fot.Cristofano dell’Altissimo/domena publicznaKatarzyna Medycejska wywarła duży wpływ na rządy swoich synów.
Katarzyna Medycejska
Królowa Francji w latach 1547-1589, żona Henryka II i matka trzech królów Francji: Franciszka II, Karola IX oraz Henryka III. Urodziła się 13 kwietnia 1519 roku we Florencji. Była córką księcia Urbino Wawrzyńca II Medyceusza i Magdaleny de la Tour d’Auvergne.
Jej wychowaniem po śmierci rodziców zajął się jej wuj, Juliusz Medyceusz, późniejszy papież Klemens VII. To on doprowadził do jej małżeństwa z księciem Orleanu, Henrykiem de Valois, w 1533 roku. Kiedy w kwietniu 1547 roku jej mąż (jako Henryk II) odziedziczył francuską koronę, u jego boku uzyskała godność królowej. W pierwszych latach nie angażowała się zbytnio w politykę. Jej rolę na dworze ograniczała wpływowa metresa Henryka, Diane de Poitiers. Katarzyna poświęcała tymczasem czas dzieciom, których urodziła dziesięcioro, oraz działalności kulturalnej. Upowszechniała we Francji wpływy włoskiego renesansu. Sprawowała jedynie krótką regencję w czasie, gdy Henryk II bronił oblężonego Metz.
Jej aktywność wzmogła dopiero podczas krótkich rządów jej syna Franciszka II, który objął tron po nagłej śmierci Henryka w 1559 roku. Choć nowy monarcha zdominowany był przez katolicki ród Gwizjuszy, Katarzyna zabiegała o zmniejszenie trwającego w państwie konfliktu między katolikami i protestantami. Tę samą linię kontynuowała, gdy w 1560 roku Franciszek zmarł, a ona została wyznaczona na regentkę kolejnego ze swoich synów, małoletniego Karola IX. Sprawowała rządy w jego imieniu przez trzy lata, ale także później zachowała znaczący wpływ na decyzje monarchy.
Pod koniec lat 60. XVI wieku jej stanowisko w sprawie tolerancji religijnej uległo radykalnej zmianie. Wpłynęły na to rosnące wpływy protestantów, zwłaszcza admirała Gasparda de Coligny, na francuskim dworze. Obawiała się, że młody król pod naciskiem hugenotów zgodzi się na projekt wojny z Hiszpanią w Niderlandach. Przy pomocy swojego syna, Henryka d’Anjou, i w przymierzu z katolikami, przygotowała więc akcję przeciwko protestantom. W nocy z 23 na 24 sierpnia 1572 roku (tzw. noc świętego Bartłomieja) przy okazji ślubu jej córki Małgorzaty z protestantem, Henrykiem z Nawarry, w Paryżu doszło do prawdziwej masakry hugenotów. Jedną z ofiar został de Coligny, a Henryka z Nawarry zmuszono do przejścia na katolicyzm. Po tym uderzeniu Katarzyna wróciła jednak do dawnej pojednawczej polityki, chcąc widzieć monarchię ponad podziałami wyznaniowymi.
W 1573 roku Katarzyna wspierała Henryka d’Anjou w staraniach o tron polski. Po śmierci Karola IX w 1574 roku znowu na krótko przejęła rządy, czekając na powrót syna z Francji. Przez kolejne lata stała u jego boku, choć jej wpływy stopniowo malały. Konsekwentnie przeciwstawiała się wpływom Gwizjuszy. Zmarła 5 stycznia 1589 roku w Blois.
