Józef Antoni Poniatowski

Portret księcia Józefa Poniatowskiego (po 1810 r.), mal. Józef Grassi

Oficer polski i austriacki, bratanek króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, minister wojny Księstwa Warszawskiego. Książę Józef Poniatowski urodził się 7 maja 1763 roku w Wiedniu. Był synem Andrzeja Poniatowskiego herbu Ciołek i Marii Teresy Kinsky. W młodości związany był z armią austriacką, w której dosłużył się stopnia pułkownika. Był adiutantem cesarza Franciszka II. Brał udział w wojnach z Turcją i Francją.

 W roku 1789 Stanisław August Poniatowski wezwał go do Polski. Józef Poniatowski został wtedy mianowany generałem majorem. W 1792 roku walczył w wojnie przeciwko armii rosyjskiej. Wsławił się brawurowym zwycięstwem w bitwie pod Zieleńcami, stoczonej w dniu 18 czerwca 1792 roku. Jednakże kiedy król Stanisław August Poniatowski przystąpił do konfederacji targowickiej, jego bratanek w geście protestu zrzekł się swoich funkcji, zwrócił ordery i wyjechał do Austrii. Powrócił jeszcze do Polski, by wziąć udział w insurekcji kościuszkowskiej.

W późniejszym czasie znalazł się w łaskach ekipy Napoleona, w tym samego Joachima Murata. W Księstwie Warszawskim został ministrem wojny oraz naczelnym wodzem. W trakcie wojny z Austrią ponownie zapisał się na kartach historii jako świetny dowódca. 19 kwietnia 1809 roku dowodził polskimi wojskami w bitwie pod Raszynem, zaś dzięki jego ofensywie do Księstwa przyłączone zostały Kraków, Lublin, Zamość i Sandomierz.

W wyprawie na Moskwę w 1812 roku pod jego dowództwem znalazł się V Korpus Wielkiej Armii. Brał udział w bitwach pod Smoleńskiem i Borodino. 16 października 1813 roku, na początku „Bitwy Narodów”, która miała miejsce pod Lipskiem, został mianowany marszałkiem Francji. Zginął w jej trakcie zaledwie 3 dni później, 19 października 1813 roku.