Śmierć największego polskiego króla i najsłynniejsze zwycięstwo floty I Rzeczpospolitej. Wybuch rewolucji październikowej i odzyskanie przez Polskę niepodległości. Pierwsza odsiecz Wiednia i rzeź Pragi. Co łączy te wydarzenia? Wszystkie miały miejsce w listopadzie.
Jak zwykle wszystkie pozycje z TOP10 pochodzą z publikowanych przez nas artykułów. Więcej rocznic możecie znaleźć codziennie na stronie „Ciekawostek Historycznych” oraz profilu facebookowym „Rocznica historyczna na każdy dzień”.
Jakie listopadowe daty koniecznie należy pamiętać?
2 listopada 1794 roku
2 listopada 1794 roku rozpoczęła się obrona Pragi. Tomasz Wawrzecki, naczelnik insurekcji po wzięciu Kościuszki do niewoli, bronił się z oddziałami polskimi i litewskimi przed wojskami pruskimi i rosyjskimi. Dwukrotnie liczniejsze siły wroga po trzech dniach ruszyły do gwałtownego szturmu. Polacy nie wytrzymali natarcia i Praga została zdobyta. Większość obrońców poległa. Nastąpiła też rzeź ludności cywilnej.
fot.domena publicznaTak rzeź Pragi 16 lat później odmalował Aleksander Orłowski.
5 listopada 1370 roku
5 listopada 1370 roku zmarł w Krakowie Kazimierz III Wielki, ostatni król Polski z dynastii Piastów. Choć był czterokrotnie żonaty, miał on wyjątkowego pecha – doczekał się jedynie córek, a żaden z jego nieślubnych synów nie mógł odziedziczyć tronu. Pech towarzyszył również jego ojcu, Władysławowi Łokietkowi, którego droga do tronu była długa, żmudna i nie rokowała najlepiej.
fot.domena publicznaKazimierz Wielki na obrazie Wojciecha Gersona z 1874 roku „Przyjęcie Żydów”.
7 listopada 1917 roku
7 listopada 1917 roku w Rosji wybuchła rewolucja październikowa. Drugi raz w ciągu roku nastąpiła w Rosji zmiana władzy, ale tym razem nowy ustrój miał się długo utrzymać. Głównym architektem rewolucji był człowiek przez jednych uważany za intryganta, przez innych za wpływowego eksportera broni, a jeszcze przez innych za zwykłego tłustego kapitalistę. I nie chodzi tu wcale o Włodzimierza Lenina….
fot.domena publicznaCzerwonogwardziści w Piotrogrodzie w listopadzie 1917 roku.
11 listopada 1918 roku
11 listopada 1918 roku Polska po 123 latach zaborów odzyskała niepodległość. Ogarnięta euforią ludność Kongresówki przystąpiła do rozbrajania niemieckich żołnierzy. Wśród najbardziej aktywnych uczestników tych wydarzeń znaleźli się członkowie Pogotowia Bojowego PPS. Zanim jednak do tego doszło bojowcy nieźle dali popalić okupantowi. Gdy przyszedł Hitler, Polacy byli już świetnie przygotowani na niemiecki najazd.
fot.domena publicznaJózef Piłsudski 18 listopada 1918 roku z członkami rządu premiera Jędrzeja Moraczewskiego – pierwszego desygnowanego na tę funkcję po odzyskaniu przez Polskę niepodległości.
16 listopada 1940 roku
16 listopada 1940 roku okupacyjne władze niemieckie zamknęły i odizolowały od reszty miasta getto w Warszawie. Wśród tysięcy zamkniętych w nim Żydów była szesnastoletnia obywatelka USA Mary Berg, autorka niezwykłych dzienników opisujących los skazanych na zagładę. Była jednym z wielu dzieci, które pozostawiły po sobie świadectwa na temat Holocaustu.
fot.domena publicznaBudowa murów wokół getta na ulicy Świętokrzyskiej w sierpniu 1940 roku.
20 listopada 1700 roku
20 listopada 1700 roku wojska szwedzkie 18-letniego króla Karola XII pokonały armię rosyjską w bitwie pod Narwą (obecnie w Estonii). Starcie to było jednym z ważniejszych wydarzeń III wojny północnej, podczas której największy ciężar walk ze Szwedami i Rosjanami ponieśli nie żołnierze, ale masowo mordowani polscy chłopi.
fot.domena publicznaBitwa pod Narwą na obrazie Gustafa Cederströma.
22 listopada 1963 roku
22 listopada 1963 roku w Dallas zastrzelono prezydenta Stanów Zjednoczonych Johna Fitzgeralda Kennedy’ego. Niewiele jednak brakowało, aby zginął on już 20 lat wcześniej, kiedy walczył na Pacyfiku jako kapitan kutra torpedowego. Staranowany przez japoński niszczyciel, otarł się o śmierć w morskich falach…
fot.domena publicznaSamochód prezydenta chwilę przed zamachem w Dallas. Zdjęcie Victora Hugona Kinga.
23 listopada 1619 roku
23 listopada 1619 roku koło miasteczka Humenne (dziś na Słowacji) doszło do walnej bitwy. Jazda lisowczyków, która za cichym przyzwoleniem króla Zygmunta III Wazy przedostała się przez Karpaty, starła się z siedmiogrodzkimi wojskami Jerzego Rakoczego, który wspierał oblegającego Wiedeń Gabora Bethlena. Polska wiktoria po raz pierwszy wtedy uratowała habsburską stolicę, a bitwa przeszła do historii jako pierwsza odsiecz wiedeńska.
fot.domena publicznaBitwa pod Humennem na obrazie Józefa Brandta
26 listopada 1951 roku
26 listopada 1951 roku dokonano „nieznacznej” korekty granicznej między Polską a Związkiem Radzieckim. W zamian za bogate w węgiel „kolano Bugu” otrzymaliśmy skrawek Bieszczad. Straciliśmy na tej transakcji miliardy dolarów, zyskaliśmy za to piękne widoki. Co więcej – oficjalnie to polska strona zainicjowała tę wymianę! Czy było warto?
fot.Zuluanonymous, lic. CC BY-SA 3.0W ramach wymiany Polska otrzymała skrawek Bieszczad, gdzie w latach 60. wybudowano zaporę wodną i sztuczny zbiornik na Solinie.
28 listopada 1627 roku
28 listopada 1627 roku została stoczona bitwa morska pod Oliwą pomiędzy flotą polską dowodzoną przez adm. Arenda Dickmanna a blokującą Gdańsk eskadrą szwedzką adm. Nilsa Stiernskolda. Siły polskie pokonały wspaniałą szwedzką flotę, odnosząc ogromne zwycięstwo propagandowe i moralne. Wymiernym rezultatem bitwy było zdjęcie szwedzkiej blokady Gdańska.
fot.domena publicznaBitwa pod Oliwą na obrazie Stefana Płużańskiego.
KOMENTARZE (2)
Nocy Listopadowej mi tu brakuje :)
Niestety nie sposób zamieścić w tak krótkim zestawieniu wszystkich rocznic – zawsze staramy się, aby obok tych „głównych”, o których większość pamięta, znalazły się nie mniej ważne, ale pamiętane zdecydowanie rzadziej. Dziękujemy jednak za dodanie komentarza odnośnie Nocy Listopadowej – mamy nadzieję, że wszyscy, tak jak Pan, pamiętają o wybuchu tego powstania. Pozdrawiamy :)