Thomas Hobbes był angielskim filozofem i pisarzem, którego wpływ na filozofię polityczną jest trudny do przecenienia. Pochodził z rodziny pastorskiej, gdzie religia odgrywała znaczącą rolę, a jego ojciec był wikarym w Charlton. W młodości zdobył wykształcenie oparte na purytańskich zasadach oraz ukończył studia w Oksfordzie, gdzie zetknął się ze scholastyczną filozofią. Mimo tego, Hobbes stał się jednym z najważniejszych krytyków scholastyki i religii. Podczas podróży po Europie z Williamem Cavendishem, synem szlachcica, poznał krytycyzm racjonalny, który miał istotny wpływ na kształtowanie się jego poglądów.

Już w młodym wieku Hobbes rozpoczął pisarską działalność polityczną, angażując się po stronie rojalistów. Przebywał również na emigracji w Paryżu z powodów politycznych, jednak z czasem wrócił do Anglii, gdzie jego osoba wzbudzała wiele kontrowersji. Król Karol II Stuart objął go ochroną, aby zabezpieczyć go przed atakami ze strony przeciwników. Mimo tego, Hobbes zyskał reputację „ateisty”, co sprawiło, że nawet dzieci wołały za nim na ulicach „To ten ateista Hobbes!”. W 1657 roku jego poglądy stały się przedmiotem śledztwa komisji parlamentarnej ds. ateizmu, a w 1666 roku pod lupą znalazły się jego prace, tym razem oceniane przez rojalistów.

Hobbes dożył imponującego wieku 91 lat, a jeszcze na kilka dni przed śmiercią ukończył rymowany przekład dzieł Homera. Był również autorem przekładów Tukidydesa.

Filozofia Thomasa Hobbesa

Jednym z kluczowych elementów filozofii Hobbesa jest jego koncepcja natury ludzkiej, która stanowi fundament jego „philosophia civilis”, odnoszącej się do etyki i polityki. Uważał, że człowiek działa według tych samych mechanizmów, które rządzą przyrodą, a każda jednostka kieruje się egoistycznymi pobudkami. Hobbes nie zgadzał się z arystotelesowskim przekonaniem, że człowiek jest z natury istotą społeczną. W jego ujęciu, każdy człowiek jest przede wszystkim skupiony na swoim własnym interesie i pragnie realizować swoje cele.

Hobbes twierdził, że nie istnieje obiektywna miara dobra i zła – coś jest dobre tylko wtedy, gdy służy interesom jednostki. Człowiek, według Hobbesa, zrobi wszystko, aby osiągnąć swoje cele, a jedynym ograniczeniem są siła i instynkt samozachowawczy. Znane powiedzenie „homo homini lupus est” („człowiek człowiekowi wilkiem”) idealnie oddaje jego poglądy na ludzką naturę.

Aby uniknąć nieustannych konfliktów wynikających z egoizmu, ludzie zdecydowali się na swoistą „umowę społeczną”, w wyniku której powstało państwo – z jednej strony z obawy przed chaosem, a z drugiej ze względu na zdrowy rozsądek.