Wojna o Picassa. Jak sztuka nowoczesna trafiła do Ameryki

Po odpowiedź trzeba sięgnąć do czasów wcześniejszych, kiedy irlandzko-amerykański odszczepieniec, prawnik John Quinn, postanowił stworzyć największą na świecie kolekcję Picassa. Jego marzenie o muzeum, w którym mogłaby się pomieścić, ziściło się dopiero za sprawą wizjonera kultury Alfreda H. Barra Jr., który w wieku dwudziestu siedmiu lat został dyrektorem nowojorskiego Muzeum Sztuki Nowoczesnej.

Plany Barra i Quinna mogły jednak zostać pogrzebane – przez ogólną wrogość, kryzys, paryskie intrygi i samego Picassa. Trzeba było aż kampanii Hitlera skierowanych przeciwko Żydom i sztuce współczesnej oraz pełnego napięć sojuszu Barra z Paulem Rosenbergiem, prześladowanym marszandem artysty, aby wywieźć z Europy najważniejsze jego dzieła. Zorganizowana w cieniu wojny przełomowa wystawa „Picasso – czterdzieści lat twórczości” wprowadziła go do Ameryki, zdefiniowała MoMA w takim kształcie, jaki znamy, i przeniosła centrum świata sztuki z Paryża do Nowego Jorku.

Wojna o Picassa to po raz pierwszy opowiedziana historia o tym, jak jedna wystawa, przygotowywana przez dziesięć lat, bezpowrotnie odmieniła amerykański gust, a tym samym ocaliła dziesiątki dzieł sztuki XX wieku o nieprzemijającym znaczeniu przed nazistami. Zręcznie łącząc nowe podejście do badań naukowych z żywą narracją, Hugh Eakin ukazuje, jak dwóch mężczyzn z obsesją na punkcie Picassa wprowadziło świat sztuki na nowe tory.

Przeczytaj fragment książki: Co przedstawia „Guernica”?

To ekscytująca opowieść o królu, który sięga po koronę. Hugh Eakin pisze z naturalną powagą, ale także z temperamentem powieściopisarza, czyniąc temat «świeżym» dzięki wymownym szczegółom, zręcznym portretom i dramatycznym scenom.– Mark Stevens, zdobywca Nagrody Pulitzera i współautor de Kooning: An American Master

Eakin jest wspaniałym pisarzem. Fascynująca, elokwentna, cudownie klarowna Wojna o Picassa zmieni nasze dotychczasowe wyobrażenia o sztuce współczesnej i jej skomplikowanej recepcji po tej stronie Atlantyku.– Francine Prose, autorka m.in. Błękitnego anioła, Żywotów muz

Na temat Picassa zawsze pozostanie coś jeszcze do powiedzenia. Eakin rzuca nowe światło na długotrwały i przeważnie zaciekły opór wobec jego twórczości – i sztuki współczesnej – w Stanach Zjednoczonych. Koncentruje się na grupce jej zwolenników, którzy walczyli o jej uznanie i ostatecznie rozgromili antymodernistów, a teraz ożywają na stronicach książki.– Calvin Tomkins, autor<em</em

Eakin opowiada intrygującą i wciągającą historię jasno, starannie odmierzając jej tempo. Portrety głównych aktorów maluje wnikliwie i fascynująco, podobnie jak obraz zmieniającej się Ameryki.– Colm Tóibin, autor Czarodzieja

Dramatyczna narracja i genialna, bardzo aktualna korekta historii recepcji Picassa w Ameryce jest jak jazda kolejką górską przez dwudziestowieczną sztukę, która przypomina nam, że triumf tego artysty wcale nie był nieunikniony.– Gijs van Hensbergen, autor Guerniki

Hugh Eakin jest redaktorem „Foreign Affairs”. Pisze o muzeach i świecie sztuki dla „The New York Review of Books”, „Vanity Fair”, „The New Yorker” i „The New York Times”.