Św. Augustyn z Hippony
Był filozofem i nauczycielem retoryki, mieszkającym w Rzymie, Kartaginie i Mediolanie. Urodził się 13 listopada 354 roku w Tagaście, w Numidii (obecnie Algieria), jako syn chrześcijanki i poganina, który ochrzcił się krótko przed śmiercią w 372 roku. Pochodził z dość zamożnej rodziny i był wychowywany głównie przez matkę Monikę w duchu chrześcijańskim, co początkowo nie odpowiadało Augustynowi. W młodości zdobywał wiedzę w domu, ale już jako nastolatek został wysłany do Madaury, oddalonej o około 30 km, aby studiować retorykę.
Jego celem było wykorzystanie zdobytej wiedzy do nauczania sztuki retorycznej, zarówno w sprawach sądowych, jak i politycznych. Jego ojciec, Patrycjusz, marzył o tym, by syn zdobył gruntowne wykształcenie. Augustyn prowadził w swoim życiu szkoły nauki łacińskiej gramatyki w Tagaście i Kartaginie. W tym czasie związał się z nieznaną z imienia kobietą, z którą miał syna Adeodata, urodzonego w 372 roku.
W młodości Augustyn był związany z manicheizmem przez 9 lat (od 374 do 383 roku), a także interesował się akademickim sceptycyzmem. Przełom w jego życiu nastąpił dzięki zetknięciu się z dziełami neoplatońskimi oraz kazaniami biskupa Ambrożego, które usłyszał, gdy objął funkcję publicznego mówcy w Mediolanie. W 387 roku przyjął chrzest z rąk Ambrożego. W międzyczasie, pod wpływem matki, zakończył związek z kobietą, z którą miał syna.
Wkrótce po chrzcie Augustyn powrócił do Afryki, gdzie od 391 roku pracował jako kapłan. W 395 roku został biskupem Hippony. W tym okresie życia stał się gorliwym przeciwnikiem manicheizmu, z którym wcześniej był związany, a także pelagianizmu, który zakładał, że łaska Boża jest uzależniona od ludzkich zasług. Życie i poglądy Augustyna można opisać jako pełne kontrastów i przemian. Jego intelektualną drogę charakteryzowała wielka różnica między „szczytami a najniższymi punktami”. Zmarł 28 sierpnia 430 roku w Hipponie, podczas oblężenia miasta przez Wandalów.
Św. Augustyn pozostawił po sobie wiele pism. Jeszcze w 386 roku napisał „Contra Academicos”, traktat wymierzony w sceptycyzm. W tym samym czasie powstało „De vita beata”, w którym rozważał zależność między poznaniem Boga a możliwością odczuwania szczęścia. Większość jego dzieł powstała jednak po powrocie do Afryki, w tym „De quantitate animae”, dotyczące relacji między duszą a ciałem, „De Trinitate” oraz jedno z najważniejszych jego dzieł – „O państwie Bożym”. W 400 roku napisał także „Wyznania”.
Podobnie jak dla filozofów hellenistycznych, kluczowym celem życia dla św. Augustyna było osiągnięcie szczęścia, które według niego może zapewnić jedynie Bóg. Bóg był dla niego centralną postacią, najwyższym bytem, istniejącym niezależnie z własnej natury. Bóg był też najważniejszym przedmiotem poznania, które, wbrew sceptykom, było według Augustyna możliwe. Jednak tylko poznanie Boga i duszy miało dla niego sens. Badania przyrody uważał za ciekawe, ale jednocześnie próżne. Sam Augustyn podsumował to słowami: „Pragnę znać Boga i duszę. I nic więcej? Nic więcej”.
Czytaj więcej o czasach Augustyna:
