Historia najnowsza

Z trybun na front. Kibice piłkarscy na wojnie domowej
Byli skuteczni, a przy tym brutalni. Torturowali, mordowali, gwałcili i kradli. W wojnie domowej w byłej Jugosławii kibice piłkarscy odegrali niespotykaną wcześniej rolę. Na ich czele stał Željko Ražnatović, serbski przestępca i watażka.

Narkoderby. Nieczyste zagrywki Pabla Escobara
„Plata o plomo” – „srebro albo ołów” – życiowa maksyma Pabla Escobara dotyczyła wszystkiego i wszystkich. Kolumbijski baron narkotykowy nie miał litości. Zlecał morderstwa polityków, przedstawicieli wymiaru sprawiedliwości, biznesowych konkurentów. W 1989 roku wydał wyrok na arbitra piłkarskiego...

Przebierańcy, dowcipnisie i zwyczajni kanciarze. Najbardziej „kreatywni” oszuści w dziejach sportu
Oszustwa w sporcie są tak stare, jak sam sport. Pragnienie zwycięstwa, sławy i pieniędzy nieraz popychało zawodników do niecnych czynów. Doping farmakologiczny, techniczny, nieczyste zagrania, fizyczne eliminowanie rywali – te metody są najpowszechniejsze, lecz mało subtelne. W dziejach...

10 najlepszych książek historycznych 2020 według Ciekawostek Historycznych
Po długich i burzliwych dyskusjach udało nam się stworzyć listę 10 najlepszych historycznych książek roku. Emocje towarzyszące temu wyborowi są dowodem na to, że na rynku naprawdę nie brakuje wartościowej literatury, która przybliża czytelnikom przeszłość. Sprawdźcie, kto zwyciężył...

Czas zaklęty w mapach. „Atlas historii świata”
„Wiem, że nic nie wiem” – te słowa przypisywane Sokratesowi chyba najlepiej oddają doświadczenie historyka w zetknięciu z mapą. W tym – zdawałoby się – mało historycznym medium spotykają się bowiem czas i przestrzeń, a nieugięty badacz dziejów...

Ludobójstwo w Rwandzie. Na oczach świata w ciągu 100 dni zamordowano nawet milion osób
6 kwietnia 1994 roku zestrzelono samolot z prezydentem Rwandy, Juvenalem Habyarimanem, na pokładzie. O zamach oskarżono lud Tutsi. Był to „sygnał do rozpoczęcia tego, co niewyobrażalne”. Za pieniądze rządowe sprowadzano z zagranicy całe kontenery maczet. Zaczęła się rzeź,...

Wszystkie drogi prowadzą do… historii. Dawne i nowe Szlaki Jedwabne
Jeśli historia czegoś nas nauczyła, to tego, że ludzie potrafią wytrwale i rozsądnie działać na rzecz pokoju w przyszłości. Najlepszym tego przykładem były Szlaki Jedwabne, którymi przed wiekami podążali kupcy handlujący rzadkimi, egzotycznymi towarami. Istnieją one również dziś....

Nawet 45 tysięcy zabitych i drugie tyle rannych. Katastrofa naturalna, która zapoczątkowała spektakularną przebudowę Turcji
„Budynki pękają i padają z hukiem zagłuszającym krzyki przerażenia. Czterdzieści pięć sekund walącego się świata. A potem już tylko pył” – opisuje Agnieszka Rostkowska. Dwie dekady temu potężne wstrząsy zrównały z ziemią turecki region Marmara, pochłaniając dziesiątki tysięcy...

Milczące ofiary rządu Erdoğana. Jak tureckie władze próbują wymazać historię?
Za spektakularną przebudową Stambułu, którą prowadzą tureckie władze, kryją się setki ludzkich dramatów. Gra nie toczy się o autostrady i największe lotnisko na świecie, ale o serca i umysły obywateli. A cierpi na tym miasto. Walka o Nową...

„Może zrobić wszystko i zostanie mu to wybaczone”. Co przesądziło o zwycięstwie Trumpa w wyborach?
Wybory prezydenckie w USA w 2016 roku były produktem technologicznego zniszczenia: najbardziej znaczącą formą komunikacji politycznej stał się… profil twitterowy Donalda Trumpa. W efekcie nastąpił kryzys mediów, których wiarygodność kwestionowały anonimowe źródła i przecieki. Część z nich okazała...

„Do końca życia nie zapomnę zapachu krwi” – w tej wojnie państwo mordowało własnych obywateli
„Otacza nas śmierć, ale toczy się tutaj także normalne życie” – tak mówią o wojnie w Syrii mieszkańcy Darajji. Przed rokiem 2011 to dziewięćdziesięciotysięczne miasto zamieszkiwała tętniąca życiem społeczność. Dziś jest tam tylko morze gruzów, ruin i krwi…

Kropla nadziei w morzu ruin. W cieniu krwawej wojny studenci stworzyli… podziemną bibliotekę
Na syryjską Darajję od początku wojny spadał grad bomb i pocisków. Głęboko pod gruzami kryło się jednak pewne sekretne miejsce. Podziemna biblioteka była dla mieszkańców symbolem nadziei i wiary w wartość kultury. Dlatego tworzyli ją z narażeniem życia…

Dlaczego wywiad Izraela jest najlepszy? Tak działa Mosad…
Były szef Mosadu – Szawit Sabataj – po przejściu na szpiegowską „emeryturę” zdradził wiele tajemnic owianej legendą agencji, którą kierował. Skąd biorą się doniesienia o bezwzględności i skuteczności izraelskich agentów? Czy tkwi w nich ziarno prawdy? Czy faktycznie...

„W grę wchodzi cała planeta” – były szef Mosadu ostrzega przed islamskimi terrorystami
Jest prawie niemożliwe, by osoba z zachodniego kręgu kulturowego zrozumiała frustrację i nienawiść radykalnych muzułmanów wobec każdego, kto nie jest muzułmaninem. Były szef Mosadu opowiada, jak powstał współczesny terroryzm i dlaczego nikt nie powinien czuć się bezpiecznie…

Co ma człowiek do mikroba? Wspólną historię! Sekretne życie bakterii
LUCA, wspólny przodek wszystkich organizmów żywych na Ziemi, przekazał swoim potomkom cechy związane z przetrwaniem w postaci genów. Część jego potomstwa – przypuszczalnie duża – nie przetrwała. Ale jednej grupie się to udało. Przed 3,5 miliarda lat pojawiły...

Myślę, więc jestem – ale dlaczego myślę? Krótka historia długiej ewolucji neuronów
Trwało to – bagatela – cztery miliardy lat. Tyle czasu trzeba było, by wyewoluował myślący i czujący ludzki mózg. A wszystko dlatego, że nawet najprostsze organizmy jednokomórkowe, żyjące niewyobrażalnie dawno temu, musiały rozwiązywać te same problemy, z którymi...

Szatan z Teksasu
Dorastając, marzył o tym, żeby zostać kowbojem. Uległ czarowi oficera marynarki, który obiecał mu zupełnie inne życie w Navy Seals. W marcu 2003 roku trafił do Iraku w ramach operacji „Iraqi Freedom”, który na dobre opuścił dopiero sześć...

Największa katastrofa kolejowa w historii Związku Radzieckiego
Największa katastrofa kolejowa w historii Związku Radzieckiego miała miejsce o godz. 1:14, 4 czerwca 1989 roku na odcinku Asza – Ufa (1710 kilometr Kolei Transsyberyjskiej), tuż przy granicy pomiędzy Baszkirią a obwodem czelabińskim. W wyniku eksplozji mieszanki propanowo-butanowej...

Terror, gwałty na nastolatkach i największe zbiorowe samobójstwo w historii. Co tak naprawdę wydarzyło się w Jonestown?
„Mówią, że największym orgazmem jest śmierć, więc mam nadzieję, że będziemy mieli wielką przyjemność umrzeć razem” – pisała jedna z wyznawczyń Jima Jonesa. Już wkrótce jej marzenie się ziściło. Przeszło 900 członków sekty Świątynia Ludu na rozkaz swego...

Cyberfeministki – nowa era, w której kobiety stały się wirusem i tętnem sieci
Latem 1992 roku, nocą, na bocznej ścianie galerii sztuki w Sydney w Australii pojawił się nagle billboard. Długi na pięć i pół metra mieścił dziwną mieszankę obrazów: sferyczne fragmenty DNA, waginokształne kliny koloru oraz parę będących swoim lustrzanym...

Ludzie głodowali, a oni kradli na potęgę. Jak pracownicy peerelowskiego MSW próbowali wzbogacić się na złocie ze „zgniłego Zachodu”?
W PRL żyło się biednie. Zwyczajni obywatele zmagali z niedoborem dosłownie wszystkiego. Tymczasem na najwyższych szczeblach władzy w najlepsze trwała gorączka złota. Partyjni oficjele wierzyli, że dzięki ukradzionym „wrogom ustroju” skarbom uda im się utrzymać komunizm, a oni...

Bez tych kobiet nie byłoby Internetu. Kim były pionierki przemysłu cyfrowego?
Bezkompromisowe matematyczki, wybitne koderki, asy programistyczne. To właśnie tym wizjonerkom zawdzięczamy rozwój Internetu. Oto matki nowoczesnej informatyki.

Oscary — garść ciekawostek i kontrowersji z historii najsłynniejszej nagrody filmowej (i dziejów kina)
Historia nagród Amerykańskiej Akademii Filmowej to materiał na osobny film. Byłby z pewnością megaprodukcją historyczną i opowieścią o wielu pokoleniach filmowców, dla których Oscar miał być spełnieniem marzeń.

Ten Rosjanin ocalił Ziemię przed zagładą
Widmo wojny nuklearnej wisi nad ludzkością od 1945 roku, kiedy wraz z końcem II wojny światowej ujrzeliśmy destruktywną siłę głowic atomowych. Zdarzały się chwile, w których do ostatecznej zagłady brakowało dosłownie jednej decyzji!

Wierność koronie. 5 niesamowitych angielskich królowych
Pomimo problemów osobistych, mężczyzn uzurpujących sobie ich pozycję czy wreszcie – trudów prowadzenia polityki — angielskie królowe trwały na swoim posterunku, lepiej lub gorzej radząc sobie z kryzysami. Czy znacie je wszystkie?