Kazimierz III Wielki (1310-1370) – król Polski z dynastii Piastów, syn Władysława Łokietka i Jadwigi Kaliskiej. Urodził się jako prawdopodobnie ostatnie dziecko tej pary. W młodości ciężko chorował. Nie odebrał też szerszego wykształcenia, a rodzice późno zaczęli go wdrażać w kulisy polityki. Istnieją nawet źródła sugerujące, iż był jednym z bardzo nielicznych na polskim tronie władców-analfabetów. W 1331 roku, być może na polecenie ojca, uciekł z pola toczonej z Krzyżakami bitwy pod Płowcami.
Po śmierci Władysława Łokietka w 1333 roku koronowany na nowego polskiego króla. Uporządkował relacje z Czechami, roszczącymi sobie prawa do polskiego tronu oraz z Krzyżakami, z którymi jego ojciec prowadził długie i w większości kończone niepowodzeniem boje. Z sukcesem wyprowadził kraj z izolacji, zdzierając z Polski łatkę państwa sezonowego. Z pomocą Węgrów, a zwłaszcza swojej siostry, królowej Elżbiety Łokietkówny, dokonał stopniowej ekspansji w kierunku Rusi Czerwonej, która pozwoliła radykalnie wzmocnić i wzbogacić państwo. Usiłował też unormować kontakty z pogańską Litwą i w tym celu poślubił księżniczkę Aldonę Annę Giedyminównę. Zawarty sojusz okazał się jednak nietrwały i szkodliwy wizerunkowo.
Sławny z uwagi na kodyfikację prawa, ufundowanie uniwersytetu w Krakowie i wielką akcję budowlaną, wspominaną w znanym powiedzeniu: „zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną”. Określano go również mianem „króla chłopów”. Na sylwetce Kazimierza Wielkiego ciążą też jednak niejasne czy wręcz haniebne epizody: domniemany gwałt na węgierskie arystokratce Klarze Zach, uwięzienie i przegnanie drugiej żony Adelajdy Heskiej, nielegalny ślub z czeską mieszczką i agentką wrogiego mocarstwa Krystyną Rokiczaną czy wreszcie wielokrotna bigamia, o którą toczyły się długie i burzliwe procesy przed sądami papieskimi.
Kronikarz Jan Długosz zarzucał Kazimierzowi rozpustne i rozpasane życie, utrzymywanie prywatnych domów publicznych, a nawet morderstwo księdza, który śmiał skrytykować monarsze obyczaje. Władca zmarł na skutek rany odniesionej na polowaniu. Mianem „wielkiego” zaczęto go określać na przełomie XV i XVI wieku.
Dowiedz się więcej o Kazimierzu Wielkim:

Średniowiecze | 17.05.2020 | Autor:
Wielcy, Cudaczni, Szaleni i Plątonodzy – skąd się wzięły najciekawsze przydomki polskich władców?
Dzieje polskich władców to podboje, spiski, knowania, dyplomatyczne sojusze, polityczne strategie… zdrady, romanse i miłość. Wielu królów, książąt i możnowładców zapisało się w historii z uwagi na wyjątkowe dokonania, ale również za sprawą określonych cech charakteru czy wyglądu….

Średniowiecze | 09.03.2020 | Autor:
Czy Kazimierz Wielki naprawdę zasłużył na swój przydomek?
Często powtarza się popularny slogan: „Kazimierz Wielki zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną”. Ile w tym prawdy? Czy i jak władca polepszył stan kraju?

Średniowiecze | 05.07.2018 | Autor:
Bigamia do kwadratu. Jak to możliwe, że Kazimierz Wielki miał nie jedną, nie dwie, ale trzy żony jednocześnie?
Legalna żona Kazimierza Wielkiego, Adelajda, wciąż żyło, ta jednak nie powstrzymywało króla przed ponownym stawaniem na ślubnym kobiercu. Zawarł dwa kolejne małżeństwa, niemożliwie plącząc swoją sytuację rodzinną i polityczną. Tymczasem przepełniona pragnieniem zemsty Adelajda Heska robiła wszystko, by…

Średniowiecze | 25.06.2018 | Autor:
Śmierć Kazimierza Wielkiego. Wewnętrzny ogień, środki na przeczyszczenie i niebezpieczne rozrywki
Kazimierz Wielki nie słuchał nikogo. Ani wtedy, gdy przestrzegano go przed groźną rozrywką, ani w drodze powrotnej, gdy ranny zignorował wszelkie napomnienia dworzan i lekarzy.

Średniowiecze | 27.05.2018 | Autor:
Gdyby nie był królem, wykastrowaliby go albo ścięli. W jaki sposób Kazimierz Wielki został bigamistą?
Był rok 1356. Kazimierz Wielki wygnał właśnie swoją żonę, Adelajdę Heską i postanowił zawrzeć nowy związek. Ceremonia nie była huczna. Nie sproszono setek gości, nie zorganizowano zabaw dla gawiedzi. Król żenił się niemal w tajemnicy. Nic dziwnego. Małżeństwo…

Średniowiecze | 27.04.2018 | Autor:
Krystyna Rokiczana. Jakim cudem czeska mieszczka została żoną polskiego króla?
W jej żyłach nie krążyła błękitna krew. Nie miała zacnego pochodzenia, ani królewskiego majątku. Czym więc odznaczała się Krystyna Rokiczana? Była ponętną uwodzicielką. I agentką wrogiego wywiadu.

Średniowiecze | 20.03.2018 | Autor:
Kazimierz Wielki zamknął swoją żonę w wieży. Dla Adelajdy to nie była historia z bajki, ale najprawdziwszy koszmar
Król Kazimierz Wielki nie odegrał roli rycerza w lśniącej zbroi. Wręcz przeciwnie. To on zamknął niechcianą i niekochaną żonę w twierdzy, próbując złamać jej wolę i przymusić ją do rozwodu. Hart ducha Adelajdy Heskiej okazał się jednak o…

Średniowiecze | 25.02.2018 | Autor:
To małżeństwo zatruło życie Kazimierzowi Wielkiemu. Jak doszło do związku, przez który wymarła dynastia Piastów?
Przebiegły podstęp, związek z martwą kobietą i pospieszne małżeństwo z podstawioną zamiast niej zastępczynią. Drugie małżeństwo Kazimierza Wielkiego było więcej niż nieporozumieniem. Król dał z siebie zrobić zupełnego głupca.

Średniowiecze | 08.01.2018 | Autor:
Gdy Kazimierz Wielki zasiadł na tronie, Polska była na skraju upadku. Jak król uratował kraj przed katastrofą?
Do starcia, które zdecydowało o losach Polski nie doszło na polu bitwy, ale w pałacowych komnatach, w toku potajemnych negocjacji. Kazimierz Wielki zgodził się zapłacić kwotę, za którą można było kupić 20 zamków, 60 miasteczek, albo… 40 000…

Średniowiecze | 03.01.2018 | Autor:
Kazimierz Wielki i Aldona Anna. Jak doszło do małżeństwa między polskim królewiczem i poganką z Litwy?
Dla jednych Aldona Anna była pozbawioną powagi siksą, która więcej myśli o zabawach i muzyce, niż o sprawach tronu. Inni widzieli w niej fałszywą chrześcijankę i córkę zdrajcy. Kim była naprawdę? I jak doszło do ślubu Aldony Anny…

Średniowiecze | 26.10.2017 | Autor:
Ohydna tajemnica wybitnego monarchy. Czy największy z polskich królów był w rzeczywistości gwałcicielem?
Historycy szukają dla niego coraz to nowych wymówek. Przecież takie były czasy, taka mentalność. Nie każdą zbrodnię można jednak uzasadnić. I nie o każdej wypada nam dzisiaj milczeć.
Ciekawe materiały o Kazimierzu Wielkim z portalu TwojaHistoria.pl:
-
Jak naprawdę wyglądał Kazimierz Wielki?
-
Zapomniane początki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Co warto wiedzieć o uczelni założonej przez Kazimierza Wielkiego?
-
Dlaczego Kazimierz Wielki był nazywany królem chłopów? I ile jest prawdy w tym określeniu?
-
Czy Kazimierz Wielki rzeczywiście „zastał Polskę drewnianą a zostawił murowaną”?
-
Kto jest najpopularniejszym polskim władcą? Sprawdzamy dane wyszukiwarki Google
Najlepsze książki o Kazimierzu Wielkim:

Kamil Janicki
Damy polskiego imperium. Kobiety które zbudowały mocarstwo
Sklep | Format | Zwykła cena | Cena dla naszych czytelników |
paskarz.pl | 44.90 zł | 30.53 zł idź do sklepu » |