Ciekawostki Historyczne

Historia Polski

Rzeczpospolita Pawłowska

W XVIII stuleciu I RP chyliła się ku upadkowi. W tej szlacheckiej degrengoladzie powstało quasi-państwo, które przynajmniej o wiek wyprzedziło własną epokę.

15 października 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Zapomniany Ferdynand Ossendowski

Jego książki osiągnęły nakład 80 mln egzemplarzy. Trafił na listę 5 najczęściej czytanych pisarzy świata. Czemu ten słynny Polak jest kompletnie zapomniany?

14 października 2023 | Autorzy: Tomasz Sowa

Bezcenna Biblia z Pelplina

W latach 1452–1455 Johannes Gutenberg wydrukował ok. 200 egzemplarzy Biblii. Do dziś przetrwało 48. Jedna z nich znajduje się w niepozornym polskim miasteczku.

7 października 2023 | Autorzy: Agata Dobosz

Wykrywacz min Józefa Kosackiego

Wykrywacz min Józefa Kosackiego pomógł aliantom wygrać wojnę. Genialny polski inżynier oddał wynalazek Brytyjczykom za darmo – by szybciej pokonali Niemców.

2 października 2023 | Autorzy: Maria Procner

Doktor Witaszek, lekarz Ojczyzny

Doktor Witaszek z oddaniem leczył pacjentów. Polaków. Zasada „po pierwsze nie szkodzić” nie obejmowała dla niego Niemców, których likwidował na rozkaz AK.

27 września 2023 | Autorzy: Maria Procner

Suknie ślubne w dawnej Polsce

Trudno wyobrazić sobie pannę młodą w innej niż biała sukience. Ale jeszcze w XX wieku suknia ślubna mogła być nawet czarna. I nikt nie uważał...

26 września 2023 | Autorzy: Gabriela Bortacka

Tadeusz Kościuszko nagrodzony Złotymi Lwami

Oczywiście mówimy tutaj o filmie „Kos”, który na 48. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni otrzymał tę najbardziej zaszczytną nagrodę. Zresztą łącznie otrzymał nie jedną,...

25 września 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Jak zginął Zawisza Czarny?

W 1428 roku Zawisza wziął udział w wyprawie Zygmunta Luksemburskiego przeciw Turkom i... przepadł bez wieści. Okoliczności jego śmierci wciąż budzą wątpliwości.

19 września 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Mieszko II kontra Konrad II

W 1031 roku Konrad II najechał na Polskę. Czemu tym razem Mieszko II postanowił skapitulować przed wrogiem, skoro wcześniej odnosił praktycznie same zwycięstwa?

18 września 2023 | Autorzy: Mariusz Samp

Tutaj liczą się zabytki

Od 13 lat organizowany jest międzynarodowy konkurs fotograficzny, którego celem dokumentacja światowego dziedzictwa materialnego. O tym wyjątkowym konkursie i jego polskiej edycji pn. Wiki Lubi...

18 września 2023 | Autorzy: Redakcja

Antoni Kocjan i akcja V

Antoni Kocjan, polski inżynier i konstruktor szybowców, podczas wojny rozpracował nazistowską wunderwaffe: pociski V1 i V2. Miał w rękach zabójczą rakietę!

16 września 2023 | Autorzy: Agnieszka Lewandowska- Kąkol

Zawisza Czarny i jego legenda

Mistrz turniejów. Zaprawiony w boju rycerz. A przy tym zręczny dyplomata, lawirujący między Władysławem Jagiełłą a Zygmuntem Luksemburskim. Oto Zawisza Czarny.

15 września 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Siekiera, motyka, Anna Jachnina

Autor najpopularniejszej piosenki okupowanej Warszawy przez dziesięciolecia był anonimowy. Po latach wyszło na jaw, że napisała go żołnierka AK Anna Jachnina.

12 września 2023 | Autorzy: Agnieszka Lewandowska- Kąkol

Kucharz ostatniego króla Polski

Zawód kucharza nie należy do najłatwiejszych – szczególnie, kiedy ma się do wykarmienia króla i jego gości, a obsada kuchni to niemal siedemdziesiąt osób...

11 września 2023 | Autorzy: Michał Procner

Stosunki polsko-kozackie

Polscy władcy nie potrafili się z nimi dogadać. A i oni nie ułatwiali tego zadania. Relacje Kozaków i Rzeczpospolitej na przełomie XVI i XVII wieku...

10 września 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Oznaczenia więźniów w obozach

Wszyscy osadzeni w nazistowskich obozach koncentracyjnych wyglądali podobnie. A jednak strażnicy z SS doskonale wiedzieli, jak rozróżniać kategorie więźniów.

9 września 2023 | Autorzy: Roger Moorhouse

Władcy zabici przez poddanych

Nie każdemu królowi dane jest panować długo i szczęśliwie. W historii bywało, że z zemsty, żądzy władzy lub zwykłego niezadowolenia ginęli z rąk własnego ludu.

8 września 2023 | Autorzy: Maria Procner

Harnaś Sebastian Bury

Jedni zbójcy rzekomo okradali bogatych i dawali biednym. Inni – zabijali bez litości. Nie wiemy, czy Sebastian Bury „wspierał” ubogich. Ale mordować umiał.

6 września 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

„Konsul” Czesław Śliwa

Mogłoby się wydawać, że w XX wieku ktoś taki nie miał prawa się uchować. A jednak szokująco wiele osób uwierzyło w fałszywego konsula Austrii. Kim...

3 września 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Wikimedia Polska ogłasza VIII edycję konkursu...

Celem konkursu jest fotografowanie polskich zabytków wpisanych do rejestrów i tym samym ich dokumentacja, zachowanie dla przyszłych pokoleń oraz upowszechnienie w Polsce i na forum...

1 września 2023 | Autorzy: Redakcja

Odbudowa Warszawy po wojnie

Miała zostać zrównana z ziemią, by zrobić miejsce dla nowego, nazistowskiego tworu. Ale Warszawa przetrwała, choć pierwsze lata jej odbudowy nie były łatwe.

1 września 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Oszpicin. Historia Żydowskiego Oświęcimia

Oszpicin – tak Oświęcim nazywali przed drugą wojną światową jego żydowscy mieszkańcy. Za sprawą Auschwitz, większość osób miasto kojarzy jednak z tragicznymi wydarzeniami drugiej wojny...

31 sierpnia 2023 | Autorzy: Redakcja

Wystawa Ziem Odzyskanych

W 1948 roku we Wrocławiu otworzono Wystawę Ziem Odzyskanych. Monumentalna jak na tamte czasy ekspozycja była jednym z największych osiągnięć propagandy PRL.

31 sierpnia 2023 | Autorzy: Agata Dobosz

Poznań – średniowieczne centrum handlu

Jednym z symboli Poznania są Międzynarodowe Targi Poznańskie. Ale handel rozkwitał w mieście od średniowiecza – i od początku było to zjawisko „międzynarodowe”.

30 sierpnia 2023 | Autorzy: dr Dawid Barbarzak

Polski zamach na Hitlera

II wojny światowej, obozów koncentracyjnych i milionów ofiar można było uniknąć dzięki Polakom, gdyby ich plan się udał. I gdyby nie pechowy splot okoliczności.

29 sierpnia 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Kozacy w armii Samozwańca

Kozacy byli podporą armii Dymitra I Samozwańca. Aczkolwiek na pewnych etapach jego wyprawy na Moskwę – podporą nieco chwiejną i problematyczną.

25 sierpnia 2023 | Autorzy: Herbert Gnaś

Metody króla fałszerzy

Zdzisław Nęcka, genialny polski fałszerz ponoć był w stanie podrobić wszystko – i zamienić to w złoto. Co działo się za drzwiami jego „pracowni alchemicznej”?

23 sierpnia 2023 | Autorzy: Magda Omilianowicz