Ciekawostki Historyczne

Historia polityczna

Lenin pod Wawelem i w cieniu...

Zanim rozpętał rewolucję, mieszkał pod Wawelem. Mało kto wie, że Lenin spędził dwa lata w Krakowie i na Podhalu, planując przewrót, który zmienił świat.

15 października 2025 | Autorzy: Anna Baron-Jaworska

Truso – port wikingów na polskich...

Wikingowie śladów swojej obecności na przyszłych polskich ziemiach zostawili wiele. Wydaje się jednak, że nigdzie nie zagrzali na dłużej miejsca. Prawie nigdzie. Było to miejsce...

14 października 2025 | Autorzy: Herbert Gnaś

Imperium bez granic. Jak Mongołowie zbudowali...

Choć kojarzeni są z podbojami i zniszczeniem, Mongołowie stworzyli coś, czego nie dokonała żadna wcześniejsza cywilizacja — spójny system handlu łączący Europę z Azją. Złota...

14 października 2025 | Autorzy: Marie Favereau

Zmierzch Tokugawów – samuraje przeciw szogunowi

Przez ponad dwa stulecia szogunat Tokugawów zapewniał Japonii pokój i stabilność. W XIX wieku system stanowy i izolacja kraju zaczęły jednak pękać pod naporem kryzysów...

12 października 2025 | Autorzy: Pierre-Francois Souyri

Od jęczmienia do monet: narodziny ceny...

Pożyczka zabezpieczona własną pracą, wahania cen zboża i państwowa kontrola miar — tak kształtowała się „cena czasu”. To wtedy pieniądz zaczął pracować, a myślenie scenariuszowe...

10 października 2025 | Autorzy: David McWilliams

Jak Artur Rubinstein „podniósł na nogi”...

Podczas konferencji, która miała zjednoczyć narody świata po tragedii II wojny światowej, zabrakło jednej flagi — polskiej. Wtedy na scenę wszedł pianista Artur Rubinstein. Jego...

9 października 2025 | Autorzy: Redakcja

Jak media stworzyły mit Tutanchamona

Gdyby nie to, co wydarzyło się po odkryciu jego grobowca, imię tego faraona zapewne przeszłoby bez echa. A raczej: to, co próbowano przedstawiać jako efekt...

8 października 2025 | Autorzy: Herbert Gnaś

Bunt w areszcie w Bydgoszczy –...

Bunt ten nie przybrał takich rozmiarów jak ten w amerykańskim więzieniu. Inne były też jego powody. Ale faktem jest, że więźniowie zakładu karnego w Bydgoszczy...

8 października 2025 | Autorzy: Herbert Gnaś

Orda. Jak Mongołowie zmienili świat

Mongołowie znani są głównie z podbojów. W pierwszej tak całościowej historii Ordy, zachodniej części imperium mongolskiego, która powstała po śmierci Czyngis-chana, Marie Favereau pokazuje, że...

7 października 2025 | Autorzy: Redakcja

Karakalla: psychofan Aleksandra Wielkiego i rzeźnik...

O tym, że Karakalla był okrutnikiem, nie trzeba chyba nikogo przekonywać. W końcu odpowiadał za śmierć własnego brata. Był przy tym fanem Aleksandra Wielkiego. Natomiast...

6 października 2025 | Autorzy: Herbert Gnaś

Od kodeksów do samurajów. Jak rodziła...

Pod koniec VII wieku n.e. Japonia zaczęła kopiować chiński model władzy i prawa, tworząc stabilne państwo kodeksów. Dwór cesarski w Narze i Kioto cieszył się...

2 października 2025 | Autorzy: Pierre-Francois Souyri

Transwestytyzm a prawo w XIV-wiecznym Londynie:...

Kim była Eleanora Rykener: oszustką, pracownicą seksualną, a może osobą, która przekraczała ówczesne kategorie płci? Jej proces w XIV-wiecznym Londynie ujawnia niejednoznaczność prawa, napięcia wokół...

30 września 2025 | Autorzy: Janina Ramirez

Bejrut 1982 – masakra Palestyńczyków w...

16–18 września 1982 roku libańskie milicje chrześcijańskie wymordowały setki, a być może tysiące Palestyńczyków w obozach Sabra i Szatila. Tragedia, która wstrząsnęła opinią publiczną na...

30 września 2025 | Autorzy: Herbert Gnaś

Jak Breslau stał się Wrocławiem –...

Wrocław, dawny Breslau, przeszedł drogę od nazistowskiej twierdzy po polskie miasto. Zrujnowany w wojnie, odrodził się jako wielokulturowy ośrodek. Jak wyglądała ta droga?

27 września 2025 | Autorzy: Anna Baron-Jaworska

Irène Joliot-Curie – wybitna córka polskiej...

Poznajcie niezwykłe życie córki Marii Curie – od odkrycia sztucznej promieniotwórczości, przez politykę, aż po… fascynację ju-jitsu!

24 września 2025 | Autorzy: Anna Baron-Jaworska

RONA – rosyjscy kaci Ochoty na...

Nie jest prawdą, że w trakcie trwania Powstania Warszawskiego w Warszawie nie było pochodzących z ZSRR żołnierzy. Ale nie przybyli jako oswobodziciele, a sojusznicy katów....

23 września 2025 | Autorzy: Herbert Gnaś

Femina. Ukryta historia kobiet średniowiecza

Bestseller „Sunday Timesa.” Średniowiecze uchodzi za krwawą epokę wikingów, świętych i królów, za czasy, w których patriarchalna społeczność gnębiła i wykluczała kobiety. Jeśli jednak sięgniemy...

22 września 2025 | Autorzy: Redakcja

Abdykacja Stanisława Augusta Poniatowskiego – jak...

Akt abdykacji miał kilka wersji. Gdy Repnin wreszcie przyjął ostatnią z nich, Poniatowski był załamany. Atmosfera w otoczeniu ostatniego króla Polski była tak grobowa, że...

20 września 2025 | Autorzy: Gabriela Bortacka

Upadek imperium Mexica – technologia kontra...

W starciu dwóch światów decydujące okazało się nie bohaterstwo, lecz technologia. Kusze, armaty i stalowe miecze przeciwko broni z drewna i krzemienia – Aztekowie z...

19 września 2025 | Autorzy: Camilla Townsend

„Fleck. Ocalony przez naukę”

Urodzony we Lwowie Ludwik Fleck (1896–1961) – lekarz, mikrobiolog i filozof nauki doświadczył międzywojennego antysemityzmu. Po wybuchu wojny w getcie lwowskim pracował nad innowacyjną szczepionką...

17 września 2025 | Autorzy: Redakcja

Marina (Malintzin, Malinche) – kobieta na...

Marina, znana także jako Malintzin, a przez Hiszpanów określana mianem Malinche, była jedną z najbardziej niezwykłych postaci epoki konkwisty. Jej życie, pełne dramatycznych zwrotów akcji,...

14 września 2025 | Autorzy: Herbert Gnaś

Nieśmiertelni, katafraktowie i partyjski strzał. Tak...

Od kawalerii łuczników po ciężkozbrojnych katafraktów – wojskowość dawnych Persów i ich sąsiadów to fascynująca mozaika taktyk i wynalazków. Dzięki nim powstawały imperia sięgające od...

12 września 2025 | Autorzy: Krzysztof Kubiak

Pakt Ribbentrop-Mołotow – rozbiór Polski w...

Pakt Ribbentrop-Mołotow z 23 sierpnia 1939 roku przesądził los Polski. Tajny protokół Hitlera i Stalina podzielił Europę i doprowadził do wybuchu wojny.

11 września 2025 | Autorzy: Herbert Gnaś

Egipska gra o tron. Jak Kleopatra...

Upadek Ptolemeusza XII, walka o tron i narastające wpływy Rzymu stworzyły tło dla narodzin legendy Kleopatry VII. Z chaosu i zdrad wyłoniła się najsłynniejsza królowa...

10 września 2025 | Autorzy: Islam Issa

Jak powstała Aleksandria – miasto marzeń...

W 331 r. p.n.e. młody wódz stanął na wyspie Faros i zobaczył w niej przyszłość. Z garścią krup jęczmiennych na piasku narysował plan miasta, które...

6 września 2025 | Autorzy: Islam Issa

Noc św. Bartłomieja (1572) – przyczyny,...

Noc z 23 na 24 sierpnia 1572 roku na zawsze zapisała się w dziejach Francji i Europy. Zamach na admirała Gasparda de Coligny’ego, krwawe decyzje...

3 września 2025 | Autorzy: Herbert Gnaś

Oblężenie Aleksandrii. Cezar, Kleopatra i upadek...

Z wojny domowej w Rzymie Juliusz Cezar trafił prosto w sam środek egipskiego konfliktu dynastycznego. Tam narodził się jego związek z Kleopatrą, ale także tragedia...

1 września 2025 | Autorzy: Herbert Gnaś