Żydzi i Piłsudski

Nicią przewodnią niniejszej książki jest pytanie, jaki był stosunek Żydów do Józefa Piłsudskiego, najważniejszego polskiego polityka okresu międzywojennego. Jak go oceniali? Czego oczekiwali? Skąd brała się tak długo pamiętana powszechna żałoba, niemal rozpacz, po jego śmierci? Publikowane tutaj źródła – listy, podania, artykuły prasowe, kazania czy wspomnienia – dają wgląd w różnorodne postawy Żydów wobec Piłsudskiego, od rozczarowania i krytyki poprzez obojętność aż do uwielbienia.

Szanowny i kochany Dziadku.

Choć jestem Żydówką, kocham Ciebie tak samo jak Twe rodaczki. Kocham Polskę i jej mieszkańców, gdyż nauczyłam się uważać Ją za moją drugą Ojczyznę. My, Żydówki, też prosimy Boga o zdrowie dla Ciebie i prosimy Go również, aby nam też zesłał dzielnego Wodza w postaci drugiego Piłsudskiego. Widzisz więc, jak bardzo czcimy Twe imię i Twe męstwo, a na dowód tego wznoszę Cześć Twórcy Niepodległej Polski.

Niusia Waldmanówna

– fragment listu Niusi Waldmanówny, uczennicy piątej klasy z Łodzi, do marszałka Józefa Piłsudskiego z okazji jego imienin, 19 marca 1935 r.

Książka Jolanty Żyndul „Żydzi i Piłsudski. Wybór źródeł do historii stosunków polsko-żydowskich w okresie międzywojennym”, która ukazała się właśnie nakładem Wydawnictwa ŻIH.

Dr hab. Jolanta Żyndul – historyczka, specjalizująca się w historii Żydów w Polsce i stosunków polsko-żydowskich w XIX i XX wieku. Zajmowała się przede wszystkim badaniem antysemityzmu oraz politycznych aspektów współżycia polsko-żydowskiego. Do jej najważniejszych publikacji należą: Zajścia antyżydowskie w Polsce w latach 1935-1937 (1994); Państwo w państwie? Autonomia narodowo-kulturalna w Europie Środkowowschodniej w XX wieku (2000); Kłamstwo krwi. Legenda mordu rytualnego na ziemiach polskich w XIX i XX wieku (2011). Pracowała na Uniwersytecie Warszawskim, w Muzeum POLIN, obecnie – w Żydowskim Instytucie Historycznym im. Emanuela Ringelbluma.