Zygmunt I Stary (1467-1548) – król Polski i wielki książę litewski z dynastii Jagiellonów. Był piątym synem Kazimierza Jagiellończyka i jego pochodzącej z Austrii żony, Elżbiety Rakuszanki. Przy licznym, starszym potomstwie, rodzice nie przewidywali dla niego wielkiej kariery politycznej i nie przygotowywali go do roli króla. Zygmunt pełnił tylko, i to dopiero od roku 1504, funkcję namiestnika Śląska i Łużyc, którą to godność zapewnił mu brat Władysław rządzący na Węgrzech i w Czechach.
Królem Polski i wielkim księciem litewskim został w roku 1506, po tym jak przedwcześnie umarli wszyscy jego konkurenci do władzy: kolejno Kazimierz, Jan Olbracht i Aleksander Jagiellończyk. W związku z objęciem tronu zakończył wieloletni, choć niesakramentalny związek z morawską mieszczką Katarzyną Telniczanką, która urodziła mu dwoje dzieci. Zawarł małżeństwo z węgierską arystokratką Barbarą Zapolyą, ta jednak szybko go odumarła.
Okazał się monarchą niezbyt stanowczym, rozrzutnym, ale za to rozmiłowanym w sztuce i w prądach renesansu. To on dokonał przebudowy zamku na Wawelu, której efekty w dużym stopniu można podziwiać do dzisiaj. On też przyjął w 1525 roku hołd lenny księcia Albrechta Hohenzollerna – a więc obrosły legendami i utrwalony przez Jana Matejkę „hołd pruski”. W 1526 roku włączył w granice Polski dotąd tylko luźno z nią związane księstwa mazowieckie, co w kilkadziesiąt lat później pozwoliło przenieść stolicę kraju do Warszawy.
Wielki wpływ na niego, szczególnie w późniejszych latach, wywierała druga żona – przybyła z południa Włoch Bona Sforza. Już za życia Zygmunta („vivente rege”) na króla koronowano jego syna i imiennika: Zygmunta Augusta. Decyzja ta, przeforsowana przez monarszą małżonkę, sprawiła, że ojca zaczęto określać mianem „Starego”.
Dowiedz się więcej o Zygmuncie Starym:

Nowożytność | 08.09.2018 | Autor:
Jedna z największych pomyłek w polskiej historii. Dlaczego hołd pruski nie miał żadnego sensu?
Król Zygmunt I to szaleniec – sugerował XVI-wieczny biskup i poeta Stanisław Hozjusz. Podobnie jak wielu innych Polaków nie mógł zrozumieć, dlaczego monarcha przyjął hołd od Albrechta Hohenzollerna zamiast wcielić jego pruskie państwo do Polski.

Nowożytność | 27.08.2018 | Autor:
Jak bardzo rozpustni byli Jagiellonowie?
Dynastie Walezjuszy czy Habsburgów mogły się pochwalić legionem bękartów. O nieślubnych dzieciach polskiej dynastii Jagiellonów historia milczy. Czy to jednak znaczy, że nasi władcy byli tacy grzeczni i cnotliwi, za jakich chcieli uchodzić?

Nowożytność | 11.08.2018 | Autor:
Katarzyna Telniczanka. Morawska mieszczka z którą polski król przez ponad dziesięć lat żył na kocią łapę
Dla Zygmunta Starego była więcej niż konkubiną. Żyli wspólnie, kochali się, mieli dzieci. Ten związek przetrwał wiele. Nie mógł jednak przetrwać królewskiej koronacji.

Średniowiecze | 18.02.2016 | Autor:
Imperium Jagiellonicum. Warto pamiętać, że polscy królowie wybierali władców połowy Europy!
Czechy, Węgry, Mołdawia, Litwa… Wszystkie te kraje wchodziły w skład jagiellońskiego imperium, ale to naszym władcom wcale nie wystarczało. Mieli szansę zdecydować nawet o wyborze samego cesarza. I nie byłby to ani pierwszy ani ostatni władca zawdzięczający koronę Jagiellonom.

Nowożytność | 29.08.2014 | Autor:
Jak bardzo stary był… Zygmunt Stary?
W polskich dziejach nie brakowało wiekowych władców. Władysław Łokietek żył 73 lata. Władysław II Jagiełło przynajmniej siedemdziesiąt, a według niektórych badaczy – dobrze ponad osiemdziesiąt. Dlaczego więc tylko jeden król przeszedł do historii z przydomkiem „stary”?
Ciekawe materiały o Zygmuncie Starym z portalu TwojaHistoria.pl:

artykuł | 10.10.2017 | Autor:
Kto jest najpopularniejszym polskim władcą? Sprawdzamy dane wyszukiwarki Google
Którzy władcy budzą największe zainteresowanie, o których chcemy czytać, których sylwetki zgłębiamy? Którzy są najważniejsi dla nas – dzisiejszych Polaków? Przedstawiamy jedyny w swoim rodzaju ranking oparty na twardych danych. Wyniki zaskakują.