Aleksander II Romanow
Car rosyjski w latach 1855-1881 z dynastii Romanowów. Urodził się 29 kwietnia 1818 roku w Moskwie. Był synem cara Mikołaja I i księżnej pruskiej Karoliny. Od najwcześniejszych lat kształcony na przyszłego cara, odebrał doskonałe wykształcenie wojskowe (między innymi pod kierunkiem generała Uszakowa). O jego edukację w innych dziedzinach zadbał poeta Wasyl Żukowski. Carewicz w młodości dużo też podróżował: był pierwszym władcą Rosji, który odwiedził Syberię. W 1841 roku ożenił się z księżniczką Heską, Marią. Mieli ośmioro dzieci.
Przejął władzę po śmierci Mikołaja, wiosną 1855 roku, pod koniec przybierającej coraz bardziej niekorzystny dla Rosji obrót wojny krymskiej. Kończący ją traktat paryski z 30 marca 1856 roku pozbawiał Rosję wstępu nad Morze Czarne. Wpływy w tym regionie Aleksander odzyskał dopiero po wojnie z Turcją w latach 1877-1878. Jej skutkiem było także wyzwolenie Bułgarii i Rumunii spod wpływów tureckich.
Choć wzorem ojca car Aleksander II opowiadał się za utrzymaniem silnej władzy monarszej, w pierwszych latach panowania przeprowadził szereg reform, obejmujących armię, zarząd terytorialny, prawa miejskie i ustrój sądów powszechnych. Zerwał też z feudalizmem, przeprowadzając w 1861 roku reformę włościańską. Niestety niekonsekwentne prawodawstwo w tym zakresie pogorszyło sytuację wsi rosyjskiej, doprowadzając do zaostrzenia wrogich monarchii nastrojów.
Rządy silnej ręki Aleksander II utrzymał także w Królestwie Polskim, odrzucając wszelkie zgłaszane przez polskie środowiska propozycje reform. Krwawo stłumił powstanie styczniowe, które wybuchło 22 stycznia 1863 roku. Po klęsce zrywu zlikwidował resztki autonomii Królestwa, przemianowując je na „Kraj Nadwiślański” w 1867 roku oraz przystąpił do wzmożonej rusyfikacji ziem polskich.
Śmierć Aleksandra II
W czasie panowania Aleksandra II w Rosji doszło do powstania ruchu narodnickiego, głoszącego hasła obalenia caratu. Wzrost niechęci do monarchy doprowadził do serii zamachów na jego życie. Pierwszy miał miejsce już w 1865 roku. Efektem radykalizacji nastrojów było powstanie w 1879 roku organizacji terrorystycznej o nazwie Narodna Wola. To jej członkowie zorganizowali zamach, który zakończył się śmiercią cara. Do ataku doszło 13 marca 1881 roku koło Mostu Koniuszego nad Kanałem Jekatierińskim. Rzucona przez Ignacego Hryniewieckiego bomba eksplodowała u stóp cara, który zmarł kilka godzin później w Pałacu Zimowym w Petersburgu.