fot.domena publicznaMikołaj II Romanow na portrecie pędzla Earnesta Lipgarta.
Mikołaj II (1868-1918) – car Rosji w latach 1894-1917 z dynastii Romanowów. Urodził się 18 maja 1868 roku w Carskim Siole (ob. Puszkin) niedaleko Sankt Petersburga. Był synem Aleksandra, przyszłego cara Aleksandra III, i Marii Fiodorowny. Odebrał staranne wykształcenie. W młodości podróżował dużo po Europie i Azji, służył też w wojsku.
Tron przejął po śmierci ojca, 1 listopada 1894 roku. Jeszcze w tym samym miesiącu ożenił się z księżniczką Alicją z Hesji-Darmstadt, w Rosji znaną jako Aleksandra Romanowa. Wspólnie zostali koronowani 26 maja 1896 roku. Obchody zakończyły się tragicznie: w świętującym tłumie wybuchła panika, w wyniku której zginęło co najmniej kilkaset (a może nawet kilka tysięcy) osób. Para doczekała się piątki dzieci – czterech córek: Olgi, Tatiany, Marii i Anastazji oraz syna Aleksego, chorego na hemofilię. Poszukiwanie lekarstwa dla dziedzica sprowadziło na dwór carski rzekomego mnicha Grigorija Rasputina, który szybko stał się faworytem cara i carycy i zyskał wpływ na ich decyzje.
Mikołaj przez cały okres panowania starał się utrzymać odziedziczony po ojcu autorytarny system rządów. Dążył do centralizacji władzy, odbierając między innymi w 1899 roku autonomię Finlandii. Kontynuował też nacjonalistyczną politykę poprzedników, prześladując mniejszości narodowe (zwłaszcza żydowską) oraz religijne. Próbował też poszerzać wpływy rosyjskie na Dalekim Wschodzie, co doprowadziło do wojny z Japonią w latach 1904-1905, zakończonej klęską cara.
Monarcha niechętnie odnosił się do propozycji reform politycznych i społecznych w kraju. Dopiero rewolucja 1905 roku, rozpoczęta 22 stycznia wydarzeniami „krwawej niedzieli”, kiedy wojsko otworzyło ogień do pokojowo demonstrującego tłumu, zmieniła jego podejście. Jej efektem był manifest październikowy, stworzony z pomocą ministra finansów, Siergieja Wittego. Zapowiadał on gwarancje wolności osobistej, wolności sumienia, zgromadzeń i związków, wybory do Dumy narodowej i przyjęcie zasady, że każde prawo powinno być zatwierdzone przez wybrany parlament. Na dalsze reformy, proponowane przez ministra Piotra Stołypina, Mikołaj nie udzielił zgody. Jeszcze w 1913 roku, kiedy obchodzono trzystulecie panowania Romanowów w Rosji, podkreślał swój status i rolę jako władcy.
W I wojnie światowej walczył po stronie Ententy. Po jej wybuchu wyjechał z Sankt Petersburga, by osobiście kierować armią. W czasie jego nieobecności caryca coraz bardziej opierała się na radach znienawidzonego przez Rosjan Rasputina. Klęski na froncie i niezadowolenie z rządów Aleksandry doprowadziły na przełomie lutego i marca 1917 roku do zamieszek, które skończyły się upadkiem monarchii. Po rewolucji lutowej, 15 marca 1917 roku, Mikołaj został zmuszony do abdykacji. Przekazał tron bratu Michałowi, ten jednak odmówił przyjęcia korony. Sam wraz z rodziną został uwięziony, początkowo w Carskim Siole, następnie w Tobolsku i Jekaterynburgu. Po kolejnym przewrocie, który wyniósł do władzy bolszewików, została podjęta decyzja o egzekucji carskiej rodziny. Wykonano ją krótko po północy 17 lipca 1918 roku.
Dowiedz się więcej o Mikołaju II Romanowie:
Ciekawe materiały na temat Mikołaja II Romanowa z portalu TwojaHistoria.pl:
