko Słońce, co się świeci. Prywatne życie Ludwika XIV
Przeżył 77 lat (bez czterech dni), panował przez 72 lata, trzy miesiące i 18 dni. Rządził najdłużej spośród europejskich władców, a na kartach historii zapisał się jako Ludwik XIV Wielki. I nie bez powodu, choć pod złotą otoczką...
Okrutne rabunki, szał destrukcji i… morze rumu. Czy „złoty wiek” piractwa faktycznie był złoty?
Póki działali, piraci byli jednym z ulubionych tematów prasy. Relacje z procesów i wykonywania wyroków śmierci zapewniały popyt na gazety i druki ulotne. Publikacje te w sposób raczej niezamierzony wytworzyły dość ponętny wizerunek rozbójników morskich – fałszywy, nieoddający...
Nie wiedzieli nawet o wybuchu II wojny światowej! Ta rodzina przez 40 lat żyła odcięta od cywilizacji
W 1978 roku w rosyjskiej tajdze odnaleziono rodzinę, która od ponad 40 lat żyła z dala od cywilizacji – w warunkach podobnych do tych, w jakich mieszkały ludy pierwotne. Dzisiaj przy życiu pozostaje ostatni członek rodu – 80-letnia...
Zróbmy sobie następcę, czyli jak doczekać się syna w epoce Tudorów
Podobno angielscy mężczyźni w czasach Henryka VIII uchodzili za wstrzemięźliwych i niezbyt gorących kochanków. Oczywiście z wyjątkiem samego króla, który słynął z gorącego temperamentu. Tylko co z tego, skoro nie był w stanie począć syna? Z pomocą przychodziły...
Z Hitlerjugend do Manchesteru City. Ukochany Niemiec Anglików
Bert Trautmann to legenda piłki nożnej. Rozegrał 545 meczów w bramce Manchesteru City. Został uznany za piłkarza roku 1956 i zdobył Puchar Anglii. Kibice oszaleli na jego punkcie, wprost go uwielbiali. Nie przeszkadzało im, że Trautmann był Niemcem,...
Wielki pisarz założył… własny ruch religijny i został za to ekskomunikowany. Czym był tołstoizm?
Hrabia Lew Tołstoj jest jednym z największych powieściopisarzy w historii. Nie wszyscy wiedzą, że był on też myślicielem i twórcą ruchu religijno-społecznego – tołstoizmu. Jego poglądy okazały się jednak dla Cerkwi prawosławnej nie do zaakceptowania, więc obłożyła go...
Szlachetny Indianin? Nic podobnego! Mit mija się z rzeczywistością
Uczciwy, sprawiedliwy, skłonny do wybaczenia i pomocy uciśnionym, walczący fair i nieatakujący bezbronnych – taki był Winnetou, syn wodza indiańskiego plemienia Apaczów i główny bohater serii książek Karola Maya. To właśnie ten pisarz w dużym stopniu odpowiada za...
Elektryzująca noc w łożu Jamesa Grahama. Kuriozalna metoda wspomagania płodności sprzed 250 lat
Gwarantowane poczęcie w optymalnej pozycji i ekstaza nieosiągalna w innych warunkach – tak pewien brytyjski lekarz reklamował swoją metodę wspomagania płodności, w której kluczowym elementem miało być… elektryczne łóżko!
Wszystkie drogi prowadzą do… historii. Dawne i nowe Szlaki Jedwabne
Jeśli historia czegoś nas nauczyła, to tego, że ludzie potrafią wytrwale i rozsądnie działać na rzecz pokoju w przyszłości. Najlepszym tego przykładem były Szlaki Jedwabne, którymi przed wiekami podążali kupcy handlujący rzadkimi, egzotycznymi towarami. Istnieją one również dziś....
Książki oprawione w ludzką skórę – makabra czy… romantyczny gest?
Co byście powiedzieli, gdyby ktoś, chcąc wyrazić swoją miłość, podarował wam cząstkę siebie? Dosłownie! Na przykład w formie romantycznych sonetów elegancko oprawionych w… ludzką skórę. Brzmi jak historia z horroru? Niekoniecznie. Nasi przodkowie żyli w przekonaniu, iż marnowanie...
„Meble, mały fiat – oto marzeń szczyt”. O popularnym maluchu, który stał się naszą codziennością
Choć krążyły o nim różne zabawne anegdoty, był marzeniem wielu Polaków. Mijając go na ulicach i widując na parkingach, można było odnieść wrażenie, że jest częścią krajobrazu – aż niepostrzeżenie kultowy maluch stał się muzealnym zabytkiem. Jak wyglądały...
Nawet 45 tysięcy zabitych i drugie tyle rannych. Katastrofa naturalna, która zapoczątkowała spektakularną przebudowę Turcji
„Budynki pękają i padają z hukiem zagłuszającym krzyki przerażenia. Czterdzieści pięć sekund walącego się świata. A potem już tylko pył” – opisuje Agnieszka Rostkowska. Dwie dekady temu potężne wstrząsy zrównały z ziemią turecki region Marmara, pochłaniając dziesiątki tysięcy...
Pszczółka nazistka. Co sympatyczna Maja z dobranocki miała wspólnego z Hitlerem?
„Drogi Boże, uczyń cud i pomóż mi i mojemu ludowi wyjść z naszej niedoli” – tych godnych bohatera narodowego słów nie wypowiedział żaden Winkelried. Co więcej, nie padły one nawet z ust człowieka. Wyrzekła je… pszczoła, którą wszyscy...
Czysta grzesznica i brudna święta. Jak często kąpały się kobiety w średniowieczu?
Czy kobiety w wiekach średnich zarastały brudem? Te pobożne tak! W liście do biskupa Altino Heliodora św. Hieronim zawarł swój słynny komentarz: „Czy twa skóra jest twarda i łuszcząca, ponieważ nie zażywasz już kąpieli? Ten, kto raz dostąpił...
Ateny 1896. Pierwsze nowożytne igrzyska olimpijskie
Poniedziałek Wielkanocny 6 kwietnia 1896 roku. Na Panathinaiko Stadio w Atenach zachwycony tłum stał się świadkiem epokowego wydarzenia. Oto grecki król Jerzy I przy akompaniamencie orkiestry i chóru otworzył Igrzyska I Olimpiady. Pierwsze w nowożytnej historii.